اختلال اسکیزوفرنی

اختلال اسکیزوفرنی و سایر اختلالات دسته‌ی روان‌پریشی از توان فرساترین اشکال بیماری‌های روانی هستند که غالبا با تاثیر منفی عمیقی در عملکرد تحصیلی، شعلی و اجتماعی فرد همراه اند. در این مقاله با اختلال اسکیزوفرنی، علایم، علل و راه های درمان آن بیشتر آشنا می‌شویم.

فهرست محتوا

• معرفی اختلال اسکیزوفرنی
• پدیدارشناسی اختلال اسکیزوفرنی
• علایم اسکیزوفرنی چیست؟
• انواع هذیان کدام است؟
• انواع توهم کدام است؟
• گفتار نامنظم
• رفتار نامنظم
• علایم منفی
• ملاک های DSM-5 اختلال اسکیزوفرنی
• تفاوت اسکیزوفرنی با اختلال اسکیزوفرنی فرم چیست؟
• تفاوت اسکیزوفرنی با اختلال اسکیزوافکتیو چیست؟
• تفاوت اسکیزوفرنی با اختلال هذیانی چیست؟
• تفاوت اسکیزوفرنی با اختلال روان پریشی گذرا چیست؟
• مشکلات شناختی در اختلال اسکیزوفرنی
• مشکلات شناخت اجتماعی در اسکیزوفرنی
• علل اسکیزوفرنی
• عوامل خطر برای ابتلا به اسکیزوفرنی
• درمان اختلال اسکیزوفرنی
• واژه‌نامه اختلال اسکیزوفرنی

برای استفاده از مشاوره های خوب کارشناسان و درمانگران مجموعه سها کلینیک می توانید بر روی لینک زیر کلیک کرده و به صورت آنلاین روز مورد نظر خود را انتخاب و درخواست رزرو مشاوره بدهید.

و یا به صورت تلفنی نوبت خود را رزرو کنید.

021-88005573

رزرو نوبت آنلاین

معرفی اختلال اسکیزوفرنی

اختلال اسکیزوفرنی و سایر اختلالات دسته‌ی روان‌پریشی از توان فرساترین اشکال بیماری‌های روانی هستند که غالبا با تاثیر منفی عمیقی در عملکرد تحصیلی، شعلی و اجتماعی فرد همراه اند. این اختلالات اغلب طی دوره گذار از نوجوانی به بزرگسالی پدیدار می‌شوند. طیف اختلالات روانپریشانه شامل اسکیزوفرنی، اختلال اسکیزوافکتیو، اختلال هذیانی، اختلال شخصیت اسکیزوتایپال ، اسکیزوفرنی­فرم، روان پریشی گذرا و همچنین روانپریشی ناشی از مصرف مواد یا عارضه های پزشکی است.

پدیدارشناسی اختلال اسکیزوفرنی

احتمالا اکثر شما این تجربه را داشته اید که در حال قدم زدن در خیابان بودید و با فردی مواجه شدید که به نظرتان رفتار عجیبی داشته. آنها احتمالا به شیوه غیر معمولی لباس پوشیده بودند و ظاهرشان نامرتب و ژولیده بود. شاید آنها در حال حرف زدن با خودشان یا فریاد کشیدن بر سر کسی بودند که شما نمی توانستید ببینید. اگر تلاش کردید با این افراد صحبت کنید، احتمالا دنبال کردن سخنان و فهم حرف‌هایشان برایتان دشوار بوده. یا شاید آنها شروع به تعریف کردن داستان هایی عجیب درباره افرادی کردند که برای آنان پاپوش دوخته بودند. اگر چنین بوده، احتمالا با یک فرد مبتلا به اسکیزوفرنی یا نوعی دیگری از اختلالات روان پریشی ملاقات کرده باشید.

