کشش نسبت به فرد دیگر، به این بستگی دارد که قرار ملاقات با او تا چه حد منفعت‌بخش، راضی‌کننده و راحت است. در این مقاله می‌خوانیم بر اساس نظریات، چرا افراد عاشق می شوند؟
چه نظریاتی در مورد دلایل عاشق شدن افراد وجود دارد؟
چرا افراد عاشق می شوند؟ خوشبختانه، همانطور که کرت لوین روانشناس یک بار گفت: «هیچ چیز به اندازه یک نظریه خوب، عملی نیست.» روانشناسان الی فینکل و پل ایستویک در مورد یافتن عشق و رسیدن به یک قرار ملاقات، چهار نظریه را که در کتابچه راهنمای شخصیت و روانشناسی اجتماعی APA ذکر شده، شناسایی کرده اند تا توضیح دهند چرا افراد از نظر عاشقانه جذب یکدیگر میشوند.
1. نظریه‌ی پاداش و دلایل عاشق شدن افراد
کشش زمانی اتفاق می‌افتد که شریکان عاطفی نیازهای اساسی ما را برآورده کنند.
به یاد دارید میک جگِر آهنگ «I Can’t Get No Satisfaction» را خواند؟ او تلاش می‌کند، تلاش می‌کند و تلاش می‌کند… اما نمی‌تواند رضایتی کسب کند.
از این نظر، افراد مجرد شباهت زیادی به میک جگر دارند. آنها اغلب به دنبال یک شریک عاطفی هستند که بتواند کمک‌شان کند تا نیازهای اساسی خود را برآورده کنند؛ مانند نیاز به داشتن احساس خوب در مورد خود (خود ارتقایی)، حس تعلق (ارتباط اجتماعی) و تبدیل شدن به یک نسخه‌ی جدید یا بهبود یافته از خود (خود افزایی).
فینکل و ایستویک پیشنهاد می‌کنند که قرار ملاقات با کسی که به ارضای نیازهای اولیه کمک می‌کند، می‌تواند یک تعامل خاص پاداش‌دهنده یا دلپذیر باشد. تصور کنید با کسی ملاقات می‌کنید که از کار شما قدردانی می‌کند، ارزش‌های مشابهی با شما دارد، در مکتب یا کلیسای مشابه شما شرکت می‌کند و شما را به یادگیری یا امتحان چیزهای جدید سوق می‌دهد. این قرار عاشقانه ایده آل به نظر می‌رسد؛ زیرا هر یک از طرفین نیازهای یکدیگر را برای خودارتقایی، تعلق و خودافزایی برآورده می‌کنند.
شریکانی که صرفا وقتی تنها هستند پیام می‌دهند، ممکن است به دنبال برطرف‌سازی نیاز برقراری ارتباط اجتماعی باشند، که مطمینا نیاز مهمی است. اما اگر قرار عاشقانه نیازهای دیگر را برآورده نکند، آنگاه پاداشی نخواهد داشت و بعید است که کشش ایجاد شود.
2. نظریه‌ی تکامل
چرا افراد عاشق می شوند؟ مردان و زنان جذب صفات متفاوتی میشوند.
اگرچه مردان و زنان در بسیاری از ترجیحات در یک شریک عاطفی احتمالی، مشابه هستند (مانند جذب شدن به کسی که به طور منظم دوش می‌گیرد)، اما معمولا در ترجیحات خود برای ویژگی‌های خاص متفاوت اند.
بر اساس تیوری تکاملی، زنان و مردان در طول تاریخ با فشارهای متفاوتی در ارتباط با بقا و انتقال ژن‌های خود به نسل‌های آینده مواجه بوده‌اند. برای مثال، زنان به طور سنتی با چالش‌های مرتبط با زایمان و تربیت فرزندان روبرو هستند. بنابراین، زنان به‌ویژه جذب شریکان قوی با دسترسی به منابعی میشوند که به آنها اجازه می‌دهد از خانواده‌های‌شان حمایت و دفاع کنند.
در واقع، بسیاری از مطالعات بین‌فرهنگی نشان می‌دهند که زنان اغلب جذب افرادی میشوند که جاه‌طلب و سخت‌کوش به نظر می‌رسند، از نظر مالی با ثبات اند و کمی مسن‌تر از خودشان هستند.
از سوی دیگر، مردان به‌طور سنتی با چالش‌هایی مانند یافتن شریکی برای بچه‌دار شدن و حمایت از فرزندانشان مواجه بوده‌اند. در حالی که زنان مطمین اند که هر فرزندی که به دنیا می‌آورند از نظر ژنتیکی به خودشان تعلق دارد، مردان ممکن است همیشه از چنین اطمینانی برخوردار نباشند. برای جلوگیری از خیانت، یا اینکه به اشتباه برای فرزندی پدری کنند که از نظر ژنتیکی متعلق به آنها نباشد، مردان به‌ویژه جذب زنانی میشوند که پاکدامن، وفادار، از نظر جسمی زیبا و کمی جوان‌تر از خودشان باشد.
