از دست دادن شغل میتواند احساس اندوه و سردرگمی ایجاد کند. 11 گام مهم وجود دارد که میتوانید پس از ترک شغل، با کمک آنها سرپا شوید.
اگر به دنبال مشاوره شغلی یا فردی هستید، میتوانید برای رزرو مشاوره آنلاین در مرکز مشاوره روانشناسی سها کلیک کنید.
عنوان | توضیحات |
از کار بیکار شدم چیکار کنم | هیجانات خود را ببینید و درک کنید پولی که برایتان باقیمانده را بودجهبندی کنید کمی استراحت کنید به مردم بگویید با گروه حمایتی خود در تماس باشید قاطعانه از خود بپرسید که از شغل تان چه می خواهید چند مهارت جدید یاد بگیرید در رزومه خود تغییراتی ایجاد کنید پروفایل لینکدین خود را به روز کنید تعامل را بسیار بالا ببرید |
ترس از دست دادن شغل و عوامل موثر بر آن | نگرانیهای مالی، ورود به محیط جدید و آینده نامعلوم از علل ترس از دست دادن شغل هستند. |
بهترین کار بعد از اخراج شدن از شغلمان چیست؟ | اقدام برای بیمه بیکاری، ارسال رزومه و آمادهسازی توضیحی صادقانه برای مصاحبههای آتی ضروری است. |
تاثیر شغل بر سلامت روان چگونه است؟ | شغل میتواند هم منبع معنا و درآمد باشد و هم در شرایط نامناسب، سلامت روان را تهدید کند. |
افسردگی بعد از ترک کار | احساس غم طبیعی است، اما در صورت تداوم، علائم شدید ممکن است نشانه افسردگی باشد. |
داستانی واقعی از یک مراجع
الهام سالها با عشق در یک شرکت طراحی کار میکرد. وقتی ناگهان اخراج شد، دنیا روی سرش خراب شد. حس بیارزشی، ترس از آینده و نگرانی مالی مثل زنجیر دورش پیچید. روزهای طولانی را تنها، بیهدف و خسته طی میکرد. اما یک روز، با دیدن دفتر طراحی قدیمیاش، جرقهای در ذهنش زده شد. تصمیم گرفت این بار از خانه شروع کند: سفارشهای کوچک، پروژههای فریلنس و کمکم بازخوردهای مثبت.
تجربه از دست دادن شغل
وقتی به هر دلیلی شغل خود را از دست میدهید، این میتواند تجربهای بسیار استرسزا و ضربهای به غرورتان باشد. اما این اتفاق میتواند شانسی برای کشف فرصتها، مرور زندگیتان و گسترش چشم اندازهای شغلیتان نیز باشد. در ادامه 11 گام سازنده را میخوانیم که نویسنده همکار این مقاله، لیا، پس از از دست دادن شغل در جولای سال گذشته به کار گرفت:
-
هیجانات خود را ببینید و درک کنید
شاید از دست دادن شغل تان را پیشبینی میکردید. شاید هم کاملا غافلگیر شده باشید. صرف نظر از این مورد، در نتیجه اتفاقی که برای کارتان افتاده، شما ناچار به تجربه طیف وسیعی از احساسات هستید. این فقط انسان است که میتواند طیفی وسیع از هیجانات را احساس کند.
یک دقیقه برای دیدن و نامگذاری هیجانات خود وقت بگذارید. نوشتن احساسات همیشه کمک میکند تا نحوه تفکرتان را پردازش کنید. نقل قول زیبایی از جان دیدیون هست که میگوید:
«تا زمانی که آن را ننوشتهام، نمیدانم چه فکری دارم.»
