یک مطالعه جدید پی برد که تصاویر مدل‌ها در رسانه‌ها می‌توانند باعث شوند بدن‌های متوسط را دارای اضافه وزن ببینیم. در این مقاله به تاثیر مدل‌ها بر احساس‌مان از واقعیت و تصویر بدنی می‌پردازیم.
مدل های بسیار لاغر چه تاثیری بر ما دارند؟
تصویر بدنی چقدر از رسانه‌ها تاثیر می‌پردازد؟ ایده‌آل بدن زنانه بسیار لاغر که به شدت در تصاویر رسانه‌ها تبلیغ می‌شود، مدت‌هاست که با نارضایتی از بدن و علایم اختلال خوردن در زنان مرتبط است. یکی از گسترده‌ترین نظریات مورد پژوهش در مورد اختلالات خوردن استدلال می‌کند که وقتی دایما تصاویر ایده‌آلی از زنان بسیار لاغر به ما ارایه می‌شود، بدن استانداردی را که آنها نشان می‌دهند درونی می‌کنیم. به عبارت دیگر، ما از توجه به لاغری زنان در این تصاویر به این ایده می‌رسیم که بدن‌های فوقالعاده لاغر، استاندارد هستند. از این منظر، جای تعجب نیست که بسیاری از زنان پس از دیدن این نوع تصاویر رسانه‌ای، نسبت به بدن خود احساس بدی داشته باشند.
اگر فکر می‌کنید که لاغریِ فوقالعاده، ایده‌آل است اما شما از برآورده ساختن این استاندارد جا مانده اید، هر نوع یادآوری آن می‌تواند احساس نارضایتی و آسیب‌پذیری را در شما ایجاد کند.
تحقیقات جدید منتشر شده در مجله علوم روانشناختی توضیح می‌دهد که چرا تاثیر ایده آل فوقالعاده لاغر بر تصویر بدنی تا این حد قدرتمند است. در اصل، محققان پی بردند که وقتی ما مورد هجوم تصاویر زنان بسیار لاغر قرار می‌گیریم، حس‌مان در مورد اینکه کدام بدن لاغر است و کدام بدن اضافه وزن دارد، می‌تواند دستخوش تغییر شود.
روشن است که تصاویر رسانه‌ای با بدن‌های ایده آل فوقالعاده لاغر برای زنان همه جا وجود دارند. مدل‌های فشن، لاغری زیاد خود را حفظ می‌کنند و برخی تحقیقات نشان می‌دهد که با گذشت زمان لاغرتر هم می‌شوند. پست‌های رسانه‌های اجتماعی نیز مملو از تصاویری است که اندام لاغر ایده آل را تبلیغ می‌کنند. همانطور که اندازه بدن زنان در بسیاری از مناطق سراسر جهان افزایش می‌یابد، شکاف بین سایز بدنی که ایده آل است و سایز بدن بیشتر زنان همچنان عمیق‌تر می‌شود.
چرا بدن فوق العاده لاغر همچنان تبلیغ می‌شود؟
نویسندگان یک پژوهش جدید، سوالی مهم را مطرح می‌کنند: چرا بدن فوق لاغر همچنان تبلیغ می‌شود در حالی که باعث می‌شود بسیاری از زنان احساس وحشتناکی نسبت به تصویر بدنی خود پیدا کنند؟ یافته‌های آنها احتمال شگفت‌انگیزی را نشان می‌دهد؛ این سیل تصاویر فوق لاغر ایده‌آل، ممکن است به طور ساختاریافته تصور زنان را از یک بدن متوسط تغییر دهد.
برای توضیح این ایده، سناریوی فرضی زیر را در نظر بگیرید:
«فرض کنید در یک عروسی هستید و مردم را روی صحنه رقص تماشا می‌کنید. تقریبا می‌توانید رقاصان را به سه دسته تقسیم کنید: رقصندگان بد، رقصندگان متوسط و رقصندگان خوب.
حالا تصور کنید که دی جی آهنگی را اجرا می‌کند که رقصیدن با آن دشوار است و باعث می‌شود بیشتر رقاصان بد صحنه را ترک کنند. فقط رقصنده‌های جدی‌تر حاضرند با آن ادامه دهند. حالا یک نگاه دیگر بیندازید. ممکن است متوجه شوید که افرادی که قبلا رقصنده‌های معمولی در نظر می‌گرفتید، اکنون شبیه رقصندگان بد به نظر می‌رسند. مرزهای مفهوم «رقصنده خوب» برای شما جابجا شده است.»
