عادت ماهیانه یا قاعدگی چیست؟ چرخه قاعدگی و پریود، نحوه‌ی آمادگی بدن زن برای احتمال بارداری در هر ماه است. در این مقاله، هر آنچه لازم است درباره‌ی پریود یا قاعدگی، وسایل بهداشتی مورد نیاز و مراقبت از خود بدانید را در اختیارتان قرار می‌دهیم.
عادت ماهیانه یا قاعدگی چیست؟
پریود یا قاعدگی، تنها بخشی از چرخه‌ی نحوه‌ی آمادگی بدن زن برای احتمال بارداری در هر ماه است. طول یک چرخه با شمارش از روز اول یک پریود تا نخستین روز پریود بعدی تعیین میشود. متوسط چرخه قاعدگی 28 روز است. با این حال، یک چرخه میتواند از 23 تا 35 روز متغیر باشد.
قاعدگی یا پریود به بخشی از چرخه قاعدگی گفته میشود که در آن پوشش ضخیم رحم و خون اضافی از طریق کانال واژن ریزش می‌کند. پریودها ممکن است سبک، متوسط یا سنگین باشند و خون قاعدگی که از بدن خارج میشود میتواند از چند قاشق غذاخوری تا 2/1 فنجان در هر قاعدگی متغیر باشد. این میزان افزون بر اینکه در افراد مختلف متفاوت است، میتواند از یک پریود به پریود بعد برای یک دختر نیز تفاوت داشته باشد.
بسیاری از دختران طی یک یا دو روز اول یک پریود، جریان خونی سبک، سپس جریانی سنگین تر و به دنبال آن یک روز سبک دیگر را تجربه می‌کنند. برخی از دختران در روز اول با جریان خون شدیدی روبرو می‌شوند. در چند سال اول پس از شروع قاعدگی، ممکن است قاعدگی شما بسیار نامنظم باشد.
در طول چرخه قاعدگی چه اتفاقی می افتد
در طول چرخه قاعدگی، یک تخمک از تخمدان ها آزاد میشود. در حالی که تخمک در لوله های فالوپ به سمت رحم حرکت می‌کند، رحم در حال ساخت پوششی است که از خون و بافت اضافی تشکیل میشود. پوشش داخلی رحم ضخیم میشود و اگر حاملگی اتفاق بیفتد، رگ های خونی در دیواره رحم بزرگ می‌شوند تا جنین در حال رشد را تغذیه کنند.
اگر تخمک توسط یک سلول اسپرم بارور شود، خود را به دیواره رحم متصل می‌کند و جنین شروع به رشد می‌کند. اگر تخمک بارور نشود، دیگر نیازی به پوشش ضخیمی که در طول چرخه قاعدگی ایجاد شده نیست و این دیواره در طول دوره قاعدگی شما ریزش می‌کند. تخمک بارور نشده یا از بین می‌رود یا در بدن جذب میشود. پس از پایان این دوره، یک چرخه قاعدگی جدید شروع میشود.
بیشتر بخوانید: بلوغ جنسی
اولین پریود یا قاعدگی یک دختر در چه سنی نمایان میشود؟
در ایالات متحده، متوسط سن شروع قاعدگی یک دختر 12.3 سال است، اما این بدان معنا نیست که همه دختران در این سن نخستین پریود خود را تجربه می‌کنند.
قاعدگی یک دختر ممکن است در هر زمانی بین 8 تا 16 سالگی آغاز شود. قاعدگی تا زمانی که تمام قسمت های دستگاه تناسلی دختر بالغ شده و با هم کار کنند، رخ نمی‌دهد. این زمان در زندگی یک زن جوان «بلوغ» نامیده میشود.
یک دوره قاعدگی چه مدت طول می کشد؟
طول دوره های قاعدگی می تواند از دختری به دختر دیگر متفاوت باشد. برای یک فرد ممکن است این دوره سه روز طول بکشد و برای دیگری هفت روز. یک فرد ممکن است در یک ماه چهار روز پریود را تجربه کند و ماه بعد دوره اش شش روز به طول بیانجامد.
پریودهای برخی از زنان ممکن است به مدت چندین سال نامنظم باشد و گاهی برخی هرگز قاعدگی «منظم» را تجربه نمی‌کنند. برخی از کارشناسان مراقبت‌های بهداشتی، قرص های ضد بارداری را برای کمک به تنظیم چرخه قاعدگی افراد تجویز می‌کنند. با پزشک خود صحبت کنید تا دریابید که در صورت نامنظم بودن سیکل خود چگونه می‌توانید آن را تنظیم کنید.
بیشتر بخوانید: مشاوره نوجوانان
زمان تعویض پد یا تامپون در طول یک دوره
نوار بهداشتی (پدها) باید به دفعات لازم قبل از خیس شدن کامل پد عوض شوند. تعویض، بستگی به راحتی خود افراد دارد. در مورد تامپون‌ها، باید هر چهار ساعت یکبار تعویض صورت گیرد.
