رضایت کودکان و نوجوانان از بدن خود
با وجود تفاوت در نتایج برآوردها بسته به نحوه اندازه گیری تصویر بدن یا بدن‌انگاره کودکان و نوجوانان، می‌توان گفت که دلواپسی و نگرانی در مورد ظاهر در بین جوانترها رایج است. یک نظرسنجی در سال 2017 از افراد 11 تا 16 ساله در بریتانیا نشان داد که 79٪ این افراد به ظاهر خود اهمیت داده و بیش از نیمی از آنان (52٪) اغلب نگران ظاهر خود هستند. در بررسی ما بر نوجوانان 13 تا 19 ساله، 35٪ گفتند که تصویر بدنی آنها “اغلب” یا “همیشه” باعث نگرانیشان می شود.
در حالی که نگرانی های مربوط به تصویر بدنی هم در پسران و هم دختران دیده میشود، برخی پژوهشها حاکی از آنند که دختران بیشتر از پسرها از ظاهر و وزن خود ناراضی هستند. در نظرسنجی ما، 46٪ از دختران در مقایسه با 25٪ از پسران گزارش کردند که تصویر بدنی آنها “اغلب” یا “همیشه” باعث دلواپسیشان می شود. نگرانی های مربوط به تصویر بدن ممکن است بر کودکان بسیار خردسال نیز تأثیر بگذارد. مرور پژوهشها نشان میدهد که نارضایتی از بدن در کودکان زیر شش سال نیز قابل شناسایی است.
نوجوانان همچنین اظهار میکنند که تصویر بدنی یک نگرانی اساسی است، به طوری که نوجوانان 16 تا 25 ساله از آن به عنوان سومین چالش بزرگی که در حال حاضر با آن دست و پنجه نرم میکنند (پس از کمبود فرصت های شغلی و عدم موفقیت تحصیلی)، نام می برند.
بیشتر بخوانید: هر آنچه در رابطه با مشاوره نوجوانان باید بدانید!
چطور تصویر بدنی بر کودکان و نوجوانان تأثیر می گذارد؟
در کودکان و نوجوانان، نارضایتی از ظاهر بدن با رفتارهای پرخطر و مشکلات سلامت روان مرتبط است. یک نظرسنجی از نوجوانان بریتانیا نشان میدهد که 36٪ آنان موافق بودند که «هر کاری لازم است انجام می دهند تا زیبا به نظر برسند»، 57٪ گفتند که به دنبال رژیم غذایی هستند و 10٪ گفتند که به جراحی زیبایی فکر کرده اند. در میان پسران دبیرستانی، 10٪ گفتند که برای دستیابی به بدن ایدهآل خود مصرف استروئید را مد نظر دارند.
تصویر بدنی نارضایتبخش همچنین میتواند از درگیر شدن نوجوانان در فعالیتهای سالم جلوگیری کند. طبق برخی از مطالعات، کودکانی که تصویر بدنی ضعیف‌تری دارند کمتر در فعالیتهای بدنی شرکت میکنند. از طرفی پژوهش ها نشان می دهد در میان نوجوانان، کسانی که از بدن خود خرسندی بیشتری دارند، با احتمال کمتری رژیم میگیرند یا از الکل یا سیگار استفاده میکنند.
نارضایتی از بدن و فشار برای لاغری با علائم افسردگی و علائم اختلال اضطراب مانند اختلال شخصیت ضد اجتماعی یا اختلال هراس مرتبط است، به ویژه در آن دسته از کودکانی که درمییابند بدنشان با دیدگاه های اجتماعی در مورد «بدن ایده آل» مطابقت ندارد. برخی از مطالعات نشان داده اند که وزن و شاخص توده بدنی (BMI) با نارضایتی از بدن مرتبط است، به طوری که نوجوانان دارای اضافه وزن یا چاقی علائم افسردگی بیشتر و اعتماد به نفس کمتری نسبت به همسالان خود گزارش می دهند.
پژوهشهای انجام شده با زنان جوان همچنین احتمال افکار خودکشی را در میان آن دسته از زنانی که رفتارهای کنترل وزن شدید (مانند مصرف قرص های لاغری یا ملین ها) را گزارش کرده بودند، نشان داد.
چه چیزی بر تصویر بدنی در دوران کودکی تأثیر می گذارد؟
درونی سازی ایده آلهای بدنی
یکی از عوامل رایج در بروز تصویر بدنی ناخوشایند در کودکان و نوجوانان، احساس فشار برای مطابقت با ظاهر «ایدهآل» و شرم یا سایر احساسات ناخوشایندی است که به دنبال عدم هماهنگی ما با این استانداردها، ایجاد میشود. درونی‌سازی این ایده‌آلها با نارضایتی بدن و اختلال در خوردن و علائم افسردگی در کودکان و جوانان ارتباط دارد.
