داشتن یک مادر سمی می‌تواند به شدت بر حس خود ارزشمندی فرزند تاثیر داشته و زخم‌های عاطفی پایداری تا دوران بزرگسالی او بر جای بگذارد. چنین مادری، به جای فراهم کردن عشق و حمایت، محیطی را ایجاد می‌کند که در آن نیازهای فرزندش نادیده گرفته شده یا برای منافع خودش دستکاری می‌شوند. شناسایی این رفتارهای سمی، اولین گام به سوی درک چگونگی تاثیرگذاری آنها بر فرزندان و آغاز روند بهبودی است. در این میان بهره گیری از خدمات مشاوره فردی برای رهایی از این الگوها و بازگشت به سلامت عاطفی بسیار مفید است. با ما در ادامه این مطلب همراه باشید تا با نشانه‌های یک مادر سمی و روش‌های برخورد با آن آشنا شویم.
برای دریافت مشاوره خانواده در ارتباط با مادر یا والدین‌تان، می‌توانید از مشاوره آنلاین در مرکز مشاوره روانشناسی سها استفاده کنید. برای رزرو نوبت با ما تماس بگیرید: 09198791784
| موضوع | خلاصه |
| تعریف | مادری که با کنترل گری، تحقیر، نادیده گرفتن و رفتارهای آسیب‌زا سلامت روانی فرزند را مختل می‌کند. |
| نشانه‌ها | بی‌احترامی به مرزها، عدم پذیرش مسیولیت، فقدان همدلی، کنترل‌گری، حسادت به روابط دیگر، تحقیر دستاوردها و … |
| تاثیرات داشتن مادر سمی | کاهش عزت نفس، اضطراب و افسردگی، چالش در روابط، مصرف مواد، PTSD (اختلال استرس پس از سانحه) |
| روش‌های مقابله | تعیین مرزهای روشن، تایید احساسات خود، تلاش نکردن برای تغییر مادر، تمرین مراقبت از خود، تمرکز بر رشد شخصی، ساخت شبکه حمایتی، مراجعه به مشاور |
روایت یک مراجع: آقای نون
آقای نون جلسه ارزیابی روانشناسی‌اش را اینگونه آغاز کرد:
«راستش نمی‌دونم دقیقا از کجا شروع کنم… ظاهرا اوضاع زندگی من خیلی خوبه. اما اومدم مشاوره چون حس می‌کنم دارم خفه می‌شم. راستش مشکل اصلی من مادرمه اما از طرفی مطمین نیستم این اصلا مشکل باشه. به هرکی میگم، میگن اون نه کتکت می‌زنه نه صداشو روت بالا می‌بره، همه چی هم برات فراهم کرده، پس تو دیوونه‌ای! (به تلخی می‌خندد) خب مادرم همیشه خودش رو دلسوز من نشون می‌ده، ولی واقعیت اینه که هیچ‌وقت نمی‌ذاره زندگی خودمو داشته باشم. از وقتی یادم میاد توی همه چیز دخالت کرده: از اینکه با کی دوست باشم، چی بپوشم، تا حتی اینکه کِی و کجا بخوابم! حتی با اینکه الان 24 سالمه، وقتی با دوستام یا سرکارم، روزی 20 بار بهم زنگ می‌زنه. مضحکه همه دوستا و همکارا شدم. اگه بخوام اعتراضی کنم یا قهر می‌کنه یا می‌گه حالش بده و من باعث مریضی‌ش شدم. بعضی وقتا فکر می‌کنم شاید من واقعا پسر بدی‌ام، اما بعد می‌بینم هیچ‌وقت نتونستم برای خودم تصمیم بگیرم. انگار حتی برای نفس کشیدن، باید اجازه اونو داشته باشم. حالا شما بگین من اشتباه می‌کنم یا یه مادر سمی دارم؟!»
خب مادرم همیشه خودش رو دلسوز من نشون می‌ده. ولی از وقتی یادم میاد توی همه چیز دخالت کرده: از اینکه با کی دوست باشم، چی بپوشم تا حتی اینکه کِی و کجا بخوابم!
