احتمالش زیاد است که در طول زندگی خود با دست کم یک فرد خودشیفته روبرو شوید؛ خواه یک عضو خانواده باشد، خواه یک دوست یا همکار. معمولا بهترین راه این است که خود را از رابطه با این افراد خارج کنید. اما این کار همیشه ممکن نیست. در این مقاله، نحوه برخورد با فرد خودشیفته را به شما آموزش خواهیم داد.
فهرست محتوا
- فرد خودشیفته کیست؟
- نحوه برخورد با فرد خودشیفته
- سخن نهایی در مورد برخورد با فرد خودشیفته
فرد خودشیفته کیست؟
برخورد با فرد خودشیفته چگونه است؟ شخصیت نارسیستیک یا خودشیفته با داشتن تصویری اغراق شده از خود، نیاز مداوم به تحسین و فقدان همدلی مشخص می‌شود. این افراد اغلب در ظاهر فریبنده‌اند و در باطن ناامنی عمیقی را تجربه می‌کنند.
یک فرد خودشیفته میتواند احساس بی ارزشی، ناارزندگی و غیرقابل تقدیر بودن را در شما ایجاد کند. برخورد با چنین شخصیتی، خواه یکی از اعضای خانواده، دوست یا رییس‌تان باشد باشد، عزت نفس شما را تحت الشعاع قرار می‌دهد و میتواند شما را غمگین و دلسرد سازد. این یک چرخه بی‌پایان از کنترلگری این افراد است که با گذشت زمان بدتر می‌شود.
ممکن است شخصی دچار علایم خودشیفتگی باشد، اگر که:
- بکوشد شما را منزوی کند
- به شما بگوید که چگونه احساس یا رفتار کنید
- واقعیت شما را به چالش بکشد یا شما را به نحوی بازی دهد که به عقلانیت خود شک کنید
- شما را برای هر اشتباهی که پیش می‌آید، سرزنش کند
- دوستان و موقعیت فیزیکی شما را تحت نظارت قرار دهد
- نواقص خود را به شما نسبت دهد
- نظرات و نیازهای شما را بی‌ارزش تلقی کند
نحوه برخورد با فرد خودشیفته
- مشخص کنید که با چه نوع خودشیفتگی ای رو به رو هستید
دو نوع اصلی از خودشیفتگی وجود دارد: خودبزرگ بین و آسیب‌پذیر.
فرد دچار خودشیفتگی خودبزرگ بینانه، اعتماد به نفس بالایی دارد، به دنبال جلب توجه و در عین حال انعطاف‌پذیر است. بهترین راه برای مقابله با خودشیفته های خودبزرگ بین این است که آنها را وارد تیم (برای مثال شغلی) خود کنید و به آنها نقشی کلیدی بدهید.
از طرف دیگر خودشیفته‌های آسیب‌پذیر، پرخاشگری منفعل و عزت نفس پایینی دارند. خودشیفته‌های خودبزرگ‌بین، برون‌گرا هستند، در حالی که خودشیفته‌های آسیب‌پذیر بیشتر درون‌گرا هستند. به خودشیفته‌های آسیب‌پذیر اطمینان خاطر دهید تا بتوانند برکارشان متمرکز بمانند و از احساساتشان جویا شوید و بکوشید احساسات آسیب زا را تحت مدیریت قراردهید.
- به جای واکنش نشان دادن، پاسخ دهید
وسوسه‌انگیز است که به اقدامات کنترلگرانه شخصیت خودشیفته با شوک، ناباوری، خشم و حتی درد واکنش نشان دهید، اما این واکنش‌ها منابع مورد نیاز را در اختیار فرد خودشیفته قرار می‌دهد.
در پاسخ به افراد خودشیفته، روی موضوع مورد نظر تمرکز کنید و اجازه انحراف یا فرافکنی را ندهید. بازگرداندن توجه به موضوع، توانایی فرد خودشیفته را برای انحصارطلبی در گفتگو یا تغییر موضوع از بین می‌برد. هنگام پاسخ دادن به یک فرد خودشیفته از انتخاب کلمات خود آگاه باشید و در مورد عباراتی که میتواند به خلع سلاح فرد خودشیفته کمک کند، مطالعه کنید.
بیشتر بخوانید: مشاوره آنلاین روانشناسی
- در صورت امکان، از رویارویی مستقیم خودداری کنید
در برخورد با فرد خودشیفته ، تند و تیز نباشید. از آنجایی که فرد خودشیفته نسبت به انتقاد بسیار حساس است، فراخوانی آنها برای پرداختن به یک مسیله، به ندرت مفید واقع می‌شود و حتی ممکن است خشم آنها را تحریک کنید. درعوض، اگر نیاز به ارایه بازخورد منفی دارید، سعی کنید تا حد امکان آن را به صورت یک تعریف و تمجید تنظیم کنید و فقط مقدار کمی از انتقاد منفی را لا به لای ارایه نکات مثبت بگنجانید.
