ارتباط با نوجوان نیازمند همدلی و کمی مهارت است. درک ذهنیت نوجوان، اعتماد را در رابطه تقویت میکند. با این حال، گاهی پیچیدگی‌های رفتاری یا احساسی نوجوانان نیاز به راهنمایی تخصصی دارد. در چنین شرایطی، مشاوره نوجوان به شکل مشاوره آنلاین میتواند نقش مکملی برای والدین ایفا کند. این مقاله از مرکز مشاوره روانشناسی سها با تمرکز بر اهمیت ارتباط با نوجوانان نسل جدید و ارایه ۲۰ راهکار عملی، به بررسی چگونگی برقراری یک رابطهی سالم و پویا با نوجوانان می‌پردازد. تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.
مقاله «چطور با نوجوانم حرف بزنم؟» در یک نگاه
| موضوع | شرح |
| اهمیت ارتباط موثر | احساس شنیده شدن و درک شدن در نوجوان |
| نقش روابط در نوجوانی | روابط با همسالان و خانواده به تقویت هویت، مهارتهای اجتماعی و سلامت روان نوجوان کمک میکند. |
| اصول ارتباط با نوجوان | احترام، درک، گوش دادن فعال و اختصاص زمان با کیفیت برای تقویت پیوند عاطفی اهمیت دارد. |
| تکنیکهای ارتباط با نوجوان | گوش دادن بدون قضاوت، ایجاد آیین مشترک، همدلی، مشارکت در علایق، تعادل انتقاد و تمجید، باشگاه کتاب، مشارکت در کارهای خانه و غیره. |
اهمیت ارتباط موثر با نوجوانان
ارتباط موثر با نوجوان، فراتر از تبادل کلمات است. این نوع ارتباط شامل گوش دادن فعالانه، همدلی، احترام گذاشتن به دیدگاه‌ها و احساسات نوجوان و همچنین ایجاد فضایی امن برای بیان دغدغه‌ها و نگرانی‌های آنهاست. آموزش خانواده ارتباط با نوجوان و یادگیری مهارت ارتباط موثر در نوجوانان و والدین، به ایجاد یک رابطهی قوی و پایدار می‌انجامد که در آن نوجوان احساس شنیده شدن و درک شدن خواهد داشت. این ارتباط، به ویژه در مواجهه با چالش‌های دوران نوجوانی، میتواند نقش حمایتی بسیار مهمی ایفا کند.
اهمیت روابط نوجوانان
روابط در دوران نوجوانی از اهمیت بسزایی برخوردار است. نوجوانان در این دوره به دنبال استقلال و هویت یابی هستند و روابطشان با همسالان، خانواده و سایر افراد نقش مهمی در این فرآیند ایفا میکند. این روابط به آنها کمک میکند تا مهارتهای اجتماعی را بیاموزند، احساس تعلق کنند و درک بهتری از خود و دنیای اطراف پیدا کنند. روابط مثبت و حمایت کننده می‌توانند به سلامت روان نوجوانان کمک کرده و آنها را در برابر فشارهای اجتماعی و عاطفی مقاوم‌تر سازند.
چگونه با نوجوان خود ارتباط خوبی داشته باشیم؟
برای برقراری ارتباط خوب با نوجوانان، ایجاد یک رابطه مبتنی بر احترام متقابل و اعتماد ضروری است. نحوه رفتار والدین با نوجوانان باید منعکس کننده پذیرش، درک و حمایت از آنها باشد. گوش دادن فعالانه به صحبت‌های نوجوان، حتی زمانی که با دیدگاه‌های او موافق نیستید، نشان می‌دهد که به او اهمیت می‌دهید. اختصاص دادن زمان باکیفیت به نوجوان، بدون حواس پرتی‌های دیگر و نشان دادن علاقه به علایق او میتواند به تقویت پیوند عاطفی و بهبود ارتباط موثر با نوجوان کمک کند.
20 روش برای اینکه چطور با نوجوانم حرف بزنم؟
-
شنونده خوبی باشید
به آنچه فرزندتان می‌گوید علاقه نشان دهید. همچنین، یاد بگیرید که به لحن و زبان بدن آنها توجه کنید. نوجوانان اغلب فراتر از آنچه با کلمات بیان می‌کنند، در سر دارند.
