اختلال سلوک

اختلال سلوک یک اختلال رفتاری و هیجانی جدی است که می‌تواند کودکان و نوجوانان را درگیر کند. کودک مبتلا به این اختلال ممکن است الگویی از رفتارهای مخرب و خشونت آمیز نشان دهد و مشکلاتی در پیروی از قوانین داشته باشد. در این مقاله می‌خوانیم اختلال سلوک چیست و چه علایم، علل و درمان هایی دارد.

فهرست محتوا

• اختلال سلوک چیست؟
• علایم اختلال سلوک چیست؟
• علل اختلال سلوک چیست؟
• اختلال سلوک چقدر شایع است؟
• اختلال سلوک چگونه تشخیص داده می‌شود؟
• اختلال سلوک چگونه درمان می‌شود؟
• دورنمای کودکان مبتلا به اختلال سلوک چگونه است؟
• آیا می‌توان از اختلال سلوک پیشگیری کرد؟

برای استفاده از مشاوره های خوب کارشناسان و درمانگران مجموعه سها کلینیک می توانید بر روی لینک زیر کلیک کرده و به صورت آنلاین روز مورد نظر خود را انتخاب و درخواست رزرو مشاوره بدهید.

و یا به صورت تلفنی نوبت خود را رزرو کنید.

021-88005573

رزرو نوبت آنلاین

اختلال سلوک چیست؟

CD یک عارضه سلامت روان است که کودکان و نوجوانان را درگیر می‌کند و با الگویی از رفتارهای آسیب‌رسان به دیگران مشخص می‌شود. کودکان دچار این اختلال اغلب قوانین و هنجارهای اجتماعی را دور می‌زنند. اختلال سلوک اغلب به صورت یک طیف در نظر گرفته می‌شود که اختلال نافرمانی مقابله ای (ODD) را نیز در بر می‌گیرد. در برخی موارد، اختلال نافرمانی مقابله ای می‌تواند به CD ختم شود.

در برخی زمان‌های رشد، طبیعی است که کودکان و نوجوانان مشکلات رفتاری نشان دهند. هرچند زمانی که این رفتارها دیرپا شده و باعث نقض حقوق دیگران شوند، برخلاف هنجارهای پذیرفته شده رفتاری باشند و در زندگی روزمره کودک و خانواده اش اخلال ایجاد کند، به CD نسبت داده می‌شود.

علایم اختلال سلوک چیست؟

علایم اختلال سلوک بسته به سن و شدت اختلال کودک (خفیف، متوسط یا شدید) متفاوت است. معمولا نشانگان CD در چهار دسته کلی زیر جای می گیرند:

• رفتار پرخاشگرانه
• رفتار تخریب آمیز
• رفتار فریبکارانه
• نقص جدی قوانین

رفتار پرخاشگرانه نسبت به دیگران

شامل موارد زیر است:

• قلدری
• خشونت جسمی (احتمالا با اسلحه)
• درگیری کلامی
• تهدید کردن
• کجبور کردن دیگران به انجام فعالیت جنسی
• سرزنش دیگران به خاطر خطاهای خود
• آسیب زدن به حیوانات

رفتار تخریب آمیز

علایم زیر را در بر دارد:

• آتش زنی عمدی
• تخریب‌گری یا آسیب عمدی به اموال دیگران

فریبکاری، دروغگویی و دزدی

موارد زیر را شامل می‌شود:

• دروغ گفتن برای جلب لطف یا اجتناب از پذیرش مسیولیت
• دزدی از افراد یا فروشگاه ها
• نفوذ به خانه ها یا مشاغل

نشانه های تخطی از قوانین

نشانگان زیر را در بر می‌گیرد:

• شکستن قوانین بدون دلیل روشن
• نرفتن به مدرسه (گریز از مدرسه)
• فرار از خانه
• زیر پا گذاشتن مکرر قوانین تعیین شده توسط والدین

سایر علایم شایع

سایر علایم شایع عبارت است از:

• مصرف سنگین الکل یا مواد
• درگیر شدن در رابطه جنسی مکرر و پرخطر
• به راحتی ناکام شدن
• عدم تلاش برای پنهان کردن رفتارهای پرخاشگرانه خود
• عدم ابراز پشیمانی از اعمال خود
• مشکل در ایجاد و حفظ دوستی‌ها

توجه به این نکته مهم است که رفتارهای سرکشانه‌ی گهگاهی در دوران کودکی و نوجوانی رایج است. تفاوت این رفتارها با CD این است که در CD، الگوهای مخرب و تکرارشونده دیده می‌شود.