- از آنها بخواهید به وعده های خود عمل کنند
خودشیفته ها در برنامه ریزی برای آینده عالی هستند اما به ندرت به وعده های خود عمل می‌کنند. بهترین روش برای مسیول نگه داشتن فرد خودشیفته، مقابله با فریب است. قول آنها را به آنان یادآوری کنید و بگویید همه اطرافیان چقدر منتظر دیدن خوش قولی آنها هستند (چیزی که دوست دارند بشنوند). تا زمانی که درخواست شما برآورده نشده است، هیچ درخواستی را اجابت نکنید.
- توجه خود را به خودتان متوجه سازید
خودشیفتگی با توجه رشد می‌کند؛ مهم نیست چقدر به فرد خودشیفته توجه کنید، او همیشه میزان بیشتری از آن را می‌خواهد. اما می‌توانید با تمرکز بر نیازها، اهداف و خواسته‌های خود، طلسم را بشکنید. به نقاط قوت خود توجه داشته باشید، از تاییدیه‌های خود برای تقویت اعتماد به نفس خودتان استفاده کنید و مطمین شوید که زمانی را به مراقبت از خود اختصاص می‌دهید.
- مکالمه را کوتاه کنید
فرد خودشیفته در طولانی صحبت کردن (پر گویی) و کنترل مکالمات بسیار ماهر است. این شکل از دستکاری به آنها این فرصت را می‌دهد که زمانی برای شما باقی نگذارند تا نتوانید منظورتان را به آنها منتقل کنید.
در صورت امکان، مکالمه را کوتاه و متمرکز نگه دارید و تا آنجا که ممکن است گفتگو را مجددا به موضوع اصلی معطوف سازید. وقتی دیدید که مکالمه یک طرفه می‌ماند، آن را تمام کنید و از موقعیت خارج شوید. در پایان، مهم است که بدانیم اکثر موقعیت‌ها در ارتباط با یک شخصیت خودشیفته حل‌نشده باقی می‌مانند.
- از آنها بپرسید آیا درخواست شان منطقی است یا خیر
فرد خودشیفته میتواند دور از واقعیت پرسه بزند، رفتارهای غیرعادی و گاهی خطرناک از خود نشان دهند، با احساسات شما «بازی کنند» یا پیشنهاداتی ارایه دهند که مضحک و دور از ذهن به نظر می‌رسد. برای مثال، ممکن است با وجود اینکه بیکار هستند، از شما بخواهند ضامن آنها شوید تا یک ماشین بخرند، یا در خرید یک خانه با آنها سهیم شوید، در صورتی که فقط به صورت پاره وقت کار می‌کنند (درآمد کافی ندارند).
در برخورد با فرد خودشیفته و این درخواست‌های غیرمسیولانه، از خود آنها بپرسید که آیا آنچه می‌گویند یا انجام می‌دهند منطقی است یا خیر. سناریوهای مشابهی ایجاد کنید و از آنها بپرسید که چگونه واکنش خواهند داد، یا زمانی را به آنها یادآوری کنید که با یک موقعیت یا درخواست مشابه مخالف بودند. گاهی اوقات، ارایه یک پیشنهاد یا جایگزین معقول میتواند فرد خودشیفته را متقاعد کند که در مورد درخواست‌های غیرمنطقی خود تجدید نظر کند.
- مرزهای محکمی را تعیین کنید و به آنها پایبند باشید
افراد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته معمولاً مرزها را در هم می شکنند. آنها با شکستن قوانین مشکلی ندارند زیرا معتقدند قوانین در مورد آنها اعمال نمی شود. با این حال، آنها مرزهای خود را عزیز می شمارند.
هنگامی که با این افراد سر و کار دارید، مطمئن شوید که مرزهایی را تعیین کرده اید و با جدیت آنها را حفظ میکنید. آنچه که می‌خواهید و آنچه را که نمی‌خواهید بی تردید بیان کنید. هر لرزشی در ستون این مرزها، دعوتی از آنهاست تا مرزهایتان را زیر پا بگذارند. رفتارهای غیرقابل قبول آنها را اعلام کنید و در برابر مرزشکنی آنان مقاومت ورزید.