بیشتر بخوانید: هر آنچه باید در مورد مشاوره نوجوان بدانید
2. با فرزند خود آیین‌های مشترک ایجاد کنید
می‌توانید توافق کنید که هر پنجشنبه عصر، فقط شما دو نفر، برای خوردن پیتزا یا بازی تنیس به بیرون بروید. فعالیتی پیدا کنید که در آن نظم مهم باشد. نوجوان شما با اشتیاق منتظر این رویدادهای مشترک خواهد ماند.
3. اجازه دهید حرف بزند
اگر گوش شنوای خوبی باشید، فرزندتان خوشحال خواهد شد که مشکلات خود را با شما به اشتراک بگذارد. با این حال، نوجوان انتظار ندارد که شما وارد عمل شوید و راه حل‌های آماده به او بدهید. او در این صورت با احساس ناتوانی کمک شما را رد خواهد کرد. در عوض، او ترجیح می‌دهد شما گوش دهید و سوالات درستی بپرسید تا کمک کنید خودش راهی برای خروج از موقعیت دشوار پیدا کند.
4. همدلی و شفقت ارایه دهید
زندگی یک نوجوان، زمانی آسان‌تر میشود که متوجه شود فقط او نیست که باید تمام روز درگیر تکالیفش باشد. بلکه شما نیز عصرهای خود را صرف تکالیف او می‌کنید. پیشنهاد کنید که اگر مایل است تکالیف ریاضی او را بررسی کنید. اگر چیزی برای خوردن یا نوشیدن بیاورید، نوجوان شما خوشحال‌تر میشود.
-
بپرسید که روزش چطور بوده
در ارتباط با نوجوان ، وقتی می‌پرسید «امروز مدرسه چطور بود؟» پاسخی معمولی خواهید شنید. زیرا او فکر میکند می‌خواهید از عملکرد تحصیلی‌اش با خبر شوید. منتظر باشید تا خودش شروع به صحبت درباره اتفاقات مدرسه کند. اگر برایش مهم باشد، قطعا این کار را خواهد کرد. گوش دهید، سوال بپرسید و پاسخ‌های صادقانه را تشویق کنید. مثلا «دیگران در مورد این ایده چی گفتن؟» یا «الان با کی صبحانه می‌خوری؟»
-
هر روز او را در آغوش بگیرید
همه افراد در هر سنی به ابراز عشق عزیزان خود نیاز دارند. نوجوان خود را در آغوش بگیرید و به او بگویید «دوستت دارم». این ساده‌ترین راه برای تقویت پیوند بین شما است. اما بهتر است این کار را جلوی همسالان او انجام ندهید.
-
در زندگی او مشارکت کنید
فعالیت‌های فوق برنامه بخش مهمی از زندگی یک نوجوان هستند. با نشان دادن توجه به علایق او، می‌توانید به طور موثری ارتباط با نوجوان را تقویت کنید. بنابراین زمانی را برای رفتن به شهربازی یا کنسرت با فرزند خود اختصاص دهید. می‌توانید فقط به او بگویید «دوست دارم وقتی بازی می‌کنی تماشات کنم».
-
تعادل بین انتقاد و تمجید را پیدا کنید
شما می‌دانید که فرزندتان کامل نیست. او مرتکب اشتباهات زیادی میشود و خواهد شد. با این حال، اگر خیلی زیاد در مورد اشتباهات آنها صحبت کنید، احساس پذیرفتنی نبودن را به آنان منتقل می‌کنید. بهتر است به او پیشنهاد کنید که چه چیزی نیاز به بهبود دارد. اما این کار را به آرامی و با ملایمت انجام دهید. بیشتر روی این تمرکز کنید که فرزندتان در حال حاضر چه کاری را درست انجام می‌دهد. می‌توانید اینگونه به او انگیزه دهید: «از اینکه ظرف‌ها رو از اتاقت برداشتی و مجبور نبودم دوباره ازت بخوام، خیلی ممنونم.». از انتقاد بدین شکل بپرهیزید: «خب، بالاخره اون ظرف‌های کثیف رو از اتاق آوردی، نمی‌دونم چطور می‌تونی تو همچین لونه خوکی زندگی کنی؟!» سعی کنید هیچ قدمی را که نوجوان در جهت درست برداشته، از دست ندهید.