رابطه سمی چیست؟
برای درک معنای داشتن رابطه سمی با یک والد، ضروری است که ابتدا معنای این اصطلاح را در مورد هر رابطه‌ای بفهمیم. روابط سمی روابطی هستند که در آنها سلامت روانی، روانشناختی یا جسمی شما در معرض خطر قرار می‌گیرد. جالب است بدانید اغلب، روابط سمی ممکن است از حسن نیت نشات بگیرند. مثلا والدین با این دیدگاه که نمی‌خواهند اتفاق بدی برای شما بیفتد، ممکن است بیش از حد درگیر جزییات زندگی شخصی شما شوند. اما نتیجهی این رفتارها، رابطه‌ای بدون مرزهای شخصی است. روابط سمی همچنین می‌توانند از کمبود ارتباط ناشی شوند یا زمانی اتفاق بیفتند که تمام جنبه‌های ارتباط عمدتا شامل انتقاد باشد.
مادر سمی کیست؟
مادر سمی کسی است که رفتارها و اعمالش به طور مداوم به سلامت عاطفی، روانی یا جسمی فرزندش آسیب می‌رساند. این رفتارها می‌تواند شامل کنترل‌گری، دستکاری روانی یا آزار و اذیت‌هایی باشد که اغلب ناشی از مسایل حل نشده در وجود خود مادر است. یک مادر سمی، به جای فراهم کردن یک محیط پرورش دهنده و حمایت‌گر، فرزندش را تحقیر کرده، کوچک شمرده یا نادیده می‌گیرد. او همچنین ممکن است بخواهد با ایجاد احساس گناه و شرم در فرزندش، او را مسیول نیازهای عاطفی خود بداند.
بیشتر بخوانید: رفتارهای سمی والدین کدامند؟
نشانه‌های یک مادر سمی و نحوه مقابله با آنها
اگر با این احساسات بزرگ شده‌اید که بی‌ارزش هستید، کنترل می‌شوید یا مرزهایتان رعایت نمی‌شوند، احتمالا یک مادر سمی داشته‌اید. در ادامه، علایمی که نشان می‌دهد شما توسط چنین مادری بزرگ شده‌اید را معرفی می‌کنیم:
به مرزهای شما احترام نمی‌گذارد
مادران سمی اغلب مرزهای شخصی را نادیده می‌گیرند. شاید از او خواسته باشید که به حریم خصوصی شما احترام بگذارد، اما همچنان در زندگی شما کنجکاوی کند، سوالات بسیار شخصی درباره زندگی مشترک‌تان بپرسد، سرزده به خانه شما بیاید یا بدون اجازه وسایلتان را زیر و رو کند. چنین مداخلات مداومی در فضای شخصی شما می‌تواند باعث شود که احساس کنید مورد تجاوز قرار گرفته‌اید. ممکن است در نهایت به این باور برسید که مرزهای شما برای دیگران اهمیت ندارد، همانطور که برای او اهمیتی نداشت.
برای ارزیابی روانشناختی رایگان، با ما تماس بگیرید: 09198791784
از پذیرش مسیولیت یا عذرخواهی خودداری می‌کند
او به ندرت مسیولیت کارهایش را به عهده می‌گیرد یا بابت اشتباهاتش عذرخواهی می‌کند. در عوض، انتظار دارد شما به سرعت از رفتارهای آزاردهنده‌اش بگذرید. تلاش برای پرداختن به اعمال مضر او اغلب به یک مبارزه قدرت تبدیل می‌شود.
احساس همدلی ندارد
یک مادر سمی اغلب فاقد همدلی است و در ابراز عشق یا درک، ناهماهنگ عمل می‌کند. او ممکن است قادر به درک واقعی احساسات یا نیازهای شما به نظر نباشد. اما در عوض بر رنج خود تمرکز کرده و از همه انتظار همدردی داشته باشد، آن هم در حالی که برای چالش‌هایی که دیگران با آن روبرو هستند، کمترین دلسوزی را از خود نشان می‌دهد.
از شما خواسته‌های بیش از حد دارد
اغلب خواسته‌های نامعقولی از شما دارد و انتظار دارد هر لحظه همه چیز را برای او کنار بگذارید. وقتی سعی می‌کنید مرز تعیین کنید یا نه بگویید، ممکن است با خشم، انتقاد یا ایجاد حس گناه پاسخ دهد. این فشار مداوم می‌تواند شما را در تله احساسی گرفتار کند و در نهایت به خشم و رنجش منجر شود.
به تفاوت دیدگاه‌ها بیش از حد واکنش نشان می‌دهد
اختلاف نظر در روابط مادر-فرزندی اجتناب‌ناپذیر است. با این حال، برخی مادران نمی‌توانند خشم خود را کنترل کرده یا با اختلافات به صورت سازنده برخورد کنند. مادران سمی ممکن است در موارد شدید، به فحاشی، فریاد زدن یا حتی سواستفاده متوسل شوند.
