طب فشاری چیست؟ فشار درمانی (Acupressure) نوعی درمان است که با فرستادن سیگنال به بدن، خود درمانی و سلامتی را تقویت میکند. نقاطی در بدن شما وجود دارد که می‌توانید با فشردن آنها اضطراب را تسکین دهید. در این مقاله از مرکز مشاوره روانشناسی سها می‌خوانیم این نقاط کجا هستند و چگونه به کاهش علایم‌تان کمک می‌کنند. خاطرتان باشد موثرترین درمان از مشورت با متخصص مشاوره انلاین به دست می‌آید و بهتر است برای درمان اضطراب با یک متخصص مشورت کنید.
بیشتر بخوانید: بهترین راه درمان استرس چیست؟
| بخش | خلاصه |
| تعریف | نوعی طب مکمل است که با فشردن نقاط بدن، گرفتگی عضلات، درد و مشکلات دیگر را کاهش می‌دهد. |
| چگونه کار میکند | بر اساس طب سنتی چین، انرژی حیاتی (چی) در مسیرهایی به نام مریدین جریان دارد. فشار به این نقاط انسداد را رفع و جریان انرژی را برقرار میکند. |
| انواع | ماساژ تویی نا (Tui Na)، ماساژ شیاتسو (Shiatsu)، سو–جوک (Su-Jok)، ریکی (Reiki)، دانه‌گذاری گوش (Ear Seeding) |
| فواید | تسکین درد، درمان سرماخوردگی و آنفولانزا، کمک در ناباروری، مراقبت‌های زایمان، کمک به کاهش وزن و کاهش استرس |
| نقاط موثر برای کاهش اضطراب | شو سان لی (زیر آرنج)، چاه شانه (شانه‌ها)، موج بزرگ (بین انگشتان پا)، رگ گاورنر (بالای سر)، دروازه ملکوتی (گوش) و … |
| تفاوت با طب سوزنی | طب سوزنی از سوزنهای نازک استفاده میکند در حالی که فشار درمانی از فشردن دست یا انگشتان برای تحریک همان نقاط استفاده میکند |
فشار درمانی چیست؟
نوعی طب مکمل است که در آن به نقاط مختلفی از بدن فشار وارد می‌شود. باور بر این است که این کار می‌تواند گرفتگی عضلات، درد و بسیاری مشکلات دیگر را کم کند. این روش در چین باستان ابداع شد و به دنبال تعادل انرژی در بدن است. طب فشاری یک روش غیرتهاجمی است که می‌تواند در کنار درمان‌های سنتی، برای بهبود درد گردن، کمردرد، سردرد و بی خوابی استفاده شود.
چگونه کار میکند؟
بر اساس آموزه‌های چین باستان، «چی» (Qi) یک انرژی حیاتی است و عدم تعادل در آن باعث بیماری می‌شود. در واقع بدن شما دارای مسیرهایی نامریی به نام «مریدین» هاست که این انرژی حیاتی در آنها جریان دارد. وقتی این مسیرها مسدود می‌شوند، مشکلات سلامتی ایجاد می‌شود. ایده طب فشاری این است که فشردن این نقاط به رفع انسداد کمک میکند و اجازه می‌دهد انرژی دوباره روان جریان یابد. در بدن ۳۶۱ نقطه خاص روی ۱۴ مریدین وجود دارد و رایج‌ترین روش برای اعمال فشار ثابت به نقطه مورد نظر، استفاده از انگشتان، به ویژه انگشت شست است. از نظر علمی نیز، این روش می‌تواند از طرق زیر برای کسانی که درد مزمن، اختلالات خواب و سردرد دارند، موثر باشد:
- تحریک اعصاب: فشردن نقاط می‌تواند اعصاب را تحریک کرده و حس درد را کم کند.
- کاهش استرس: سطح کورتیزول (هورمون استرس) را پایین می‌آورد.
- افزایش حال خوب: این روش سطح اندورفین‌ها را (مواد شیمیایی که روحیه را بالا برده و درد را کاهش می‌دهند) بیشتر میکند.