اگر فیلم «ذهن زیبا» یا «شاه ماهیگیر» را تماشا کرده باشید، تصویری واقع‌گرایانه از فرد احتمالا مبتلا به اختلال اسکیزوفرنی را دیده اید. این احتمال نیز وجود دارد که با یک فرد مبتلا به اسکیزوفرنی مواجه شوید و هیچ وقت ندانید که آنها به این ختلال مبتلا بودند، زیرا ممکن است آنها در سکوت رنج ببرند یا برای محافظت از خود در برابر چیزهای وحشتناکی که می‌بینند، می‌شنوند یا باور دارند، خود را منزوی سازند.

علایم اسکیزوفرنی چیست؟

برای روشن شدن این مثال‌ها، اختلالات روان پریشی انواع مختلفی از علایم را در بردارد؛ از جمله:

• هذیان‌ها
• توهمات
• گفتار و رفتار نامنظم
• رفتار حرکتی غیر عادی (شامل کاتاتونیا)
• علایم منفی مانند بی لذتی، بی انگیزگی و بی‌واکنشی هیجانی/گفتار محدود.

هذیان ها، باورهای غلطی هستند که اغلب ثابت اند و در زمان مواجهه با اطلاعات مغایر، در برابر تغییر مقاوم هستند. همچنین اغلب در محتوای خود ردی از فرهنگ دارند (مانند هذیان هایی شامل مسیح در بافت فرهنگی یهودی-مسیحی یا هذیانهای مرتبط با خداوند در فرهنگ های اسلامی). هذیان ها می‌تواند برای فرد وحشت‌انگیز باشند، آنها ممکن است حتی زمانی که دیگران با داده‌های شفاف به آنها نشان می‌دهند که این اعتقادات نمی‌تواند درست باشد، همچنان به صحت باور خود مطمین بمانند. زمینه‌ها و انواع مختلفی از هذیان وجود دارد.

انواع هذیان کدام است؟

• هذیان گزند و آسیب: رایج ترین هذیانها در اختلال اسکیزوفرنی، هذیان گزند و آسیب است و باور به اینکه افرادی به شیوه های مختلف قصد صدمه رسانی، آسیب زنی یا توطیه علیه فرد را دارند. این افراد می‌توانند کسانی باشند که فرد آنها را می‌شناسد (مانند همکاران، همسایه ها، اعضای خانواده) یا از گروه‌های انتزاعی تر باشند (مانند FBI، CIA، افراد فضایی و غیره).
• هذیان خود بزرگ بینی: در اینجا شخص باور دارد که قدرت یا توان خارق العاده‌ای را داراست (مانند: من یک بودای جدید هستم، من یک ستاره راک هستم).
• هذیان‌های ارجاعی: باورهای هستند که فرد دارای آن معتقد است حوادث یا مسایل محیطی معنای ویژه‌ای برای او دارند (مانند: آهنگی که از رادیو در حال پخش است، منحصرا برای من پخش شده)
• نشت یا کنترل افکار: اشکال دیگر هذیان نیز وجود دارند که در آن‌ها فرد ممکن است باور داشته باشد که دیگران افکار و اعمال آنها را کنترل می‌کنند، افکار آنها با صدای بلند در حال پخش است، یا دیگران می‌توانند ذهن آنها را بخوانند (یا خود این افراد می‌توانند ذهن دیگران را بخوانند).

مشاوره روانشناسی

توهم ها چه انواعی دارند؟ 

وقتی فردی در حال صحبت با خودش یا فریاد کشیدن بر سر موجودی نامریی است، احتمالا در حال تجربه توهم باشد. این‌ها تجربیات ادراکی‌ای هستند که زمانی که هیچ محرکی در جهان خارج برانگیزان چنین تجربیاتی نیست، اتفاق می‌افتند. توهمات می‌توانند شامل انواع زیر باشند:

• شنیداری
• دیداری
• بویایی
• چشایی
• لامسه

رایج ترین توهمات در روان پریشی (حداقل در بزرگسالان) شنیداری هستند و می توانند شامل شنیدن تعداد یک یا بیشتر صداهایی باشند که با فرد صحبت می‌کند، درباره رفتار او نظر می‌دهد یا به او دستور می دهد. محتوای توهم، مکررا منفی است (مانند: تو یک بازنده هستی، تو احمق به نظر می‌رسی، تو باید خودت را بکشی) و می‌توانند صدای افرادی آشنا و یا کاملا غریبه باشند. گاهی چنین به نظر می رسد که صداها از خارج از سر فرد دارای توهم می‌آیند. در سایر زمان ها انگار که صداها از درون سر فرد منتشر می شوند، اما مشابه افکار یا گفتگوی درونی فرد با خودش تجربه نمی‌شوند.

