معرفی حسادت در راه های مقابله با آن
نکات کلیدی حسادت:
- حسادت، وحشتی است از، از دست دادن محبت عزیزان.
- حسادت ملایم، محبت، شفقت، مهربانی و عشق را در ما ایجاد می کند.
- طوفان حسادت، ما را عصبانی، کنترلگر، منفعل، پرخاشجو و ویرانگر می کند.
- طوفانهای حسادت، مشکلات خود-تنظیمی ای هستند که شریکان عاطفی قادر به حل آنها نیستند.
حسادت ناآشکار نوعی تنظیم کنندۀ فاصله در روابط عاشقانه است. فاصله زیاد ما را مستعد تجربۀ احساسات ناخوشایند می کند که با شک و تردید همراه است. این نوع حسادت، بلافاصله پس از اینکه به ما یادآوری می کند که چقدر برای عزیزانمان ارزش قائلیم، از بین می رود.
کمی حسادت ناآشکار برای روابط خوب است. بیشتر مردم دوست ندارند با کسی در رابطه عاطفی قرار بگیرند که اگر با همۀ افراد تیم هاکی قرار عاشقانه بگذارند، اهمیتی به آنها ندهد. اندکی حسادت از طرف شریکان عاطفی باعث می شود احساس ارزشمندی کنیم.
اما روابطی که با طوفان های حسادت درگیر شده اند، کیفیتی دو شخصیتی دارند؛ وقتی شریک زندگی احساس صمیمیت می کند، شخص حسود نمی تواند چنین احساسی داشته باشد. اما هنگامی که احساس صمیمیت طرف مقابل فروکش می کند، وسواس ها برمیگردند و افراد حسود احساس نزدیکی می کنند و تبدیل به افراد کاملاً متفاوتی می شوند.
طوفان های حسادت یک ویژگی وسواسی دارند: نمی توانید از فکر کردن به حوادث واقعی یا خیالی دست بردارید. لبخند دوستانه یک عاشق به شخص دیگری در یک تخیلِ آشفته، تبدیل به یک رابطه جنسی تمام عیار می شود. اگر وسواس ها ادامه پیدا کنند، ویژگی های پارانوئید، هذیانی یا توهم به خود می گیرند.
به یاد می‌آورم یکی از مراجعین دادگاهی، که او را فرد مینامم، حسادت چنان تهدیدآمیزی داشت که همسرش خود و دختر 10 ساله‌اش را در اتاق خواب حبس کرده بود. فرد باور داشت که با وجود اینکه همسر و دختر کوچکش از ترس و ناراحتی گریه می کردند، صداهایی از رابطه جنسی همسرش با مرد دیگری را پشت در بسته شنیده است. او صدای ناله دخترش را شنید: «بابا، خواهش می کنم، اینجا کسی جز ما نیست!» با این حال، توهم شنیداری – صداهای عشقبازی – در سر او وجود داشت، حتی پس از اینکه پلیس برای دستگیری او سر رسید.
بیمارستان تشخیص داد که فرد مبتلا به اختلال شخصیتی اسکیزوفرنی و اختلال شخصیت پارانوئید است. اما حسادت طوفانی او حداقل یک دهه قبل از فروپاشی روانی اش آغاز شده بود.
وسواس های خود – نه شریک زندگی تان – را زیر سوال ببرید
وسواس ها واقعیت را تحریف می کنند. اگر نمی توانید از فکر کردن در مورد معاشقه شریک زندگی خود با شخص دیگری دست بردارید، باید به فرآیند تفکرتان بی اعتماد شوید. هر چه افکار وسواسی بیشتر ادامه داشته باشند، کمتر واقع بینانه نگاه می کنید.
وسواس‌ها بوی سوگیری تاییدی می‌دهند؛ یعنی افراد مبتلا فقط شواهدی را می بینند که حسادت آنها را تایید می‌کند. آنها تمایل دارند شریک زندگی خود را بازجویی کنند و ناراحتی ناشی از بازجویی و بی اعتمادی را به عنوان تأیید گناه تعبیر می کنند.
برای از بین بردن وسواس، شواهد وفاداری شریک زندگی خود را گردآوری کنید. نوشتن، سرعت افکار وسواسی را کاهش می دهد و آنها را در معرض آزمایش بهتر واقعیت قرار می دهد.
