پرسشی هست که به کرات از مراجعین کلینیک روانشناسی سها می‌شنویم: قرص سیتالوپرام برای چی خوبه ؟ Citalopram یا Celexa (سلکسا) یکی از داروهای مهم در درمان اختلالات روانی است و معمولا برای بیمارانی تجویز میشود که به داروهای دیگر پاسخ نمی‌دهند یا دچار مشکلات روانی طولانی مدت هستند. این دارو با کمک به تنظیم و تعادل شیمیایی مغز، بهبود قابل توجهی در خلق و احساسات بیماران ایجاد می‌کند. در این مقاله، به طور جامع به بررسی ویژگی‌ها، نحوه مصرف سیتالوپرام در شب ، کاربردها، نکات کلیدی در استفاده و عوارض سیتالوپرام خواهیم پرداخت.
| موضوع | خلاصه |
| قرص سیتالوپرام برای چی خوبه | درمان افسردگی، اضطراب، وسواس فکری-عملی (OCD)، حملات پانیک و استرس پس از سانحه (PTSD) |
| نحوه مصرف | طبق تجویز روانپزشک. معمولا روزی یک‌بار، ترجیحا در صبح یا شب. اثر کامل بعد از ۲ تا ۴ هفته ظاهر میشود |
| عوارض شایع | تهوع، خشکی دهان، بی‌خوابی یا خواب‌آلودگی، کاهش میل جنسی، اضطراب، تغییر وزن، سندرم سروتونین، تغییرات در ضربان قلب و افکار خودکشی |
| تداخلات دارویی | با MAOIها، سایر ضدافسردگی‌ها، داروهای ضدانعقاد خون و مهارکننده‌های آنزیم‌های کبدی |
سیتالوپرام چیست؟
Celexa یک داروی ضدافسردگی از گروه مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) است. این دارو با افزایش سطح سروتونین (یکی از انتقال دهنده‌های عصبی اصلی در مغز) بر بهبود خلق و خو، اضطراب و احساسات فرد تاثیر می‌گذارد. سلکسا اثرات آرام بخش و ضد اضطرابی داشته و برای درمان افسردگی عمده، اختلالات اضطرابی، اختلال وسواسی-عملی و برخی از دیگر اختلالات روانی تجویز میشود.
اشکال دارویی
این دارو در اشکال مختلف دارویی عرضه میشود تا برای افراد با نیازهای مختلف قابل استفاده باشد. رایج‌ترین اشکال دارویی این دارو عبارتند از:
- قرص سیتالوپرام: قرص معمولا در دوزهای ۱۰، ۲۰ و ۴۰ میلی‌گرم عرضه میشود.
- محلول خوراکی: این شکل دارویی برای افرادی که قادر به بلع قرص نیستند یا نیاز به دوز دقیق‌تری دارند، مناسب است.
- قرص‌های پوشش دار: این نوع دارو اثرات خود را به‌طور تدریجی آزاد می‌کند و ممکن است برای برخی بیماران توصیه شود.
بیشتر بخوانید: همه چیز درباره پروپرونالول
اطلاعات شناسنامه‌ای قرص سیتالوپرام
- نام عمومی: Citalopram
- نام برند: Celexa
- گروه دارویی: مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)
- شکل دارویی: قرص
- دوزها: ۱۰ میلی‌گرم، ۲۰ میلی‌گرم، ۴۰ میلی‌گرم
- روش مصرف: خوراکی
- مدت زمان اثر: معمولا ۲ تا ۴ هفته طول می‌کشد تا اثرات کامل درمانی دارو نمایان شود
- داروهای مشابه: فلوکستین، سرترالین، پاروکستین (همگی از گروه SSRIs)
کاربرد: قرص سیتالوپرام برای چی خوبه ؟
این دارو به‌طور عمده برای درمان اختلالات روانی زیر تجویز میشود:
- افسردگی: این دارو برای درمان افسردگی عمده مورد استفاده قرار می‌گیرد و میتواند بهبود چشمگیری در خلق و خو و سطح انرژی فرد ایجاد کند.
- اختلال اضطراب عمومی: به کاهش علائم اضطراب مانند نگرانی بیش از حد، اضطراب و ترس کمک می‌کند.
- اختلال وسواسی-عملی (OCD): ممکن است برای کاهش علایم وسواس و رفتارهای اجباری ناشی از OCD استفاده شود.
- اختلال حملات پانیک: این دارو میتواند به کاهش حملات ترس و اضطراب ناگهانی کمک کند که در افراد مبتلا به این اختلال مشاهده میشود.
اختلال استرس پس از تروما (PTSD): در برخی از موارد، میتواند به تسکین علائم PTSD و اضطراب مرتبط با آن کمک کند.
دوز مصرفی
دوز مصرفی Citalopram برای هر فرد به طور خاص توسط روانپزشک تعیین و معمولا به صورت روزانه مصرف میشود. دوز شروع برای بزرگسالان معمولا ۲۰ میلی گرم است. این دوز میتواند به تدریج افزایش یابد، اما بیشترین دوز تجویز شده، روزانه ۴۰ میلی گرم است. برای برخی بیماران، مخصوصا افراد مسن یا کسانی که دچار مشکلات کبدی هستند، ممکن است دوز کمتری تجویز شود. هدف از افزایش دوز تدریجی، جلوگیری از بروز عوارض جانبی است. از طرفی دوز لازم برای درمان اختلالات اضطرابی ممکن است متفاوت باشد.