به علاوه بسیاری از کودکان مبتلا به اختلال سلوک، کج‌خلق و تحریک پذیر هستند، عزت نفس‌شان پایین است و گرایش به راه انداختن قشقرق مکرر دارند. این کودکان اغلب قادر به درک آسیب زا بودن رفتارهای خود نیستند و به طور کلی احساس گناه یا پشیمانی اندکی به دنبال صدمه به دیگران نشان می‌دهند.

علل اختلال سلوک چیست؟

علت دقیق CD  شناخته شده نیست، اما باور بر این است که ترکیبی از عوامل زیستی، ژنتیکی، محیطی، روانشناختی و اجتماعی سهیم هستند.

• عوامل زیستی: برخی مطالعات پیشنهاد می‌کنند که نواقص یا جراحاتی در نواحی مشخصی از مغز می‌تواند منجر به اختلالات رفتاری شود. اختلال سلوک با مناطق خاصی از مغز که در تنظیم رفتار، کنترل تکانه و هیجانات نقش دارند مرتبط دانسته شده. علایم این اختلال ممکن است زمانی ایجاد شوند که مدارهای سلول‌های عصبی در این نواحی مغزی به درستی فعالیت نکنند. علاوه بر این، بسیاری از کودکان و نوجوانان دچار این اختلال، بیماری‌های روانی دیگری مانند اختلال بیش فعالی نقص توجه ADHD، اختلالات یادگیری، افسردگی، مصرف مواد و یک اختلال اضطرابی نیز دارند که می‌تواند در رشد نشانگان اختلال سلوک سهیم باشد.
• ژنتیک: بسیاری از کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال سلوک، اعضای خانواده نزدیکی دارند که به یک بیماری روانی از جمله اختلالات خلقی، اضطرابی، مصرف ماده و اختلالات شخصیتی دچار است. این مسیله پیشنهاد می‌کند که آسیب‌پذیری نسبت به اختلال سلوک حداقل تا حدی می‌تواند به ارث برسد.
• عوامل محیطی: عواملی مانند زندگی خانوادگی ناکارآمد، سو رفتار کودکی، تجارب تروماتیک، پیشینه خانوادگی از سو‌مصرف مواد و تربیت متناقض توسط والدین می‌توانند در رشد اختلال سلوک مشارکت کنند.
• عوامل روانشناختی: برخی متخصصان معتقدند که اختلال سلوک می‌تواند بازتاب مشکلاتی در وجدان اخلاقی (به خصوص فقدان احساس گناه و پشیمانی) و نواقص در پردازش شناختی باشد.
• عوامل اجتماعی: به نظر می‌رسد که موقعیت اجتماعی-اقتصادی پایین و پذیرفته نشدن توسط همسالان، عوامل خطری برای رشد اختلال سلوک باشد.

CD چقدر شایع است؟

تخمین زده می شود که ۲ تا ۱۶ درصد کودکان ایالات متحده مبتلا به CD هستند. این اختلال در پسران نسبت به دختران شایع‌تر است و در بیشتر مواقع در اواخر کودکی یا اوایل سال‌های نوجوانی رخ می‌دهد.

اختلال سلوک چگونه تشخیص داده می‌شود؟

بیماری‌های روانی در کودکان همانند بزرگسالان بر پایه‌ی نشانه‌هایی که از مشکل خاصی خبر می‌دهند، تشخیص‌گذاری می‌شود. چنانچه علایم اختلال سلوک حاضر باشند، پزشک با گرفتن تاریخچه کامل پزشکی و روانپزشکی فرد شروع به ارزیابی می‌کند. چنانچه این نگرانی وجود داشته باشد که یک بیماری جسمانی علت علایم است، معاینات جسمی و تست‌های آزمایشگاهی (برای مثال مطالعات تصویربرداری عصبی، آزمایش‌های خون) می‌تواند مناسب باشد. پزشک همچنین احتمال حضور علایم اختلالاتی را که اغلب با اختلال سلوک همراه هستند، مانند ADHD و افسردگی، بررسی می‌کند.

اگر پزشک علت جسمانی برای علایم مشاهده نکند، احتمالا کودک را به یک روانپزشک یا مشاور کودک و نوجوان، متخصص سلامت روان که به طور ویژه برای تشخیص و درمان بیماری‌های روانی در کودکان و نوجوانان آموزش دیده، ارجاع می‌دهد. روانپزشکان و روانشناسان از ابزارهای ارزیابی و مصاحبه‌ استفاده می‌کنند. آنها بر پایه گزارش‌های علایم کودک و مشاهده نگرش‌ها و رفتار او تشخیص‌گذاری می‌کنند. به علاوه، آنان اغلب به گزارش‌های والدین کودک، معلمان و سایر بزرگسالان تکیه می‌کنند؛ زیرا کودکان ممکن است از دادن اطلاعات خودداری کنند یا در توضیح مشکلات خود و ادراک علایم‌شان مشکل داشته باشند.