-
پیشنهاد سواری با ماشین بدهید
برای ارتباط با نوجوان ، به او پیشنهاد سواری دهید و اجازه دهید در ماشین دی‌جی باشد. سلیقه نوجوانان در زمینه کتاب، فیلم و موسیقی در حال رشد است. این بخش مهمی از هویت آنها را شکل می‌دهد. اجازه دهید نوجوان آهنگ‌های مورد علاقه‌اش را انتخاب کند. حتی اگر طرفدار این نوع موسیقی نیستید، می‌توانید انتخاب‌های او را به عنوان بازتاب افکار و احساساتش تلقی کنید و این موضوعی برای گفتگو خواهد شد.
-
علایق مشترک پیدا کنید
اگر فرزند شما از ورزش لذت می‌برد، بپرسید که آیا می‌توانید به او بپیوندید. وقتی نوجوان شما در حیاط بسکتبال بازی میکند، به او بپیوندید. با هم به بازی بروید. مهم نیست که تیم شما برنده شود یا بازنده، تشویق شما را به هم نزدیک‌تر خواهد کرد. وقتی با هم فیلم تماشا می‌کنید هم فرصتی عالی است. شما پاپ کورن را آماده می‌کنید و انتخاب فیلم به عهده نوجوان است. اما سعی نکنید این را به یک آیین جمعه‌ها تبدیل کنید. زیرا ممکن است نوجوان آن را مانعی در برابر ملاقات با دوستانش ببیند. بهتر است روز دیگری را انتخاب کنید.
بیشتر بخوانید:نکاتی برای افزایش اعتماد به نفس کودکان و نوجوانان
-
یک باشگاه کتابخوانی ایجاد کنید
دو نسخه از رمانی که هر دو ممکن است دوست داشته باشید، خریداری کنید. شرایط مناسبی بیابید (مثلا ناهار جمعه‌ها) و در مورد آنچه می‌خوانید صحبت کنید. درباره انتخاب‌های قهرمانان چه فکر می‌کنید؟ آیا تصمیمات مشابهی می‌گرفتید؟ آیا پیچ و خم‌ها را پیش‌بینی می‌کردید؟ این راهی عالی برای تقویت ارتباط با نوجوان است.
-
به نوجوان خود پیشنهاد دهید که یک مهمانی برای دوستانش در خانه برگزار کند
مطمین شوید که او را در برنامه‌ریزی منو و آشپزی دخالت می‌دهید. این یک راه عالی برای یادگیری آشپزی است که در آینده به دردشان خواهد خورد. همچنین فرصتی برای فرزند شماست تا احساس بزرگ بودن کند. اینگونه احساس میکند شما نیز دوست دارید با دوستان او تقریبا به عنوان بزرگسال ملاقات کنید.
-
کودک را در کارهای خانه مشارکت دهید
نوجوانان معمولا متوجه نمی‌شوند که مراقبت از خانه چقدر زمان و کار می‌برد. می‌توانید چنین چیزی بگویید: «وای، چقدر کار داریم! اگه با هم تمیزکاری کنیم، سریع‌تر تموم می‌شه و می‌تونیم بالاخره استراحت کنیم». اینگونه نشان خواهید داد که نظم کار مشترک شما است. از طرف دیگر، هر چه بیشتر درخواست کمک کنید و غر بزنید، مقاومت بیشتری خواهید دید.
-
از کودک چیزی یاد بگیرید
نوجوانان می‌خواهند بالغ‌تر باشند و احساس بزرگسالی کنند. ممکن است آموزش چیزی به والدین‌شان در نظر آنها کاری «بالغانه» برسد. شما از اینکه کودک‌تان چقدر در مورد چیزهایی که نمی‌دانید می‌داند تعجب خواهید کرد. بیشتر آنها احتمالا مربوط به رسانه‌های اجتماعی و وسایل الکترونیکی هستند. در کلاس‌ها هم بچه‌ها می‌توانند چیز جالبی یاد بگیرند. بنابراین برای برقراری ارتباط با نوجوان اجازه دهید در مورد فتوسنتز یا حاکمان امپراتوری روم به شما بگوید.