بیشتر بخوانید: رابطه مادر و دختری آسیب‌زا
از دستکاری برای رسیدن به خواسته‌هایش استفاده می‌کند
او اغلب به دستکاری متوسل می‌شود تا کنترل را حفظ کند یا به خواسته‌های خود برسد. این دستکاری ممکن است به شکل باج‌گیری عاطفی باشد یا ایجاد از احساس گناه یا شرم برای تحت فشار قرار دادن شما برای انجام کاری که می‌خواهد، باشد. برای مثال، ممکن است بگوید: «اگر دوستم داشتی، این کار رو برام انجام می‌دادی!» یا «من خیلی برات فداکاری کردم!» این کار احساس تعهد ایجاد می‌کند و می‌تواند شما را در یک چرخه تکراری برای خشنود کردن او گرفتار کند. دستکاری عاطفی می‌تواند به شکل‌های پنهان‌تری مانند گس‌لایتینگ (Gaslighting) نیز ظاهر شود. در این حالت مادر سمی واقعیت را تحریف می‌کند یا با انکار چیزهایی را که گفته یا انجام داده، شما را وادار می‌کند تا حافظه و سلامت عقل خود را زیر سوال ببرید. یک تاکتیک رایج دیگر نقش قربانی بازی کردن است. در این حالت او از پذیرش مسیولیت اعمال خود فرار کرده و خود را به عنوان کسی که مورد ظلم قرار گرفته معرفی می‌کند.
به روابط شما حسادت می‌کند
چنین والدی ممکن است از روابط شما با دیگران احساس خطر کرده و تلاش کند آنها را تضعیف کند، زیرا دیگران را رقیبی برای دریافت توجه و وفاداری شما می‌بیند. این حسادت می‌تواند به دستکاری یا تلاش برای خراب کردن آن ارتباطات منجر شود.
خودشیفته و خواستار تحسین است
یک مادر سمی اغلب خود را مهم‌ترین فرد در هر موقعیتی می‌بیند، مدام درباره مشکلات و دستاوردهای خود صحبت می‌کند اما به موضوعات و مشکلات دیگران علاقه خاص نشان نمی‌دهد. او ممکن است تمجید مداوم را طلب کند در حالی که حاضر به ارایه همان رفتار در ازای آن نیست.
همین حالا از منزل تلفن را بردارید و از مشاوره تلفنی در سهاکلینیک استفاده کنید. تلفن تماس: 09198791784
خودش را با شما درهم می‌آمیزد
او ممکن است مرزهای بین هویت خود و شما را مبهم کرده و امکان استقلال را برای شما را دشوار سازد. شاید از شما انتظار داشته باشد که نیازهای عاطفی او را برآورده کنید و این مانع از ایجاد حس خودآگاهی در شما می‌شود. این نوع درهم تنیدگی می‌تواند باعث شود که شما درگیر احساسات او شوید و بیش از حد مسیول خوشبختی او باشید.
دستاوردهای شما را کوچک می‌شمارد
یک مادر سمی ممکن است به دلیل ناامنی‌ها یا حسادت‌های خودش، موفقیت‌های شما را دست‌کم بگیرد. مهم نیست چه موفقیتی به دست می‌آورید، زیرا او به گونه‌ای رفتار می‌کند که احساس کنید هرگز برای جلب تایید او کافی نیستید. تجربه این احساسات می‌تواند عمیقا آزاردهنده باشد، به خصوص زمانی که شما تشنه پذیرش یا تایید او هستید.
بیشتر بخوانید: آیا موفقیت چشمگیر نیازمند قربانی کردن دیگران است؟
سعی می‌کند شما را کنترل کند
یک مادر سمی اغلب زندگی فرزندش را به گونه‌ای فراتر از راهنمایی‌های عادی کنترل می‌کند. در اینجا، مشکلات کنترل می‌توانند به روش‌های مستقیم، مانند دیکته کردن انتخاب‌های شما از آنچه می‌پوشید تا افرادی که با آنها دوست هستید و مسیر شغلی که دنبال می‌کنید، آشکار شوند. کنترل از سوی این مادر می‌تواند ظریف‌تر و عاطفی‌تر نیز باشد. او ممکن است با زیر سوال بردن مداوم تصمیمات شما یا اشاره به ناتوانی شما در مدیریت زندگی به تنهایی، اعتماد به نفس شما را تضعیف کند.
یک مادر سمی ممکن است به دلیل ناامنی‌ها یا حسادت‌های خودش، موفقیت‌های شما را دست‌کم بگیرد.