افرادی که از اسکیزوفرنی رنج می‌برند ممکن است جهان را به گونه‌ای متفاوت ببینند. این تجربه متفاوت می‌تواند شامل توهمات، هذیان‌ها و تفکر نامنظم باشد.

گفتار نامنظم

صحبت کردن با فرد مبتلا به اختلال اسکیزوفرنی گاهی می تواند دشوار باشد، زیرا دنبال کردن سخنان آنها سخت است؛ یا به این دلیل که پاسخ هایشان به طور واضح با سوال شما همخوان نیستند یا به این دلیل که جملات به طور منطقی به دنبال هم نمی آیند. از این مسیله با عنوان گفتار نامنظم یاد می‌شود. این موضوع حتی ممکن است در دست نوشته های فرد ظاهر شود.

رفتار نامنظم

این نوع رفتار می‌تواند شامل پوشیدن لباس های عجیب، آرایش غیرعادی، رفتارهای آیینی غیر طبیعی (برای مثال حرکات دست تکرارشونده) باشد. رفتار حرکتی غیر طبیعی می تواند شامل کاتاتونیا باشد. کاتاتونیا به انواع گوناگون رفتارهایی اشاره دارد که به نظر می‌رسد بازتاب اُفت پاسخگویی به محیط خارجی باشند. این می‌تواند به اشکال حفظ حرکات بدنی غیر عادی برای مدت زمان طولانی، شکست در تبعیت از دستورالعمل‌های کلامی یا حرکتی و فعالیت های حرکتی ظاهرا بی‌هدف و افراطی ظاهر شود.

علایم منفی

شناسایی بعضی از فرسایشی‌ترین نشانگان اسکیزوفرنی، برای دیگران دشوار است. از این نشانه ها با عنوان علایم منفی یاد می‌شود، یا به عبارت دیگر غیاب چیزهای مشخصی که عموما انتظار داریم افراد داشته باشند. برای مثال بی لذتی یا بی انگیزگی به معنای فقدان علاقه آشکار به یا انگیزه برای انجام فعالیت‌های خلاقانه یا اجتماعی است. این علایم احتمالا با صرف زمان زیادی در حالت بی‌جنبشی بدنی پدید می‌آیند. مهم است بدانید که بی لذتی و بی‌انگیزگی، بازتاب فقدان لذت در فعالیت‌های خوشایند نیستند، بلکه کاهش انگیزه یا توانایی در برداشتن گام‌های ضروری برای کسب نتایج مثبت را شامل می‌شوند. بی واکنشی هیجانی و گفتار محدود (الوجیا) به صورت فقدان نمایش هیجانات از طریق اظهارات چهره‌ای، حرکات بدنی و لحن سخن‌گویی، همچنین با گفتار محدود و افزایش فراوانی و مدت مکث در بین سخنان آشکار می‌شود.

ملاک های DSM-5 اختلال اسکیزوفرنی

ویرایش پنجم راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، ملاک های زیر را برای تشخیص رسمی این اختلال بیان می‌کند:

• حضور تعداد ۲ یا بیشتر از موارد زیر به مدت حداقل یک ماه:

توهمات، هذیان‌ها، گفتار نامنظم، رفتار به طرز فاحشی آشفته یا کاتاتونیک، علایم منفی

• بروز اختلال در یک یا چند حیطه عملکرد (اجتماعی، شغلی، تحصیلی، خودمراقبتی) برای مدت زمان چشمگیری از هنگام شروع بیماری
• تداوم علایم به مدت حداقل ۶ ماه (این امر می‌تواند شامل علایم مقدماتی یا باقیمانده باشد که شکل ضعیف تر علایم بالا هستند).

