تفاوت ترس و اضطراب چیست؟ اغلب ما این دو اصطلاح را به جای هم به کار میبریم. اما تفاوتهایی بین آنها وجود دارد. در این مقاله با تفاوت ترس و اضطراب بیشتر آشنا میشویم.
بیشتر بخوانید: حمله پانیک چیست؟
آیا ترس و اضطراب با هم تفاوت دارند؟
دو تجربه اضطراب و ترس بسیار به هم مرتبط هستند و اغلب شباهات زیادی دارند. اما تفاوتهای مهمی وجود دارد که این دو را از هم متمایز میکند. فهم تفاوت آنها میتواند نقش مهمی در نحوه مدیریت آنها ایفا کند.
با اینکه علایم به شدت همپوشانند، تجربه یک شخص با این هیجانات بر مبنای بافتی که در آن قرار دارد، فرق میکند. ترس به یک تهدید شناختهشده یا قابل فهم اشاره دارد. در حالیکه اضطراب از یک تهدید ناشناخته، مورد انتظار یا نامشخص ناشی میشود.
تفاوت ترس و اضطراب
اضطراب و ترس اشتراکات زیادی دارند و اغلب با هم رخ میدهند. ترس کوتاهمدت است و در پاسخ به یک علت شفاف، مثل یک تهدید محیطی اتفاق میافتد. اضطراب اغلب طولانیتر است و احتمالا ابهام بیشتری دارد. دانستن نحوه تشخیص تفاوتها میتواند به شما در دریافت درمان مناسب کمک کند.
چگونه تفاوت ترس و اضطراب را تشخیص دهیم؟
هر دوی این هیجانات، یک پاسخ استرس مشابه تولید میکنند. با این حال، خیلی از متخصصین باور دارند که تفاوت عمده بین این دو وجود دارد. این تفاوتها میتواند مسیول نحوه واکنش ما به استرسورهای محیطی باشد.
تنش ماهیچهها، افزایش ضربان قلب و کوتاه شدن تنفس از مهمترین علایم جسمی مرتبط با واکنش به خطر هستند.
این تغییرات بدنی از پاسخ جنگ یا گریز درونی که برای بقا حیاتی است، ناشی میشود. بدون این پاسخ به استرس، ذهن ما قادر به دریافت علامت هشدار خطر نخواهد بود و بدن ما نمیتواند در مواجهه با خطر، برای گریز یا ماندن و مبارزه آماده شود.
اضطراب چیست؟
اضطراب، یک احساس گنگ، ناخوشایند و مبهم از دلهره است. این اغلب یک پاسخ به تهدیدی نامشخص یا غیر دقیق است. این تهدید میتواند شامل احساس ناراحتی هنگام راه رفتن به تنهایی در خیابانی تاریک باشد.
ناراحتی شما در این موقعیت ممکن است ناشی از اضطراب مرتبط با احتمال رخداد یک اتفاق بد مانند حمله یک غریبه باشد. یعنی تهدیدی فوری در کار نیست. این اضطراب از تفسیر ذهن شما از خطرات احتمالی نشات میگیرد.
بیشتر بخوانید: اضطراب چیست؟ دلایل، علایم و راههای درمان
ترس چیست؟
ترس یک پاسخ هیجانی به تهدید مشخص یا قطعی است. اگر در حال راه رفتن به تنهایی در یک خیابان تاریک باشید و ناگهان کسی اسلحهای به سمت شما نشانه بگیرد، احتمالا یک پاسخ «ترس» را تجربه میکنید. در اینجا خطر واقعی، مشخص و فوری است. یک موضوع شفاف و حاضر از ترس وجود دارد.
با اینکه تمرکز ترس متفاوت است (خطر واقعی در برابر خیالی)، ترس و اضطراب به هم مربوط هستند. وقتی با ترس مواجه میشویم، بیشتر مردم واکنشهای جسمیی را تجربه میکنند که زیرشاخه اضطراب هستند.