به سلامت روان خود اهمیت نمی‌دهد
او ممکن است مسایل حل نشده، اضطراب یا افسردگی خود را به شما فرافکنی کرده و شما را مسیول وضعیت زندگی نامناسب خود بداند. این وضعیت اغلب یک محیط آشفته و ناپایدار عاطفی را ایجاد می‌کند.
مسایل خصوصی را به طور نامناسب به اشتراک می‌گذارد
او احتمالا مسایل خصوصی را به طور نامناسب به اشتراک گذاشته و جزییات شخصی مربوط به فرزندانش را بدون رضایت آنها به دیگران فاش کند. این رفتار چه به صورت غیبت کردن درباره مسایل خانوادگی و چه به صورت بازگویی موضوعات حساس، نشان‌دهنده عدم احترام او به حریم خصوصی و استقلال شماست. این خیانت به اعتماد می‌تواند باعث شود شما احساس کنید بی‌حفاظ و آسیب‌پذیر هستید.
او احتمالا مسایل خصوصی شما را به طور نامناسب و بدون رضایت شما با دیگران به اشتراک می‌گذارد.
اعتماد به نفس شما را تضعیف می‌کند
یک مادر سمی اغلب به جای ارایه حمایت عاطفی، اعتماد به نفس شما را از طریق انتقاد، اظهارنظرهای تحقیرآمیز یا نظرات منفعل تهاجمی تضعیف می‌کند. همین امر باعث می‌شود تا شما در توانایی‌های خود تردید کنید. او ممکن است بر کاستی‌های درک شده شما تمرکز کند یا دستاوردهای شما را کم‌اهمیت جلوه دهد و بذر شک را در دل شما بکارد. او با ناامن نگه داشتن شما، کنترل اوضاع را حفظ می‌کند. با گذشت زمان، این رفتار می‌تواند باعث شود تا شما احساس ناتوانی یا بی‌ارزشی کنید و عزت نفس‌تان کاهش یابد.
اعضای خانواده را علیه یکدیگر تحریک می‌کند
او احتمالا از جانب‌داری، غیبت یا مقایسه برای ایجاد تنش و تفرقه در خانواده شما استفاده کند و اعضای خانواده را علیه یکدیگر قرار دهد. این رفتار می‌تواند به شکل تشویق به درگیری یا رقابت بین خواهر و برادران برای حفظ کنترل و جلب توجه باشد.
او احتمالا اعضای خانواده را علیه یکدیگر قرار دهد.
عشق و مهربانی او مشروط است
عشق و مهربانی یک مادر سمی، اغلب به شکل مشروط و به گونه‌ای ارایه می‌شود که گویی دریافت محبت به رفتار یا دستاوردهای شما بستگی دارد. ممکن است احساس کنید که باید دایما عشق، تایید یا مهربانی مادرتان را با برآورده کردن انتظارات او به دست آورید. او ممکن است از رد کردن یا سلب محبت استفاده کند تا شما را بی‌ارزش و ناامن نگه دارد. به این ترتیب شما باور می‌کنید تنها زمانی دوست‌داشتنی هستید که به اندازه کافی، خوب باشید.
تمایلی به تغییر یا سازش ندارد.
او احتمالا تمایلی به تغییر یا سازش نداشته باشد. وی به جای همکاری برای یافتن وجه مشترک، اصرار دارد که همیشه کارها به روش او پیش برود و احساسات یا نیازهای شما را نادیده بگیرد. این سرسختی می‌تواند باعث شود شما احساس کنید نادیده گرفته شده و در یک پویایی ناسالم گرفتار شده‌اید. این همان جایی است که خواسته‌ها و مرزهای شما دایما رد می‌شوند.
این والد، اصرار دارد که همیشه کارها به روش او پیش برود و احساسات یا نیازهای شما را نادیده بگیرد.
از اشتباهات گذشته شما دست نمی‌کشد
رفتار یک مادر سمی می‌تواند این احساس را ایجاد کند که گذشته شما را بالای سرتان نگه داشته و شما را در احساس گناه یا شرم گیر انداخته است. او حتی مدت‌ها پس از اینکه شما اشتباه خود جبران کرده‌اید یا از آن تجربه گذر کرده‌اید نیز آنها را مطرح کند. او به جای اینکه به شما اجازه دهد یاد بگیرید و به جلو حرکت کنید، از اشتباهات شما برای حفظ کنترل یا دستکاری روانی شما استفاده می‌کند.
