زمانی که هیچ کار اشتباهی انجام نداده اید، معذرت خواهی از کودکان نتایج خوبی ندارد. اما اگر بفهمیم اشتباه کرده‌ایم چطور؟ چطور می‌توانیم ناراحتی‌ای را که سهوا باعثش شدیم از دل کودک در بیاوریم؟ در این مقاله در مورد اهمیت معذرت خواهی والدین از کودکان، گام‌های معذرت خواهی از کودک و اینکه چه زمان‌هایی نباید از کودک مان عذرخواهی کنیم، می‌خوانیم.
فهرست محتوا
- چرا پس از ارتکاب اشتباه باید از کودکان معذرت خواهی کنیم؟
- مراحل معذرت خواهی از کودکان
- وقتی هیچ اشتباهی نکرده اید، معذرت‌خواهی نکنید
- وقتی اشتباه از ما نیست اما کودک ما را متهم می‌کند، چه کار کنیم؟
چرا پس از ارتکاب اشتباه باید از کودکان معذرت خواهی کنیم؟
معذرت خواهی از کودکان تان هنگامی که برخورد خشنی با آنها داشته اید، هم برای آنها و هم شما بسیار مهم است. سناریوی زیر را در نظر بگیرید:
دو دقیقه بعد از اینکه الیور و الکس در راهرو فریاد می‌زنند، صدای سقوط چیزی را از اتاق نشیمن می‌شنوید. بلافاصله شروع به سرزنش بچه‌ها به خاطر دویدن در خانه می‌کنید. همچنان که فریاد می‌زنید، به داخل اتاق می‌روید و پی می‌برید گربه گلدان را به زمین انداخته است. برمی‌گردید و می‌بینید بچه‌هایتان با چهره‌های آسیب دیده و ناباور به شما خیره شده‌اند.
همه ما مرتکب اشتباه می‌شویم و باید به فرزندان خود (از طریق الگویی که خودمان هستیم) بیاموزیم که مسیولیت این اشتباهات را گردن بگیرند. حتی زمانی که پذیرش اشتباه برای خود ما بسیار شرم‌آور است. مهمترین چیزی که باید به خاطر بسپارید این است که آرام بمانید و با عذرخواهی، صمیمانه رفتار کنید.
معذرت خواهی از کودکان ، الگوی نیرومندی برای پذیرش مسیولیت رفتارها ارایه می‌کنیم. این همچنین بدین معناست که شما مشتاق‌اید قدمی به عقب بردارید، بر عملکرد خود تامل کرده و روی خود تنظیمی کار کنید. این یکی از مهمترین و عمده‌ترین ابزارهایی است که دلبستگی ایمن و محبت آمیز شما را با فرزندتان تقویت می‌کند.
مراحل معذرت خواهی از کودکان
در ادامه، هفته مرحله عذرخواهی از کودکان را می‌خوانیم:
- مالک هیجانات خود باشید و مسیولیت آنها را بپذیرید
«اشکالی ندارد که ناامید یا ناراحت شوید»؛ ما همیشه این را به بچه‌هایمان می‌گوییم. فقط نحوه واکنش مان به این هیجانات همیشه خوب نیست. برای مثال، فریاد زدن بچه‌ها بر سر یکدیگر موضوع عجیبی نیست. پس طوری واکنش ندهید که نمی‌خواهید از آنها الگو بردارند.
- هیجانات را به اعمال ارتباط دهید
در عذرخواهی خود توضیح دهید که چرا این احساس را داشتید. چه اتفاقی افتاد که باعث شد چنین واکنشی نشان دهید؟ فقط حواستان باشد از این به عنوان فرصتی برای سرزنش استفاده نکنید.
- برای انجام آن رفتار عذرخواهی کنید
اشاره کنید که کدام اقدام شما نامناسب بوده و دلیل آن را توضیح دهید. بچه های شما یاد خواهند گرفت که نباید اینطور رفتار کنند.
- احساسات فرزندتان را بشناسید
به آنها نشان دهید که می‌دانید آسیب دیده یا ترسیده اند. اگر رفتار شما به دلیل انجام یا عدم انجام یک رفتار از سوی آنان بود، مطمین شوید این را درک کنند که محبت شما به آنها مشروط به برآورده کردن انتظارات تان نیست.
- برنامه‌ریزی برای جلوگیری از این وضعیت در آینده را با آنان در میان بگذارید
این یک فرصت عالی است تا به فرزندان خود بیاموزیم چگونه از اشتباهات درس بگیریم و اوضاع را بهبود ببخشیم. مشخصا بگویید که قصد دارید در آینده چه رفتارهایی را انجام دهید یا از آنها دوری کنید (مثلا دوری از سرزنش کردن).
- طلب بخشش کنید
این می‌تواند به همین سادگی باشد: «می‌تونیم منو ببخشی؟»
- تمرکز بر اصلاحات و راه حل ها
در مرحله آخر از معذرت خواهی از کودکان ، با فرزندتان در مورد مشکل صحبت کنید و راه حلی برای آن پیدا کنید.