چند دقیقهای را به نوشتن اختصاص دهید. در این لحظه چه احساسی دارید؟ چه هیجاناتی را در کل تجربه میکنید؟ آیا به خود اجازه احساسکردن آنها را میدهید؟ چگونه با هیجانات خود کنار میآیید؟

2. پولی که برایتان باقیمانده را بودجهبندی کنید
هرچند از دست دادن ناگهانی درآمد میتواند پریشانکننده باشد، نگرانی در این مورد به استرس شما میافزاید. خوشبختانه و احتمالا، شما مقداری پس انداز از قبل داشتید، اما به هر حال، بودجه بندیای تهیه کنید و به آن پایبند بمانید. بیمه بیکاری و خدمات مشابه میتوانند تا یافتن شغل بعدی کمکتان کنند. به یاد داشته باشید: وقتی نگرانی مالی ندارید، بهتر میتوانید به سراغ شغل بعدی بروید.
احتمالا فکر کردن به اندک پولِ باقیمانده در حسابتان استرسآور باشد. اما دانستن اینکه از نظر مالی در چه جایگاهی قرار دارید، اولین قدم برای سلامت مالی است. سپس بکوشید خرجهای خود را محدود کنید.
-
کمی استراحت کنید
هضم و سوگواری برای از دست دادن شغل، زمانبر است. این زمان را به فرصتی برای فاصله گرفتن و ملاقات با دوستان یا فامیل تبدیل کنید. خودمراقبتی بهتری را در پیش بگیرید. پژوهش ها از تعدیل نیرو در دوره پاندمیک پیشنهاد میکنند که هرچند از دست دادن یک شغل میتواند اثرات روانشناختی منفیای برجای بگذارد، اما این اثرات میتوانند از طریق آرامسازی و خود مراقبتی بهتر شامل انجام فعالیتهای کاهنده استرس (مانند مراقبه، آرامسازی، سرگرمیهای لذتبخش) و تمرکز بیشتر بر سلامت جسمی (از جمله ورزش) بهبود یابد. از این فرصتها برای دستیابی به سلامت روان استفاده کنید. لیا پس از آن رخداد، برنامه ای برای تفریح خانوادگی با کسانی که دوستش داشتند ریخت و آن را نشاطآور دانست.
-
به مردم بگویید
بیایید با این موضوع روبرو شویم: از دست دادن شغل چیزی نیست که دوست داشته باشید آن را از پشت بام فریاد بزنید. اما نکته دیگر اینجاست: سیستم پشتیبانی شما اینجاست تا کمکتان کند.
اینکه به مردم بگویید شغل خود را از دست داده اید، شجاعت میخواهد. من معمولا در اواخر شب، لینکدین یا شبکههای اجتماعی خود را پیمایش میکنم. در این بررسیها، معمولا به یک یا دو پست درباره افرادی (غریبه یا آشنا) که شغل خود را از دست دادهاند، برمیخورم. خب واکنش دیگران چیست؟ مردم میخواهند کمک کنند.
آنها سعی میکنند شبکههای کاری خود را پیشنهاد دهند، جاهایی را به شما معرفی کنند یا رزومه شما را با سایرین به اشتراک بگذارند. آنان میخواهند به پر کردن شکاف بین استعداد شما و فرصتهای شغلی کمک کنند. مردم دوست دارند در رسیدن به آیندهای روشنتر بهتان یاری برسانند.
-
با گروه حمایتی خود در تماس باشید
استرس بیکار شدن میتواند ضربهای به عزت نفس شما وارد کند و باعث شود تا صلاحیت خود را زیر سوال ببرید. مجددا با مربیان، دوستان و سایر کسانی که میشناسید و شما را در بهترین حالتتان دیدهاند در تماس باشید. گروه حمایتی، از شایستگیهای شما با خبر است و به شما یادآوری میکند که چیزهای خوب زیادی برای ارایه به کارفرمای بعدیتان دارید. پژوهشها پیشنهاد میکنند که گروه حمایت اجتماعی میتواند از اثرات منفی نگرانی، نشخوار فکری و احساسات طرد پس از از دست دادن یک شغل جلوگیری کند.