صدمات اصلی ناشی از حسادت را کنترل کنید
طوفان های حسادت باعث می شود که ما به عنوان شریک عاطفی، احساس دوست نداشتنی بودن و بی کفایتی کنیم. در وهله اول این «صدمات اصلی» باعث ایجاد وسواس می شوند. اگر در قلبم باور نداشته باشم که لایق عشق هستم، چگونه می توانم کسی را که می گوید دوستم دارد باور کنم؟ من فرض می‌کنم که او من واقعی را نمی‌شناسد، یا چیز دیگری (پول، خانه یا ماشین من) یا شخص دیگری را می‌خواهد. از آنجایی که من نمی‌توانم برای او کافی باشم، به دنبال «سرنخ‌هایی» می‌گردم که نشان دهد او در جای دیگری به دنبال تحقق خواسته هایش است. بسیاری از مطالعات نشان می دهد که مغز به دنبال هر چیزی باشد، آن را پیدا خواهد کرد.
وقتی احساس دردناک بی لیاقتی مورد حمله قرار می گیرد، قبل از اینکه چرخه ای از وسواس و انگیزه های انتقام را برانگیزاند، با صدای بلند از خودتان بپرسید:
«چه کاری می توانم انجام دهم تا احساس شایستگی و دوست داشتنی بودن بیشتری پیدا کنم؟»
فقط به زبان آوردن کلمات روشن می کند که بی ارزش سازی، تحقیر کردن، آزار یا تنبیه عزیزتان هرگز باعث نمی شود که احساس کنید یک شریک دوست داشتنی و مناسب هستید.
برای اینکه احساس کنیم به عنوان یک عاشق، باکفایت و شایستۀ عشق هستیم، باید دنیا را از چشم شریک زندگی خود ببینیم و کمی با کفش های آنها گام برداریم. اگر آنان با سوء ظن حسادت مواجه شوند، احتمالاً احساس می کنند که دوست داشتنی و کافی نیستند. آنچه باعث می شود هر دوی ما احساس شایسته بودن کنیم، اعمال قدردانی، مهربانی، شفقت، محبت و عشق است.
تفاوت های سرشتی را درک کنید
ما تمایل داریم با افرادی که سرشت متفاوتی دارند پیوندهای عاطفی ایجاد کنیم. این تفاوت به این معنی است که شرکای عاطفی، معنای هیجانی مختلفی به رفتارها می دهند و تعابیر متفاوتی از تعاملات «مناسب» با دیگران دارند. رفتاری که برای یک نفر «رفاقت» صادقانه است، می تواند برای دیگری «لاس زدن» به نظر برسد. آنچه برای یکی احساس «احترام» بی آلایش است، برای دیگری احساس «کنترل» یا حتی «ظلم» ایجاد می کند:
«تو نمی خواهی من دوستانه رفتار کنم! تو نمی خواهی من همانی باشم که هستم! تو داری سعی می کنی من را مهار کنی!»
مصالحه با اختلافات ناشی از تفاوت‌های سرشتی، مستلزم دید دوچشمی است: توانایی دیدن از نگاه شریک زندگی‌تان در کنار دیدگاه خودتان.
دید دوچشمی باعث می شود جهان غنی تر و پویاتر به نظر برسد. ناتوانی در بینایی دوچشمی باعث ایجاد خودشیفتگی واکنشی می شود، یعنی ناتوانی در جدا کردن عزیزانتان از احساسی که نسبت به آنها دارید. و طوفان های حسادت به زودی در راه خواهند بود.
به جای اعتماد، روی شفقت تمرکز کنید
اگر دستخوش طوفان های حسادت شده اید، اعتماد به نفس کافی برای اعتماد کردن ندارید. به جای آن بر شفقت به خود و عزیزتان تمرکز کنید. شفقت، همدردی با صدمات اصلی است، با انگیزه برای بهبود، ترمیم، قدردانی، ارتباط و مراقبت.
اعتماد در نهایت پس از یک دوره طولانی شفقت به خود و عزیزان باز خواهد گشت. اما اگر بخواهید بدون شفقتِ پایدار اعتماد کنید، این اعتماد تقریباً بلافاصله از بین می رود.
انگیزۀ خود اصلاحی حسادت ناآشکار را بپذیرید
حواستان به دارایی هایی که شریک زندگی تان برای رابطه به ارمغان می آورد، باشد. بیشتر مشفق، حمایتگر، همکار و با محبت باشید. به این فکر کنید که در این لحظه چه کاری می توانید انجام دهید تا رابطه خود را نیرومندتر سازید.
با گذشت زمان، تلاش مصمم برای تقویت رابطه تان، طوفان های حسادت را کاهش می دهد. اما اگر آنها به یک عادت تبدیل شده اند، یعنی پاسخی شرطی به احساس بی کفایتی یا دوست داشتنی نبودن هستند، ممکن است برای ایجاد تغییر پایدار به کمک یک درمانگر متخصص نیاز داشته باشید.
بیشتر بخوانید: مشاوره روانشناسی
منبع
بررسی تیلر وود- 2022
