بهطور کلی اینطور جا افتاده است که رسیدن به موفقیت چشمگیر، نیازمند فداکاری چشمگیری نیز هست. این موضوع میتواند روابط و بهزیستی را بیاهمیت جلوه دهد. نمونههای زیادی از افراد بسیار موفق وجود دارد که به نظر میرسد هرگز رنگ خوشبختی را ندیده اند، اما آیا این امر غیرقابل اجتناب است؟ تحقیقات اخیر نشان میدهد که موفقیت در واقع ممکن است سلامتی و مزایای دیگری نیز به همراه داشته باشد. در این مقاله با ما همراه باشید.
موفقیت در معنای عامه چه قیمتی دارد؟
موفقیت به چه قیمتی به دست میآید؟ همه ما شنیدهایم که «نمیتوانی همهچیز را یک جا داشته باشی» و اینکه ما باید در نهایت بین «علاقه و وظیفه» یکی را انتخاب کنیم.
همیشه ردی از بحرانهای بهزیستی، فرزندپروری پر از خطا، طلاق و سومصرف مواد مخدر و الکل ( اعتیاد ) در توصیف افراد سختکوشی که همواره به دنبال کمال هستند، وجود دارد. این توصیفات به سنگ محک فرهنگعامه از افراد موفق تبدیلشدهاند. و قطعا نمونههای کافی از افراد موفق مشهور وجود دارد که باعث شود همه این پیشفرضها را باور کنیم.
سندرم موفقیت چیست؟
به بسیاری از ستارگان راک که خیلی جوان فوت شدند، فکر کنید. سرآشپز مشهور و جهانگرد آنتونی بوردین، که در سن 61 سالگی بر اثر خودکشی درگذشت، در مورد رابطه متناقض خود با موفقیت اینگونه میگفت:
- «من واقعا سخت کار کرده ام تا هرگز به جایگاهم در جهان فکر نکنم».
همینطور، استیو جابز ، مدیرعامل و یکی از بنیانگذاران اپل، که دنیای ما را بهگونهای تغییر داد که پیش از او هیچکس تغییر نداده بود، یکبار بیان کرد که:
- «از نظر برخی دیگر، زندگی من مظهر موفقیت است. با اینحال، جدای از کار، شادی کمی دارم … تمام شهرت و ثروتی که به آن افتخار میکردم، در مقابل مرگم بیمعنی شده است.» (جابز در سن 58 سالگی بر اثر سرطان درگذشت.)
بنابراین، آیا موفقیت بیش از حد واقعا میتواند زندگی شما را نابود کند؟
تحقیقات در مورد موفقیت و بهزیستی چه میگویند؟
تحقیقات در مورد این سوال به طرز شگفتآوری اندک است، زیرا انجام مطالعات کنترلشده با دقت روی زندگی واقعی افراد دشوار است. با توجه به ذکر این موضوع، تحقیقات جالب توجه اخیر تیمی از خدمات تست آموزشی دانشگاه کارلتون (Carleton) و دانشگاه وندربیلت (Vanderbilt) نشان میدهد که ممکن است سندرم موفقیت بسیار کمتر از آن چیزی باشد که ما تصور میکنیم.
اولین مطالعه آنها روی بیش از 1800 نفر بود. همه این افراد از گروه نخبگان ریاضی نوجوان بودند و همگی در سن 13 سالگی در رده 1 درصد برتر در توانایی شناختی قرار داشتند. این افراد زمانی که در این مطالعه جدید دعوت شدند، 50 سال داشتند.
این بهوضوح یک گروه منتخب از افراد بسیار با استعداد بود، بنابراین بهجای مقایسه آنها با دیگر افراد، محققان اعضای این گروه را که «بسیار موفق» بودند با بقیه افراد گروه که «کمتر موفق» بودند مقایسه کردند. «درآمد»، شاخصی بود که 25 درصد صدر گروه را در مقایسه با 75 درصد پایین گروه جدا کرد. مسلماً درآمد یک معیار ناکامل از « موفقیت » است، اما رابطه مثبت سازگار آن با سایر معیارهای موفقیت و سهولت تعیین آن باعث شد مولفان تحقیق، آن را بهعنوان شاخص اصلی گروهبندی انتخاب کنند.
هر یک از شرکتکنندگان در این مطالعه، طیفی از پرسشنامهها را پر کردند که سلامت جسمی و روانی، رضایت از زندگی و هدف، احساسات مثبت، عزت نفس، نگرش نسبت به سالمندی، وضعیت روابط و خانواده و رفتارهای مرتبط با سلامت مانند ورزش، سیگار کشیدن، نوشیدن و الگوهای خواب را ارزیابی میکرد.
بیشتر بخوانید: مشاوره خانواده
نتیجهی یک تحقیق: آیا افراد بسیار موفق، سلامتی خود را نادیده میگیرند؟
نتایج نشان داد گروهی که موفقیت چشمگیر داشتند، بهطور متوسط از نظر جسمی و روانی سالمتر بودند و به همان اندازه از زندگی و روابط خود رضایت داشتند. درواقع، آمار تاهل در مردان بسیار موفق نسبت به مردان کمتر موفق، بیشتر بوده و فرزندان بیشتری نیز داشتند. اما در زنان برعکس این الگو شکل گرفته بود.
جالب اینجاست که افراد بسیار موفق نسبت به افراد کمتر موفق، الکل بیشتری مصرف میکردند، اما تفاوت قابلتوجهی در سایر رفتارهای سلامتی نداشتند.
مولفان این تحقیق، نتایج خود را با گروه دیگری متشکل از 496 دانشجوی نخبه دکترای STEM که پس از رسیدن به سن 50 سالگی پرسشنامههای مشابهی را تکمیل کردند، تکرار کردند. همان الگوهای ازدواج و بچهدار شدن که در مطالعه قبلی کشف شد در مورد این گروه نیز صدق میکرد.
کلام پایانی
موفقیت ، نیازمند این نیست که تمام جنبههای مثبت یا علایق و لذتهای خود را کنار بگذارید و تنها به یک هدف بچسبید. موفقیت میتواند در کنار روابط سالم و سلامت روان وجود داشته باشد.
نظرات و سوالات خود را در زمینه ارتباط موفقیت و سایر جنبه های زندگی با ما در میان بگذارید.
مرکز مشاوره سها به عنوان بهترین کلینیک روانشناسی در تهران آماده ارائه برترین خدمات مشاوره روانشناسی به صورت آنلاین، تلفنی و حضوری میباشد.
منبع:
کلینیک روانشناسی سها٬ مرکز ارائه خدمات مشاوره روانشناسی٬ مشاوره آنلاین٬ مشاوره خانواده و مشاوره جنسی