روش مصرف سیتالوپرام
دانستیم که قرص سیتالوپرام برای چی خوبه و باید طبق دستور پزشک مصرف بشه. نحوه مصرف آن به شرح زیر است:
- نیاز به تنظیم دوز: پزشک ممکن است بسته به واکنش بیمار به دارو، دوز را تنظیم کند. این دوز ممکن است به تدریج به ۴۰ میلی‌گرم در روز افزایش یابد.
- زمان مصرف: مصرف دارو معمولا صبح یا شب و بدون توجه به وعده‌های غذایی صورت می‌گیرد. برخی افراد مصرف سیتالوپرام در شب را به شما پیشنهاد می‌کنند اما به طور کلی بهترین زمان مصرف به تجربه شما از عوارض قرص سیتالوپرام بستگی دارد.
- مدت زمان درمان: معمولا چند هفته طول می‌کشد تا اثرات درمانی دارو به طور کامل مشاهده شود. اما برخی از بیماران ممکن است بعد از چند ماه به بهبودی کامل دست یابند.
- قطع مصرف: قطع مصرف این دارو باید به تدریج و تحت نظر پزشک صورت گیرد تا از عوارض جانبی مانند بروز علایم ترک اعتیاد در آنها جلوگیری شود.
نکات مهم قبل از مصرف سیتالوپرام
قبل از شروع درمان با این دارو پزشک باید از وضعیت سلامتی شما مطلع شود و برخی نکات را رعایت کند:
- بیماری‌های زمینه‌ای: افرادی که دارای مشکلات قلبی، فشار خون بالا، دیابت، مشکلات کبدی یا کلیوی هستند باید با پزشک خود مشورت کنند.
- تداخلات دارویی: مصرف همزمان Citalopram با سایر داروهای ضدافسردگی مانند (MAOI) که سروتونین را بالا می‌برند، میتواند خطرناک باشد و باید از آن پرهیز کرد.
- بارداری و شیردهی: مصرف سلکسا در دوران بارداری و شیردهی باید تحت نظر پزشک باشد و تنها در صورت لزوم انجام شود.
- اختلالات روانی دیگر: اگر بیمار سابقه مشکلات روانی دیگر مانند اختلالات دو قطبی یا خودکشی داشته باشد، پزشک باید دقت بیشتری در تجویز دارو داشته باشد.
- مصرف همزمان با الکل: مصرف الکل در طول درمان با این دارو میتواند باعث تشدید عوارض جانبی شود.
آلرژی به سیتالوپرام چیست ؟
در برخی از افراد ممکن است واکنش‌های آلرژیک نسبت به سلکسا بروز پیدا کند. علایم حساسیت به این دارو عبارتند از:
- خارش یا بثورات پوستی
- تورم صورت، زبان یا گلو
- مشکلات تنفسی و تنگی نفس
- سرفه‌های غیرمعمول
در صورت مشاهده هر کدام از این علایم، مصرف دارو باید فورا متوقف و به پزشک مراجعه شود.
موارد منع مصرف
پیشتر دیدیم که قرص سیتالوپرام برای چی خوبه. اما سلکسا برای برخی افراد مناسب نیست و مصرف آن ممکن است باعث بروز مشکلات جدی شود. موارد منع مصرف عبارتند از:
- حساسیت به سلکسا یا هر یک از اجزای تشکیل دهنده دارو: اگر شما سابقه حساسیت به Citalopram یا دیگر مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) دارید، نباید از این دارو استفاده کنید.
- مصرف همزمان با مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز (MAOIs): مصرف سیتالوپرام در شب همزمان با MAOIs میتواند باعث بروز واکنش‌های خطرناکی مانند سندرم سروتونین شود که ممکن است کشنده باشد.
- اختلالات شدید کبدی یا کلیوی: اگر دچار مشکلات جدی کبدی یا کلیوی هستید، نباید این دارو را مصرف کنید.
- اختلالات قلبی: این دارو ممکن است بر شدت ضربان قلب به ویژه در افرادی که مشکلات قلبی دارند، تاثیر بگذارد.
عوارض قرص سیتالوپرام 20 چیست؟
سلکسا نیز مانند بسیاری از داروهای دیگر، میتواند عوارض جانبی داشته باشد که بیشتر آنها موقت و خفیف هستند، اما در برخی افراد ممکن است مشکلات جدی‌تری ایجاد شود. برخی از عوارض سیتالوپرام عبارتند از:
- گوارشی: تهوع، استفراغ، خشکی دهان، اسهال، یبوست و درد شکم یکی از عوارض قرص سیتالوپرام 20 هستند که ممکن است در ابتدای دوره مصرف دارو دیده شوند.
