برخی از رفتارهای جنسی سبب رنج شخصی قابل توجه یا آسیب به دیگران می‌شوند؛ این رفتارها را اختلالات جنسی می‌خوانیم. در این مقاله به معرفی انواع اختلالات جنسی، علل و گزینه های درمان آنها می‌پردازیم.
اختلال جنسی چیست؟
انواع اختلالات جنسی چه ویژگی‌هایی دارند؟ اختلال عملکرد جنسی مشکلی است که می‌تواند در هر مرحله از چرخه‌ی پاسخ جنسی رخ دهد و از احساس رضایت از فعالیت جنسی جلوگیری کند.
چرخه پاسخ جنسی به طور سنتی شامل برانگیختگی، ثبات، ارگاسم و فرونشانی است. میل و برانگیختگی هر دو بخشی از مرحله هیجانی پاسخ جنسی هستند. مهم است که بدانید زنان همیشه این مراحل را به ترتیب طی نمی‌کنند.
در حالی که تحقیقات حاکی از شیوع اختلالات عملکرد جنسی است، بسیاری از مردم دوست ندارند در مورد آنها صحبت کنند. از آنجایی که گزینه‌های درمانی در دسترس هستند، خوب است نگرانی های خود را با شریک زندگی و پزشکتان در میان بگذارید.
علل اختلالات جنسی
اختلال عملکرد جنسی زمانی رخ می‌دهد که مشکلی دارید که مانع از تمایل یا لذت بردن از فعالیت جنسی می‌شود. افراد در هر سنی اختلال عملکرد جنسی را تجربه می‌کنند، اگرچه با افزایش سن احتمال ابتلا افزایش می‌یابد.
استرس یکی از علل شایع اختلال عملکرد جنسی است. علل دیگر عبارتند از:
- ضربه جنسی
- مسایل روانی
- دیابت
- بیماری قلبی یا سایر عارضه های پزشکی
- مصرف مواد مخدر
- مصرف الکل
- مصرف داروهای خاص
دسته بندی اختلالات جنسی
چهار گروه از انواع اختلالات جنسی وجود دارد. طبیعی است که گاهی اوقات در حال و هوای سکس نباشید. هیچ یک از این موارد تا زمانی که به طور منظم اتافاق نیافتند و به طرز چشمگیری بر زندگی جنسی شما اثر نگذارند، اختلال محسوب نمی‌شوند:
- اختلال میل جنسی زمانی است که به طور مداوم علاقه کمی به روابط جنسی دارید یا اصلا علاقه ای به آن ندارید.
- اختلال برانگیختگی به این معنی است که شما از نظر عاطفی مایل به انجام سکس هستید، اما بدنتان علاقه‌ای به آن ندارد.
- اختلال ارگاسم به این معنی است که شما از نظر عاطفی مایل به انجام سکس هستید، اما در رسیدن به اوج لذت ناتوانید. این موضوع شما را ناامید می‌کند.
- اختلال درد شامل داشتن احساس درد در حین مقاربت است.
اختلالات جنسیی که فقط بر مردان اثر می‌گذارند
اختلالات جنسی مختص مردان عبارت است از:
- اختلال انزال زودرس
- اختلال نعوظ
- اختلال میل جنسی کم کار در مردان
اختلالات جنسیی که فقط بر زنان اثر می‌گذارند
اختلالات جنسی مختص زنان عبارت است از:
- اختلال ارگاسم زنان
- اختلال میل / برانگیختگی جنسی زنان
- اختلال درد دخول لگنی / تناسلی
انواع اختلالات جنسی
طبق ویرایش پنجم راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، اختلالات جنسی انواع مختلفی دارند. پیش از اینکه متخصص سلامت روان تشخیص رسمی اختلال عملکرد جنسی بگذارد، تاریخچه‌ی جسمی و روانی شمارا بررسی خواهد رکد. آنها سوالاتی را درباره زندگی جنسی‌تان نیز مطرح می‌کنند. برای تشخیص، علایم باید دست کم به مدت 6 ماه و بین 75 تا 100% مواقع تجربه شوند. در ادامه به انواع اختلالات جنسی اشاره می‌کنیم:
انزال تاخیریافته
تاخیر در انزال یا دیر انزالی زمانی اتفاق می‌افتد که مردان در دستیابی به انزال مشکل دارند یا انزال‌شان مدت بیشتری نسبت به زمانی که می‌خواهند، طول می‌کشد.
عوامل جسمی و روانی وجود دارد که ممکن است باعث تاخیر در انزال شود، از جمله بیماری‌های پزشکی یا ترس از صمیمیت.
مشورت با پزشک به شما کمک می‌کند تا علت این وضعیت و اثربخشی یا عدم اثربخشی دارو در این وضعیت را تعیین کنید. دارو ممکن است بابت رفع مسایل جسمی (مانند ویاگرا) یا روانی (مانند داروهای ضد افسردگی).