وقتی هیچ اشتباهی نکرده اید، معذرت‌خواهی نکنید
اغلب در مطب شخصی‌ام با والدینی روبرو می‌شوم که وقتی هیچ کار اشتباهی انجام نداده اند، از فرزند خود عذرخواهی می‌کنند. کودکی که نتیجه دلخواهش را در بازی نگرفته و باخته است، مادرش را برای اشتباه بازی کردن متهم می‌کند. یا کودکی دیگر پدرش را مقصر می‌داند برای این که وقتی در مدرسه به دنبال او رفته، جلوی صف والدین نایستاده. همچنین مادری که پنکیک را به روش اشتباهی پخته و کیک شکل صحیحی پیدا نکرده، متهم می‌شود.
در این مواقع، کودکان پریشان می‌شوند، زیرا یک چیزی طبق انتظار یا خواست آنها پیش نرفته است. آنها افکار تغییرناپذیری در مورد شیوه بودن چیزها دارند و وقتی انتظارات شان برآورده نمی‌شود، از هم می‌پاشند.
یک کودک ۲ ساله وقتی مادرش موهای سر خود را بالای سرش بست، از کوره در رفت و پایش را توی یک کفش کرد که باید موهایش را پایین ببندد. با این کار مادر تسلیم شد تا استرس فرزند را تسکین دهد.
هر چقدر این واکنش‌ها یا درخواست‌ها غیرمنطقی به نظر برسد، این چیزی است که فرزندتان در آن زمان تجربه می‌کند و شما هم می‌خواهید همه همدلی‌های جهان را یک جا نشان دهید تا به او بگویید وقتی نمی‌تواند همه چیز را کنترل کند، احساس خیلی بدی خواهد داشت.
بیشتر بخوانید: روانشناسی کودک
اما وقتی در این موقعیت‌ها عذرخواهی می‌کنید ( معذرت خواهی از کودکان )، این پیام را به فرزندتان (که در واقع اشتباهی مرتکب شده) می‌رسانید که مشکل بر دوش شما (یا یک شخص دیگر یا اصلا کل جهان) است، زیرا شما آنچه را که آنان (فکر کردند) نیاز دارند، به شان نداده اید.
این کمکی به کودکان نمی‌کند، زیرا انعطاف‌پذیری آنها را افزایش نمی‌دهد و این دیدگاه اشتباه را به آنان می‌رساند که:
این روشی است که جهان بر آن استوار است. وقتی اتفاقی که دوست ندارید رخ می‌دهد، یک کسی می‌آید و همه چیز را بهتر می‌کند؛ که کاملا اشتباه است. (در دنیای بیرون، اینگونه نیست. اگر یک معلم، ساندویچی به کودک بدهد که نان آن به اندازه نامساوی بریده شده، ساندویچ تازه ای به کودک نخواهد داد).
بیشتر بخوانید: 10 نکته برای پرورش کودکان تاب آور
وقتی اشتباه از ما نیست اما کودک ما را متهم می‌کند، چه کار کنیم؟
بنابراین در سناریویی قشقرق برای تغییر حالت موی مادر، به جای «ببخشید عزیزدلم، الان موهام رو پایین سرم می بندم»، می‌توانید بگویید: «می‌دونم بیشتر دلت می‌خواد موهای من پایین سرم باشه، اما این موی منه و من انتخاب می‌کنم که با چه مدل مویی راحت ترم. هر مدل مویی که داشته باشم، هنوز همون مامان همیشگیت ام». یا به جای گفتن «متاسفم که پنکیک رو به شکل یه دایره کامل درنیاوردم» و دویدن برای پختن یک کیک جدید، می‌توانید بگویید:
«می‌دونم شکل ظاهری پنکیک رو دوست نداری. می‌دونم وقتی چیزها دقیقا اون طور که می‌خوای پیش نمی‌ره، حس بدی داره؛ ولی این کیک، هنوز همون طعم همیشگیش رو داره. پس می‌تونی بُرشش بزنی و هر جور که دوست داری بهش شکل بدی، اگه این کاریه که خوردنشو برات راحت‌تر می‌کنه. یا می‌تونی اصلا نخوریش. تصمیم با خودته».
برخورد این چنینی در چنین لحظاتی، چیزی است که بچه‌ها نیازمندش هستند، زیرا:
- این کار، تجربه هیجانی آنان را معتبر می‌شمارد و آنها را مجبور نمی‌کند در مورد هیجانات شان مذاکره کنند. شیوه مذاکره به ندرت مفید واقع می‌شود و معمولا به این می‌انجامد که بچه‌ها پا در یک کفش کنند و با فشار بخواهند حرف خود را ثابت کنند.
- این کار، به شکلی دلسوزانه محدودیت‌هایی را تعیین می‌کند که پایه‌های انعطاف‌پذیری و سازگاری را در کودکان بنا می‌سازد. آنها می‌فهمند که دنیا با ما سازگار نیست، ما باید با آن سازگار شویم.
نظرات و سوالات خود را در مورد معذرت خواهی والدین از کودکان با ما به اشتراک بگذارید.
شما می‌توانید برای بهره‌مندی از بهترین مشاوره کودک ، از خدمات درمانگران و کارشناسان مجموعه سها کلینیک استفاده نمایید.
منبع:
psychologytoday
https://www.positiveparentingsolutions.com
کلینیک روانشناسی سها٬ مرکز ارائه خدمات مشاوره روانشناسی٬ مشاوره آنلاین٬ مشاوره خانواده و مشاوره جنسی