مطمین شوید که از کمترین میزان جذب تامپون موجود استفاده می‌کنید. برای مثال، در سبک‌ترین روز پریود یا قاعدگی خود از تامپون با جذب فوق‌العاده بالا استفاده نکنید. این میتواند شما را در معرض خطر سندرم شوک سمی (TSS) قرار دهد. TSS یک بیماری نادر اما بالقوه کشنده است. می‌توان با عدم استفاده از تامپون یا با تعویض تامپون و پد در طول قاعدگی خطر TSS را کاهش داد یا از آن جلوگیری کرد. اگر در حین قاعدگی و استفاده از تامپون هر یک از علایم زیر را تجربه کردید، فورا با پزشک خود تماس بگیرید:
- تب شدید، ناگهانی و بدون دلیل
- دردهای عضلانی
- اسهال
- سرگیجه و/یا غش
- بثورات پوستی مانند آفتاب سوختگی
- گلو درد
- خون افتادگی در چشم
پریود چگونه بر فعالیت های روزانه تاثیر می گذارد؟
قاعدگی شما نباید فعالیت های روزانه را تحت تاثیر قرار دهد. شما همچنان می‌توانید به ورزش، شنا، دوچرخه سواری و تفریح ادامه دهید. برخی از دختران و زنان حتی متوجه می‌شوند که ورزش در حین قاعدگی باعث کاهش یا جلوگیری از گرفتگی و ناراحتی شکمی میشود.
ساده ترین راه برای فهمیدن اینکه قاعدگی شما چه زمانی شروع میشود، دنبالکردن آن در تقویم است. هر ماه اولین روز پریود خود را علامت بزنید. حالا روزهای بین پریودها را بشمارید. از روز اولی که علامت‌گذاری کردید شروع کنید و تا روز بعدی که علامت زدید بشمارید. این کار را برای چند ماه انجام دهید و سپس می‌توانید محاسبه کنید که معمولا چند روز بین پریودهای شما فاصله وجود دارد. این کار به‌تان کمک می‌کند تا بدون غافلگیری خود را برای پریود بعدی آماده سازید.
چرا در برخی ماهها ممکن است پریود ناپدید شود؟
اگر یک ماه پریود نشدید، دلایل مختلفی میتواند دخیل باشد. اگر به تازگی به بلوغ رسیده اید و نخستین پریودتان را تجربه کردید، ممکن است هر ماه این اتفاق نیفتد. اگر شما یک زن مسن هستید که به یایسگی نزدیک می‌شوید نیز ممکن است یک دوره قاعدگی را از دست بدهید.
استرس بیش از حد میتواند باعث از دست رفتن پریود یا قاعدگی شود. در هنگام استرس و یا تجربه هیجانات شدید، حتی ممکن است یک یا دو پریود را از دست بدهید. بیماری نیز میتواند دلیل دیگری باشد. اگر بیش از یک یا دو قاعدگی را از دست دادید (در صورتی که قبلا دوره های منظمی داشته اید)، با ارایه دهنده مراقبت های بهداشتی خود تماس بگیرید.
چرا پریود ممکن است متوقف شود؟
عدم وجود دوره قاعدگی، آمنوره نامیده میشود. این وضعیت زنانی را توصیف می‌کند که در سال‌های نوجوانی پریود نشده‌اند یا زنانی که قاعدگی منظم‌شان قطع شده است. علل متعددی برای بروز آمنوره وجود دارد.
بارداری شایع ترین دلیلی است که باعث ایجاد آمنوره میشود. همچنین شیردهی و کاهش وزن شدید ناشی از بیماری های جدی، اختلالات خوردن یا ورزش بیش از حد از علل دیگر هستند.
مشکلات غدد (هیپوفیز، تیرویید یا آدرنال) و مشکلات تولید مثل نیز ممکن است این تاثیر را داشته باشند. اگر قاعدگی شما تا پیش از سن 16 سالگی شروع نشده است، یا اگر با اینکه هنوز جوان هستید، قاعدگی‌تان متوقف شده، به پزشک خود مراجعه کرده و از او مشورت بخواهید.
آیا زنان تا آخر عمر پریود می‌شوند؟
خیر. پس از رسیدن به یایسگی، زن دیگر قادر به تولید مثل نخواهد بود. یایسگی در حدود 50 سالگی اتفاق می‌افتد و بدین معناست که زن دیگر تخمک‌گذاری نمی‌کند، بنابراین دیگر نمی‌تواند باردار شود. مانند قاعدگی، یایسگی میتواند در زنان مختلف در سنین گوناگون و به اشکالی متفاوت تجربه شود.
آیا بارداری در طول پریود ممکن است؟
قطعا! با اینکه خطر بارداری در دوران پریود اندک است، همچنان بهتر است برای دوری از بارداری ناخواسته، از وسایل پیشگیری در حین فعالیت جنسی استفاده کنید.
وسایل بهداشتی
محصولات بهداشتی، خونِ آزاد شده در طول قاعدگی را جذب یا جمع آوری می‌کنند. انواع اصلی وسایل بهداشتی عبارتند از:
- نوارهای بهداشتی
- تامپون
- کاپ قاعدگی
نوارهای بهداشتی
نوارهای بهداشتی، یک طرف چسبنده دارند که به لباس زیر خود می‌چسبانید تا در جای خود محکم بمانند. سمت دیگر آنها از مواد جاذب ساخته شده است که خون را به خود جذب می‌کند.
