از دست دادن پارتنر اتفاق تلخی است. ما انسان‌ها از فقدان بیزاریم. بنابراین تا جای ممکن می‌کوشیم از آن دوری کنیم. ترس از فقدان می‌تواند بر تصمیمات ما اثر بگذارد. در این مقاله درباره از دست دادن پارتنر و تاثیر آن بر زندگی می‌خوانیم.
بیشتر بخوانید: نحوه برخورد با پارتنر دارای دلبستگی اجتنابی
ترس از از دست دادن پارتنر
بیزاری از فقدان بیشتر تصمیم‌گیری‌های انسان را تحت الشعاع قرار می‌دهد. در بستر پیچیده‌ی عشق، روابط نادرست در ابتدا کامل و عالی تلقی می‌شوند. این از انطباق غریزی برای بقا نشات می‌گیرد. احتمالا ما روابط را عالی در نظر می‌گیریم زیرا نمی‌خواهیم با از دست دادن پارتنر خود مواجه شویم. با این حال، بیزاری از از دست دادن می‌تواند به صدماتی جبران‌ناپذیر در رابطه منجر شود.
درک پویایی دلبستگی و از دست دادن، می‌تواند اثرات آسیب‌زای ترس از فقدان را کاهش دهد.
دلبستگی چیست؟
سبک‌های دلبستگی بزرگسالان، الگوهایی از ارتباط هستند که تحت تاثیر تجارب اولیه‌ی کودکی با مراقبان قرار دارند.
مری آینزورث روانشناس و جان بالبی روانپزشک این نظریه را در دهه‌های 1960 و 70 میلادی توسعه دادند. روابط اولیه بازتاب کیفیت پیوند روانی-رفتاری نوزاد با مراقب است. این الگوهای ارتباطی، انتظارات را در روابط بعدی در بزرگسالی شکل می‌دهند.
سبک‌های دلبستگی نامحدود هستند. اما نظریه‌پردازان آنها را به طور کلی به 4 دسته تقسیم می‌کنند:
- ایمن
- طرد کننده و اجتنابی
- مضطرب، دل‌مشغول و ترسیده
- آشفته و نامنظم
دلبستگی ایمن
بزرگسالان با سبک دلبستگی ایمن (58 درصد) ترس کمی از از دست دادن پارتنر نشان می‌دهند. آنها به شریک زندگی خود اجازه می‌دهند فضای شخصی داشته باشند. به پارتنر خود اعتماد می‌کنند. ادراکی مثبت از خود و دیگران دارند. به طور موثر ارتباط برقرار می‌کنند، توان مدیریت سازنده‌ی تعارضات را دارند و معمولا از روابط پایدار و کامل لذت می‌برند. این افراد متوجه اند که روابط ثابت و کامل نیستند.
دلبستگی اجتنابی
سبک دلبستگی طردکننده و اجتنابی (23 درصد) در کسانی دیده می‌شود که به استقلال و خودکفایی اولویت می‌دهند. این افراد تمایل به سرکوب احساسات دارند، در روابط سرد و دور به نظر می‌رسند و با اعتماد و تعهد مشکل دارند. این رفتارها نشان‌دهنده‌ی ترس اندک از رها شدن و اجتناب زیاد از صمیمیت بین فردی است.
دلبستگی اضطرابی
افراد با سبک دلبستگی اضطرابی و دل‌مشغول (19 درصد) سطح بالایی از اضطراب و ترس از طرد شدن را نشان می‌دهند. تصورات منفی از خود و دیدگاه‌های مثبت از دیگران در آنها رایج است. با آرزوی نزدیکی، از طرد شدن می‌ترسند. افراد دلبسته‌ی اضطرابی، رفتارهایی چون چسبندگی و نیازمندی افراطی به تاییدجویی نشان می‌دهند.
دلبستگی آشفته
افرادی که دارای سبک دلبستگی آشفته و نامنظم‌اند (درصد نامشخص) دیدگاه‌های منفی نسبت به خود و دیگران دارند. آنها مشتاق صمیمیت‌اند، اما از طرد شدن یا خیانت احتمالی می‌ترسند و بین جستجوی نزدیکی و دوری از دیگران در نوسان‌اند.