شما زمان زیادی دارید. از فرصت استفاده کنید تا در مورد حرفه خود و آنچه واقعا میخواهید فکر کنید. لیا فکر میکرد که میخواهد در بخش ارتباطات داخلی باقی بماند. با این حال، پس از مدتی تامل، متوجه شد که مایل است بازاریابی را امتحان کند و این موضوع او را به سمت مسیر شغلی جدیدی سوق داد.
-
چند مهارت جدید یاد بگیرید
در یک دوره شرکت کنید، کتاب بخوانید، در یک اردوی آموزشی شرکت کنید. هر آنچه برای غنیسازی مجموعه مهارتهای تان لازم است انجام دهید، زیرا الان زمان انجام این کار است. میتوانید فهرستی از مجموعه مهارتهایی که دارید و چیزهای جدیدی که در طول این دوره استراحت فرا میگیرید، تهیه کنید.
-
در رزومه خود تغییراتی ایجاد کنید
در هنگام از دست دادن شغل ، احتمالا یک رزومه قدیمی در پرونده دارید. احتمالا آخرین سابقه کاری خود را در رزومه وارد نکردهاید. و اگر شما هم مثل من هستید، ممکن است هر چند سال یکبار رزومهتان را به روز کنید.
از این زمان برای ایجاد تغییرات در رزومه بهرهمند شوید.
-
پروفایل لینکدین خود را به روز کنید
نمیدانم چقدر با برنامه لینکدین آشنایی دارید. اگر با آن آشنا نیستید، باید بدانید که مکانی عالی برای معرفی تواناییهای تحصیلی و شغلی افراد است. در این فضا، شما میتوانید با افراد همرشته یا همتخصص خود آشنا شوید و به شبکههای مرتبط گستردهتری اتصال یابید.
اگر از پیش در لینکدین عضو بوید، پروفایلـان را بهروزرسانی کنید. این با به روزرسانی رزومه شما همراه است. به نمایه لینکدین خود نگاهی دقیق بیندازید. آیا بهروز است؟ تجارب کاری خود را به طور دقیق ثبت کردهاید؟ میتوانید از همکاران یا مدیران قبلی توصیههایی بخواهید؟
کمی وقت بگذارید تا نمایه لینکدین تان را تقویت کنید. با توجه به اینکه درصد زیادی از استخدامکنندگان به دنبال نامزدهای لینکدین هستند، این ابزار مناسبی برای سرمایهگذاری وقت شماست.
-
برای مشاغل جدید درخواست دهید، اما اجازه ندهید این کار انرژی تان را تحلیل ببرد
رصد مداوم صفحات آگهی شغلی و ارسال رزومه به هر شغلی کار آسانی است. اما وقتی نوبت به استخدام میرسد، بهتر است کیفیت را به کمیت ترجیح دهید. فقط برای شغلهایی درخواست بفرستید که صادقانه دوستشان دارید. با این حال، به یاد بسپارید که درخواست آنلاین به آگهیهای شغلی تنها راه کار پیدا کردن نیست. برای مثال، لیا فقط حدود ۳۰ درخواست شغلی فرستاد، اما زمان زیادی را صرف مورد یازدهم کرد.
-
تعامل، تعامل، تعامل
به شبکه همکاران، دوستان و خانواده خود رجوع کنید تا از مشاغل بیشتری مطلع شوید و از آنها بخواهید شما را به کارفرمایان احتمالی معرفی کنند. خودتان را مطرح سازید و از معرفی خود به هرگونه رویداد بازاریابی که میتواند ارتباطاتتان را گسترده سازد، نترسید. مطمین شوید که هرگونه گفتگوی کاری را پیرامون امکانات شغلی جدید دنبال میکنید.
ترس از دست دادن شغل و عوامل موثر بر آن
عواملی که موجب ترس از دست رفتن شغل میشوند، ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشند، اما برخی دغدغهها در میان بسیاری از افراد مشترک هستند. این نگرانیها شامل موارد زیر میشود:
مخارج شخصی
داشتن منبع درآمد از طریق شغل، امکان پرداخت هزینههایی مانند اجاره یا قسط خانه، وام خودرو، قبوض خدماتی و تهیه مایحتاج زندگی را فراهم میکند. از آنجایی که این مخارج جز ضروریات زندگی محسوب میشوند، نگرانی نسبت به از دست دادن درآمد برای تامین آنها امری طبیعی است. تمرکز بیش از حد روی این دغدغه میتواند باعث شود سناریوهای بدبینانه ذهن شما را اشغال کند. در چنین مواقعی، بهتر است به اقدامات فعلیای فکر کنید که میتوانند آیندهای مطمئنتر برای شما بسازند.