تفاوت اسکیزوفرنی با اختلال اسکیزوفرنی فرم چیست؟

در اختلال اسکیزوفرنی فرم، علایم مشابه اختلال اسکیزوفرنی است. با این تفاوت که در اینجا نشانه ها به مدت حداقل یک ماه اما کمتر از ۶ ماه حضور دارند.

تفاوت اسکیزوفرنی با اختلال اسکیزوافکتیو چیست؟

اسکیزوافکتیو یک دوره بیماری است که طی آن شخص علایم روانپریشی مطابق با ملاک‌های اسکیزوفرنی را به علاوه‌ی دوره‌های افسردگی یا مانیا نشان می‌دهد. در اختلال اسکیزوافکتیو:

• شخص هذیان ها یا توهمات را به مدت حداقل دو هفته در غیاب دوره های افسردگی و مانیا تجربه می‌کند.
• علایم دوره های افسردگی و مانیا در بخش عمده ای از فرایند بیماری حاضر هستند.

مشاوره آنلاین روانشناسی

تفاوت اسکیزوفرنی با اختلال هذیانی چیست؟

ملاک های اختلال هذیانی به شکل زیر است:

• حضور دست کم یک هذیان به‌مدت حداقل یک ماه
• فرد هیچگاه علایم اختلال اسکیزوفرني را برآورده نکرده است
• عملکرد فرد جدای از تاثیر مشخص هذیان، مختل نمی‌شود
• طول مدت هر گونه دوره افسردگی و مانیا نسبت به طول مدت هذیان ها مختصر است.

تفاوت اسکیزوفرنی با اختلال روان پریشی گذرا چیست؟

در روانپریشی گذرا، یک یا چند نشانه زیر به مدت حداقل یک روز و کمتر از یک ماه حضور دارند:

هذیانها، توهمات، گفتار نامنظم، رفتار به طرز فاحشی آشفته یا کاتاتونیک.

مشکلات شناختی در اختلال اسکیزوفرنی

زمانی که به علایم اختلالات روان پریشی مانند اسکیزوفرنی فکر می‌کنیم، معمولا افرادی را تصور می‌کنیم که صداهایی می‌شنوند، تصاویری می بینند و عقایدی اشتباه درباره واقعیت را حفظ می‌کنند (مانند هذیان ها). با این حال مشکلات در حیطه عملکرد شناختی نیز یک وجه اساسی اختلال اسکیزوفرني هستند. این تاکید بر شناخت در اسکیزوفرنی تا حدی به دلیل میزان رو به رشد پژوهش هایی است که مشکلات شناختی در اسکیزوفرنی را به عنوان منبع عمده ناتوانی و فقدان ظرفیت عملکرد آنها توصیف می‌کنند.

بیشتر بخوانید: مدیریت عوارض جانبی داروهای اختلال دوقطبی

نواقص شناختی در اسکیزوفرنی شایع هستند و می‌توانند شامل دشواری‌هایی در حافظه رویدادی ( توانایی یادگیری و بازیابی اطلاعات یا رویداد های جدید در زندگی فرد)، حافظه کاری (توانایی حفظ اطلاعات برای مدت زمانی کوتاه مثلا ۳۰ ثانیه) و سایر تکالیف نیازمند کنترل یا تنظیم رفتار باشند.

افراد دچار اسکیزوفرنی همچنین با مشکلی به نام سرعت پردازش دست به گریبان‌اند و نسبت به افراد سالم در تقریبا تمامی تکالیف آهسته تر عمل می‌کنند. حایز اهمیت است که این نواقص شناختی، پیش از شروع بیماری حاضر می‌شوند و همچنین در بستگان درجه یک افراد مبتلا به اختلال اسکیزوفرنی ، هرچند به شکل خفیف تر، قابل مشاهده اند. این مسیله پیشنهاد می‌کند که اختلالات شناختی در اسکیزوفرنی تا حدی بازتاب یک عامل خطر برای ابتلا به روانپریشی هستند به جای این که پیامد آن باشند. به علاوه افراد مبتلا به اسکیزوفرنی که مشکلات شناختی شدیدتری دارند، علایم منفی شدیدتر و رفتار و گفتار نامنظم تری را هم تجربه می کنند. علاوه بر این‌ها، افراد دارای مشکلات شناختی بیشتر، عملکرد بدتری را در زندگی روزمره نشان می‌دهند.