-
به کمپینگ، پیاده‌روی یا ماهیگیری بروید
بدون صفحه نمایش، می‌توانید گفتگویی اصیل داشته باشید. چه یک سفر کمپینگ شبانه باشد یا فقط یک گردش بعد از ظهر، فعالیت در فضای باز دور از فناوری مزایای زیادی دارد.
-
در فعالیت‌های داوطلبانه شرکت کنید
نوجوانان می‌خواهند جهان جای بهتری شود. همچنین می‌خواهند ببینند که می‌توانند آن را تغییر دهند یا نه. اگر در مورد این دغدغه با آنان صحبت کنید، برایشان معنی زیادی خواهد داشت. شما می‌توانید با هم برای انجام امور داوطلبانه تصمیم بگیرید.
-
فرزند خود را با هیچکس مقایسه نکنید
مقایسه یک راه ساده برای ناامید کردن نوجوان است. نوجوان می‌خواهد احساس کند که یک فرد منحصر به فرد با ویژگی‌های استثنایی است و شما متوجه آنها می‌شوید. البته، بدون توجه به اینکه پسر عموی‌شان چقدر در بسکتبال بهتر بازی میکند!
-
برای ارتباط با نوجوان به او حس آزادی بدهید
مگر اینکه دلیل خاصی برای انجام این کار داشته باشید، واقعا نیازی به نظارت بیش از حد بر فعالیت‌های نوجوانتان نیست. واضح است که شما نگران فرزند خود هستید، اما وحشت نکنید. قبل از اینکه نوجوان برای رفتن به مهمانی از خانه خارج شود، به او بگویید که نیاز به اطلاعات بیشتر دارید. بپرسید که آیا در این مهمانی الکل وجود خواهد داشت یا نه و اگر احساس می‌کنند زیاده‌روی کرده‌اند چه باید بکنند. همچنین، او را مطمین سازید که همیشه میتواند برای کمک با شما تماس بگیرد.
-
در مورد دوستی با جنس مخالف صحبت کنید
تمایل به جنس مخالف در سن نوجوانی طبیعی است. به جای حبس فرزند خود در خانه برای محافظت از آنها، در مورد ویژگی‌های روابط سالم و ناسالم با آنان صحبت کنید. اگر احساس کردید او وارد رابطه‌ای جدی شده، بفهمید که اگر خود را به ندیدن بزنید، ممکن است فرزندتان در رابطه‌ای آسیب‌رسان گرفتار شود. که این تاثیری منفی بر زندگی عاشقانه آینده او خواهد داشت.
-
از تنبیهات خشن دست بردارید
بهتر است از رفتار نامناسب یا انتخاب‌های بد نوجوان به عنوان فرصتی برای صحبت صادقانه استفاده کنید. معمولا یک نوجوان به دلیل اینکه مانند همه افراد، گاهی از نظر عاطفی آشفته است، رفتار نامناسبی دارد. رسیدگی به علت اصلی و کمک به حل مشکل به او اجازه می‌دهد تا با وضعیت کنار بیاید. این بسیار بهتر از بستن در و پرتاب کلیدها به بیرون پنجره است.
چالش‌های برقراری ارتباط با نوجوانان
برقراری ارتباط با نوجوانان ممکن است با چالش‌هایی همراه باشد. تغییرات هورمونی، تلاش برای استقلال، تاثیر گروه همسالان و رشد شناختی می‌توانند منجر به تغییر در رفتار و الگوهای ارتباطی نوجوانان شوند. نوجوانان ممکن است در بیان احساسات خود دچار مشکل باشند، تمایل کمتری به صحبت با والدین نشان دهند و به نظر برسد که از آنها فاصله می‌گیرند. درک این تغییرات و یافتن روش ارتباط با فرزند ۱۸ سال و سنین پایین‌تر نیازمند صبر، همدلی و به کارگیری تکنیکهای ارتباط با نوجوان مناسب است.