آسیب‌های دلبستگی و ترس از از دست دادن پارتنر
سبک‌های دلبستگی ذاتا آسیب‌زا یا تغییر‌ناپذیر نیستند و در طول زندگی امکان تغییرشان وجود دارد. بزرگسالان با سبک‌های دلبستگی مختلف وارد رابطه می‌شوند. و این الگوها بر طرفین و کیفیت رابطه تاثیر می‌گذارند. سبک‌های ناایمن ممکن است باعث نگرانی در مورد ایمنی و ترس از از دست دادن پارتنر شود.
ترس از از دست دادن در بسیاری از روابط عاشقانه خودنمایی می‌کند. مقدار کمی ترس از فقدان در روابط ایمن هم دیده می‌شود. اما هنگامی که بیزاری از فقدان وجود دارد، افراد ترس عمیقی از از دست دادن شریک زندگی خود نشان می‌دهند. این سبب می‌شود آنها به هر قیمتی به دنبال حفظ رابطه باشند. به عبارت دیگر «دست‌ها و نورون‌های حافظه چسبنده می‌شوند و نمی‌توانند به راحتی رها کنند».
این ترس ممکن است به صورت بیش‌وابستگی، حسادت یا حس مالکیت ظاهر شود. زیرا افراد در تلاش برای دفع شبحِ رها شدن هستند. در نتیجه، ناامنی و بی‌اعتمادی ممکن است در روابط آنها نفوذ کند و اعتماد و صمیمیت را از بین ببرد.
ترس از از دست دادن باعث چه می‌شود؟
به علاوه، گریز از فقدان، افراد را ترغیب می‌کند که با احتیاط رفتار کنند و از کارهایی که می‌تواند رابطه را به خطر بیندازد، دوری کنند. در نتیجه، گفت‌وگوهای دشوار کنار گذاشته و مسایل چالش‌انگیز نادیده گرفته می‌شود. افزون بر این، ممکن است برای حفظ وضعیت موجود، فرصت‌های رشد و اکتشاف رها شود. این بیزاری از خطر، پتانسیل رشد را خفه می‌کند و در طول زمان باعث افت کیفیت رابطه می‌شود.
جالب اینجاست، بیزاری از از دست دادن پارتنر همچنین افراد را تشویق می‌کند تا عمیقا در روابط خود سرمایه‌گذاری کنند. این سرمایه‌گذاری در سال‌های اول رابطه باعث ایجاد پیوند عاطفی می‌شود. در عین حال اختلافات بین فردی را به حداقل می‌رساند. اما از طرفی، سبب غفلت از ناسازگاری‌ها و تعارضات احتمالی می‌شود.
بیزاری از فقدان ممکن است ادراک افراد را از رضایتبخشی رابطه مخدوش کند. یعنی اشخاص وضعیت فعلی رابطه خود را بی‌توجه به تعارضات نهفته، بیش از حد ارزش‌گذاری می‌کنند. در نتیجه، سازش افراطی، نقابی از رضایت ایجاد می‌کند تا با درد جدایی و از دست دادن روبرو نشود.
چطور ترس از از دست دادن را مدیریت کنیم؟
درک سبک دلبستگی خود و شریک زندگی‌تان به سازماندهی احساساتتان کمک می‌کند. با کمک یک درمانگر می‌توانید ایمنی خود را ارتقا دهید و از رفتارهای مبتنی بر ترس فاصله بگیرید.
خاطرتان باشد خوشبختی در یک رابطه فقط لحظات زودگذر شادی، لذت یا هیجان نیست. بلکه برآورد دستاوردهای تجربه‌شده در طول زمان است. برای تجربه‌ی رضایت طولانی مدت، زوج درمانگران حرفه‌ای سهاکلینیک آماده خدمت‌رسانی به شما عزیزان هستند.
منبع
کلینیک روانشناسی سها٬ مرکز ارائه خدمات مشاوره روانشناسی٬ مشاوره آنلاین٬ مشاوره خانواده و مشاوره جنسی
