ترس از دست دادن و دوست داشتن کسی دو روی سکه در روابط است. از دست دادن کسی که عمیقا به او اهمیت میدهید، میتواند یکی از سختترین لحظات زندگی باشد. اما اگر قبل از اینکه از دست دادن واقعا اتفاق بیفتد، با ترس آن روبرو شویم، چه کار باید بکنیم؟ گاهی اوقات این دلشوره ممکن است بدون هیچ دلیل مشخصی وجود داشته باشد. در این مقاله از کلینیک مشاوره سها، بررسی میکنیم که چگونه این هراسها را بشناسیم و راهکارهایی برای مدیریت آنها ارایه میدهیم.
بخش | توضیحات |
تعریف | ترس از دست دادن کسی که دوستش دارید نوعی اضطراب جدایی یا تاناتوفوبیا است که میتواند زندگی روزمره را مختل کند. |
علل | تروماها و ضربه روحی در گذشته، ناامنی، بدرفتاری دیگران، ناپایداری و تغییرات زندگی ر وابستگی بیش از حد. |
نشانهها | فکر دایمی درباره از دست دادن، حساسیت و اضطراب زیاد، کنترلگری یا فاصلهگیری، حملات پانیک و لذت نبردن از زندگی. |
راههای مقابله | پذیرش طبیعی بودن احساس، اولویت دادن به خود، تمرین پذیرش، نوشتن احساسات، گفتگو با عزیزان، تمرین ذهنآگاهی و کمک به دیگران. |
نیاز به مراجعه به مشاور | برای درمان ریشهای کمک گرفتن از مشاوره آنلاین توصیه میشود. |
ترس از دست دادن چیست؟
نگرانی بابت از دست دادن کسی که دوستش دارید، معمولا به عنوان اضطراب جدایی شناخته میشود. این یک احساس طبیعی و عمیقا انسانی است که از دلبستگی قوی ما به کسانی که برایمان مهم هستند، ناشی میشود. به فوبیای از دست دادن کسی به دلیل مرگ یا تجربه اضطراب شدید درباره مرگ، تاناتوفوبیا میگویند. این ترس شدید میتواند تاثیر فلجکنندهای بر زندگی روزمره بر جای گذاشته، حال روحی فرد را مختل کرده و او را پریشان کند.
انواع فقدان
وقتی به فقدان یک عزیز فکر میکنیم، اغلب به مرگ میاندیشیم. با این حال، ترس از دست دادن انواع زیادی دارد و مدیریت هر کدام به روش خود دشوار است. در ادامه انواع فقدان را بیشتر مورد بحث قرار میدهیم:
- از دست دادن پارتنر: اگر در یک رابطه یا ازدواج طولانیمدت بودهاید و این رابطه قرار است به پایان برسد، احساسات هراس و غم مربوط به این فقدان میتواند بسیار دردناک باشد. ممکن است احساسات متضادی مانند حس آرامش همراه با غم عمیق را تجربه کنید.
- جدایی از یک دوست: دلایل زیادی برای پایان یک دوستی وجود دارد مانند تغییر مکان جغرافیایی، تغییر ارزشها یا یک دعوای بزرگ. در هر حال، طبیعی است که در این شرایط بهراسید.
- فقدان یک عضو خانواده: گاهی مشکلات در روابط خانوادگی باعث میشود اعضا برای حفظ سلامت روان خود از هم کمی فاصله بگیرند. این فاصله هرچند مفید است، اما میتواند حس غم و سوگ ایجاد کند.
- جدا شدن از دایره اجتماعی: برای کسانی که شغل خود را ترک میکنند یا به یک منطقه جغرافیایی جدید نقل مکان میکنند، ممکن است هراس دور شدن از دایره دوستی و اجتماعیشان اتفاق بیفتد.
- مرگ یک عزیز: حتی زمانی که مرگ یک عزیز اجتنابناپذیر است، درد و هراس همچنان واقعی است.
برای دریافت مشاوره خانواده در زمینه مسایلی که خانواده شما را به سمت جدایی کشانده، کلیک کنید: 02193111094
علل و ریشهها
دلشوره بابت جدایی از کسی که دوستش دارید میتواند از دلایل مختلفی نشات گیرد که هر یک ریشه در احساسات انسانی ما دارد. تجربه فقدان، رها شدن یا حس وابستگی میتواند به این ترس دامن بزند. علاوه بر این، این ممکن است با هراس از تغییر، غیرقابل پیشبینی بودن زندگی یا یک دلبستگی عمیق به آن شخص تشدید شود. در ادامه 5 دلیل ترس از دست دادن کسانی که دوستشان داریم را معرفی میکنیم:
- ضربه روحی یا تجربههای بد: نگرانی از فقدان کسی در یک رابطه میتواند از تجربیات منفی گذشته یا ترومای کودکی ناشی شود. اگر تجربه تلخی در یک رابطه داشتهاید، این موضوع از نظر روانی بر شما تاثیر میگذارد. ممکن است از بودن در رابطه بترسید چون فکر میکنید طرف مقابل شما را ترک خواهد کرد. شاید یک رابطه سمی داشتید و حالا از این زاویه به تمام روابط نگاه میکنید.