فشار روانی ناشی از جستجوی کار جدید یا ورود به محیط کاری تازه
دلایل زیادی وجود دارد که برخی افراد ترجیح میدهند در شغل فعلی باقی بمانند. بسیاری به شغل فعلی، تیم کاری یا فضای محیط کارشان وابستهاند و تغییر شغل را به منزله ورود به دنیایی ناشناخته با مسولیتها و روابط تازه میدانند. در چنین شرایطی، اندیشیدن به فرصتهایی که ممکن است در آینده شغلی شما وجود داشته باشد و پذیرش تجربههای جدید میتواند به کاهش این ترس کمک کند.
ابهام نسبت به آینده شغلی
برخی افراد در ارزیابی تواناییها و ارزشهای حرفهای خود دچار تردید هستند و موفقیتهایشان را بیشتر به شانس نسبت میدهند تا شایستگی. این نوع طرز فکر که با نام «سندرم ایمپاستر» شناخته میشود، میتواند به حس ناامنی و بیاعتمادی نسبت به آینده شغلی منجر شود. برای مقابله با این احساس، نگاهی دوباره به گذشته بیندازید؛ موفقیتهای علمی و کاری، روابط مثبت و اثرگذاریهایی که در زندگی دیگران داشتهاید، همگی شواهدی بر شایستگی و توانمندی شما هستند.
برای دریافت مشاوره استرس و اضطراب میتوانید از مشاوره آنلاین در مرکز مشاوره روانشناسی سها استفاده کنید. برای رزرو نوبت با ما تماس بگیرید: 02166932737
بهترین کار بعد از اخراج شدن از شغلمان چیست؟
بهترین کار بعد از خارج شدن از شغلمان این است که برای دریافت بیمه بیکاری اقدام کنیم (اگر در حوزه خدمات بیمهمان است) یا اینکه به سراغ فرستادن رزومه برای فرصتهای شغلی جدید باشیم. همچنین بسیار مهم است گه اگر در مصاحبهای درباره علت قطع همکاری سوالی نشد، نیازی نیست خودمون این موضوع را پیش بکشیم که چرا از محل کار قبلی جدا شدیم.
با این حال، اگر از ما پرسیدند که چرا اخراج شدیم، راستگو باشیم و دروغ نگوییم. بهتر است یک توضیح آماده داشته باشیم که نشان دهدیم از این تجربه درس گرفتیم و حالا آمادهایم تا با دید بازتر و رشدیافتهتر مسیر شغلیمان را ادامه بدهیم. حتی اگر فکر میکنیم اخراجمان کاملا منصفانه نبوده، باز هم باید حقیقت را به کارفرمای تازه بگوییم.
تاثیر شغل بر سلامت روان چگونه است؟
تاثیر شغل بر سلامت روان میتواند دوسویه و پیچیده باشد. در حالی که کار کردن برای بسیاری از افراد منبع درآمد، معنا و ساختار روزمره است، اما اگر شرایط کاری مناسب نباشد، ممکن است سلامت روان را به خطر بیندازد.
اختلالات روانی و حوزه شغلی بزرگسالان
در حال حاضر، بیش از نیمی از مردم دنیا مشغول به کار هستند، اما ۱۵ درصد بزرگسالان شاغل با نوعی اختلال روانی مواجهاند. نبود حمایت کافی در محیطهای کاری میتواند مشکلات روانی مانند اضطراب یا افسردگی را تشدید کند. این مشکلات نهتنها بر احساس ارزشمندی و هویت شغلی فرد تاثیر میگذارند، بلکه میتوانند باعث کاهش کارایی، افزایش غیبت از محل کار و حتی سختتر شدن ادامه یا یافتن شغل جدید شوند.
