مقداری بیزاری و رنجش می‌تواند از ما محافظت کند، به بهبودی ما کمک کند و عزت‌نفسمان را افزایش دهد.
نکات کلیدی
- مانند بسیاری از احساسات، کینه‌توزی هم می‌تواند به شما سود برساند و هم به شما آسیب برساند.
- کینه‌توزی می‌تواند امنیت، عزت‌نفس و شفای عاطفی شما را افزایش دهد.
- ترمیم رابطه را می‌توان با بیزاری ارتقا داد.
مثل خشم ، رنجش و بیزاری هم شهرت بدی دارد. اغلب به‌عنوان یک احساس “منفی” برچسب‌گذاری می‌شود یا به‌عنوان احساسی در نظر گرفته می‌شود که باید اصلاح شود. با این حال، رنجش و بیزاری می‌تواند یک احساس سالم باشد که دارای مزایایی است، مانند موارد زیر:
رنجش می‌تواند شما را ایمن نگه دارد.
اگر هرگز احساس رنجش نمی‌کردید، چگونه می‌توانستید بفهمید که کسی به شما ظلمی کرده است؟ به زمانی فکر کنید که واقعاً به شما ظلم شده یا با شما ناعادلانه رفتار شده است. آیا برداشت شما از چنین خطایی همیشه با احساس نارضایی یا خشم نسبت به‌طرف مسئول همراه نیست؟
این احساس همان کینه‌توزی و بیزاری است و به نظر می‌رسد از تجارب ناعادلانه‌ای که داشتیم جدایی‌ناپذیر باشد. در هر صورت، به نظر عجیب می‌رسد (حتی ناهنجار) که بپذیرید خطایی یا بی‌عدالتی در حق شما شده باشد و در عین حال هیچ احساس منفی‌ای در پاسخ به آن نکنید.
تصور کنید که افراد خاصی به شما ظلم کرده‌اند، توهین نموده‌اند و به شما آسیب رساندند، اما شما احساس رنجش نمی‌کنید. چه چیزی این افراد را از ادامه اعمالشان باز می‌دارد؟ آن‌ها چه پیامدهایی در رابطه با کارهایشان تجربه می‌کنند؟ به چه انگیزه‌ای آن‌ها با شما رفتار متفاوتی داشته باشند؟
رنجش و بیزاری می‌تواند با آگاه ساختن شما از اینکه دیگران به شما آسیب می‌رسانند به ایمن نگه‌داشتن شما کمک کند تا بتوانید اقداماتی را برای ارزیابی و ارتقای ایمنی خود یا پیشبرد هرآنچه به صلاحتان است، انجام دهید. به‌عنوان مثال، اگر دوستی با شما برنامه‌ای داشته باشد و چندین بار آن را در آخرین لحظه لغو کند، ممکن است احساس رنجش کنید. یا اگر متوجه شوید که برای انجام کار مشخصی کمتر از یکی همکاران دستمزد دریافت می‌کنید (یا کمتر از همکاری که کار را با کیفیت پایین‌تری از شما انجام می‌دهد) احتمالاً احساس رنجش خواهید کرد.
در چنین مواردی، رنجش ممکن است شما را برانگیزد تا این مسائل را با دوست یا کارفرمای خود در میان بگذارید. می‌تواند شما را به درک این نکته سوق دهد که باید مرزهای محکم‌تری با دوست خود ایجاد کنید (یا شاید برنامه‌ریزی با آن‌ها را به‌کلی متوقف کنید) یا از جبران منصفانه در محل کار دفاع کنید. بنابراین، رنجش می‌تواند به ارتقای امنیت عاطفی و رفاه مادی یا حتی حقوق اخلاقی، سیاسی یا قانونی شما کمک کند.
رنجش و بیزاری بخشی از درمان است.
