ممکن است نیات خوبی پشت فشار آوردن به کودک از سمت والدین باشد، اما این موضوع می‌تواند عزت نفس کودک را با مشکل روبرو کند و سلامت روان او را با خطر مواجه سازد. در این مقاله می‌خوانیم فشار آوردن به کودک چه علایمی دارد و چگونه می‌توان تاثیر آن را بر سلامت روان کودک کاهش داد.
فهرست محتوا
- والدین چه زمان‌هایی به کودک خود فشار می‌آورند؟
- تعریف فشار آوردن به کودک از سمت والدین
- انواع فشار آوردن و تاثیر آن بر سلامت روان کودک
- اثرات فشار والدگری بر سلامت روان کودک
- چه چیزی باعث می شود تا والدین به فرزندان خود فشار وارد کنند؟
- چگونه کودکان را بدون تحت فشار قرار دادن تشویق کنیم؟
- بیایید خلاصه کنیم
- سخن پایانی
والدین چه زمان‌هایی به کودک خود فشار می‌آورند؟
سلامت روان کودک چقدر از رفتار والدین تاثیر می‌پذیرد؟ بیشتر والدین مایل‌‌اند فرزندانی شاد و موفق داشته باشند. اما ممکن است تعاریف‌مان از شادی و موفقیت برای فرزندان‌مان درست نباشد.
احتمالا به خاطر سپردن این موضوع که فرزند شما انسانی مجزا است، نه ضمیمه یا بازتابی از شما، سخت باشد. برخی از تجربیات فرزندپروری ممکن است شما را وادارد که فرزندان خود را برای انتخاب‌های مختلف تحت فشار قرار دهید، مانند زمانی که:
- فرزندتان با چیزی که به نظر شما راحت است، کشمکش دارد
- فرزندتان تصمیمات متفاوتی از تصمیمات شما می‌گیرد
- فرزندتان دوستانی انتخاب می‌کند که به نظر شما تاثیرات بدی دارند
ممکن است احساس کنید انتخاب‌های شما می‌تواند زندگی آنها را آسان‌تر و موفق‌تر کند یا تحسین والدین اطرافتان را برای شما به ارمغان آورد.
انگیزه شما هرچه که باشد، فشاری که بر فرزندتان وارد می‌کنید، می‌تواند او را ویران کند و به رابطه بین‌تان نیز آسیب برساند. اعمال اقتدار والدین بدون مستبد بودن اغلب بهترین راه برای رهایی از فشار در روابط شماست.
تعریف فشار آوردن به کودک از سمت والدین
فشار والدگری، استرسی هیجانی است که والدین به فرزندان خود تحمیل می‌کنند و تاثیر منفیی بر سلامت روان کودک دارد. اغلب فشارها به موارد زیر مربوط می‌شود:
- عملکرد تحصیلی
- ورزش یا سایر فعالیت‌های فوق برنامه
- استانداردهای فرهنگی یا اجتماعی
- ظاهر و قیافه
- دوستی‌ها
- روابط عاشقانه
یک مطالعه در سال 2020 نشان داد که فشار اِعمال شده توسط اعضای خانواده می‌تواند تاثیرگذارترین شکل استرس بر سلامت روان کودک و نوجوانان باشد.
بیشتر بخوانید: هر آنچه در رابطه با مشاوره نوجوانان باید بدانید!
انواع فشار آوردن و تاثیر آن بر سلامت روان کودک
دو نوع اصلی از فشار والدگری وجود دارد: فشار مستقیم و فشار غیر مستقیم بر سلامت روان کودک
فشار مستقیم اغلب شامل فریاد، زور یا گله کردن است. فشار غیر مستقیم ممکن است شامل ایجاد احساس گناه در کودک یا یادآوری توقعات سفت و سخت به او باشد.
بیشتر بخوانید: روانشناسی کودک
اثرات فشار والدگری بر سلامت روان کودک
اعمال فشار بیش از حد یا نامناسب از سوی والدین عواقب بسیار بدی برای سلامت روان کودک و کودکان همراه دارد.
داده‌های یک مطالعه در سال 2015 نشان می‌دهد کودکانی که با والدینی بزرگ می‌شوند که داد می‌زدند، فریاد می‌کشیدند یا بچه‌ها را به صورت کلامی تحقیر می‌کردند، احتمالا در بزرگسالی با چالش‌هایی مواجه می‌شوند، از جمله:
- افسردگی
- دشواری در مدیریت خشم
- پرخاشگری جسمی
- بزهکاری
- مشکل در حفظ روابط
- افسردگی و خودگویی منفی
انتقاد کلامی توسط والدین نیز ممکن است با بروز افسردگی در کودکان و خطر سلامت روان کودک مرتبط باشد.
وقتی والدین برای تعامل با کودکان از توهین یا زبان انتقادی استفاده می‌کنند، ممکن است بچه‌ها این انتقادات را درونی کنند و درگیر خودگویی منفی شوند. این بچه ها ممکن است با خود بگویند: «من احمقم»، «من چاقم» یا «من هرگز هیچ کاری رو درست انجام نمی‌دم.»