بعضی از مبتلایان به اختلال اسکیزوفرنی از مشکلاتی در شناخت اجتماعی رنج می برند. آنها ممکن است قادر به تشخیص معنای اظهارات هیجانی یا سایر سرنخ‌های ظریف که بیشتر افراد برای زندگی در جهان اجتماعی از آنها استفاده می کنند، نباشند.

 مشکلات شناخت اجتماعی در اسکیزوفرنی

برخی افراد مبتلا به اسکیزوفرنی همچنین نواقصی را در شناخت اجتماعی نشان می‌دهند. هرچند واضح نیست که آیا این مشکلات از مسایل شناختی توصیف شده جدایند یا پیامد آن ها هستند. این امر مشکلاتی را در زمینه بازشناسی اظهارات هیجانی در چهره افراد و دشواری هایی در زمینه ادراک درست نیات اشخاص (نظریه ذهن) دربردارد. افراد دچار اسکیزوفرنی که با مشکلات بیشتری در حیطه شناخت اجتماعی دست به گریبانند، همچنین علایم منفی و نامنظم بیشتر و عملکرد اجتماعی بدتری نشان می‌دهند.

علل اسکیزوفرنی

پیدایش فنون تصویربرداری عصبی مانند تصویربرداری تشدید مغناطیسیِ ساختاری و عملکردی و برش نگاری با نشر پوزیترون، توانایی ادراک مکانیسم‌های مغزی را برای علایم اسکیزوفرنی و همچنین اختلالات شناختی دیده شده در روان پریشی امکان‌پذیر ساخت. برای مثال تعدادی از مطالعات پیشنهاد کرده اند که هذیان ها در روانپریشی احتمالا با مشکلاتی در مکانیسم های تشخیصی برجسته که توسط جسم مخطط قدامی و قشر پیش پیشانی قدامی حمایت می شوند، ارتباط داشته باشد. این‌ها مناطقی از مغزاند که در زمان بروز یک اتفاق مهم در محیط، به طور طبیعی فعالیت خود را افزایش می‌دهند. زمانی که این مناطق مغزی دچار بدکارکردی شوند، این امر می‌تواند باعث شود که فرد مبتلا به روانپریشی به اشتباه رویدادهای نامربوط یا بی اهمیتی را مهم بدانند.

علاوه بر این، شواهد خوبی وجود دارد که مشکلات حافظه کاری و کنترل شناختی در اختلال اسکیزوفرني با دشواری‌هایی در عملکرد منطقه ای از مغز به نام قشر پیش پیشانی خلفی-جانبی DLPFC مرتبط است. این مشکلات شامل تغییراتی در نحوه کارکرد DLPFC در زمان انجام فعالیت های مرتبط با حافظه کاری و کنترل شناختی و مشکلاتی با نحوه ارتباط این منطقه مغزی و سایر مناطق مغز است که در حافظه کاری و کنترل شناختی اهمیت دارند؛ از جمله قشر آهیانه ای پسین، سینگولیت قدامی و قشر گیجگاهی.

نواقص لوب گیجگاهی

بسیاری از محققان برای ادراک مشکلات حافظه رویدادی در اختلال اسکیزوفرنی، نواقص لوب گیجگاهی داخلی را، با تمرکز ویژه بر هیپوکامپ تحت توجه قرار می‌دهند. این امر به دلیل این است که داده های فراوانی از انسان ها و حیوانات نشان می دهند که هیپوکامپ برای خلق خاطرات تازه حیاتی است. با این حال به مرور روشن شد که مشکلاتی در DLPFC نیز نقش مهمی در نواقص حافظه رویدادی در اسکیزوفرنی ایفا می‌کنند که آن هم احتمالا به دلیل اهمیت این بخش از مغز در مدیریت استفاده از خاطرات باشد.