اختلال سلوک چگونه درمان می‌شود؟

درمان اختلال سلوک بر پایه بسیاری از عوامل انجام می‌گیرد؛ از جمله سن کودک، شدت علایم و همچنین توانایی او برای مشارکت و تحمل درمان های خاص. درمان معمولا ترکیبی از عوامل زیر را در بر دارد:

• روان درمانی: روان درمانی (نوعی از مشاوره) به کودک در یادگیری ابراز و مدیریت خشم اش به شیوه‌های مناسب کمک می‌کند.

نوعی از روان درمانی که درمان شناختی رفتاری نامیده می‌شود، هدفش کمک به شکل‌دهی مجدد تفکر (شناخت) کودک است تا مهارت‌های حل مسیله، مدیریت خشم، استدلال اخلاقی و کنترل تکانه‌ی او را ارتقا بخشد.

خانواده درمانی می تواند برای کمک به بهبود تعاملات و ارتباطات در میان اعضای خانواده به کار گرفته شود. یک تکنیک ویژه درمانی به نام آموزش مدیریت رفتاری والدین PMT ، شیوه‌های مثبت جایگزین‌کردن رفتار کودک در خانه را به والدین آموزش می‌دهد.

• دارو درمانی: هر چند هیچ داروی رسما تایید شده‌ای برای درمان CD وجود ندارد، اما انواع متفاوتی از داروها (بدون مجوز) می‌توانند برای مدیریت بعضی از علایم آزاردهنده (تکانشگری، پرخاشگری، تنظیمی خلقی) و همچنین برای هر بیماری روانی دیگری که همزمان حضور دارد مانند ADHD و افسردگی عمده استفاده شوند.

دورنمای کودکان مبتلا به CD چگونه است؟

چنانچه کودک شما علایم اختلال سلوک را دارد، بسیار مهم است که به دنبال کمک از یک پزشک دارای صلاحیت باشید. کودک یا نوجوان مبتلا به اختلال سلوک اگر بدون درمان رها شود، در بزرگسالی در معرض خطر ابتلا به سایر اختلالات روانی خواهد بود. این اختلالات، شامل اختلال ضد اجتماعی و سایر اختلالات شخصیت، اختلالات خلقی یا اضطرابی و اختلال سومصرف مواد است. کودکان دچار اختلال سلوک همچنین در معرض خطر مشکلات مرتبط با مدرسه و تحصیل هستند؛ از جمله شکست یا ترک تحصیل، مصرف مواد مخدر، مشکلات قانونی، صدمه به خود یا دیگران به دلیل رفتارهای خشونت‌آمیز، بیماری‌های مقاربتی و خودکشی. نتایج درمانی به طور گسترده ای می‌تواند متفاوت باشد اما مداخله زودهنگام احتمالا به کاهش خطر زندانی شدن، ابتلا به اختلالات خلقی و رشد سایر بیماری‌های همبود مانند مصرف مواد کمک می‌کند.

آیا می‌توان از اختلال سلوک پیشگیری کرد؟

با اینکه احتمالا پیشگیری از CD ممکن نباشد، اما شناسایی نشانگان و اقدام در جهت رفع علایم به محض ظهور، می‌تواند رنج کودک و خانواده را به حداقل برساند و از بسیاری از مشکلات مرتبط با این عارضه پیشگیری کند. علاوه بر این، فراهم آوردن یک محیط خانوادگی پرورش دهنده، حمایت‌کننده و با ثبات، با حفظ توازن در میزان محبت و انضباط مقتدرانه می‌تواند در کاهش علایم و پیشگیری از رفتار مخرب اثربخش باشد.

شما بنویسید؛ آیا تا کنون در فرزند خود یا اطرافیان‌تان علایم اختلال سلوک را مشاهده کرده اید؟ می‌توانید نظرات و سوالات خود را در این زمینه با ما مطرح سازید.

منبع

https://my.clevelandclinic.org

 https://www.webmd.com

سوالات متداول

در باکس پرسش و پاسخ در انتهای این صفحه می توانید سوالات خود را با درمانگران مجموعه “سها کلینیک” در میان بگذارید و در کمترین زمان ممکن جواب سوالات خود را توسط درمانگران و پزشکان متخصص دریافت کنید.