- روانی: برخی افراد ممکن است احساس خواب آلودگی، بی قراری یا اضطراب بیشتری داشته باشند.
- جنسی: کاهش میل جنسی، اختلال در عملکرد جنسی یا ناتوانی در ارگاسم از عوارض جانبی شایع این دارو است.
- قلبی: در برخی افراد، عوارض سیتالوپرام میتواند باعث تغییرات در ضربان قلب یا افت فشار خون شود.
- سندرم سروتونین: این یک عارضه جدی است که در اثر افزایش سطح سروتونین در مغز رخ می‌دهد و علائمی همچون تب، تعریق، لرزش، ضعف عضلانی و گیجی را شامل میشود.
- افزایش خطر خودکشی: در برخی از نوجوانان و بزرگسالان جوان، مصرف سلکسا ممکن است با افکار خودکشی و رفتارهای خطرناک همراه باشد.
روش قطع داروی سیتالوپرام
قطع ناگهانی این دارو میتواند باعث بروز علایم ترک اعتیاد مانند سردرد، اضطراب، حالت تهوع، سرگیجه و مشکلات خواب در فرد شود. به همین دلیل، کاهش دوز این دارو باید تحت نظارت پزشک و به تدریج صورت گیرد تا از بروز عوارض قرص سیتالوپرام 20 جلوگیری شود.
تداخل دارویی
بجز عوارض سیتالوپرام باید به این نکته توجه کرد که این دارو ممکن است با داروهای دیگری تداخل دارویی داشته باشد. برخی از مهم‌ترین انواع این تداخلات دارویی عبارتند از:
- MAOIs (مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز): مصرف همزمان این دارو و MAOIs میتواند به سندرم سروتونین منجر شود که خطر مرگ را به دنبال دارد.
- داروهای ضد افسردگی دیگر: ترکیب سلکسا با دیگر داروهای ضدافسردگی مانند فلوکستین یا سرترالین ممکن است باعث افزایش سطح سروتونین و بروز عوارض خطرناک شود.
- داروهای ضد انعقاد خون: سلکسا ممکن است با داروهایی مانند وارفارین تداخل داشته باشد و خطر خونریزی را افزایش دهد.
- داروهای مهارکننده آنزیم‌های کبدی: داروهایی مانند کتوکونازول و اریترومایسین که عملکرد آنزیم‌های کبدی را مهار می‌کنند، می‌توانند باعث افزایش سطح سیتالوپرام در خون شوند.
راهنمای مراجعه به پزشک
در این محتوا خواندید قرص سیتالوپرام برای چی خوبه ؟ تیم روانپزشکان مجرب و کارآزموده ما در کلینیک مشاوره سها آمادگی ارایه انواع خدمات مشاوره و درمانی را به شما عزیزان دارا می‌باشند. با توجه به عوارض قرص سیتالوپرام 20 بهتر است در زمان مصرف این دارو توجه لازم را به احوالات خود داشته باشید و در شرایط زیر، حتما به روانپزشک مراجعه کنید:
- بروز عوارض سیتالوپرام: در صورتی که علایمی مانند سردرد شدید، خواب‌آلودگی، افکار خودکشی یا تغییرات قلبی مشاهده کردید، فورا به پزشک مراجعه کنید.
- در صورتی که داروی جدیدی مصرف می‌کنید: اگر داروهای جدیدی شروع کرده‌اید یا دارویی برای شرایط دیگر مصرف می‌کنید، باید پزشک خود را در جریان قرار دهید.
- در صورت تغییرات در وضعیت روانی یا جسمانی: هرگونه تغییر غیرعادی در خلق یا رفتار، خواب، اشتها یا انرژی باید به پزشک گزارش شود.
سوالات متداول
آیا قرص سیتالوپرام باعث ریزش مو میشود؟
ریزش مو یکی از عوارض قرص سیتالوپرام 20 است. این عارضه در برخی افراد مشاهده میشود اما در بیشتر موارد موقتی است. اگر ریزش مو ادامه پیدا کند، باید با پزشک مشورت شود.
آیا قرص سیتالوپرام خواب آور است؟
خیر، این دارو معمولا خواب آور نیست. اما برخی افراد ممکن است با مصرف سلکسا در اوایل درمان یا پس از افزایش دوز، احساس خواب آلودگی یا خستگی کنند.
آیا قرص سیتالوپرام باعث چاقی میشود؟
این دارو میتواند باعث افزایش وزن در برخی افراد شود، اما این اثر در همه افراد یکسان نیست. برخی از بیماران ممکن است کاهش وزن یا عدم تغییر در وزن را نیز تجربه کنند.
آیا مصرف قرص سلکسا در بارداری و شیردهی مجاز است؟
مصرف سیتالوپرام در دوران بارداری باید فقط تحت نظر پزشک انجام شود. برخی مطالعات نشان داده اند که سلکسا ممکن است گاهی بر رشد قلب جنین تاثیر بگذارد. با این حال، اگر خطری وجود داشته باشد، اندک است و بیشتر نوزادانی که از مادرانی متولد می‌شوند که این دارو را مصرف می‌کنند، قلب طبیعی دارند.
منابع