تصور کنید که شخصی به‌شدت یا به‌طور مکرر به شما آسیب رسانده است. برای بهبودی از این تجربیات، باید افکار و احساسات خود را پردازش کنید. این پردازش می‌تواند به‌صورت عامدانه یا ناخودآگاه انجام شود و ممکن است افکار و احساسات مختلفی ازجمله خشم، ناامیدی، ترس و رنجش را در برگیرد. هر یک از این احساسات نقش مهمی در بهبودی شما دارند و باید آن‌ها را شناخته و پذیرفت. اگر از احساس رنجش خودداری کنید یا سعی کنید آن را سرکوب کنید، ممکن است مانع پردازش عاطفی خود شوید و بهبودی را به تأخیر بیندازید یا خراب کنید.
رنجش و بیزاری فرصتی برای ترمیم رابطه‌ها محسوب می‌شود.
وقتی کسی در حق شما خطایی کند، یک گسست طبیعی در رابطه شما با او ایجاد می‌شود. این وقفه و گسستگی می‌تواند چند تا دقیقه یا چند روز، ماه یا سال طول بکشد یا ممکن است هرگز ترمیم نشود. چنین گسستگی‌هایی اغلب بخشی طبیعی از روابط سالم است. رنجش به‌عنوان نشانه‌ای است که نشان می‌دهد شما یک تفکیک و گسستگی در یک رابطه را تجربه کرده‌اید.به‌عنوان مثال، احساس رنجش در مورد اینکه دوستی برنامه‌های خود را به‌طور مداوم با شما کنسل می‌کند، نشانه‌ای از گسستگی در این رابطه است. چه می‌شود اگر هرگز احساس رنجش نکنید؟ ممکن است ندانید که گسستگی و جدایی‌ای وجود دارد که باید ترمیم شود. شاید ترمیم رابطه را آغاز نکنید یا در اصلاحش شرکت نکنید و به همان شکلی که بوده ادامه خواهد یافت یا آن رابطه به پایان می‌رسد.
رنجش و کینه باعث افزایش عزت‌نفس می‌شود.
رنجش یک پاسخ احساسی به چیزی است که شما به‌عنوان یک خطا، توهین یا آسیب درک کرده‌اید. اگر به شما ظلم شده است، رنجش شما نشانه آن است که متوجه شده‌اید به شما ظلم شده است و با اعمال مرتکب آن موافق نیستید.
به‌عنوان مثال: اگر فکر می‌کنید که وقت شما ارزشمند است، اگر دوستی دائماً برنامه‌های خود را در لحظه آخر لغو کند، احتمالاً احساس رنجش خواهید کرد. دوست شما ممکن است باور نداشته باشد که وقت شما ارزشمند است، اما شما باور دارید که این‌گونه است. بنابراین، رنجش شما نشانه عزت‌نفس شماست. در مقابل، اگر فکر نمی‌کنید زمانتان ارزشمند است، ممکن است وقتی دیگران برنامه‌ها را لغو می‌کنند، احساس ناراحتی نکنید، زیرا اقدامات آن‌ها با عزت‌نفس پایین شما همخوانی دارد.بنابراین، رنجش و بیزاری اغلب ریشه در عزت‌نفس سالم یا این احساس دارد که فرد شایسته احترام، ملاحظه آگاهانه یا رفتار منصفانه است. بعلاوه، رنجش می‌تواند شما را برانگیزد تا با ایجاد و حفظ مرزهایی با دیگران از خود دفاع کنید.
رنجش هم می‌تواند به شما آسیب برساند و هم به شما سود برساند. وقتی رنجش شدید و مداوم باشد، می‌تواند منجر به نگرانی‌های سلامت جسمی و روانی شود. با این حال، این مورد در مورد سایر احساسات نیز صادق است: برای مثال خشم می‌تواند شما را ایمن نگه دارد و به افزایش انگیزه کمک کند. همچنین می‌تواند آسیب‌زا و ناتوان‌کننده باشد. رنجش نیز احساس بدی نیست بلکه به‌سادگی یک احساس است.
برای دریافت خدمات سلامت روان ، همچون مشاوره روانشناسی آنلاین و یا حضوری ، درمان انواع اختلالات شخصیتی و … می توانید با مجموعه کلینیک روانشناسی سها تماس بگیرید و از مشاوره های خوب درمانگران استفاده کنید.
منبع : psychologytoday