مطالعات هم چنین تغییراتی را در بافت سلولی اتصال ماده سفید و حجم ماده خاکستری در مناطق متفاوت مغزی، از جمله قشرهای پیش پیشانی و گیجگاهی، نشان می دهد. افراد مبتلا به اسکیزوفرنی همچنین کاهش حجم کلی مغز را نمایش می‌دهند و این کاهش حجم مغز در افراد مبتلا نسبت به افراد سالم، با افزایش سن وسیع‌تر می‌شود. دریافت داروهای ضد روان پریشی و مصرف موادی همچون ماریجوانا، الکل و تنباکو می‌تواند سبب بعضی از این تغییرات ساختاری شود. با این حال این تغییرات ساختاری به طور کامل با استفاده صرف از داروها یا مواد توجیه نمی‌شود. به علاوه هردو تغییرات ساختاری و عملکردی مغز در بستگان درجه یک افراد مبتلا به اسکیزوفرنی به درجات خفیف تر مشاهده می شود. این مسیله مجددا پیشنهاد می‌کند که تغییرات عصبی مرتبط با اسکیزوفرنی با خطرات ژنتیکی برای این بیماری ارتباط دارند.

عوامل خطر برای ابتلا به اسکیزوفرنی

با شواهد منسجمی از مطالعات خانواده، دوقلوها و تحقیقات فرزندخواندگی، واضح است که ژن های مهمی در احتمال ابتلای آتی افراد به اختلال اسکیزوفرني مشارکت دارند. با این حال هیچگونه ژن خاص اسکیزوفرنی وجود ندارد و احتمالا عامل خطر ژنتیکی برای اسکیزوفرنی، برآیند چندین ژن متفاوت باشد که هر کدام به نحوی سهیم هستند. افزون بر این، اسکیزوفرنی یک اختلال بسیار منحصر به فرد است؛ به این معنا که دو فرد متفاوت مبتلا به این بیماری ممکن است علایم کاملا متفاوتی را نمایش دهند (مثلا یک فرد توهم و هذیان داشته باشد و فرد دیگر گفتار نامنظم و علایم منفی.)

تعدادی از عوامل خطر ژنتیکی و محیطی با احتمال قوی تر ابتلا به اختلال شخصیتی اسکیزوفرنی ارتباط دارند؛ از جمله سن بالای پدران، سختی های دوران بارداری/زایمان، پیشینه خانوادگی از ابتلا به اسکیزوفرنی و بزرگ شدن در یک محیط شهری.

برخی عوامل محیطی هم با افزایش خطر ابتلا به اسکیزوفرنی مرتبط هستند. برای مثال مشکلات دوران بارداری، مانند استرس شدید، عفونت، سو تغذیه و یا دیابت با خطر فزون یافته ابتلا به اسکیزوفرنی همراه اند. افزون بر این عوارض زمان تولد که می‌تواند باعث هیپوکسیا (فقدان اکسیژن) شود، با خطر بالای رشد اسکیزوفرنی نیز ارتباط دارند.

کودکان پدران مسن همچنین تا حدی با خطر بالای ابتلا به اسکیزوفرنی مواجه هستند. به علاوه، مصرف کانابیس خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد، مخصوصا اگر شما سایر عوامل خطر را داشته باشید. احتمال رشد اسکیزوفرنی برای کودکانی که در محیط‌های شهری بزرگ می‌شوند و برای برخی گروه های اقلیت قومی بالاتر است. هر دوی این عوامل ممکن است بازتاب استرس محیطی و اجتماعی شدید در این مناطق باشند. متاسفانه هیچ یک از این عوامل خطر به اندازه کافی ویژه نیست که در موقعیت‌های بالینی مورد استفاده قرار گیرد و بیشتر افراد با این عوامل خطر، به اسکیزوفرنی مبتلا نمی‌شوند. با این وجود این موارد درباره عوامل عصبی رشدی که می‌توانند شخص را در معرض خطر فزون یافته‌ی ابتلا به این بیماری قرار دهند، سرنخ‌هایی ارایه می‌کنند.

