ممکن است احساس هدفمندی و معنای زندگی سخت به دست بیاید، اما دست نایافتنی نیست. در این مقاله می‌خوانیم همین امروز چه کارهایی را می‌توانید برای بهبود زندگی خود انجام دهید.
یافتن معنای زندگی چقدر اهمیت دارد؟
معنای زندگی چقدر اهمیت دارد؟ وقتی درباره نیازهای روانشناختی‌ای که در هسته ماهیت بشر قرار دارند حرف می‌زنیم، جستجوی معنا ممکن است مانند نیازهایی چون شادی، خوشبینی، دوستی، امنیت و جامعه‌پذیری اولویت نداشته باشد. اما این به معنای بی اهمیت بودن این نیاز نیست. پژوهش ها نشان می‌دهند که زندگی بدون معنا می‌تواند به زیستی روانشناختی یک فرد را به خطر بیاندازد.
از سوی دیگر، زندگی هدفمند و معنادار، مزایای بی‌شماری برای ذهن و بدن و بهبود زندگی دارد. خوشبختانه، پژوهش‌های رو به رشد در سلامت روان می‌توانند به ما در فهم این موضوع کمک کنند که چطور انسان از میان فعالیت‌های مشخص زندگی، معنا استخراج می‌کند. در ادامه، سه روش را به شما معرفی می‌کنیم که می‌تواند همین امروز معناداری و احساس هدفمندی را در زندگی‌تان برانگیزاند.
بیشتر بخوانید: تفکر سالم
-
در نحوه تفکرتان پیرامون مرگ برای بهبود زندگی تغییر ایجاد کنید
امیلی مروز روانشناس، در مورد مرگ و مُردن اینگونه می‌گوید: «مرگ یک محرک مهم (اگر نگوییم مهمترین) برای نحوه ساماندهی و بهبود زندگی‌مان است».
این تعریف در یافته‌های یک مطالعه اخیر بازتاب یافت: وقتی از افراد پرسیده می‌شود دوست دارند دیگران چگونه از آنها یاد کنند، در مقایسه با کسی که در حال حاضر هستند، خود را شرافتمندتر و اثربخش‌تر تعریف می‌کنند.
به جا گذاشتن میراث، یک بخش مهم در جستجوی معنای زندگی است که باعث می‌شود زندگی را از منظر فناپذیری ببینیم. این می‌تواند برای کسی که احساس گم‌شدگی یا تهی شدن از معنا می‌کند، بی اندازه سودمند باشد.
شاید برخی فرض کنند نگاه کردن به زندگی از لنز مرگ منجر به بی‌پروایی و خودخواهی می‌شود (مثلا با القای ذهنیت «تو فقط یک بار زندگی می‌کنی، پس لذت ببر»). مروز به دو روش با این شیوه تفکر برخورد می‌کند:
-
برای برخی افراد، مانند ورزشکارانی که از مرگبارترین قله‌های کوه بالا می‌روند، ایده به جا گذاشتن میراث پس از مرگ کاملا متفاوت از افراد عادی است. آنها واقعا قصد دارند میراثی را بر جای بگذارند که بر پایه نیکوکاری نیست، بلکه بر کامیابی‌های شدید استوار است و تجربه انسانی را به سمت شکوفایی حداکثر ظرفیت خود سوق می‌دهد.
-
برای کسانی که گه گاه از طرز فکر «تو فقط یک بار زندگی می‌کنی، پس لذت ببر» استفاده می‌کنند، این عبارت لذت‌جویانه ممکن است بر سطح یک رابطه عمیق‌تر با مرگ وجود داشته باشد؛ رابطه‌ای که در آن نیت‌های اثربخش بودن و میراث‌بخشی نیز وجود دارد.
صحبت کردن و اندیشیدن درباره مرگ از نقطه نظر به جا گذاشتن یک میراث ممکن است به ما کمک کند تا بفهمیم چه چیزی واقعا در زندگی مهم است؛ چه چیزی می‌تواند به ما شجاعت دنبال کردن جسورانه آن را عطا کند و باعث یافتن معنای زندگی شود.