کودکانی که در چنین شرایطی بزرگ می شوند، اغلب توجه و محبت را از خود دور می‌کنند. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، شما هم ممکن است بی آن که متوجه باشید، محبت و توجه کمتری به آنان نشان دهید.
- اختلالات خوردن و بدن انگاره
طبق پژوهشی در سال 2022، کودکان (دختر و پسر) و به ویژه نوجوانانی که توسط اعضای خانواده در مورد وزن خود مورد سرزنش و تمسخر یا تحت فشار قرار می‌گیرند، احتمالا در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به اختلالات خوردن باشند ( سلامت روان کودک ).
طبق یک مطالعه در سال 2021 بر روی کودکان سیاهپوست غیر اسپانیایی تبار در ایالات متحده، کودکانی که غذا یا وزن آنها توسط والدین کنترل می‌شود، ممکن است شاخص توده بدنی (BMI) بالاتری داشته باشند.
بیشتر بخوانید: اختلالات شخصیت
- عملکرد تحصیلی ضعیف
یک مطالعه در سال 2022 نشان داد والدینی که به طور مداوم منفی‌گرا هستند (به ویژه زمانی که به کودکان خود احساس گناه می‌دهند) باعث می‌شوند آنها در مدرسه عملکرد ضعیفی داشته باشند.
مطالعه دیگری در سال 2022 نشان داد کودکانی که والدین خود را مستبد می‌دانستند، در مدرسه سخت تلاش می‌کردند و زمانی که در یک آزمون یا درس شکست می‌خوردند، تاب آوری کمتری نشان می‌دادند.
چه چیزی باعث می شود تا والدین به فرزندان خود فشار وارد کنند؟
ممکن است والدین، بدون در نظر گرفتن سلامت روان کودک خود، به دلایل زیادی احساس کنند که باید به فرزندانشان فشار بیاورند.
86 درصد از والدین شرکت کننده در یک مطالعه (2021) گفتند به فرزندان خود فشار می‌آورند، زیرا خود با والدینی بی‌اعتنا یا سهل‌انگار بزرگ شده اند و می‌خواهند به فرزندانشان توجه بیشتری داشته باشند.
احساس گناه که اغلب از تحولات بزرگ در زندگی مانند نقل مکان یا طلاق ناشی می‌شود، دلیل دیگری بود که شرکت‌کنندگان به آن اشاره کردند. آنها گفتند که می‌ترسیدند در طول آن تغییرات از بچه‌ها غفلت کنند و بنابراین آن را با اِعمال فشار جبران کردند.
چگونه کودکان را بدون تحت فشار قرار دادن تشویق کنیم؟
اِعمال فشار از سوی والدین اغلب با نیتی خوب شروع می‌شود. مطمینا، شما می‌خواهید فرزندتان موفق باشد، دوستانی داشته باشد و در مدرسه خوب عمل کند. اما گاهی، شاید متوجه نباشید که بیش از حد به آنها فشار می‌آورید و سلامت روان کودک را به خطر می‌اندازید.
در ادامه نکاتی وجود دارد که بهتر است برای تشویق فرزندتان بدون وارد کردن فشار ناسالم به او، در نظر بگیرید.
- بیشتر تحسین کنید تا انتقاد
انتقادی که توجه فرزندتان را به اشتباهات یا رفتارهایی که شما را آزار می‌دهد، جلب می‌کند، می‌تواند باعث بالا رفتن موضع دفاعی فرزندتان شود و به رفتار ناپسند او و خطر سلامت روان کودک تداوم بخشد.
در عوض، سعی کنید فرزندتان را به خاطر کارهایی که به درستی انجام می‌دهد تحسین کنید. مطالعه‌ای در سال 2017 پیشنهاد می‌کند تا چهار برابر بیشتر از انتقاد، از تحسین کنید.
والدگری همراه با تحسین می‌تواند اعتماد به نفس فرزندتان را تقویت کند، عملکرد تحصیلی او را بهبود بخشد و این باور را در او تقویت کند که از پس انجام یک کار و موفقیت در آن برمی‌آید.
بیشتر بخوانید: افزایش اعتماد به نفس در کودکان و نوجوانان
- روی سلامتی ( سلامت روان کودک ) تمرکز کنید نه قیافه و ظاهر
از طعنه زدن یا انتقاد از فرزندتان در مورد وزن یا ظاهرش بپرهیزید. این نوع رفتارها به شدت با ایجاد اختلالات خوردن در نوجوانی یا جوانی آنان مرتبط است.
نظارت بر مصرف خوراکی یا محدود کردن غذا می‌تواند نتیجه معکوس داشته باشد و باعث شود کودک‌تان مخفیانه عادت‌های غذایی ناسالم را در پیش بگیرد.
در عوض، بحث وزن یا بدنانگاره (تصویر شخص از بدن خود) را به نفع تشویق عادات سالم، مانند خوردن غذاهای مغذی به حد کافی و ورزش عوض کنید.