نیازهای خود را در اولویت قرار می‌دهد
رفتار خودمحورانه چنین مادری، به طور مداوم نیازهای خودش را در اولویت قرار می‌دهد و سلامت عاطفی، روانی و جسمی شما را نادیده می‌گیرد. او خواسته‌ها، راحتی یا تایید خود را بر نیازهای اساسی شما ترجیح می‌دهد. نتیجه این رفتارها این است که شما احساس نادیده گرفته شدن و بی‌اهمیت بودن کنید یا حس کنید که نیازهای شما در درجه دوم اهمیت نسبت به نیازهای مادرتان قرار دارند.
از پول به عنوان راهی برای کنترل یا دستکاری شما استفاده می‌کند
مادر سمی که از پول به عنوان نوعی کنترل یا دستکاری استفاده می‌کند، اغلب حمایت مالی را به اطاعت گره می‌زند و باعث می‌شود شما احساس بدهکاری یا گناه کنید. او ممکن است با شرط و شروط خاصی مانند انتظار لطف یا وفاداری بی‌قید و شرط یا حتی محروم کردن از حمایت مالی برای مجازات یا فشار آوردن به شما کمک مالی دهد. شما نیز ممکن است از ترس از دست دادن حمایت با خواسته‌های او مطابقت کنید.
او اغلب حمایت مالی را به اطاعت گره می‌زند و باعث می‌شود شما احساس بدهکاری یا گناه کنید.
تنبیهات او خشن و بی رحمانه است
تنبیه بیش از حد یا داشتن قوانین نامعقول از روش‌هایی هستند که یک مادر سمی برای اعمال کنترل استفاده می‌کند. این تنبیه خشن می‌تواند شامل فریاد زدن، شرمسار کردن یا حتی تنبیه بدنی باشد. او تلاش می‌کند برای اصلاح شما به جای آموزش یا راهنمایی، بر القای ترس و اطاعت تمرکز کند.
تاثیرات بزرگ شدن با یک مادر سمی
بزرگ شدن با یک مادر سمی می‌تواند به طور قابل توجهی بر سلامت عاطفی و روانی شما تاثیر بگذارد. وقتی مادرتان به طور مداوم از شما انتقاد می‌کند، شما را کوچک می‌شمارد یا تضعیف می‌کند، ممکن است زخم‌های عمیقی بر عزت نفس و حس خود ارزشمندی شما بر جای بگذارد. این رفتار پیام‌های منفی را درون شما نهادینه می‌کند که می‌تواند به الگوهایی از خود انتقادی یا حتی احساس بی‌ارزشی منجر شود. نتیجهی این وضعیت می‌تواند در روابط، کار و زندگی روزمره شما ظاهر شود و اعتماد به خود یا احساس اطمینان در تصمیماتتان را دشوار کند. همچنین ممکن است متوجه شوید که مکانیزم‌های مقابله‌ای خاصی مانند خشنود کردن دیگران، کمال‌گرایی یا اجتناب از درگیری را به عنوان راهی برای کنار آمدن با عدم قطعیت یا سختی‌هایی که تجربه کرده‌اید، در خود پرورش داده‌اید. این راهبردها ممکن است به شما در بقا در یک محیط دشوار کمک کرده باشند، اما اغلب می‌توانند در زندگی بزرگسالی شما به استرس، اضطراب یا فرسودگی شغلی منجر شوند.
علاوه بر این، بزرگ شدن با یک مادر سمی می‌تواند باعث موارد زیر شود:
افزایش خطر اضطراب و افسردگی
کودکانی که توسط چنین مادرانی بزرگ می‌شوند، در معرض خطر بسیار بالاتری برای ابتلا به اضطراب و افسردگی در دوران کودکی و در دوران بزرگسالی هستند. این ممکن است به دلیل قرار گرفتن مداوم در معرض انتقاد، نادیده گرفته شدن یا دستکاری عاطفی باشد که می‌تواند به احساس بی‌ارزشی، خودشکنی و استرس مزمن منجر شود. مطالعات نشان داده‌اند که به ویژه آزار عاطفی در دوران کودکی، به شدت با افزایش خطر ابتلا به اضطراب و افسردگی در مراحل بعدی زندگی مرتبط است.
کودکانی که توسط چنین مادرانی بزرگ می‌شوند، در معرض خطر بسیار بالاتری برای ابتلا به اضطراب و افسردگی در دوران کودکی و در دوران بزرگسالی هستند.