مروز می‌گوید: «یک روز من و تو و تمام خوانندگان این مطلب می‌میریم؛ اجتناب‌ناپذیر و حقیقت است. ما در این حقیقت با سایر انسان‌ها مشترکیم، همانطور که همه ما می‌خواهیم به شرافتمندی یاد شویم و کسانی که دوستشان داریم را به شرافتمندی یاد کنیم»
-
از تنفر خود در مسیر بهبود زندگی استفاده کنید
مطالعه اخیر دیگری نشان داد تنفری که ممکن است نسبت به یک گروه، موسسه یا یک مفهوم انتزاعی داشته باشید، می‌تواند زندگی شما را با معنای زندگی و هدف عجین کند. عبدو الناکوری روانشناس، از این نوع نفرت با عنوان «تنفر جمعی» یاد می‌کند.
این با نفرت شخصی که نسبت به افراد خاصی که به شما ستم کرده اند دارید، متفاوت است. نفرت جمعی اغلب ناشی از عضویت در جامعه ای است که گروهی دیگر را دشمن می‌بیند.
او توضیح می‌دهد: «وقتی دوستان، خانواده و جامعه شما مجموعه‌ای را که دوست ندارند شناسایی می‌کنند، نفرت ورزیدن به آنها نیز آسان می‌شود.»
الناکوری خاطرنشان می‌کند: کنترل تمایل به معنا یافتن از دل نفرت مهم است. اما در برخی موارد چنین نفرتی می‌تواند مفید و موثر باشد.
شاید ما نیاز به پرورش نفرت بیشتری نسبت به تغییرات آب و هوا، نژادپرستی و سایر آسیب‌های اجتماعی داشته باشیم. تا سپس بتوانیم در جهت اصلاح آن و یافتن معنای زندگی قدمی برداریم.
بیشتر بخوانید: اثر لمس محبت آمیز
-
بابت یافتن معنای زندگی ، بدون در نظر گرفتن هزینه به دیگران کمک کنید
برودی داکین روانشناس و همکارانش اخیرا مطالعه‌ای را انجام دادند تا بفهمند چه نوع اعمالی بیشترین معنا را به زندگی افراد می‌بخشد.
وقتی به معنادارترین تلاش‌هایی که بین فرهنگ‌ها وجود دارند نگاه می‌کنیم (مانند قهرمانی، فرزندپروری، موفقیت‌های آموزشی و شغلی، آیین‌های فرهنگی، و غیره)، تقریبا همیشه عناصر واضحی از هزینه را در بر می‌گیرند. خواه این هزینه درد باشد، خواه صرف انرژی، زمان، منابع، یا نوع دیگری از قربانی کردن.
پژوهشگران همچنین دریافتند که اعمال زمانی معنادارتر به نظر می‌رسند که تغییر مثبتی در زندگی دیگران ایجاد کنند.
داکین دو دلیل دیگر را به ما می‌دهد که چرا اقدامات پرهزینه و اجتماعی، بیشتر معنای زندگی را ارتقا می‌دهد:
- رفتار تلاشگرانه، با احتمال بیشتری به احساس شایستگی و بهبود زندگی منجر می‌شود.
- انجام تلاش‌های دشوار همراه با سایر افراد، پیوندی اجتماعی ایجاد می‌کند که این هم منبع نیرومندی از معناست.
بیشتر بخوانید: تشخیص درمانگر
سخن پایانی
فکر کردن به مرگ برای کمک به شناسایی آنچه می‌خواهید در زمان حال به دست آورید، یک راهبرد یافتن معنای زندگی است. هدایت احساسات تنفرآمیز خود به سمت یک هدف ارزشمند و هر نوع کمک به دیگران حتی زمانی که انجامش دشوار است، از سایر راهبردهای مفید هستند.
شما چطور معنای زندگی خود را افزایش می‌دهید؟ در بخش دیدگاه‌ها، نظرات و سوالات خود را با ما در میان بگذارید.
منبع
کلینیک روانشناسی سها٬ مرکز ارائه خدمات مشاوره روانشناسی٬ مشاوره آنلاین٬ مشاوره خانواده و مشاوره جنسی