نوارهای بهداشتی در اندازه‌های مختلفی موجودند، بنابراین می‌توانید یکی را متناسب با سنگینی یا سبکی خونریزی پریود یا قاعدگی خود انتخاب کنید.
همچنین می‌توانید پدهای قابل شستشو برای استفاده مجدد را تهیه کنید.
پدهای روزانه نوعی نوار بهداشتی کوچک‌تر و نازک‌تر هستند که در روزهایی که پریودتان بسیار سبک است، قابل استفاده‌اند.
تامپون ها
تامپون‌ها، لوله های کوچکی از پشم پنبه هستند که آنها را داخل واژن قرار می‌دهید تا خون را قبل از خارج شدن از بدنتان به خود جذب کند.
دو نوع تامپون وجود دارد؛ تامپون‌هایی که با اِعمال‌گر ارایه می‌شوند و دسته‌ی بدون اِعمال‌گر که با انگشتان خود وارد واژن‌تان می‌کنید. در هر دو مورد، یک رشته در انتهای تامپون وجود دارد که برای خروج از واژن، آن را می‌کشید.
تامپون ها با دستورالعمل هایی همراه هستند که نحوه استفاده از آنها را توضیح می‌دهد. اگر تامپون به درستی جاگذاری شود، نباید آن را در بدن خود احساس کنید. اگر آن را در بدنتان احساس می‌کنید یا درد دارید، ممکن است به درستی جایگذاری نشده باشد.
امکان ندارد تامپون در داخل بدن شما گم شود. واژن شما، آن را محکم در جای خود نگه می‌دارد. تامپون با جذب خون در آنجا منبسط میشود.
کاپ‌های قاعدگی
کاپ‌ها یا فنجان‌های قاعدگی، جایگزینی برای پدهای بهداشتی و تامپون ها هستند. کاپ ها از جنس سیلیکون هستند. آنها داخل واژن قرار می‌گیرند.
کاپ های قاعدگی به جای جذب خون، آن را در خود جمع می‌کنند. برخلاف تامپون ها و اغلب نوارهای بهداشتی که پس از استفاده دور انداخته می‌شوند، می‌توانید کاپ ها را بشویید و دوباره از آن ها استفاده کنید.
لباس زیر مخصوص پریود
لباس زیر پریود، نوعی شورت مخصوص است که از پارچه‌ی جاذب ساخته شده. آنها مانند نوار بهداشتی خون را جذب می‌کنند و لایه‌ای برای جلوگیری از نشت دارند. این لباس‌ها قابل شستشو و استفاده‌ی مجدد هستند.
اختلال ملال پیش از قاعدگی (PDD)
تغییرات در سطح هورمون‌های بدن شما قبل از پریود یا قاعدگی میتواند باعث تغییرات فیزیکی و احساسی شود. در حالت شدید، این وضعیت به عنوان PDD (اختلال ملال پیش از قاعدگی) شناخته میشود. تشخیص عبارت است از وجود چند علامت از نشانگان زیر که در هفته‌ی آخر قبل از اکثر دوره‌های قاعدگی شروع میشود؛ چند روز پس از آغاز قاعدگی، کاهش می‌یابد و هفته آخر به حداقل رسیده یا ناپدید میشود.
نشانگان معمول عبارتند از:
- کاهش علاقه به فعالیت های معمول
- بی ثباتی عاطفی بارز
- خشم یا تحریک‌پذیری آشکار
- خُلق بارز افسرده یا حس ناامیدی
- اضطراب یا تنش بارز
- دشواری در تمرکز
- بی حالی، خستگی یا فقدان بارز انرژی
- پر خوابی یا بی‌خوابی
- احساس از پا در آمدن یا از دست دادن کنترل
- سایر علایم جسمی مانند حساسیت سینه ها، درد عضلانی، احساس نفخ یا افزایش وزن
همه زنانی که پریود می‌شوند به PDD مبتلا نمی‌شوند.
بیشتر بخوانید: اضطراب
چه زمانی باید در مورد قاعدگی خود به یک پزشک مراجعه کنید؟
برای موارد زیر باید با پزشک یا ارایه دهنده‌ی مراقبت های بهداشتی خود مشورت کنید:
- اگر تا سن 16 سالگی قاعدگی تان شروع نشده باشد
- اگر پریود شما به طور ناگهانی متوقف شده است
- اگر روزهای خونریزی تان بیش از حد معمول است
- اگر خونریزی بیش از حد دارید
- اگر بعد از استفاده از تامپون ناگهان احساس بیماری کردید
- اگر بین دو قاعدگی، خونریزی دارید (بیش از چند قطره)
- اگر در طول قاعدگی درد تحمل‌ناپذیری دارید
شما بنویسید؛ می‌توانید در بخش نظرات، خاطره‌ی اولین پریودتان را با ما به اشتراک بگذارید 🙂
منابع
https://www.verywellhealth.com/