بنابراین، احتمالا لازم است که افراد مجرد به اهداف رابطه خود توجه کنند، مانند اینکه آیا می‌خواهند در نهایت خانواده تشکیل دهند یا خیر. همه ما باید از گمراه کردن شریک احتمالی خود با دروغ گفتن در مورد اهداف شغلی یا ارسال عکس‌های سلفی بیش از حد فیلتر شده از خودمان، بپرهیزیم.
3. دلایل عاشق شدن افراد در نظریه‌ی دلبستگی
چرا افراد عاشق می شوند؟ سبک‌های دلبستگی مشابه، جذاب هستند.
در چند سال اول زندگی، بچه‌ها به یک سوال بسیار مهم پاسخ می‌دهند: عشق چه حسی دارد؟ به گفته‌ی برخی از طرفداران نظریه دلبستگی، نحوه تفکر، احساس و رفتار افراد در روابط عاشقانه، ناشی از نحوه رفتار والدین یا مراقب اصلی آنها در دوران نوزادی است. با این حال، توجه به این نکته مهم است که رابطه بین دلبستگی دوران کودکی و رفتار بزرگسالان خیلی کامل نیست.
اگر والدین نسبت به نیازهای فرزندان خود پاسخگو باشند، کودکان معمولا این باورها را درونی می‌کنند که نیازهای‌شان ارزشمند است و برای کمک به رفع نیازهای خود می‌توان به دیگران اعتماد کرد. کودکانی که والدینشان کمتر پاسخگو هستند، ممکن است باور کنند که به اندازه کافی خوب نیستند و دلبستگی اضطرابی را شکل دهند. یا باور کنند که نمی‌توان به دیگران اعتماد کرد و دلبستگی اجتنابی ایجاد کنند.
سپس این بچه‌ها بزرگ میشوند و شروع به تنظیم قرار ملاقات عاشقانه می‌کنند. به عقیده‌ی نظریه پردازان دلبستگی، سبک دلبستگی آنها به هر رابطه عاشقانه‌ای که خواهند داشت رنگ می‌بخشد. برای مثال، بزرگسالان دلبسته‌ی اضطرابی معمولا چسبنده اند، از طردشدن می‌ترسند، حدود و مرزی ندارند، از رابطه‌ای به رابطه دیگر می‌پرند و به دنبال صمیمیت و محافظت شدن هستند. افراد دلبسته‌ی اجتنابی معمولا مستقل اند، از نظر عاطفی دور از دسترس قرار دارند، ترجیح می‌دهند به دیگران وابسته نباشند و بیشتر روابط جنسی یک شبه برقرار می‌کنند.
نکته مهم
نکته مهم در دانستن اینکه چرا افراد عاشق می شوند؟ این است که افراد تمایل دارند به شریک عاطفی با سبک دلبستگی مشابه خود جذب شوند. برای یک فرد دلبسته مضطرب، قرار ملاقات با کسی که چندین بار در روز تماس می‌گیرد یا به راحتی حسادتش برانگیخته می‌شود، می‌تواند باعث شود که احساس دوست داشته شدن و ارزشمندی کند. اما فرد دارای دلبستگی اجتنابی، ممکن است بیشتر جذب کسی شود که به ندرت به او سر می‌زند و فضای زیادی را برای هر دو شریک فراهم می‌کند تا زندگی تقریبا مستقلی داشته باشند.
بیشتر افراد دارای دلبستگی ایمن، احتمالا جذب شریکی میشوند که مرتبا به آنها سر می‌زند اما زمانی که در دسترس نیستند، بهم نمی‌ریزد و به آنها اعتماد دارد. از آنجایی که سبک‌های دلبستگی مشابه به یکدیگر جذب میشوند، خوب است سبک دلبستگی خود را بشناسید و مراقب مواردی باشید که همان حسی را که شما نسبت به عشق دارید، دارند.
4. نظریه‌ی ابزاری
جذابیت به هدفی که مهمتر است، بستگی دارد.
از آنجایی که نظریات پاداش، تکامل و دلبستگی همگی مفید اند اما دامنه تقریبا محدودی دارند، فینکل و ایستویک نظریه ابزاری را پیشنهاد می‌کنند.
آنها استدلال می‌کنند که افراد به دنبال دستیابی به اهداف مختلفی در زندگی هستند، مانند داشتن احساس خوب نسبت به خود، تشکیل خانواده یا احساس امنیت.
با توجه به هر هدفی که در یک زمان معین از بقیه مهمتر باشد، احتمالا شریکی که بیشترین کمک برای دستیابی به آن هدف از دستش بربیاید، جذاب‌ترین گزینه شناخته خواهد شد.
مطالعات بیشتری برای آزمون نظریه ابزاری مورد نیاز است، اما طبق آن احتمالا اینکه عاشق چه کسی بشویم، به هدفی بستگی دارد که در آن زمان امیدوار دستیابی به آن هستیم.
شما بنویسید؛ به نظر شما، چرا افراد عاشق می شوند؟ !
منبع
https://www.psychologytoday.com
کلینیک روانشناسی سها٬ مرکز ارائه خدمات مشاوره روانشناسی٬ مشاوره آنلاین٬ مشاوره خانواده و مشاوره جنسی
