یک کلیشه‌ی اجتماعی رایج در مورد میل جنسی معتقد است که مردان همیشه مایل به انجام رابطه جنسی هستند، در حالی که زنان همیشه با آن موافقت ندارند. باید بگوییم که اینگونه نیست. در این مقاله می‌خوانیم اختلال کم میلی جنسی (HSDD) چیست؟ چه اثراتی بر زنان و مردان دارد، علل آن کدامند و چه درمان‌هایی دارد؟
اختلال کم میلی جنسی چیست؟
اختلال کم میلی جنسی (HSDD) به نام های تخصصی میل جنسی کم‌کار یا کم فعالی میل جنسی شناخته می‌شود. در این وضعیت، افراد فاقد میل جنسی هستند یا میل کمی دارند که این سبب رنج آنها می‌شود.
کم میلی جنسی به معنای میل جنسی غیر فعال یا کم فعال است. افراد مبتلا به HSDD فاقد تمایل جنسی هستند که به مشکلاتی در زندگی آنها منجر می‌شود. HSDD می‌تواند به تدریج رخ دهد، یک مشکل دراز مدت باشد یا تنها در موقعیت‌های خاصی ایجاد شود.
شیوع در زنان و مردان
HSDD هم مردان و هم زنان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. میل جنسی پایین در مردان بسیار شایع‌تر از چیزی است که مردم فکر می‌کنند (به میزان 14 تا 41 درصد، بسته به مطالعه متغیر است). با این حال، مردان خیلی کمتر از زنان به دنبال درمان هستند، شاید به این دلیل که آن را از نظر اجتماعی کمتر قابل پذیرش می‌دانند و از قضاوت دیگران می‌ترسند.
همچنین، اختلال کم میلی جنسی از شایع ترین مشکلات جنسی در بین زنان است که تقریبا از هر 10 زن، 1 نفر را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
علایم میل جنسی کم چیست؟
علایم میل جنسی کم عبارت است از:
- فقدان یا کم بودن میل جنسی
- فقدان یا کم بودن افکار یا تخیلات جنسی
- کاهش میل جنسی در مقایسه با قبل
- عدم پاسخدهی به پیشنهادات یا علامت دهی‌های جنسی پارتنر
- پا پیش نگذاشتن برای شروع رابطه جنسی با پارتنر
- عدم تجربه‌ی تحریک یا برانگیختگی
- از دست دادن علاقه به خود ارضایی
- از دست دادن میل جنسی در طول سکس
- ارگاسم پیش از موعد یا از دست دادن ارگاسم در طول فعالیت جنسی
- دوری از سکس
ویژگی مشخص HSDD این است که شخص به دلیل این علایم، رنج یا مشکلاتی را در روابط شخصی‌اش تجربه می‌کند. مردان دچار این وضعیت، دستخوش فقدان در کارکرد نعوظ یا انزال می‌شوند.
بیشتر بخوانید: فواید سکس
اختلال میل جنسی کم در مردان
آخرین ویرایش کتابچه‌ی راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5-TR)، که متخصصان مراقبت‌های بهداشتی برای تشخیص بیماری‌های روانی از آن استفاده می‌کنند، HSDD را مجددا طبقه‌بندی کرده است.
HSDD قبلا دسته‌بندی متناسب با سن نداشت، اما اکنون این وضعیت را در مردان با اصطلاح اختلال میل جنسی کم‌کار مردانه (MHSDD) معرفی می‌کند.
بسته به علایم موجود، انواع مختلفی از MHSDD وجود دارد که فرد ممکن است نشان دهد:
- مادام العمر/عمومی: فرد هرگز به فعالیت جنسی، چه به تنهایی و چه با شریک زندگی، علاقه‌ای نداشته است.
- اکتسابی/عمومی: شخص قبلا به پارتنر خود تمایل جنسی داشته، اما اکنون هیچ علاقه‌ای به فعالیت جنسی به تنهایی یا با هیچ فرد دیگری ندارد.
- اکتسابی/موقعیتی: فرد قبلا به شریک زندگی خود میل جنسی داشته، اما اکنون دیگر چنین تمایلی ندارد. اکنون به فعالیت جنسی به تنهایی یا با شریک دیگری علاقه‌مند است.
اختلال میلی جنسی کم در زنان
DSM-5-TR اکنون از اصطلاح اختلال علاقه/برانگیختگی جنسی زنان (FSIAD) برای تشخیص HSDD در زنان استفاده می‌کند، اما برخی سازمان‌ها یا متخصصان مراقبت‌های بهداشتی ممکن است هنوز این اصطلاحات را به جای یکدیگر به کار می‌برند.
زنان مبتلا به HSDD ممکن است فقدان افکار یا تخیلات جنسی و نبود یا کاهش میل جنسی را تجربه کنند که بر آنها تاثیر منفی می‌گذارد.
اختلال کم میلی جنسی در برابر میل جنسی کم
میل جنسی کم یا (Low Libido) به کاهش علاقه یا تمایل شما به رابطه جنسی اشاره دارد.
HSDD می‌تواند دلیل کاهش میل جنسی باشد، اما این دو وضعیت یکسان نیستند. میل جنسی پایین معمولا نشانه‌ی یک بیماری زمینه ای است، نه خود بیماری.
تفاوت اصلی بین این دو عارضه این است که افراد با میل جنسی پایین ممکن است بخاطر آن هیچ رنجی تجربه نکنند.
اختلال کم میلی جنسی زمانی اتفاق می‌افتد که افراد میل جنسی پایینی دارند و در مورد آن، احساس ناراحتی یا مشکلاتی را در رابطه جنسی خود تجربه می‌کنند.