چالش‌های روابط
بزرگ شدن با یک مادر سمی می‌تواند چالش‌های قابل توجهی را در برقراری و حفظ روابط سالم در بزرگسالی ایجاد کند. برای مثال، اگر رفتار دستکاری‌کننده یا کنترل‌کننده را از مادرتان تجربه کرده‌اید، ممکن است ایجاد یک رابطه مبتنی بر اعتماد با دیگران برایتان دشوار باشد یا به صورت ناخودآگاه این پویایی‌های سمی را در تعاملات خود تکرار کنید. علاوه بر این، از نظر آماری بیشتر احتمال دارد بزرگسالانی که تجربه آزار و اذیت در کودکی داشته‌اند، رفتارهای آزاردهنده را در روابط خود تکرار کنند و این چرخه آزار و درد را در طول نسل‌ها تداوم بخشند.
مهم است به یاد داشته باشید که با شناخت خطر تکرار الگوهای مضر و برداشتن گام‌های فعال برای تغییر، می‌توانید از ادامه همان سمی بودن در خانواده خود جلوگیری کنید. آگاهی از اینکه این رفتارها چگونه بر شما و اطرافیانتان تاثیر می‌گذارند، اولین گام به سوی شکستن چرخه نسلی آزار و اذیت است. برای روان درمانی از طریق مشاوره آنلاین کلیک کنید.
مصرف مواد مخدر
افرادی که با مادران سمی بزرگ می‌شوند، بیشتر احتمال دارد که برای مقابله با مشکلاتشان به مواد مخدر یا الکل روی بیاورند. استرس و آسیب‌های روانی مداوم ناشی از زندگی با یک مادر سمی می‌تواند توسعه مهارت‌های سالم تنظیم هیجانی را دشوار کند. در نتیجه، بسیاری از افراد ممکن است برای بی‌حس کردن درد عاطفی خود یا فرار از واقعیت دشوارشان، به مصرف مواد روی بیاورند.
اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
اگر دوران کودکی شما شامل هر نوع آزار جسمی، عاطفی یا جنسی از سوی یک مادر سمی بوده باشد، شما در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) هستید. آسیب ناشی از آزار در محیط خانواده بسیار بدتر است، زیرا از یک مراقب یا والد اصلی نشات می‌گیرد که قرار بوده ایمنی و عشق را برای فرزندش فراهم کند. این خیانت به اعتماد حتی مدت‌ها پس از توقف آزار نیز می‌تواند تاثیرات عمیقی بر سلامت روان و توانایی احساس امنیت فرد داشته باشد.
چگونگی کنار آمدن با یک مادر سمی
چگونگی کنار آمدن با یک مادر سمی چالش برانگیز، اما امکان پذیر است. در اینجا چند نکته در مورد چگونگی کنار آمدن با این والد را مورد بررسی قرار می‌دهیم:
مرزهای واضح و روشن تعیین کنید و به آنها پایبند باشید
تعیین مرزها در ارتباط با این مادر برای محافظت از سلامت عاطفی شما و ایجاد الگوهای سالم‌تر در رابطه با او ضروری است. مرزهای واضح و روشن به شما این امکان را می‌دهند که نشان دهید چه رفتاری برای شما قابل قبول است و چه چیزی نه. این کار همچنین به شما کمک می‌کنند تا در موقعیت‌های طاقت فرسا یا در زمان دستکاری روانی، کنترل امور را به دست بگیرید. در اینجا چند مرز مشخص وجود دارد که باید آنها را به درستی عنوان کنید:
- به او بگویید که اگر رفتارهای شامل توهین، فریاد زدن، یا آزار کلامی ببینید، محل را ترک خواهید کرد یا به مکالمه پایان خواهید داد.
- میزان زمانی را که با او می‌گذرانید محدود کنید.
- انتظارات را در مورد دفعات ارتباط‌تان چه از طریق تلفن، پیامک یا حضوری، تعیین کنید.
- قوانین روشنی برای دورهمی‌های خانوادگی تعیین کنید. مثلا اینکه اگر او سعی کند رویدادهای دردناک گذشته را مطرح کند، چگونه به آنها پاسخ خواهید داد.
- برای جلوگیری از دخالت، از قبل تصمیم بگیرید که دخالت در چه موضوعاتی (مانند زندگی شخصی یا انتخاب‌های شغلی شما) ممنوع است و آن را اطلاع دهید.
- با قطع تعاملات غیر ضروری و استراحت بدون احساس گناه، از انرژی عاطفی خود محافظت کنید.