- کارهای فرزندتان را به جای او انجام ندهید
ممکن است وسوسه شوید که به دلیل احساس وظیفه یا کنترل در زندگی فرزندتان، در تکالیف او مداخله کنید، مثلا کارهایی از این دست انجام دهید:
- از معلمان فرزندتان امتیاز اضافی بخواهید
- همکلاسی فرزندتان را که احساسات او را جریحه دار کرده، سرزنش کنید
- دسترسی او را به غذا محدود کنید یا خوراکی‌ها را از وی مخفی کنید
اما پژوهشی در سال 2022 نشان می‌دهد که اگر به فرزندتان کمک کنید تا احساس توانمندی کند، انگیزه بیشتری برای حل مشکلات خود در آینده خواهد داشت.
با فرزندتان در مورد راه حل‌هایی که می‌تواند برای حل مشکلاتش در نظر بگیرد، صحبت کنید، بدون اینکه خودتان برای حل آنها تلاش کنید.
- قوانین را منعطفانه تعیین کنید، نه به شکل اتمام حجت
فرزندپروری مقتدرانه، در مقابل فرزندپروری مستبدانه، با عزت نفس بالا در کودکان همراه است. هنگامی که والدین بچه ها را بیش از حد کنترل می‌کنند، آنها احتمالا ایمان به خود و توانایی خود در انجام کارها یا گوش دادن به احساسات خود را از دست می‌دهند.
برای حفظ سلامت روان کودک تان، سعی کنید قوانین خانه را با نظرات او تنظیم کنید و به طور مداوم آنها را اجرا کنید.
- احساسات فرزندتان را معتبر بشمارید
به راحتی می‌توان فرض کرد که فرزندتان امتداد کوچکی از شماست و همان حسی را که شما در مورد چیزهای مشابه دارید، دارد. اما وقتی به جای کنترل کردن احساسات او به وی احترام می‌گذارید، تصدیق می‌کنید که انسانی منحصر به فرد است.
اعتبار بخشیدن به احساسات فرزندتان و حفظ ارتباطی گشوده و صادقانه در مورد آنها می‌تواند به او کمک کند تا یاد بگیرد که در زندگی به احساسات خود اعتماد کند.
بیایید خلاصه کنیم
فشار والدگری، به جای تشویق، می‌تواند تاثیر عمیقی بر عزت نفس و سلامت روان کودک داشته باشد.
کودکانی که با فشاری بیش از حد سوی والدین بزرگ می‌شوند، ممکن است موارد زیر را تجربه کنند:
- افسردگی
- خودگویی منفی
- اختلالات در اشتها
- مشکلات در مدرسه
- مسایل مربوط به مدیریت خشم و پرخاشگری
- مشکل در حفظ روابط
اِعمال فشار بیش از حد از سوی والدین اغلب با درک آنها از موفقیت در زمینه های مختلف زندگی مرتبط است، مانند:
- تحصیلات
- ورزش
- زندگی اجتماعی و دوستان
- ظاهر و قیافه
- فعالیت‌های مذهبی یا فرهنگی
فشار والدین همیشه منشا بدی ندارد. والدین اغلب صلاح بچه ها را می‌خواهند، اما نمی‌دانند چگونه بدون اعمال فشار، توجه خود را به فرزندانشان نشان دهند. در واقع، شما ممکن است حتی ندانید که به فرزندتان فشار می‌آورید.
با این حال، اگر متوجه شدید که فرزندتان را تحت فشار قرار داده اید، راه‌هایی وجود دارد که از طریق آن می‌توانید به سمت تشویق سالم گام بردارید.
سخن پایانی
در این مقاله در مورد سلامت روان کودک خواندید. مهم است به یاد داشته باشید فرزندان شما انسان‌هایی مجزا و منحصر به فرد اند. آنها ممکن است تصمیماتی متفاوت از شما داشته باشند یا به موقعیت ها به گونه ای دیگر واکنش دهند.
سعی کنید به خواسته‌های فرزندتان گوش دهید. احساسات آنها را تایید کنید، اما احساس خود را نیز در میان بگذارید. سپس، می‌توانید با همراهی هم روی راه حلی بحث کنید که احساسات آنها را بی اعتبار نکند.
اگر همچنان احساس می‌کنید ممکن است به کمک نیاز داشته باشید، می‌توانید با یک درمانگر در زمینه مشاوره کودک برای سلامت روان کودک ملاقات کنید.
نظرات خود را درباره این مقاله با ما در میان بگذارید.
منبع
https://psychcentral.com/lib/parental-pressure-and-kids-mental-health#recap
نوشته شده توسط للا مور – بررسی تخصصی توسط دکتر آکیلا رینولدز – 2022
کلینیک روانشناسی سها٬ مرکز ارائه خدمات مشاوره روانشناسی٬ مشاوره آنلاین٬ مشاوره خانواده و مشاوره جنسی