ترس میتواند باعث اضطراب شود و برعکس. با این حال، تمایز دقیق بین این دو، درک بهتری از علایم شما به دست میدهد. همچنین میتواند به شما و پزشکتان کمک کند تصمیم بگیرید کدام راهبرد درمان موثرترین خواهد بود.
دانستن دقیق تفاوت ترس و اضطراب همچنین میتواند برای پژوهشگران چالشانگیز باشد. مطالعات تصویربرداری مغزی ممکن است بتوانند با وضوح بیشتری نحوه ارتباط ترس و اضطراب را نشان دهند.
اضطراب و ترس به چه چیزی شبیه هستند؟
اضطراب و ترس میتواند به خیلی از حواس بدنی ناراحتکننده بیانجامند. برخی از رایجترین علایم جسمی اضطراب عبارت است از:
- ضربان قلب بالا
- درد قفسه سینه
- حس لرزش از سرما یا گرگرفتگی
- واقعیت زدایی و شخصیت زدایی
- تعریق شدید
- سرگیجه یا احساس غش کردن
- احساس دیوانه شدن
- سردرد
- درد و تنش در ماهیچهها
- بی حسی یا گزگز
- زنگ زدن گوش
- لرزش
- تنگی نفس
- اختلالات خواب
- احساس سفتی در سراسر بدن به خصوص سر، گردن، فک و صورت
- ناراحتی معده یا حالت تهوع
حواس جسمی و هیجانی مرتبط با ترس کدامند؟
- ضربان قلب بالا
- تعریق
- کوتاهی تنفس
- حالت تهوع
- خشکی دهان
- لرزش
حواس جسمی ترس و اضطراب خیلی به هم شبیه هستند. از آنجا که هر دو پاسخهای جسمی و هیجانی مشابهی را برمیانگیزند، تشخیص تفاوت بین این دو میتواند دشوار باشد.
علت اضطراب و ترس چیست؟
ترس اغلب از تهدید آسیب احتمالی ناشی میشود؛ خواه این تهدید جسمی، روانی یا هیجانی باشد. با اینکه اغلب ترس را حالتی منفی و رنجآور در نظر میگیریم، اما میتواند فوایدی نیز داشته باشد.
سطوح سالم ترس یا اضطراب میتواند بدن را برای واکنش به خطرات احتمالی آماده کند و شما را برای واکنش سریع در صورت نیاز تجهیز کند.
هنگامی که با تهدید روبرو میشوید، واکنشی در آمیگدال شما ایجاد میشود. آمیگدال یک ساختار مغزی است که نقش کلیدی در پاسخ به استرس (مبارزه، فرار، مبهوت شدن یا چاپلوسی) ایفا میکند. این منجر به مجموعهای از واکنشها میشود که ماهیچههای شما را برای واکنش آماده میسازد و باعث ترشح هورمون استرس میشود.
عارضههای سلامت روان مرتبط
تفاوت ترس و اضطراب چیست؟ سطوح اضطراب ناسالم میتواند سبب پریشانی و مزاحمت در توان شما برای عملکرد صحیح روزانه شود. ترس و اضطراب با خیلی از عارضههای سلامت روان مربوط هستند. این احساسات بیشتر اوقات با یک اختلال اضطرابی مانند زیر مرتبط اند:
- فوبیای خاص
- بازارهراسی
- اختلال اضطراب اجتماعی
- اختلال وحشتزدگی
- اختلال اضطراب جدایی
سایر عارضهها همچون اختلال استرس پس از تروما (PTSD) نیز میتوانند سبب احساس اضطراب شوند.
تقریبا 20% بزرگسالان امریکایی علایم یک اختلال اضطرابی را در طول عمر خود تجربه میکنند. زنان معمولا بیشتر از مردان درگیر این علایم میشوند. به این دلیل، متخصصان امروزه پیشنهاد میدهند که همه زنان بالای 13 سال بهتر است از نظر ابتلا به اختلالات اضطرابی غربال شوند.
اگر نشانگان ترس و اضطراب را دارید و از پس مدیریت آنها برنمیآیید، حتما با یک روانشناس ملاقات کنید.