اختلال روان پریشی یا سایکوز چیست؟

درمان اختلال اسکیزوفرنی

دارو درمانی

درمان‌های در حال حاضر موجود برای اسکیزوفرنی خیلی مطلوب نیستند و تحقیقات برای درمان های موثر برای هردو دسته علایم مثبت و منفی ادامه دارد.

خط اول درمان اسکیزوفرنی و سایر اختلالات روان پریشانه، استفاده از داروهای ضد روان پریشی است. دو نوع اولیه از این داروها وجود دارند که به دسته های معمول (تیپیکال) و غیرمعمول (آیپیکال) تقسیم‌ می‌شوند.

ضد روان پریشی های معمول، داروهایی هستند که ویژگی های مشترکی از مسدود کنندگی قوی گیرنده نوع D2 دوپامین دارند. هر چند این داروها می‌توانند به توهمات، هذیان ها و گفتار نامنظم کمک کنند، اما در بهبود نواقص شناختی یا علایم منفی تاثیر کمی دارند و می توانند عوارض جانبی مرتبط با حرکات آزار دهنده را به دنبال داشته باشند.

نسل جدید داروهای روانپریشی به نام ضد روان پریشی های غیر معمول شناخته می شود. این داروها از لحاظ انواع گیرنده‌هایی که برآنها اثر می‌کنند، مکانیزم عملکرد پیچیده‌تری نشان می‌دهند، البته بیشتر آنها بر گیرنده های D2 اثر می‌گذارند. این داروهای ضد روان پریشی جدید، الزاما مفیدتر نیستند، اما عوارض جانبی حرکتی کمتری ایجاد می‌کنند. با این حال بسیاری از ضد روان پریشی‌های غیر معمول با عوارض جانبی مانند سندروم متابولیک همراه است که مواردی را چون افزایش وزن، افزایش خطر بیماری‌های قلبی و عروقی، دیابت نوع ۲ و مرگ و میر دربردارد.

شواهد مبنی بر این که نواقص شناختی نیز در اختلال اسکیزوفرني نقش دارند، منجر به افزایش تحقیقات برای دستیابی به درمان‌هایی شده که عملکرد شناختی را در این افراد ارتقا دهند. متاسفانه تا به امروز هیچ گونه درمان دارو شناختی که به‌طور با ثباتی باعث بهبود شناخت افراد مبتلا به اسکیزوفرنی شود وجود ندارد، اما اخیرا بسیاری از انواع داروها در حال اکتشاف هستند.

مداخلات روانشناختی

به علاوه‌، انواعی از مداخلات روانشناختی تحت عنوان اصلاح شناختی وجود دارند که شواهدی را در کمک به بهبود شناخت و عملکرد افراد مبتلا اسکیزوفرنی عرضه کرده اند. به طور خاص یک نسخه از این درمان ها که درمان ارتقای شناختی CET نامیده می‌شود، در بهبود شناخت، نتایج عملکرد، شناخت اجتماعی و حفاظت در برابر از دست رفتن مواد خاکستری مغز در افراد جوان مبتلا به اسکیزوفرنی موثر واقع شده است. توسعه درمان‌های جدید مانند درمان ارتقای شناختی روزنه‌های امیدی را گشوده است که در آینده قادر به خلق رویکردهای بهتر و تازه‌ای باشیم تا بتوانیم زندگی افراد دچار بیماری‌های روانی را بهبود ببخشیم و شاید روزی از آن پیشگیری نماییم.

اختلال دوقطبی چیست؟

واژه‌نامه اختلال اسکیزوفرنی

آلوجیا:

کاهش در میزان سخن گفتن یا افزایش مکث قبل از شروع گفتار

انهدونیا (بی لذتی)/بی انگیزگی:

کاهش در انگیزه یا توان گام برداشتن برای انجام فعالیت های ضروری برای کسب نتایج مثبت

کاتاتونیا:

رفتارهایی که به نظر می‌رسد نمایانگر کاهش پاسخ دهی به محیط خارجی باشند. این امر می‌تواند موارد زیر را در برداشته باشد: حفظ ژست های بدنی غیر عادی برای مدت زمان طولانی، شکست در پاسخ دهی به دستورالعمل های حرکتی و کلامی از جانب دیگران، فعالیت های حرکتی ظاهرا بی‌هدف و افراطی.