انزال زودرس
انزال زودرس یا زود انزالی یکی از انواع اختلالات جنسی است که در آن حین رابطه جنسی، خیلی زودتر از آنچه انتظار دارد یا می‌خواهید به ارگاسم می‌رسید. ارگاسم در مردان به حالتی گفته می‌شود که نیروی شهوانی در قالب مایع منی با فشار از آلت تناسلی خارج می‌شود. به گفته متخصصان، حدود 1 نفر از هر 3 مرد در سنین 18 تا 59 سال، این مشکل را تجربه می‌کند.
این وضعیت اغلب یک علت روانی دارد، اما گاهی اوقات، می‌تواند منشا زیستی نیز داشته باشد.
اختلال نعوظ
اختلال نعوظ با عنوان بدکارکردی نعوظ نیز شناخته می‌شود. اگر در حفظ نعوظ در طول مقاربت جنسی مشکل دارید، ممکن است دچار این وضعیت باشید.
اختلال نعوظ با افزایش سن در مردان شایع است. خبر خوب این است که می توانید با انجام اقداماتی برای حفظ سلامت خود، شانس ابتلا به اختلال نعوظ را کاهش دهید.
خوردن وعده های غذایی سالم، محدود کردن مصرف الکل و ورزش منظم می‌توانند کمک‌تان کنند. پزشک همچنین ممکن است داروهایی را برای افزایش جریان خون در اندام تناسلی و بالا رفتن تحریک جنسی تجویز کند.
بیشتر بخوانید: مزایای استفاده از مشاور زناشویی
اختلال ارگاسم زنانه
اختلال ارگاسم در زنان زمانی اتفاق می‌افتد که افراد در رسیدن به ارگاسم مشکل دارند. ممکن است عوامل زیستی، روانشناختی یا ترکیبی از این دو بر این وضعیت تاثیر بگذارند.
این وضعیت زمانی تشخیص داده می‌شود که باعث ناراحتی بالینی قابل‌توجه شود، نه زمانی که تجربه جنسی با عوامل خارجی مانند ناراحتی شدید نسبت به رابطه، خشونت شریک عاطفی یا سایر عوامل استرس‌زای مهم مرتبط باشد. پزشک در ارزیابی می‌پرسد که آیا ممکن است این وضعیت نتیجه تحریک جنسی ناکافی باشد.
اگر اختلال ارگاسم زنانه را تجربه می‌کنید، یک متخصص مراقبت های بهداشتی می‌تواند با ترکیبی از درمان شناختی رفتاری (CBT) و درمان جسمی به درمان این بیماری کمک کند.
اختلال میل/برانگیختگی جنسی در زنان
این وضعیت به سطح پایین یا فقدان هیجان یا لذت جنسی اشاره دارد. افراد همچنین در هنگام سکس با احساس برانگیختگی جسمی مشکل دارند.
اختلال درد دخول لگنی / تناسلی
اختلال درد دخول لگنی / تناسلی یکی دیگر از انواع اختلالات جنسی است. این اختلال زمانی رخ می‌دهد که زنان در حین مقاربت واژینال احساس درد می‌کنند. اگر یکی از علایم زیر را تجربه کنید ممکن است به این اختلال مبتلا باشید:
- درد لگن در هنگام مقاربت
- درد در هنگام دخول
- ترس یا اضطراب مکرر از درد احتمالی در حین رابطه جنسی
- تنش ماهیچه های لگنی در حین دخول
اختلال میل جنسی کم کار در مردان
تشخیص این اختلال به این معناست که شما علاقه کمی به تجربه یا فکر کردن به رابطه جنسی دارید یا اصلا علاقه ای به آن ندارید.
فقدان میل جنسی باید به مدت 6 ماه ادامه داشته باشد و باعث ناراحتی شدید شما شود.
بدکارکردی جنسی ناشی از مصرف مواد یا دارو
اگر دارو مصرف می‌کنید و در رابطه جنسی مشکل دارید، ممکن است اختلال عملکرد جنسی ناشی از مواد/دارو را تجربه کنید.
طبق پژوهش ها، استفاده منظم از برخی داروها مانند MDMA می‌تواند باعث تاخیر در ارگاسم و اختلال نعوظ شود.
مصرف زیاد الکل می‌تواند برانگیختگی جنسی در زنان را کاهش دهد، تستوسترون را در مردان سرکوب کند و حفظ نعوظ را دشوار سازد.
برخی داروهای تجویز شده نیز می‌توانند باعث اختلال عملکرد جنسی شوند. این داروها ممکن است شامل ضد افسردگی‌ها و داروهای فشار خون باشد.
عارضه های همپوشان با اختلالات جنسی
عارضه هایی وجود دارد که گاه با اختلالات عملکرد جنسی همراه می‌شوند. از این دسته می‌توان به پارافیلیاها یا انحرافات جنسی اشاره کرد که عبارتند از:
- اختلال عورت نمایی
- اختلال فتیشیسم
- اختلال مالش دوستی
- مازوخیسم و سادیسم جنسی
- اختلال مبدل پوشی
- اختلال نظاره گری
بیشتر بخوانید: انحرافات جنسی چیست؟ علایم و درمان
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید
وقتی انواع اختلالات جنسی ادامه پیدا می‌کنند، هر دو شریک عاطفی ممکن است دچار اضطراب شوند. اگر از صحبت درباره این وضعیت دوری کنید، احتمالا اوضاع بدتر شود.