درمان اضطراب و ترس
پزشک علایم فعلی و سابقه پزشکی شما را برای کمک به تعیین علت احتمالی ترس و اضطرابتان بررسی میکند. به دنبال آن، انتظار داشته باشید شما را برای ارزیابی بیشتر به روانشناس متخصص ارجاع دهد.
روانشناس یا رواندرمانگر با توافق شما یک برنامه درمانی را شروع میکند که به کاهش و کنترل ترس و اضطرابتان کمک میکند.
درمان اضطراب و ترس اغلب شامل موارد زیر است:
- رفتار درمانی شناختی (CBT): CBT خط اول درمان ترس و اضطراب است که شامل پرداختن به الگوهای فکری منفی مهمی میشود که به احساس ترس و اضطرابتان دامن میزند. روانشناس با آموزش روشهای کارآمد تفکر و رفتار، به مدیریت ترس یا اضطراب شما یاری میرساند.
- مواجهه درمانی: این شکل از CBT شامل درگیر شدن در فعالیتهایی است که معمولا به دلیل ترس و اضطراب از آنها دوری میکنید. با قرار گرفتن تدریجی در معرض محرک، احساس ترس شما به تدریج کاهش مییابد.
- درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT): این رویکرد به پذیرش افکار و احساسات منفی بدون تلاش برای عقب راندن آنها کمک میکند. ACT شامل تمرینات ذهنآگاهی میشود که در آرامش و کاهش پریشانی شما به دنبال هیجانات دشوار، نقش دارد.
- دارودرمانی: دارودرمانی میتواند به تسکین اضطراب شما کمک کند و ممکن است به طور مشخص در ترکیب با رواندرمانی موثر واقع شود. داروهای ضداضطراب رایج که توسط روانپزشکان تجویز میشود عبارتند از: ضد افسردگیها، بنزودیازپینها و مسدودکنندههای بتا.
مقابله با اضطراب و ترس
افزون بر کمک گرفتن از پزشک یا درمانگر، راهکارهایی نیز وجود دارد که میتوانید به تنهایی از آنها برای مدیریت اضطراب و ترس خود بهرهمند شوید.
مواجهه با ترس (به روشی ایمن) اغلب یکی از بهترین راههای غلبه بر آن است.
هرچه بیشتر درگیر فعالیتهایی باشید که از آنها میترسید، میزان ترسناکبودنشان کمتر میشود. با گذشت زمان، احساس راحتی بیشتری میکنید و میتوانید بدون تجربه ترس با چالش روبرو شوید.
راهبردهای زیر نیز میتواند مفید باشد:
- بدن خود را حرکت دهید: طبق پژوهشها، فعالیت بدنی منظم میتواند به کاهش علایم اضطراب کمک کند.
- تمرکز حواس و مدیتیشن را تمرین کنید: این راهبردها به شما کمک میکنند بدون نگرانی در مورد گذشته و آینده بیشتر در لحظه اکنون زندگی کنید.
- فنون آرامسازی را امتحان کنید: استفاده از آرامسازی پیشرونده عضلانی و تجسم هدایتشده میتواند یاریتان کند تا هنگام رویارویی با موقعیتهای استرسزا، آرامش و کنترل بیشتری داشته باشید.
- از تنفس عمیق استفاده کنید: وقتی احساس ترس و اضطراب میکنید، تنفستان سطحی و سریع میشود. این به تشدید احساس ترس میانجامد. از سوی دیگر، تمرین تنفس عمیق میتواند پاسخ آرامسازی بدن را فعال کند، که میتواند شما را آرام سازد و ترستان راکمتر کند.
در این مقاله خواندید تفاوت ترس و اضطراب چیست. شما متوجه چه تفاوت دیگری بین ترس و اضطراب شدهاید؟ نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
منبع
کلینیک روانشناسی سها٬ مرکز ارائه خدمات مشاوره روانشناسی٬ مشاوره آنلاین٬ مشاوره خانواده و مشاوره جنسی