سه گانه تاریک شخصیت شامل جامعه ستیزها، خودشیفتهها و ماکیاولها است. در این مقاله با این سه ویژگی بیشتر آشنا میشویم.
بیشتر بخوانید: معرفی انواع اختلالات شخصیت
سه گانه تاریک شخصیت چیست؟
سه گانه تاریک شخصیت شامل سه ویژگی شخصیتی خودشیفتگی، جامعه ستیزی و ماکیاولیسم است. (برخی از محققان، سادیسم را نیز در این دستهبندی میگنجانند و چهارگانه تاریک را معرفی میکنند). این سه گانه عبارت اند از:
- خودشیفتهها: که دارای ویژگی های خود بزرگ بینی، اهمیت بالای خود، حق به جانب بودن و حسادت هستند.
- جامعه ستیزها: دارای ویژگی های بی قید و بندی، مصنوعی بودن، جذابیت و بی رحمی اند.
- ماکیاولیستها: دارای ویژگی های سردی، بدبینی، فریبندگی و حسابگری هستند.
سه گانه تاریک به سه ویژگی شخصیتی به هم پیوسته اشاره دارد که با دستکاری بی رحمانه، خودخواهی و بیرحمی مشخص میشود. افرادی که دارای ویژگیهای سهگانه تاریک هستند، بدون توجه به دیگران و با توجه به منافع خود برانگیخته میشوند.
هر یک از این صفات در یک زنجیره عمل میکنند. افرادی که دارای این ترکیب از این ویژگیهای شخصیتی هستند، میتوانند در زیر نقاب شخصیتی کاریزماتیک و جذاب، تاثیری منفی بر روی دیگران بگذارند.
افرادی که دارای ویژگیهای سهگانه تاریک هستند، در آمادگی برای بهرهکشی از هر کسی (از نزدیکترین اعضای خانواده گرفته تا همکارانشان) برای پیشرفت در رتبه بالایی قرار دارند. آنها زمانی که به دیگران آسیب میرسانند، پشیمانی بسیار کمی را تجربه میکنند.
آنها میتوانند فوق العاده ناسازگار و پرخاشگر باشند. ابتدا، اجازه دهید سه ویژگی شخصیتی، خودشیفتگی، ماکیاولیسم و جامعهستیزی را که در شخصیت سهگانه تاریک شناسایی شدهاند، تعریف کنیم.
علایم سه گانه تاریک شخصیت
- خودشیفتگی: افراد مبتلا به خودشیفتگی ممکن است خودخواه، مغرور، فاقد همدلی، لاف زن و حساس به انتقاد و توهین باشند. همچنین احتمالا دایما احساس استحقاق و برتری دارند، در حالیکه در حال مخفی ساختن حس بیکفایتی خود هستند.
- ماکیاولیسم: ویژگیهای مرتبط با ماکیاولیسم شامل دستکاری، در نظر داشتن منفعت شخصی، فقدان احساسات، فقدان اخلاقیات و فریبکاری است.
اساسا، آنها به شدت دیگران را دستکاری میکنند و مایلند آنها را بیرحمانه فریب دهند تا به آنچه میخواهند دست یابند. در حالی که نگاهی بدبینانه به جهان دارند.
- جامعه ستیزی: از آنجایی که اصطلاح «جامعه ستیز» در شبکههای اجتماعی و فرهنگ روزمره رایجتر است، اجازه دهید تعریف را روشنتر سازیم. ویژگیهای شخصیتی مرتبط با روان پریشی شامل رفتار ضداجتماعی، دستکاری، بی ثباتی، عدم همدلی و نداشتن پشیمانی است. آنها از نظر عاطفی سرد و تکانشی اند و مستعد ریسک کردن هستند.
در کل، این افراد بی عاطفه و دستکاریکننده هستند. حاضرند هر کاری انجام دهند یا بگویند تا به خواسته خود برسند. نکته اصلی که باید در مورد این نوع افراد بدانید این است که آنها به طور کامل دیگران را نادیده میگیرند و تمرکز وسواسگونی روی خود دارند.
آنها فاقد مهارت های لازم (از جمله شفقت، همدلی و قطبنمای اخلاقی) برای تعامل اجتماعی سالم هستند. این افراد میتوانند بدون توجه به تاثیر اعمالشان بر دیگران مرتکب جنایت شوند.
چطور افراد دارای سه گانه تاریک شخصیت را شناسایی کنیم؟
اگر ویژگی های زیر را دایما در فردی مشاهده کردید، میتوانید احتمال دهید که به مثلث تاریک شخصیت دچار باشند:
- عطش مداوم به ارضا و رسیدن به موفقیت دارند؛ بدون اینکه به هزینه و آسیب ارضای خود برای دیگران اهمیتی بدهند.