هذیان ها:

عقایدی غلط که اغلب ثابت هستند، در حضور شواهد مغایر تغییر نمی‌کنند و اغلب محتوای خود را از فرهنگ می‌گیرند.

ملاک تشخیصی:

معیار خاص برای تعیین اینکه آیا یک فرد به نوع مشخصی از اختلال روانپزشکی مبتلا است یا خیر استفاده می‌شود. معیارهای رایج در ویرایش پنجم راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی DSM5 و نسخه نهم طبقه بندی جهانی اختلالات ICD 11 قرار دارند.

رفتار نامنظم:

رفتار یا پوششی که خارج از هنجارهای تقریبا تمام خرده فرهنگ ها باشد. مثلا لباس پوشیدن عجیب، آرایش غیرطبیعی یا رفتارهای آیینی غیرمعمول

گفتار نامنظم:

گفتاری که دنبال کردن آن دشوار است، زیرا پاسخ ها به طور شفاف مرتبط با سوالات شما نیستند یا جملات بطور منطقی از یکدیگر تبعیت نمی‌کنند.

دوپامین:

یک انتقال دهنده عصبی در مغز که تصور می‌شود نقش مهمی در تنظیم عملکرد سایر انتقال دهنده‌های عصبی ایفا کند.

حافظه رویدادی:

توانایی یادگیری و بازیابی اطلاعات و رویدادهای جدید در زندگی فرد.

بی واکنشی هیجانی:

کاهش در نمایش هیجانات از طریق اظهارات چهره، حرکات بدن و لحن صحبت که در اختلال اسکیزوفرنی ممکن است دیده شود.

ظرفیت عملکرد:

توانایی انجام خودمراقبتی (پختن، نظافت، استحمام)، کار کردن، شرکت در مدرسه و یا ایفای نقش در روابط اجتماعی.

توهم ها:

تجارب ادراکی هستند که زمانی که هیچ گونه محرکی در جهان خارج برانگیزان این تجارب نیست، اتفاق می‌افتند. آنها می‌توانند شنیداری، دیداری، حس شامه (بویایی)، ذایقه (چشایی) یا بدنی (لامسه) باشند.

سرعت پردازش:

سرعتی که با آن فرد اطلاعات شنیداری یا دیداری را ادراک می‌کند و به آنها پاسخ می‌دهد.

آسیب شناسی روانی:

بیماری ها یا اختلالاتی که علایم روانشناسی یا روانپزشکی دارند.

حافظه کاری:

توانایی نگهداری اطلاعات در یک دوره زمانی کوتاه مثلا ۳۰ ثانیه یا کمتر.

در باکس پرسش و پاسخ در انتهای این صفحه می توانید سوالات خود را با درمانگران مجموعه “سها کلینیک” در میان بگذارید و در کمترین زمان ممکن جواب سوالات خود را توسط کارشناسان ما دریافت کنید.

منابع

راتر ام، کیم کوهن جی و ماوگان بی. (2006). تداوم و ناپیوستگی در آسیب شناسی روانی بین دوران کودکی و بزرگسالی. مجله روانشناسی و روانپزشکی کودک، و رشته های وابسته، 47 (3–4) ، 276–295. doi: 10.1111 / j.1469-7610.2006.01614.x

دانلود نسخه اصلی PDF اختلال شخصیتی اسکیزوفرنی

منبع : nobaproject

سوالات متداول

در باکس پرسش و پاسخ در انتهای این صفحه می توانید سوالات خود را با درمانگران مجموعه “سها کلینیک” در میان بگذارید و در کمترین زمان ممکن جواب سوالات خود را توسط درمانگران و پزشکان متخصص دریافت کنید.