تصویر ایده آل بین دختران و پسران متفاوت است. دختران اغلب گزارش می‌دهند که فشاری برای لاغری بدن با حفظ همزمان برجستگیهای زنانه بر دوش آنهاست، در حالی که پسران اغلب تحت فشار برای داشتن قد بلند و هیکل عضلانی هستند. کودکانی که ایده‌آل‌های مربوط به ظاهر را رد می‌کردند، گزارش دادند که نسبت به ظاهر خود اطمینان بیشتری دارند و کمترین احتمال وجود داشت که این دسته از کودکان نگرانی‌های مربوط به تصویر بدنی را گزارش کنند.
اینکه چگونه نوجوانان به احساسی از ظاهر ایده آل دست مییابند، متفاوت است اما خود آنان رسانه ها، فشار خانواده و دوستان، مقایسه با همسالان و عوامل شخصی مانند عزت نفس پایین، احساس افسردگی و نیاز به کنترل را عوامل اثرگذار در تصور آنها از بدنشان میدانند.
رسانه های اجتماعی
یکی از تأثیرات رایج بر تصویر بدن، قرار گرفتن در معرض بدن های «ایده آل» غیرواقعی از طریق فیلم ها، تلویزیون، مجلات، تبلیغات و رسانه های اجتماعی است. تصور می شود که قرارگیری در معرض این تصاویر ارزشمندپنداری این تیپ های بدن «ایده آل» و غیر واقعی را تسهیل می کند. یک مطالعه که به بررسی نوجوانان 14 و 15 ساله در طی سه سال پرداخت، نشان داد که درونی‌سازی این شکل‌های بدن «ایدهآل» که در رسانه‌ها ارائه میشود، احساسات منفی در مورد ظاهر را پیش‌بینی می‌کند، که به نوبه خود رفتارهای غذایی ناسالم را در پی میآورد. در نظرسنجی ما، 25 درصد از نوجوانان (13 درصد از پسران و 37 درصد از دختران) گفتند که شخصیتهای مشهور آنها را در رابطه با تصویر بدنی خود نگران کرده اند، و 19 درصد (10 درصد از پسران و 28 درصد از دختران) گفتند که نمایشهای تلویزیونی باعث نگرانی آنها در رابطه با تصویر بدنشان شده است.
کودکان و نوجوانان هر چه بیشتر از رسانههای اجتماعی استفاده کنند، احساس رضایت کمتری از بدن خود پیدا میکنند. در نظرسنجی ما، 40 درصد از جوانان (26 درصد از پسران و 54 درصد از دختران) گفتند که تصاویر در شبکه های اجتماعی باعث نگرانی آنها در رابطه با تصویر بدنشان شده است. یکی از توضیح های احتمالی این است که رسانه های اجتماعی امکان مقایسه منفی ظاهر خود با دیگران را فراهم می کنند. مقایسۀ منفی ارتباط ثابتی با نارضایتی از بدن دارد. برخی مطالعات نشان می دهد زمان صرف شده در رسانه های اجتماعی با فراوانی مقایسه های مربوط به ظاهر و رقابت با همسالان مرتبط است، که به نوبه خود میتواند با نارضایتی از بدن و مشکلات سلامت روان ارتباط داشته باشد.
والدین و اعضای خانواده
تأثیر رسانه ها بر تصویر بدن میتواند با رفتار والدین کاهش یابد. یک مطالعه نشان داد که رابطه بین استفاده از رسانه های اجتماعی و نارضایتی از بدن برای آن دسته از نوجوانانی که روابط مثبت تری با مادر خود داشتند ضعیف تر بود. مطالعه دیگری نشان داد که فرزندان والدینی که کنترل بیشتری بر زمان صرف شده در رسانه های اجتماعی داشتند، گزارش دادند که زمان کمتری را به صورت انلاین میگذرانند و مقایسه های ظاهری کمتر و سلامت روان کلی بهتری را نشان دادند.