پژوهشگران این مطالعه جدید، از رویکرد مشابهی برای آزمون این مسیله استفاده کردند؛ مسیله این بود:
آیا میزان زیادی از تصاویر لاغر ممکن است باعث شود بدن‌هایی که قبلا «متوسط» به نظر می‌رسیدند، از نظر زنان «دارای اضافه وزن» ادراک شوند؟ به عبارت دیگر، اگر همیشه تصاویری از بدن زنان فوق لاغر را ببینید، آیا تصور شما از شکل ظاهری بدنی با اندازه متوسط واقعا تغییر می‌کند؟ آیا تصویر بدنی خود را به گونه‌ای دیگر می‌بینید؟
پژوهش ها درباره تاثیر مواجهه با مدل های لاغر بر تصور بدنی ما چه می‌گوید؟
در حال مطالعه مقاله تصویر بدنی هستید. برای آزمایش این احتمال، محققان بیش از 400 زن جوان (18 تا 28 ساله) را در مطالعه‌ای وارد کردند که در آن افراد باید تعیین می‌کردند بدنی که روی صفحه رایانه نمایش داده می‌شود اضافه وزن دارد یا خیر.
صدها تصویر در چندین آزمایش به زنان ارایه شد. این تعداد به نظر زیاد می‌رسد، اما کار سریع بود. هر تصویر فقط برای نیم ثانیه ظاهر میشد. و پس از ناپدید شدن تصویر، از زنان شرکت‌کننده خواسته میشد تا اگر فکر می‌کنند آن بدن اضافه وزن داشته، یک کلید خاص و اگر نداشته، کلید دیگری را فشار دهند.
تصاویر استفاده شده، توسط کامپیوتر ساخته شده بود و بدن زنان را از گردن به پایین نشان می‌داد که دارای لباس زیر سفید ساده و یک تاپ سفید بود. آنها در طیفی از فوق لاغر و لاغر تا فوق سنگین (که توسط نویسندگان به عنوان «چاقی بیمارگونه» طبقه‌بندی میشد) قرار داشتند.
شرکت کنندگان به طور تصادفی در یکی از این دو موقعیت قرار گرفتند؛ در موقعیت «پراکندگی ثابت»، زنان همواره تعداد برابری از بدن‌های لاغر و بدن‌های دارای اضافه وزن را می‌دیدند. در موقعیت «پراکندگی فزاینده»، نسبت بدن‌های لاغرِ ارایه شده با پیشروی کارآزمایی‌ها افزایش یافت، تا جایی که بدن‌های دارای اضافه وزن به ندرت نمایش داده میشد.
نتایج واضح بود. وقتی زنان به نسبت فزاینده‌ای از اندام‌های لاغر می‌دیدند، احتمال بیشتری داشت که بدن‌های متوسط را دارای اضافه وزن ادراک کنند.
نتایج این پژوهش چه معنایی دارد؟
این یافته‌ها، نتایج مهمی برای دنیای اشباع شده ما از رسانه به همراه دارند. هنگامی که ما با تصاویر زنان فوق لاغر احاطه می‌شویم، حس ما از واقعیت و از تصویر بدنی خود می‌تواند دچار تغییر شود. ما کم کم عادت می‌کنیم تا بدن‌هایی را که در حالت عادی «متوسط» به نظر می‌رسیدند، «دارای اضافه وزن» ببینیم.
دختر نوجوانی را تصور کنید که ساعت‌ها در اینستاگرام به مصرف محتوای اینفلوینسرهایی می‌پردازد که بسیار لاغر هستند. او علاوه بر اینکه در نتیجه مقایسه خود با این تصاویر احساس بدتری نسبت به بدنش پیدا می‌کند، ممکن است با احساس تحریف شدهتری از واقعیت بدن زنان از دنیای درون موبایلش خارج شود. هرچه بیشتر از تصاویر ایده‌آل لاغر استفاده کنیم، تنوع گسترده‌ی شکل‌ها و اندازه‌های بدن زنان را در دنیای واقعی بیشتر فراموش می‌کنیم.
ترویج ایده‌آل لاغر در صنعت مد باعث نارضایتی از بدن در میان مصرف‌کنندگان می‌شود و می‌تواند مشکلات سلامت روان از جمله بی‌اشتهایی و پرخوری عصبی در میان زنان نوجوان را در پی آورد.
سخن پایانی
نتایج این پژوهش جدید نشان می‌دهد که افزایش نمایش طیف متنوعی از اندازه‌های بدن در تصاویر رسانه‌ای می‌تواند به تغییر ادراک ما به روشی سالم کمک کند و شاید منجر به ایجاد بدن‌انگاره‌های مثبت‌تر شود. این پژوهش همچنین یادآوری می‌کند که چقدر مهم است رسانه‌های اجتماعی خود را طوری تنظیم کنیم که ما را بیشتر در ارتباط با و شاید بیشتر ارج‌گذارِ ظاهر واقعی بدن‌ها ( تصویر بدنی ) قرار دهد. یادتان باشد هیچ اندازه ایده آلی برای زیبا به نظر رسیدن وجود ندارد. زیبایی یک احساس است که قابل نمایش در ویترین نیست، بلکه فقط باید آن را حس کرد.
نظرات و سوالات خود را در این زمینه با ما مطرح سازید.
منبع
کلینیک روانشناسی سها٬ مرکز ارائه خدمات مشاوره روانشناسی٬ مشاوره آنلاین٬ مشاوره خانواده و مشاوره جنسی