بیکاری به دلیل افسردگی و اضطراب
هر ساله، تنها به دلیل افسردگی و اضطراب، حدود ۱۲ میلیارد روز کاری از بین میرود. این آسیبها پیامدهایی فراتر از خود فرد دارند و بر خانواده، همکاران و حتی اقتصاد جهانی اثر میگذارند. برآوردها نشان میدهند که اختلالات روانی سالانه بیش از یک تریلیون دلار به اقتصاد جهانی ضرر میزنند که بیشتر آن به دلیل کاهش بهرهوری است.
بهبود وضعیت روانی با حضور در بازار کار
از سوی دیگر، اشتغال میتواند به بهبود وضعیت روانی افراد نیز کمک کند. احساس مفید بودن، داشتن برنامه روزانه منظم، تعامل اجتماعی با دیگران و دستیابی به استقلال مالی، همگی میتوانند در تقویت سلامت روان نقش داشته باشند. با این حال، این زمانی اتفاق میافتد که محیط کار از نظر روانی ایمن و حامی باشد.
سازمان بهداشت جهانی (WHO) در همین راستا، دستورالعملهایی برای بهبود سلامت روان در محیطهای کاری تدوین کرده است. این دستورالعملها که با همکاری سازمان بینالمللی کار نیز پشتیبانی میشوند، بر پیشگیری از مشکلات روانی، حمایت از افراد مبتلا به این اختلالات، و ارتقای سلامت روان کارکنان تمرکز دارند. هدف اصلی، ایجاد محیطهایی است که نهتنها مانع بیماری روانی نباشند، بلکه بتوانند افراد را برای شکوفایی توانمندیهایشان یاری دهند.
به طور خلاصه، شغل میتواند هم محافظ سلامت روان باشد و هم عامل آسیب، بسته به اینکه محیط کار چقدر حمایتی، منصفانه و انسانی باشد. فراهم کردن فضایی که در آن سلامت روان به اندازه سلامت جسم مورد توجه قرار گیرد، نه تنها به نفع کارکنان بلکه به سود جامعه و اقتصاد نیز خواهد بود.
افسردگی بعد از ترک کار
از دست دادن شغل میتواند تجربهای تلخ و سنگین باشد، اما مهم است تفاوت میان احساس طبیعی غم و ابتلا به افسردگی را در چنین شرایطی تشخیص دهیم. بسیاری از افراد پس از ترک یا از دست دادن کار، دچار ناراحتی و ناامیدی میشوند، اما این احساسات لزوماً به معنای ابتلا به افسردگی نیستند.
احساس غم بعد از ترک کار
احساس غم، واکنشی طبیعی به تغییرات ناگهانی و از دست رفتن ثبات مالی یا هویتی است که شغل برای بسیاری از ما فراهم میکند. این حالت ممکن است چند روز یا حتی چند هفته ادامه داشته باشد، اما معمولاً فرد همچنان قادر به انجام کارهای روزمره، لذت بردن از فعالیتهای معمول و جستجوی فرصتهای جدید است.
افسردگی بعد از ترک کار
اما افسردگی بعد از ترک کار، فراتر از ناراحتی موقت است. اگر فرد بیش از دو هفته بهطور مداوم احساس غمگینی، بیارزشی یا ناامیدی کند و این احساسات باعث کاهش انرژی، بیعلاقگی به کارهایی که قبلا از آنها لذت میبرد، مشکلات در خواب یا اشتها، یا ناتوانی در انجام امور شخصی و حرفهای شود، احتمال دارد که دچار افسردگی شده باشد.