والدین و خانواده همچنین می توانند اثری منفی بر تصویر بدنی کودکان و نوجوانان بر جای بگذارند و احتمال بروز مشکلات را در این زمینه افزایش دهند. یک مطالعه روی دختران نوجوان نشان داد که بیش از نیمی از آنها (به‌ویژه آنهایی که وزن بیشتری داشتند) آزار و تمسخر مرتبط با وزن را از سوی اعضای خانواده خود تجربه کرده‌اند و این تجربیات با سطوح بالاتر نارضایتی از بدن و رفتار ناسالم غذایی مرتبط است. این نتیجه در یافته های نظرسنجی ما نیز منعکس شد، جایی که 29٪ از نوجوانان (21٪ از پسران و 37٪ از دختران) موافق بودند که حرفهای خانواده خطاب به آنها باعث نگرانی شان در مورد تصویر بدنی خود شده است. این به طرز فکر، رفتار و صحبت والدین در مورد بدن خود و همچنین بدن فرزندانشان برمیگردد. بررسی‌های این تحقیق نشان میدهد که والدین می‌توانند به دو صورت مستقیم (نظر یا انتقاد در مورد وزن و ظاهر) و غیرمستقیم‌تر (رفتارهای غذایی والدین و نگرش نسبت به بدن و ظاهر خود) بر تصویر بدن فرزندان شان تأثیر بگذارند.
بیشتر بخوانید: 10 نکته برای افزایش اعتماد به نفس در کودکان و نوجوانان
همسالان
با بزرگ تر شدن کودکان و نوجوانان، نقش همسالان آنها در تقویت تصور یک بدن ایده آل بیشتر می شود. افراد ممکن است برای پذیرش از سوی دوستان فشاری احساس کنند. در نظرسنجی ما، 40 درصد از نوجوانان (37 درصد از پسران و 42 درصد از دختران) موافق بودند که چیزهایی که دوستانشان گفته اند باعث نگرانی آنها در رابطه با تصویر بدنشان شده است. یک نظرسنجی دیگر نشان داد که 68 درصد از پسران از دوستان به عنوان منبع فشار برای خوش هیکل بودن نام می برند.
تغییرات بدن نوجوانان در دوران بلوغ (تغییر در قد، وزن و شکل بدن) و این که فرد چگونه این تغییرات بدنش را با همسالانش و با ایده های خود در مورد یک بدن ایده آل مقایسه می کند، بر تصویر بدنی تأثیر می گذارد. این اثرات به ویژه ممکن است در دخترانی که زودتر و پسرانی که دیرتر از همسالان خود بالغ می شوند صادق باشد.
تأثیر همسالان را می توان از طریق قلدری نیز مشاهده کرد. یک نظرسنجی از افراد 11 تا 16 ساله بریتانیا نشان داد که بیش از نیمی از نوجوانان قربانی قلدری مبتنی بر ظاهر بدن شده بودند، به طوری که 40 درصد از آن آنها دست کم یک بار در هفته قلدری را تجربه کرده و 54 درصد گفته بودند که این قلدریاز سن 10 سالگی آغاز شده است. کودکان و نوجوانان که با ایده‌آل‌های بدنی مطابقت ندارند، ممکن است بیشتر هدف قلدری قرار بگیرند. بررسی بیشتر نشان میدهد نوجوانانی که دچار اضافه وزن یا چاقی هستند، بیشتر از همسالان خود در معرض قلدری قرار می گیرند.
قلدری مبتنی بر ظاهر برای سلامت روانی و تصویر بدنی کودکان و نوجوانان آسیب هایی به همراه دارد. نوجوانانی که مورد قلدری سایبری قرار گرفتند، دو برابر بیشتر احتمال داشت که خود را «خیلی چاق» بدانند و از بین آنهایی که در مورد ظاهرشان مورد آزار قرار گرفتند، 53 درصد احساس اضطراب و 29 درصد احساس افسردگی داشتند.
در مقابل، داشتن دوستی های حمایتگرانه میتواند از افراد در برابر این آسیب ها مراقبت کند. برخی از مطالعات نشان داده اند که حمایت از سوی روابط دوستی نیرومند با کاهش نارضایتی از بدن همراه است. با این حال، کودکان و نوجوانان که از قبل نسبت به بدن خود احساس ناراحتی دارند، ممکن است تأثیر بیشتری از همسالان خود بپذیرند، به ویژه به این دلیل که عزت نفس و تصویر بدنی ارتباط نزدیکی با یکدیگر دارند.
در مجموع، رسانه های جمعی، خانواده و دوستان می‌توانند بر برداشتی که کودکان و نوجوانان از بدن خویش دارد، اثرگذار باشند. با توجه به اثرات مخرب تصویر ناخوشایند از بدن بر سلامت روان و دستاوردهای فرد، خوب است که به عنوان والدین بکوشیم تا با کسب آگاهی به اصلاح رفتارهای خود و همچنین فراهم کردن محیطی امن با کنترل رسانههای در دسترس فرزندمان به او کمک کنیم تا خودش را آنگونه که هست بپذیرد و احساس خوبی نسبت به خود و تبعاً اطرافیانی که با او متفاوت هستند، شکل دهد.
منبع
https://www.mentalhealth.org.uk