- ناامنی: این نگرانی میتواند نتیجه ناامنی باشد. وقتی افراد اعتماد به نفس کافی ندارند یا احساس میکنند برای شریکشان به اندازه کافی خوب نیستند، این حس را تجربه میکنند.
- رفتار آنها با شما: اگر کسی با شما بدرفتاری کند، ممکن است دچار دلهره شوید. شما به رفتارهای سمی آنها تن میدهید چون امیدوارید تغییر کنند، اما رفتار آنها باعث میشود احساس ناامنی کنید و بترسید که آنها را از دست بدهید.
- ناپایداری و تغییر: غیرقابل پیشبینی بودن زندگی و هراس از تغییر میتواند به بیم جدایی از یک نفر دامن بزند. نگرانی نسبت به ناشناختهها و اختلال احتمالی در روالهای آشنا میتواند اضطراب ایجاد کند.
- وابستگی: این میتواند ناشی از وابستگی بیش از حد باشد. نگرانی درباره فقدان منبع حمایتی شما میتواند طاقتفرسا باشد.

5 نشانه که میگوید از از دست دادن محبوبم میترسم
در حالت ناسالم شما احتمالا علایم زیر را خواهید داشت:
- دایما به جدایی فکر میکنید: طبیعی است که گاهی به این موضوع فکر کنید. اما اگر به محض بیدار شدن، موقعیتهایی را تصور میکنید که ممکن است عزیزان خود را از دست بدهید، افکار شما دیگر سالم نیست. این افکار به مرور تمام توجه شما را مشغول میکنند.
- بیش از حد حساس شدهاید: ممکن است با هراسی که از قطع رابطه دارید، به محافظه کاری و کنترلگری رو بیاورید. مثلا مدام به شریکتان زنگ میزنید تا از حالش باخبر شوید و اگر نتواند پاسختان را بدهد، دچار حمله پانیک میشوید.
- شروع به پس زدن عزیزانتان میکنید: برخی افراد برعکس مورد قبلی عمل میکنند. یعنی به دنبال ترس از فقدان، از همه فاصله میگیرند و خود را منزوی میکنند. آنها ترجیح میدهند کسی در زندگیشان نباشد تا مجبور نشوند روزی با غم فقدان مواجه شوند.
- اضطراب شدید را تجربه میکنید: تجربه اضطراب شدید، حملات پانیک یا حس دایمی بیقراری هنگام جدایی از عزیزتان، حتی برای مدت کوتاه یکی دیگر از نشانههاست.
- دیگر از زندگی لذت نمیبرید: اگر دیگر از فعالیتها یا سرگرمیها به تنهایی لذت نمیبرید، یعنی دلشوره ناسالم به سایر جنبههای زندگی تان رسوخ کرده و زندگی شما را مختل کرده است.
برخی افراد ترجیح میدهند کسی در زندگیشان نباشد تا مجبور نشوند روزی با غم فقدان مواجه شوند.
10 راه غلبه بر ترس از دست دادن
اگر میترسید عزیزان خود را از دست دهید، این یک واکنش کاملا طبیعی است. با این حال، این نگرانی نباید بر کیفیت زندگی شما اثر بگذارد. در این حالت، پیدا کردن راههای مثبت برای کمک به حل این احساسات میتواند مفید باشد. در ادامه چند راه وجود دارد که میتوانید از آنها کمک بگیرید:
1.بپذیرید که این ترس طبیعی است
ما همه توانایی عشق ورزیدن را داریم و وقتی عاشق میشویم، از اینکه ممکن است محبوبمان را از دست بدهیم میترسیم. گاهی هراس طبیعی است. با پذیرش این احساس شروع کنید و به خودتان بگویید که طبیعی است.
2.خودتان را در اولویت قرار دهید
کاملا قابل درک است که ما به حضور و عشق کسی عادت میکنیم. اما باید بدانیم که هیچ چیز دایمی نیست. به همین دلیل، شادی ما نباید به شخص دیگری وابسته باشد. راههایی برای فعالیتهای لذتبخش تنهایی پیدا کنید.
3.فقدان را بپذیرید
پذیرش میتواند تاثیر زیادی در زندگی داشته باشد. وقتی پذیرش را تمرین میکنید، زندگی بهتر میشود. فقط یادتان باشد که پذیرش به زمان نیاز دارد. نسبت به خودتان سخت گیر نباشید و به یاد داشته باشید که مرگ و جدایی بخشی از زندگی است.
4.احساساتتان را بنویسید
وقتی احساس ترس از دست دادن میکنید، آنها را بنویسید. برای این کار یک دفترچه داشته باشید. بعد از هر نوشته، لیستی از کارهایی که میتوانید برای پذیرش حقیقت فقدان انجام دهید، تهیه کنید.