- بهبود جریان خون: فشار درمانی می‌تواند گردش خون را بهتر کند.
انواع فشار درمانی
در این بخش انواع روش‌های درمانی مبتنی بر این عمل را معرفی می‌کنیم:
- ماساژ چینی تویی نا (Tui Na): این یکی از قدیمی‌ترین درمان‌ها است. این روش شامل کشش‌های کل بدن و حرکاتی شبیه ورز دادن و ضربه زدن است که با انگشتان، کف دست و مشت روی نقاط اصلی عضلات انجام می‌شود.
- ماساژ شیاتسو (Shiatsu): شیاتسو یک هنر ژاپنی که در آن درمانگر با استفاده از دست، بازو، پا و حتی زانو نیروی مستقیم و محکمی را روی نقاط مریدین اعمال میکند.
- سو-جوک (Su-Jok): سوجوک به معنای دست و پا است و بر فشردن نقاطی فقط در دست‌ها و پاها تمرکز دارد. این روش برای تسکین سریع دردها و تنش‌های مزمن بسیار خوب است.
- ریکی (Reiki): این روش از همان نقاط طب فشاری استفاده میکند، اما بیشتر بر کانال‌کشی انرژی حیاتی از طریق کف دست تمرکز دارد. این روش می‌تواند از راه دور هم انجام شود و هدف آن بازیابی تعادل برای خود درمانی و رفع مشکلات عاطفی است.
- گذاشتن دانه‌های گوش (Ear Seeding): این روش نوعی درمان است که باور دارد گوش خارجی به بقیه بدن متصل است و در آن مهره‌های کوچک یا دانه‌های گیاهی روی نقاط خاص گوش چسبانده می‌شوند تا با تحریک آنها، درد و استرس کاهش یابد.
نقاط فشار برای کاهش اضطراب کجای بدن هستند؟
-
نقطه شو سان لی
تحریک نقطه شو سان لی به بهبود موارد زیر کمک میکند:
- اضطراب
- سفتی گردن
- درد شانه
- اسهال
طب فشاری در این نقطه، این کار را با بهبود جریان انرژی به روده بزرگ شما انجام می‌دهد. می‌توانید این نقطه فشار را در زیر آرنج خود پیدا کنید: با خم کردن 90 درجه دستتان و اندازه‌گیری عرض دو انگشت زیر آرنج خم شده.
-
نقاط چاه شانه
شما می‌توانید نقاط چاه شانه را با فشردن ماهیچه شانه بین انگشتان و انگشت شست خود پیدا کنید.
شما می‌توانید استرس، سردرد و تنش عضلانی را با اعمال نیروی محکم اما ملایم در حین ماساژ ناحیه کاهش دهید.
هشدار: توجه به این نکته مهم است که وارد کردن نیرو به این نقطه می‌تواند باعث زایمان شود. بنابراین اگر در انتظار بچه‌دار شدن هستید، از آن اجتناب کنید.
بیشتر بخوانید: تکنیک EFT برای کاهش استرس
-
نقطه موج بزرگ
این نقطه در زیر جایی است که انگشت شست و انگشت دوم پا به هم متصل می‌شوند. می‌توانید با لمس ناحیه، نقطه توخالی بالای استخوان را پیدا کنید.
ماساژ دادن محکم این نقطه به مدت حدود 5 ثانیه می‌تواند اضطراب را کاهش دهد. همچنین سبب کاهش بی‌خوابی، دردهای قاعدگی و درد می‌شود.
-
نقطه رگ گاورنر
نقطه رگ گاورنر درست در مرکز بالای سر شما قرار دارد.
اعمال نیرو به این ناحیه با استفاده از حرکات دایره‌ای کوچک می‌تواند به کاهش اضطراب و استرس کمک کند. همچنین می‌تواند به کاهش سرگیجه و سردرد کمک کند و جلوی فشردن فک‌تان به هم را بگیرد.
-
نقطه دروازه ملکوت
نقطه دروازه ملکوتی
نقطه دروازه ملکوتی روی پوسته بالایی گوش قرار دارد. می‌توانید آن را در ناحیه توخالی گوش‌تان پیدا کنید. فشردن این نقطه می‌تواند به کاهش اضطراب، بی‌خوابی و استرس کمک کند.