- همیشه خود را قربانی روابط و زندگی نشان میدهند؛ آنها در احمق جلوه دادن دیگران و سواستفاده از آنان استادند.
- در حفظ روابط طولانی مدت مشکل دارند.
- در داستان هایی که تعریف میکنند، دروغ و تضاد موج میزند.
بیشتر بخوانید: اختلال چند شخصیتی
آنچه در این شخصیت ها مشترک است، تمایل به ارزش گذاری بیش از حد بر خود و بی ارزش کردن دیگران است. علاوه بر این، این شخصیتها معمولا دست به رفتارهای ناسازگارانه یا ناپسند اجتماعی میزنند؛ برای مثال، دخالت در زندگی دیگران، استفاده از کنترلگری برای جلوگیری از ترک شدن توسط شریک زندگی، درگیر شدن در روابط جنسی یک شبه، ایجاد مزاحمت های سایبری و رفتارهای شغلی غیراخلاقی.
با این وجود، این رفتارهای دستکاری می توانند در زمینه های خاصی تا حدی سازگارانه باشند. برای مثال، دو جنبه جامعه ستیزانه یعنی سلطهگری و بی عاطفگی در میان استخدامشدگان پلیس رایج است. به طور مشابه، افراد خودشیفته بیش از دیگران به ارتقا و انتصاب به مناصب رهبری تمایل دارند.
مثلث تاریک شخصیت در شبکه های آنلاین
جای تعجب نیست که افرادی با ویژگی های سه گانه تاریک شخصیت سعی میکنند کابران شبکه های آنلاین را نیز دستکاری کنند. آنها ممکن است اهدافی چون کسب پول و جایگاه و دریافت تحسین داشته باشند. بنابراین، یک سوال مهم این است که این افراد کنترل گر در مورد اینترنت چه فکری می کنند و خود را در شبکه های آنلاین چگونه نشان می دهند؟
سبک خویشتن نمایی سه گانه تاریک در رسانه های آنلاین
در یک پژوهش، نمونه مورد مطالعه 322 نفر بودند که 191 نفرشان را مردان تشکیل میدانند. میانگین سنی 33 سال (محدوده سنی 18 تا 77) بود و 87 درصد آنها میزانی از تحصیلات دانشگاهی را دارا بودند.
ابزارهای اندازه گیری:
- مقیاس 17 موردی خویشتن نمایی آنلاین برای بزرگسالان یا POSSA. این پرسشنامه دارای سه زیرمقیاس است:
خود واقعی («من همیشه در شبکه های آنلاین، خود واقعی ام را نشان می دهم»)، خود سازگار («من به طور منظم از کاربرنماهای مختلف آنلاین استفاده می کنم») و آزادی خود («من می توانم بهترین ویژگی هایم را به صورت آنلاین نشان دهم»).
- مقیاس فرم کوتاه 27 موردی سه گانه تاریک یا SD3. این مقیاس موارد زیر را ارزیابی می کند:
خودشیفتگی («من می دانم که خاص هستم زیرا همه این را به ام میگویند»)، جامعه ستیزی («من برای رسیدن به خواسته ام هر چیزی می گویم») و ماکیاولیسم («عاقلانه است که اطلاعاتی را که می توانید بعدا از آنها علیه مردم استفاده کنید، پیگیری کنید»).
بیشتر بدانید: مشاوره روانشناسی آنلاین
نتایج پژوهش
نتایج نشان داد که افراد دارای سه گانه تاریک شخصیت با صفات ماکیاولیسم و جامعه ستیزی تمایل دارند نسخههای سازگار و غیر واقعی از خود را به صورت آنلاین ارایه کنند.
به طور خاص، به نظر میرسد که این افراد «به مزایای درک شده محیطهای آنلاین توجه میکنند، احتمالا به این دلیل که امکاناتی مانند افزایش ناشناس بودن و کنترل بیشتر بر زمان و سرعت تعاملات در آن وجود دارد، به این معنی که تمایلات ضداجتماعی آنها در فضای آنلاین پیامدهای جزییتری را در پی می آورد».
علاوه بر این، افرادی که در ویژگی ماکیاولیسم امتیاز بالا گرفتند، معتقد بودند که اینترنت به آنها آزادی بیان میدهد. در واقع، ماکیاولیستها ممکن است استدلال کنند که «محیطهای آنلاین فرصتی بی خطر برای ابراز وجود ارایه میکند، زیرا آنان میتوانند رفتار خود را با انعطافپذیری تنظیم کنند و خطر کمتری برای زیر سوال بردن اصالتشان وجود دارد». به این ترتیب میتوانند به منافع خود دست یابند.