- قاطع باشید که به او اجازه ندهید تا تصمیمات مهم زندگی شما را تحت تاثیر قرار دهد یا انتخاب‌های شما را دستکاری کند.
میزان زمانی را که با او می‌گذرانید محدود کنید.
احساسات و تجربیات خود را زیر سوال نبرید
اغلب روابط سمی می‌تواند شما را وادار به زیر سوال بردن واقعیت خود کرده و اعتماد به احساساتتان را دشوارتر کند. با اذعان به احساسات خود، به خود یادآوری می‌کنید که احساسات شما معتبر هستند. مهم نیست که شخص دیگری چقدر سعی در نادیده گرفتن آنها دارد. وقتی به خود اجازه می‌دهید احساس آسیب، خشم یا سرخوردگی کنید، بیشتر به تنظیم هیجانات خود می‌پردازید و توانایی خود را برای پاسخگویی به روش‌های سالم‌تر تقویت می‌کنید.
در اینجا چند روش ساده وجود دارد که می‌توانید شروع به تایید احساسات خود کنید:
- در مورد احساسات خود تامل کنید. حتی چند دقیقه تامل آرام در هر روز می‌تواند به شما کمک کند تا با آنچه در درونتان می‌گذرد ارتباط برقرار کنید.
- افکار خود را بنویسید. نوشتن چیزها راهی مفید برای واضح‌تر شدن آنچه از نظر عاطفی تجربه می‌کنید است. نیازی نیست عالی باشد، فقط صادقانه بنویسید.
- احساسات خود را نامگذاری کنید. وقتی احساس غرق شدن می‌کنید، سعی کنید احساس خود را نامگذاری کنید. این می‌تواند به کاهش سردرگمی کمک کند و کنترل بیشتری بر تجربه عاطفی خود به شما بدهد.
- الگوها را در تعاملات خود مشاهده کنید. به این توجه کنید که موقعیت‌ها یا افراد مختلف چگونه در شما احساس ایجاد می‌کنند. این آگاهی می‌تواند به شما کمک کند تا تشخیص دهید چه زمانی احساسات خاصی تحریک می‌شوند.
- احساسات خود را زیر سوال نبرید. با گفتن جملات ساده‌ای مانند اشکالی ندارد که این احساس را داشته باشم، به خودتان اجازه دهید هر چیزی را به درستی احساس کنید. این گام کوچک می‌تواند بسیار قدرتمند باشد.
- به خود یادآوری کنید که احساسات شما معتبر هستند. حتی زمانی که دیگران احساسات شما را نادیده می‌گیرند یا کم اهمیت جلوه می‌دهند، مهم است که تشخیص دهید آنها اهمیت دارند و شایسته توجه هستند.
- احساسات خود را با کسی که به او اعتماد دارید به اشتراک بگذارید. صحبت کردن در مورد احساسات خود با کسی که بدون قضاوت گوش می‌دهد، می‌تواند فوق‌العاده تایید کننده باشد. این شخص می‌تواند یک دوست یا تراپیست باشد.
شما نمی‌توانید مادر سمی خود را تغییر دهید. تلاش برای اصلاح یا تغییر او می‌تواند انرژی شما را تخلیه کند
سعی نکنید او را تغییر دهید
شما نمی‌توانید مادر سمی خود را تغییر دهید. تلاش برای اصلاح یا تغییر او می‌تواند انرژی شما را تخلیه کند و شما را بیشتر ناامید و شکست‌خورده کند. پذیرش اینکه رفتار او خارج از کنترل شماست، به شما این امکان را می‌دهد که تمرکز خود را از تغییر او به مراقبت از خودتان تغییر دهید. این به معنای تایید اقدامات او نیست. این بدان معناست که شما انتخاب می‌کنید انرژی خود را در بهبودی خود سرمایه‌گذاری کنید، نه در یک نبرد از پیش باخته!
مراقبت از خود را تمرین کنید
مقابله با رفتارهای آسیب‌رسان می‌تواند فرساینده باشد. بنابراین وقت گذاشتن برای فعالیت‌هایی که برای شما آرامش و شادی به ارمغان می‌آورند، به شما امکان شارژ مجدد می‌دهد. اختصاص دادن زمان‌هایی برای ذهن آگاهی یا ارتباط با دوستان حمایت‌گر همگی روش‌های مراقبت از خود هستند که به شما کمک می‌کند تا در هنگام مقابله با این والد، متعادل بمانید.