اگر بهبودی در وضعیت‌تان ایجاد نشد یا به علتی جسمی مشکوک بودید، وقت آن است که به پزشک مراجعه کنید. برای ارایه یک تاریخچه پزشکی کامل، از جمله فهرستی از داروهای تجویزی و بدون نسخه‌ی خود آماده باشید. علایم مشکل خود را بدون کم و کاست به پزشک خود بگویید.
پزشک با یک معاینه جسمی شروع می‌کند. بسته به نتیجه‌ی این معاینه، ممکن است یک آزمایش تشخیصی تجویز شود. اگر پزشک علت جسمی پیدا نکرد، به یک روان‌درمانگر مراجعه کنید.
درمان علل جسمی
نوع درمان به علت خاص وضعیت شما بستگی دارد. گاهی اوقات، درمانِ یک بیماری زمینه ای مشکل را برطرف می‌کند. در برخی موارد، ممکن است تعویض دارو موثر باشد.
درمان اختلال انزال در سال های اخیر پیشرفت زیادی کرده است. بسیاری از مردان با استفاده از داروهای تجویزی مانند ویاگرا نتایج مثبتی می‌بینند. سایر درمان ها شامل کمک های مکانیکی، کاشت آلت تناسلی یا جراحی است.
ژل ها یا کرم های روان‌کننده یا هورمون درمانی ممکن است مشکل خشکی واژن را حل کند.
درمان علل روانشناختی
مشاوره روانشناسی ممکن است در درمان وضعیت شما مفید باشد. درمانگر می‌تواند به شما یاد دهد که چطور با استرس و اضطراب کنار بیایید. مشاوره‌ی مشترک با همسرتان می‌تواند به بهبود ارتباطات و افزایش صمیمیت کمک کند.
گاهی اوقات، حمایت و آموزش در مورد رفتار جنسی تنها چیزی است که به آن نیاز دارید. شما می‌توانید تصور خود از بدنتان و سایر موانع روانشناختی را در مشاوره بررسی کنید. در موارد عمیق‌تر، احتمالا به روان درمانی نیاز خواهید داشت.
دورنمای اختلال عملکرد جنسی
اغلب، هر چه انواع اختلالات جنسی طولانی‌تر شوند، سطح استرس و اضطراب شما بیشتر می‌شود. این می‌تواند به مشکل تداوم بخشد. اغلب، دورنمای افراد مبتلا به اختلال عملکرد جنسی بسیار خوب است. با این حال، برخی از شرایط پزشکی غلبه بر آن را دشوارتر می‌سازد.
چنانچه اختلال عملکرد جنسی شما ناشی از استرس یا شرایط موقتی باشد، با گفتگوی آشکار و آزادانه در مورد آن می‌توانید بهبودی را تجربه کنید. مدیریت مسایل روانی عمیق ممکن است به زمان بیشتری نیاز داشته باشد یا شاید هرگز به طور کامل حل نشود، اما می‌توانید با تلاش آنها را بهبود بخشید.
نکاتی برای تامل
ارتباط اهمیت دارد. در مورد هر نوع اختلال عملکرد جنسی که دچارش هستید، با همسرتان صحبت کنید. از جستجوی مشاوره پزشکی دریغ نکنید. موسسه ملی بهداشت از قربانیان تجاوز جنسی می‌خواهد به دنبال مشاوره باشند.
در صورت سومصرف الکل یا مواد مخدر، احتمال ابتلا به اختلال عملکرد جنسی بیشتر است. قبل از مصرف یک داروی جدید، در مورد عوارض جانبی احتمالی آن اطلاعات کسب کنید. داروها فقط باید طبق دستور پزشک مصرف شوند.
اختلال عملکرد جنسی برای بیشتر افراد در برهه‌ای از زندگی‌شان رخ می‌دهد. اگر این حالت به یک مشکل مداوم تبدیل شد، باید به دنبال کمک باشید.
شما بنویسید؛ آیا تا کنون هیچ یک از انواع اختلالات جنسی را تجربه کرده اید؟ چطور این وضعیت را حل کردید؟ نظرتان در مورد به اشتراک‌گذاری این دغدغه‌ها با همسرتان چیست؟ نظرات و سوالات خود را با ما در میان بگذارید.
مرکز مشاوره سها به عنوان بهترین کلینیک روانشناسی در تهران آماده ارائه برترین خدمات مشاوره جنسی به صورت آنلاین، تلفنی و حضوری می‌باشد.
منابع:
مرکز مشاوره سها به عنوان بهترین کلینیک روانشناسی در تهران آماده ارائه برترین خدمات مشاوره جنسی به صورت آنلاین، تلفنی و حضوری می‌باشد.
کلینیک روانشناسی سها٬ مرکز ارائه خدمات مشاوره روانشناسی٬ مشاوره آنلاین٬ مشاوره خانواده و مشاوره جنسی