با این حال، خودشیفتگی با خویشتن نمایی واقعی رابطه داشت. چرا؟ شاید به این دلیل که انگیزه اصلی خودشیفته ها با انگیزه های ابزاری جامعه ستیزان و ماکیاولیست ها متفاوت است.
بیشتر بخوانید: معرفی اختلالات روانی
به طور خاص، خودشیفتهها علاقه کمتری به دستکاری دیگران برای به دست آوردن پول دارند. آنها بیشتر مایل اند در مرکز توجه قرار بگیرند، به رسمیت شناخته شوند، تحسین شوند و دیدگاههای خود بزرگ بینی شان را به تایید دیگران برسانند.
به طور کلی، خودشیفتهها احساس میکنند که بسترهای آنلاین برای ابراز خود مناسب نیستند. یکی از دلایل احتمالی این است که افراد خودشیفته به ناشناس بودنی که تعاملات آنلاین ارایه می دهد، نیاز ندارند. همانطور که اشاره شد، آنها میخواهند شناخته شده، تحسین شوند و مورد ستایش قرار گیرند. محیطهای زندگی واقعی، در مقایسه با بسترهای آنلاین، تایید و به رسمیت شناسی فوری بیشتری را برای این افراد به ارمغان می آورند؛ همان چیزهایی که آنها برای محافظت از عزت نفس شکنندهشان نیاز دارند.
سخن پایانی
در این مقاله در مورد سه گانه تاریک شخصیت خواندید. جامعه ستیزان افرادی جذاب، بی رحم و سنگدل، و ماکیاولیست ها حساب گرهای بلند مدت سرد و بدبین هستند. در فضای اینترنت، هر دوی این شخصیتها از کاربرنماهای جعلی اما سازگارانه به منظور دستکاری دیگران استفاده میکنند. یعنی هویتهای متفاوتی را به نمایش میگذارند.
با این حال، افراد دارای اختلال شخصیت خودشیفته ، (که با خود بزرگ بینی، احساس برتری، استحقاق و اعتقاد به اینکه فردی بسیار خاص و منحصر به فرد هستند، مشخص می شود)، پاسخ متفاوتی به اینترنت دارند: یک، آنها تمایل دارند وقتی در بستر آنلاین هستند خود واقعی شان را نشان دهند. دوم، آنها معتقدند اینترنت برای خویشتن نمایی، مطلوب نیست. چرا؟ چون خودشیفتهها احتمالا حس میکنند که برای جلب توجه دیگران و به رسمیت شناخته شدن، تعاملات حضوری رضایتبخشتر از تعاملات آنلاین و ناشناس است.
سه گانه تاریک در برابر سه گانه روشن شخصیت
پژوهشگران اخیرا به سه گانه روشن شخصیت پی بردند. مثلث روشن، شامل انسان گرایی، ایمان به انسانیت و کانت گرایی است. کانت فیلسوفی آلمانی بود که به اصل اساسی اخلاق باور داشت. سه گانه روشن نقطه مقابل سه گانه تاریک در نظر گرفته میشود و بر این مبنا قرار دارد که انسان ها ذاتا خوب هستند و نباید از آنها برای اهداف شخصی استفاده کرد.
میتوانید نظرات و سوالات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
منابع
https://www.psychologytoday.com
https://www.simplypsychology.org
کلینیک روانشناسی سها٬ مرکز ارائه خدمات مشاوره روانشناسی٬ مشاوره آنلاین٬ مشاوره خانواده و مشاوره جنسی
“دو جنبه جامعه ستیزانه یعنی تسلطگری و بی عاطفگی در میان استخدامشدگان پلیس رایج است” … این جمله از مطلب به شدت درست بود. من طبق تجربیات زیادی از نزدیک با قشر پلیس جامعه داشتم با اطمینان می تونم بگم 98درصد ماموران انتظامی، انسان هایی به شدت بی عاطفه / سادیست / فاقد احساس همدردی و درک اجتماعی هستند.
تنها تفاوتی که با قشر خلافکار و جنایتکار جامعه دارند این است که اندکی باهوش تر هستند. اونقدری که تونستند انتخاب کنند که انحراف های اخلاقی و روانی شون رو از راه قانونی ارضا کنند مثلا با کتک زدن و تعرض به بازداشتی ها / شکنجه گری هر روزه برای گرفتن اعتراف / شلیک گلوله و گرفتن جان انسان ها و …
بهنام عزیز
ممنون که مطالعه کردین و نظرتون رو به اشتراک گذاشتین