برای ارتباط موثر با نوجوان از افراد حرفه‌ای کمک بگیرید
در برخی موارد، چالش‌های ارتباطی با نوجوانان ممکن است پیچیده‌تر باشد و والدین به راهنمایی و کمک حرفه‌ای، نیاز داشته باشند. در چنین شرایطی مراجعه به مشاور ضروری است. مشاوران و روانشناسان حرفه‌ای کلینیک روانشناسی سها، توانایی لازم برای با ارایه خدمات مشاوره تخصصی به والدین و نوجوانان را در اختیار داشته و در جهت بهبود ارتباط موثر با نوجوان و حل مشکلات احتمالی همراه شما هستند. پس فرصت را از دست ندهید و همین حالا فرم ارزیابی رایگان سها کلینیک را پر کرده و اولین گام را در راستای برقراری یک رابطهی سالم با نوجوان خود بردارید.
تلفن تماس با سهاکلینیک:
02166932737
09198791784
سخن پایانی
ارتباط با نوجوان کار دشواری نیست. کارهای زیادی وجود دارد که می‌توانید برای ایجاد یک رابطه سالم و مبتنی بر اعتماد با نوجوان خود انجام دهید. در مجموع، به یاد داشته باشید که فرزند خود را بی قید و شرط دوست داشته باشید و همیشه از او حمایت کنید؛ صرف نظر از هر اشتباهی که مرتکب میشود. هدف اصلی، ایجاد فضایی امن و صمیمی است که در آن نوجوان احساس کند شنیده و درک میشود و همواره مورد حمایت و عشق قرار دارد.
سوالات متداول
چگونه با نوجوان خود دوست باشیم؟
دوست بودن با نوجوان به معنای ایجاد یک رابطهی صمیمانه و مبتنی بر احترام متقابل است. این فرآیند شامل گوش دادن به آنها، سهیم شدن در علایقشان، نشان دادن همدلی و حمایت و گذراندن زمان با کیفیت با آنها میشود. با این حال، مهم است که والدین همچنان نقش والدینی خود را حفظ کرده و مرزها و قوانین مشخصی را تعیین نمایند.
چرا آموزش مهارتهای ارتباطی به نوجوانان مهم است؟
آموزش مهارتهای ارتباطی به نوجوانان از اهمیت بالایی برخوردار است. زیرا این مهارتها به آنها کمک میکند تا روابط سالمتری با همسالان، خانواده و دیگران برقرار کنند، احساسات خود را به طور موثر بیان کنند، در موقعیتهای اجتماعی موفقتر عمل کنند و از سلامت روان بهتری برخوردار باشند. مهارت ارتباط موثر در نوجوانان، آنها را برای تعاملات آینده و زندگی بزرگسالی آماده میکند.
چه مهارتهای ارتباطی باید به نوجوانان آموزش دهیم؟
برخی از مهارتهای ارتباطی کلیدی که باید به نوجوانان آموزش داده شوند شامل گوش دادن فعالانه، ابراز وجود به شیوهای محترمانه، همدلی، حل تعارض، زبان بدن مثبت، توانایی بیان احساسات و نیازها، و مهارتهای مذاکره است. آموزش خانواده ارتباط با نوجوان میتواند نقش مهمی در تقویت این مهارتها داشته باشد.
چگونه با نوجوان خود ارتباط خوبی داشته باشیم؟
برای برقراری ارتباط خوب با نوجوان، ایجاد اعتماد و پرهیز از قضاوت و سرزنش ضروری است. نحوه رفتار والدین با نوجوانان باید حمایت کننده و درک کننده باشد و فضایی امن برای گفتگو و تبادل نظر فراهم کند.
تکنیکهای ارتباط با نوجوانان برای والدین کدامند؟
برخی از تکنیکهای ارتباط با نوجوان شامل استفاده از زبان مثبت به جای تمرکز بر اشتباهات، پرهیز از قضاوت، تشویق به بیان احساسات، اختصاص دادن زمانهای خاص برای گفتگو و مدیریت تعارضات با آرامش است.
منبع
کلینیک روانشناسی سها٬ مرکز ارائه خدمات مشاوره خانواده