یکی دیگر از نشانههای هشداردهنده این است که فرد بهطور کلی انگیزه خود را برای جستجوی شغل جدید از دست میدهد یا در مراقبت از خود و بهداشت فردی دچار مشکل میشود. البته باید دانست که داشتن احساس غم یا ناراحتی بهتنهایی به معنای وجود افکار آسیبزننده یا تمایل به خودآزاری نیست، اما در موارد افسردگی شدید، این خطرها نیز ممکن است وجود داشته باشند.
تشخیص بهموقع تفاوت میان غم طبیعی و افسردگی واقعی اهمیت زیادی دارد، چون افسردگی نیازمند توجه و درمان تخصصی است. حمایت عاطفی، مراجعه به رواندرمانگر و حفظ ارتباطات اجتماعی میتواند به بسیاری از افراد کمک کند تا از این دوران سخت عبور کنند و مسیر تازهای برای بازسازی اعتمادبهنفس و آینده شغلی خود بیابند.
سها کلینیک، بهترین انتخاب برای گذر از افسردگی بعد از کار
سها کلینیک، با تیمی متشکل از روانپزشکان و رواندرمانگران مجرب، یکی از بهترین مراکز تخصصی برای درمان افسردگی پس از ترک یا از دست دادن شغل است. در این مرکز، روند درمانی با توجه به شرایط فردی هر مراجعهکننده طراحی میشود و شامل مشاورههای تخصصی، رواندرمانی و در صورت نیاز، دارودرمانی است. فضای آرام و حمایتگرایانه سها کلینیک، به افراد کمک میکند تا احساسات خود را بهتر درک کرده، اعتماد به نفس از دست رفته را بازیابند و مسیر بازگشت به زندگی کاری و اجتماعی را با اطمینان طی کنند. اگر پس از ترک کار دچار احساس ناامیدی، بیانگیزگی یا غم طولانی شدهاید، سها کلینیک میتواند نقطهی آغاز تغییر شما باشد.
برای دریافت مشاوره استرس و اضطراب میتوانید از مشاوره آنلاین در مرکز مشاوره روانشناسی سها استفاده کنید. برای رزرو نوبت با ما تماس بگیرید: 02166932737
سخن پایانی
میفهمم که استرس و اندوه پس از از دست دادن شغل چقدر توانفرساست. بکوشید تا آرام باشید. بر ساختار حمایتی خود تکیه کنید تا با استرس مربوط به فقدان شغل مقابله کنید و مجال پیوستن به فرصتهای شغلی جدید را بیابید. از این فرصت برای یادگیری مهارتهای جدید و اصلاح مهارتهای از پیش موجود استفاده کنید.
در پایان، شاید وقت آن باشد که در مورد مسیر شغلیتان مجددا فکر کنید و ببینید آیا نیاز به امتحان کار جدیدی هست یا خیر.
سوالات متداول
- بعد از از دست دادن شغل، اولین قدمی که باید بردارم چیست؟
بررسی وضعیت مالی، ثبتنام برای بیمه بیکاری (در صورت امکان) و ارزیابی مسیر شغلی آینده.
- چطور با احساسات منفی ناشی از بیکار شدن کنار بیایم؟
صحبت با مشاور، نوشتن احساسات، گرفتن حمایت از خانواده و دوستان و تمرکز بر خودمراقبتی.
- آیا باید در مصاحبههای کاری به اخراج شدنم اشاره کنم؟
تنها در صورت پرسیده شدن، صادقانه پاسخ دهید و روی درسهایی که گرفتهاید تمرکز کنید.
- چگونه میتوانم اعتمادبهنفس شغلیام را پس از اخراج بازیابی کنم؟
مرور مهارتها و دستاوردها، آموزش مهارتهای جدید و دریافت بازخورد مثبت از اطرافیان.
- چگونه به اطرافیان بگویم که بیکار شدهام؟
با صداقت و بدون خجالت، موضوع را مطرح کنید و از آنها برای معرفی فرصتهای جدید کمک بخواهید.
منبع
https://www.psychologytoday.com
کلینیک روانشناسی سها٬ مرکز ارائه خدمات مشاوره روانشناسی٬ مشاوره آنلاین٬ مشاوره خانواده و مشاوره جنسی