در حالی‌که انگشت خود را به صورت دایره‌ای دست‌کم به مدت 2 دقیقه می‌چرخانید، به آرامی نیروی محکمی وارد کنید.
-
نقطه پرتگاه بزرگ
نقطه دره‌ی بزرگ روی مچ دست شما درست در سمتی است که شست‌تان روی آن قرار دارد.
در این ناحیه یک تورفتگی جزیی پیدا خواهید کرد. اعمال فشار درمانی به این نقطه با ماساژ دادن آن در حرکات دایره‌ای می‌تواند به کاهش علایم اضطراب‌تان کمک کند.
-
نقطه دره اتحادیه
نقطه دره اتحادیه (یا هگو) را بین انگشت اشاره و شست خود در ناحیه پرده‌دار پیدا خواهید کرد. اعمال نیرو به این ناحیه می‌تواند موارد زیر را کاهش دهد:
- اضطراب
- فشارخون
- سردرد
- گردن درد
هشدار: در صورت بارداری، اعمال نیرو به نقطه دره اتحادیه می‌تواند باعث زایمان شود.
برای استفاده از این نقطه به منظور کاهش اضطراب، با استفاده از دست مخالف خود به قسمت پرده‌دار دستتان نیرو وارد کنید. سپس، در حالی که عمیق و آهسته نفس می‌کشید، ناحیه مورد نظر را حدود 5 ثانیه ماساژ دهید.
با کاهش علایم اضطراب، روی آرامش و توجه به حواس خود تمرکز کنید.
Shen Men به عنوان دروازه معنویت نیز شناخته می‌شود. این نقطه روی مچ بیرونی دست شما زیر انگشت کوچک‌تان قرار دارد و می‌تواند به تسکین اضطراب کمک کند. همچنین در موارد زیر موثر است::
- درد
- التهاب
- مانیا
- بی‌خوابی
هنگامی که احساس استرس یا اضطراب می‌کنید، طب فشاری می‌گوید نقطه شن من را با انگشتان و انگشت شست خود برای چند دقیقه ماساژ دهید.
-
نقطه تالار تاثیرگذار
این نقطه بین ابروهای شما قرار دارد و به راحتی می‌توانید خودتان در خانه پیدایش کنید. گاهی به این نقطه یین تانگ نیز گفته می‌شود.
اگر می‌خواهید آن را امتحان کنید، با نشستن در یک موقعیت راحت و چشمان بسته شروع کنید. پس از آماده شدن، نقطه تالار تاثیرگذار را با انگشت یا شست خود لمس کنید.
به آرامی و عمیق نفس بکشید. انگشت خود را به صورت دورانی با نیروی محکم و آرام حرکت دهید. حرکت انگشت خود را در نقطه بین ابروها به مدت 5 تا 10 دقیقه ادامه دهید.
-
نقطه دروازه مرزی داخلی
نقطه دروازه مرزی داخلی نزدیک مچ دستتان قرار دارد. با اندازه‌گیری عرض سه انگشت از مچ دست و یافتن نقطه توخالی بین تاندون‌ها می‌توانید آن را بیابید.
اگر می‌خواهید از این نقطه برای کاهش اضطراب استفاده کنید، باید دست خود را بچرخانید تا کف دستتان به سمت بالا باشد. فشردن محکم اما ملایم به ناحیه می‌تواند به کاهش اضطراب، حالت تهوع و درد کمک کند.
فواید فشار درمانی
طب فشاری برای کمک به مشکلات زیر استفاده می‌شود:
- تسکین درد: تحریک نقاط ذکر شده باعث آزاد شدن اندورفین (ماده شیمیایی انرژی‌بخش) و اکسی‌توسین (آرامبخش) می‌شود. این کار جریان خون را بیشتر کرده و سیگنال‌های درد به مغز را مسدود میکند. فشردن محکم نقاط، باعث آرام شدن عضلات سفت (که به دلیل جمع شدن اسید لاکتیک منقبض شده‌اند) می‌شود.