- به خود یادآوری کنید که شما مقصر نیستید
فرد خودشیفته ممکن است بکوشند شما را به خاطر هر چیزی که مطابق میل‌شان پیش نرود، سرزنش کند. به یاد داشته باشید که مرزهای شما مهم اند، می‌توانید مسیولیت‌های خود را در زندگی آنان کم کنید. وقتی آنها سعی می‌کنند شماتت را به سوی شما نشانه بروند، مجبور نیستید آن را بپذیرید.
- با ملایمت به رفتار نامطلوب آنها اشاره کنید
فرد خودشیفته معمولا از آسیبی که به دیگران وارد می‌کند، بی‌اطلاع است. از نظر آنها رفتارشان عادی است و دیگران را مقصر شکست‌ها و اشتباهات خود می‌دانند.
با ملایمت توجه آنان را به رفتار نامطلوب شان جلب کنید. از آنجایی که افراد خودشیفته دوست ندارند با نگاه منفی از سوی دیگران دیده شوند، به سرعت رفتار خود را تنظیم می‌کنند تا مثبت به نظر برسند.
- اگر مجبورید اطراف فرد خودشیفته باشید، علاقه مند عمل کنید
اگر با یک رییس دچار شخصیت خودشیفته سر و کار دارید، گاهی اوقات بهتر است در برخورد با فرد خودشیفته وانمود کنید که مجذوب روش آنان هستید. مجبور نیستید موافق یا مخالف باشید. می‌توانید با جملاتی چون «به نظر جالب می‌آید»، «درباره آن بیشتر برایم بگویید» یا «چگونه می‌خواهید آن را اجرا کنید؟» علاقه مندی خود را نشان دهید. اگر یک همکار دچار خودشیفتگی است، می توانید به او بگویید: «من دوست دارم باهات صحبت کنم، اما باید تا پایان روز این کارم را تمام کنم».
- تشخیص دهید که چه زمانی به کمک نیاز دارید
از آنجایی که آزار خودشیفتگی میتواند ظریف باشد، تشخیص اینکه شما قربانی هستید یا خیر، دشوار است. به راحتی می توان بدون راهی برای فرار، در چرخه سواستفاده ناشی از خودشیفتگی گرفتار شد. علایمی که نشان می‌دهد ممکن است نیاز به کمک حرفه ای داشته باشید از رابطه ای به رابطه دیگر متفاوت است، اما اگر در حال تجربه تردید نسبت به خود هستید یا ارزش خودتان را زیر سوال می‌برید، ممکن است نیاز داشته باشید از یک متخصص در زمینه اختلالات شخصیت کمک بگیرید.
بهبودی میتواند یک فرآیند طولانی بوده و یافتن یک متخصص سلامت روان ممکن است زمان بر باشد، اما ارزش تلاش را دارد.
- بدانید چه وقت زمان ترک رابطه فرا رسیده است
خودشیفته ها، کنترلگران ماهری هستند. راهبردهایی مانند بازی دادن شما، تحقیر کردن‌تان و فرافکنی ابزارهایی هستند که از سوی آنها برای کنترل رابطه یا تلاش برای حفظ آن (وقتی که شما به فکر جدایی هستید)، استفاده می‌شوند.
اگر احساس میکنید از حالت عادی خارج شده اید، سردرگم اید یا نمی‌توانید کلماتی برای توضیح آنچه در حال رخ دادن است پیدا کنید، ممکن است زمان ترک رابطه فرا رسیده باشد. برای ماندن در رابطه ای که نیازهای شما را برآورده نمی‌کند، ارزشهای خود را قربانی نکنید. سندروم سواستفاده خودشیفته‌وار واقعی است و میتواند تاثیرات ماندگاری روی فرد بگذارد. با دانستن زمان ترک رابطه، از آن اجتناب کنید.
سخن نهایی در مورد برخورد با فرد خودشیفته
برخورد با فرد خودشیفته میتواند طاقت فرسا باشد و زندگی تان را دگرگون کند. اما بدانید که شما تنها نیستید و افراد زیادی از بازماندگان سواستفاده خودشیفتگی وجود دارند. اگر سو استفاده گسترده و طولانی مدت است یا اگر احساس میکنید قادر به بهبودی و ادامه دادن نیستید، بسیار مهم است که به دنبال کمک حرفه ای یا کلینیک روانشناسی باشید. توانایی شما برای بهبودی به درک آنچه بر شما گذشته و یافتن راه هایی برای رهایی، مراقبت از خود و عشق به خود بستگی دارد.
شما چگونه به افراد خودشیفته واکنش نشان می‌دهید؟ نظرات و سوالات خود را با ما در میان بگذارید.
منبع:
https://www.choosingtherapy.com
نویسنده: دکتر ناکپانجی توماس، مشاور و عضو فعال انجمن مشاورۀ آمریکا