5.درباره نگرانیهایتان صحبت کنید
درباره احساسات و نگرانیهایتان با کسی که از نبودش نگرانید، صحبت کنید. او میتواند با گوش دادن به شما کمک کند و بهتان اطمینان دهد که هیچکس کنترل همه چیز را در دست ندارد.
6.بدانید که نمیتوانید همه چیز را کنترل کنید
هیچ اتفاقی در زندگی قابل پیش بینی نیست. هر قدر تلاش کنید، نمیتوانید همه چیز را کنترل کنید. هرچه زودتر این حقیقت را بپذیرید، زودتر یاد میگیرید که چگونه با احساسات منفی کنار بیایید. با رها کردن چیزهایی که نمیتوانید کنترل کنید شروع کنید. سپس، روی چیزهایی تمرکز کنید که میتوانید مدیریتشان کنید.
7.شما تنها نیستید
علاوه بر صحبت با عزیزانتان، میتوانید با خانوادهتان نیز صحبت کنید. اینجا همان جایی است که به حمایت خانواده نیاز دارید. داشتن یک شبکه حمایتی قوی به شما کمک میکند تا بر ترس از دست دادن افرادی که دوستشان دارید، غلبه کنید.
شما میتوانید از مشاوره خانواده و مشاوره روانشناسی فردی نیز کمک بگیرید. ما اینجا هستیم تا شما تنها نباشید. خط ارتباط با ما: 09198791784
8.زندگی کنید
نگذارید این هراس شما را از زندگی کردن بازدارد. آیا میخواهید در محاصره بلاتکلیفی، اضطراب و غم زندگی کنید؟ به جای آن، تمام تلاشتان را بکنید تا بر این اضطراب غلبه کرده و زندگیتان را به بهترین شکل ممکن بگذرانید.
9.از تکنیکهای ذهنآگاهی (Mindfulness) کمک بگیرید
ذهنآگاهی یک تمرین عالی است که به ما کمک میکند در لحظه حال باشیم و در مورد بلاتکلیفی آینده فکر نکنیم. ما نمیتوانیم گذشته را تغییر دهیم و هنوز به آینده نرسیدهایم. با قدردانی از زمان حال خود شروع کنید و به خودتان اجازه دهید از این لحظه با عزیزانتان لذت ببرید.
10.به دیگران کمک کنید
با کمک و حمایت از افرادی که با مساله مشابهی دست و پنجه نرم میکنند، به خودتان فرصت میدهید که حالتان بهتر شود. با صحبت کردن با افرادی که بیشتر به آن نیاز دارند، نه تنها به آنها کمک میکنید، بلکه روابطی جدید برای خودتان نیز میسازید.
راهنمای مراجعه به مشاور
اگر دچار ترس از دست دادن یک عزیز هستید یا با اضطراب جدایی و مرگ دست به گریباناید، بهتر است هر چه زودتر به مشاور مراجعه کنید. مشاور درمانگر میتواند به شما کمک کند که با وضعیت کنار بیایید، ریشه احساسات خود را شناسایی کرده و با مجموعهای از راهکارهای مقابلهای آنها را مدیریت کنید. تراپیستها و روانپزشکان مرکز مشاوره روانشناسی سها آمادگی لازم در جهت ارایه انواع خدمات مشاوره و درمان را دارند و شما را در مسیر بهبود کیفیت زندگی همراهی میکنند. پس فرصت را از دست ندهید و همین حالا فرم ارزیابی رایگان را سها کلینیک تکمیل کنید. سپس منتظر تماس ما و رزرو فوری نوبت خود باشید.
کلام آخر
همه ما تا حدی بیمناکیم که نکند عزیزان خود را از دست بدهیم. این طبیعی است و فقط به این معنی است که ما قادریم عمیقا عشق بورزیم. با این حال، اگر نتوانیم این احساس را کنترل کنیم، زندگی خودمان و عزیزانی را که دوستشان داریم مختل خواهیم کرد. پس تمام تلاشتان را برای کنار آمدن با این دلشوره انجام دهید. عمیقا عشق بورزید و شاد باشید. از هیچ کاری که برای عشق انجام میدهید پشیمان نشوید. در نهایت اگر روز جدایی فرا رسید، میدانید که تمام تلاشتان را کردهاید و خاطراتی که با هم ساختهاید، تا ابد ماندگار خواهند بود.
سوالات متداول
آیا ترس از دست دادن کسی طبیعی است؟
بله، این یک تجربه انسانی رایج و طبیعی است و اهمیت رابطه را نشان میدهد.
چگونه میتوانم از هراس فقدان رها شوم؟
برای مقابله با ترس از دست دادن باید ریشههای آن را بپذیرید و درک کنید. با خودتان مهربان باشید، افکار منفی را به چالش بکشید و راههای مقابله را در خود پرورش دهید. صحبت باز با عزیزتان درباره این موضوع و گسترش دایرههای ارتباطی میتواند مفید باشد.
منابع