روی رشد شخصی خود تمرکز کنید
هنگامی که از طریق درمان، خود اندیشی یا سرگرمی‌های جدید، روی توسعه شخصی خود سرمایه‌گذاری می‌کنید فضای شفابخشی و توانمندی را ایجاد می‌کنید. با تعیین اهداف و یادگیری مهارت‌های جدید، احساس ثبات خواهید داشت و کمتر تحت تاثیر رفتارهای مادر سمی قرار می‌گیرید. تمرکز بر رشد شخصی خود به شما امکان می‌دهد تا انرژی‌تان را بازیابید، حس خودآگاهی‌تان را تقویت کنید، و از الگوهای آسیب‌زا رها شوید.
یک شبکه حمایتی قوی بسازید
ساختن یک شبکه حمایتی قوی هنگام مقابله با این مادر بسیار حیاتی است. زیرا برای بسیاری از افراد، مادران به طور معمول منبع اصلی حمایت عاطفی و راهنمایی هستند. وقتی این رابطه ناسالم می‌شود، کنار آمدن با فراز و نشیب‌های زندگی می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. ایجاد یک شبکه قابل اعتماد از دوستان حمایت‌گر، اعضای خانواده یا یک درمانگر ماهر به پر کردن این شکاف کمک کرده و تایید و تشویقی که ممکن است از مادرتان دریافت نکنید را به شما ارایه می‌دهد.
هنگامی که از طریق درمان، خود اندیشی یا سرگرمی‌های جدید، روی توسعه شخصی خود سرمایه‌گذاری می‌کنید، فضای شفابخشی و توانمندی را ایجاد می‌کنید.
با یک درمانگر یا مشاور صحبت کنید
شرکت در جلسات روان درمانی می‌تواند با افزودن یک منبع حمایت قابل اعتماد به شبکه شما، سیستم حمایتی‌تان را تقویت کند. تراپیست، خدمات حمایتی مداوم و ساختاریافته‌ای را ارایه می‌دهد که می‌تواند به رفع احساس انزوا یا عدم حمایت از سوی دیگران کمک کند. درمانگران فضایی خنثی و بدون قضاوت فراهم می‌کنند که در آن می‌توانید آشکارا تجربیات خود را مورد بحث قرار دهید، احساسات خود را پردازش کنید و درک عمیق‌تری از چگونگی تاثیر رفتار مادرتان بر شما به دست آورید.
خط ارتباط با مرکز مشاوره سها: 09198791784
راهنمای مراجعه به مشاور
کمک گرفتن از یک متخصص می‌تواند برای بسیاری از افرادی که با یک مادر سمی دست و پنجه نرم می‌کنند، نقطه عطفی در مسیر بهبودی باشد. مراجعه به مشاور، به معنای پذیرش این واقعیت است که شما سزاوار یک زندگی سالم و بدون بار سنگین گذشته هستید. برای شروع این سفر درمانی، گام اول، انتخاب مرکزی معتبر و متناسب با نیازهای شماست. مرکز مشاوره سها کلینیک، پناهگاهی امن و حرفه‌ای برای شماست تا بتوانید در محیطی حمایت‌گرانه و بدون قضاوت، به بررسی ابعاد مختلف این رابطه سمی بپردازید. مشاوران متخصص ما در این مجموعه به شما کمک می‌کنند تا ابزارهای لازم برای مدیریت احساسات و بازسازی عزت نفس خود را به دست آورید.
پس فرصت را از دست ندهید و همین حالا فرم ارزیابی رایگان سها کلینیک را پر کنید. به یاد داشته باشید، این تصمیم شجاعانه شما برای کمک گرفتن، اولین و مهم‌ترین گام به سوی بهبودی و رسیدن به آرامش درونی است.
سوالات متداول
ویژگی‌های یک مادر سمی چیست؟
یک مادر سمی معمولا ویژگی‌هایی مانند کنترل گری شدید، دستکاری عاطفی، بی‌توجهی به مرزهای شخصی فرزندان، انتقاد مداوم و تحقیر و عدم همدلی را از خود نشان می‌دهد. این رفتارها اغلب به جای حمایت، باعث آسیب عاطفی و روانی به فرزند می‌شوند.
چرا این ویژگی‌ها آسیب زا هستند؟
رابطه با مادر سمی آسیب‌زا است چون قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض استرس و ترومای ناشی از این رابطه می‌تواند به مغز آسیب برساند و همچنین باعث مشکلات جدی در روابط، مسایل رفتاری و استرس سمی شود که تا بزرگسالی ادامه می‌یابد. این تجربیات، سلامت روانی و جسمی فرد را به خطر می‌اندازد.
منابع