- درمان سرماخوردگی و آنفولانزا: این روش با تقویت خوددرمانی به بدن کمک میکند. با بیشتر کردن جریان انرژی و خون، سرعت بهبودی را بالا می‌برد.
- درمان ناباروری: اینبه عنوان یک درمان کمکی بدون دارو یا تهاجم استفاده می‌شود. با فشار درمانی نقاط مریدین، گردش خون را به اندام‌های تولید مثل بیشتر میکند تا خون غنی از اکسیژن برسد. این کار به تنظیم هورمون‌ها، کاهش گرفتگی لگن و دفع سموم کمک میکند.
- مراقبت‌های زایمان: یک روش ایمن برای کاهش درد زایمان و تشویق به زایمان طبیعی است. تحریک نقاط خاص به باز شدن دهانه رحم و مدیریت درد کمک میکند.
- کاهش وزن: درمانگر با فشردن مریدین‌های طحال و معده، جریان انرژی را در مسیر گوارش احیا میکند. این کار می‌تواند به بازگشت بدن به حالت طبیعی و کمک به اهداف کاهش وزن کمک کند.
- بهبودی عاطفی: با رفع عدم تعادل انرژی، به مشکلات روحی کمک میکند. باعث می‌شود احساس آرامش و تمرکز بیشتری داشته باشید و نسبت به احساسات خود آگاه‌تر شوید.
- کاهش استرس: با آرامسازی بدن و بهبود جریان خون، استرس را کم میکند. استرس باعث انسداد انرژی چی می‌شود که طب فشاری با به جریان انداختن دوباره آن، تعادل را برمی‌گرداند.
چه زمانی به دنبال درمان باشید
در حالی که طب فشاری می‌تواند اضطراب را تسکین بخشد، ممکن است در طولانی مدت کمکی نکند. اگر علایم شما بر زندگی روزمره‌تان تاثیر می‌گذارد، به دنبال دریافت حمایت از یک متخصص باشید. پزشک یا متخصص سلامت روان می‌تواند به شما کمک کند تا محرک‌های استرس‌زا را برطرف کنید. همچنین راه‌های مفیدی برای مقابله و دستیابی به حال بهتر بیابید.
اگر علایم شدیدی را تجربه کردید، فورا به پزشک یا درمانگر مراجعه کنید. این علایم می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- افکار خودکشی
- افسردگی
- مشکل در خوابیدن
- حملات پنیک
- مشکلات گوارشی
- سردرد یا حالت تهوع
نکته پایانی
فشار درمانی می‌تواند احساس ناخوشایند شما را تغییر دهد. اما نباید سایر اشکال درمانی را متوقف سازید. باید بدانید که این روش یک تسکین موقت است و مزایای طولانی مدتی به همراه نخواهد داشت. برای کاهش موقت علایم خود می‌توانید این نکات را در نظر بگیرید. در کنار آن یک برنامه درمانی مناسب با مشاوره روانشناسی را حتما پیگیری کنید.
برای دریافت نوبت فوری، فرم ارزیابی رایگان و آنلاین را در کلینیک روانشناسی سها تکمیل کنید و منتظر تماس کارشناسان ما باشید: 09198791784
سوالات متداول
تفاوت فشار درمانی و طب سوزنی در چیست؟
تفاوت اصلی در این است که طب سوزنی از سوزنهای نازک استفاده میکند در حالی که طب فشاری از فشار دست یا انگشتان برای تحریک همان نقاط استفاده میکند.
طب فشاری چگونه انجام می‌شود؟
درمانگر در این روش از انگشتان، کف دست، آرنج، پاها یا ابزارهای خاصی برای اعمال فشار به نقاط خاص روی مریدین‌ها استفاده میکند. گاهی این کار همراه با کشش یا ماساژ است. هدف اصلی این است که تعادل و سلامتی به کانال‌های انرژی بدن برگردد و نیروهای متضاد یین (انرژی منفی) و یانگ (انرژی مثبت) تنظیم شوند.
منبع:
سهاکلینیک مرکز ارائه مشاوره خانواده و مشاوره جنسی