علل و عوامل خطر
علل احتمالی اختلال کم میلی جنسی عبارتند از:
- بیماری های جسمی، مانند دیابت، افسردگی، مشکلات تیرویید و مولتیپل اسکلروزیس (MS)
- عدم تعادل مواد شیمیایی مرتبط با میل جنسی در مغز
- عوارض جانبی برخی داروها، مانند بعضی از ضد افسردگی‌ها یا داروهای فشار خون بالا
- مشکلات رابطه، مانند تعارض یا بی اعتمادی
- مشکلاتی در تصویر بدن یا عزت نفس پایین
- اضطراب، افسردگی یا سایر عارضه های روانشناختی
عوامل خطر HSDD ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- سطوح پایین تستوسترون
- سطوح پایین استروژن
- سطوح بالای پرولاکتین
- بیماری التهابی روده (IBD)
- سیگار کشیدن
- مصرف الکل
- بیماری قلبی
- بیماری کلیوی
- سابقه سو استفاده، تروما یا تجاوز جنسی
- استرس
- بعد از اتفاقات خاص مانند بارداری
تشخیص
برای تشخیص اختلال میل جنسی کم، پزشک ممکن است از شما تاریخچه‌ی پزشکی بگیرد، علایم را ارزیابی کند و یک معاینه جسمی انجام دهد. معاینه جسمی ممکن است به رد هر گونه علت فیزیکی علایم HSDD کمک کند.
پزشک یا متخصص سلامت روان ممکن است طیف وسیعی از ارزیابی‌های روانشناختی مانند پرسش‌نامه یا جلسات گفتگو را اجرا کند. این کار به آنان کمک می‌کند تا تاریخچه سلامت روان و وضعیت روانی فعلی فرد را بهتر درک کنند.
برای تشخیص MHSDD یا FSIAD، متخصصان مراقبت‌های بهداشتی می‌توانند از معیارهای تشخیصی DSM-5-TR استفاده کنند.
بیشتر بخوانید: علاقه زنان به رابطه جنسی
درمان و مدیریت
بسته به علت زمینه‌ای، رویکردهای مختلف و گاهی ترکیبی از روش‌ها می‌تواند به درمان اختلال کم میلی جنسی کمک کند. درمان‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تغییرات سبک زندگی، مانند مدیریت استرس، تغییرات رژیم غذایی و ورزش
- مشاوره یا روان درمانی
- رفتار درمانی شناختی (CBT)
- درمان جنسی
- درمان های هورمونی
- داروها
روان درمانی
اگر یک علت روانشناختی پشت اختلال کم میلی جنسی وجود داشته باشد، روان درمانی می‌تواند کمک کند.
اگر افراد در مورد رابطه خود یا یک وضعیت روانی که سبب کمبود میل جنسی و ناراحتی شده، نگران اند، ممکن است از روان درمانی بهره مند شوند.
افراد ممکن است از گفتگو درمانی یا درمان شناختی رفتاری (CBT) استفاده کنند. CBT نوعی روان درمانی است که بر راهبردهایی برای تغییر الگوهای فکری یا رفتاری غیرمفید تمرکز دارد.
درمان جنسی
درمان جنسی یا سکس تراپی، نوعی مشاوره است که به افراد کمک می‌کند مشکلات جنسی را برطرف کنند. افراد مبتلا به HSDD ممکن است به تنهایی یا با یک شریک جنسی در جلسات درمان جنسی شرکت کنند.
سکس تراپی ممکن است شامل بحث در مورد پیشینه و دانش جنسی فرد در کنار باورها و نگرانی های فرد در مورد رابطه جنسی باشد.
درمانگر همچنین ممکن است به فرد یا زوج، تکالیفی را برای انجام در خانه محول کند، از جمله:
- آزمایش جنسی، مانند استفاده از ایفای نقش، اسباب بازی های جنسی یا پوزیشن های متفاوت
- کار کردن تدریجی بر روی مراحل مختلف لمس برای ایجاد اعتماد و صمیمیت
- آموزش جنسی از طریق کتاب، فیلم یا وب سایت
- بهبود فن برقراری ارتباط در مورد تمایلات و نیازهای جنسی و عاطفی
داروها
بسته به علت زمینه‌ای، برخی داروها ممکن است به درمان اختلال کم میلی جنسی کمک کنند.
اگر کمبود هورمون باعث ایجاد HSDD شود، ممکن است افراد به درمان جایگزینی هورمون نیاز داشته باشند. زنان مبتلا به HSDD ممکن است از استروژن درمانی بهره‌مند شوند که از میل جنسی پشتیبانی می‌کند. اگر مردان تستوسترون پایینی داشته باشند، ممکن است برای افزایش میل جنسی خود نیاز به تستوسترون درمانی پیدا کنند.
سازمان غذا و دارو (FDA)، دارویی به نام برملانوتید (Vyleesi) را برای درمان برخی انواع HSDD در افراد قبل از یایسگی تایید کرده است.
فلیبانسرین نوع دیگری از دارو است که برای افرادی که در دوران پیش از یایسگی هستند و HSDD دارند مناسب است.
لازم است افراد در مورد مصرف هرگونه دارو و عوارض جانبی احتمالی آنان با پزشک خود مشورت کنند.
ارتباط سبک های شناختی و میل جنسی کم
یک مطالعه، تاثیر دو سبک مختلف تنظیم هیجان را بر جریت‌ورزی، نحوه برقراری ارتباط در رابطه عاطفی و بهزیستی میل جنسی بررسی کرد:
- باز-ارزیابی شناختی: افراد دارای این سبک شناختی، برای باز-ارزیابی و قاببندی مجدد مشکلات خود تلاش می‌کنند. تلاش برای تفسیر این گونه تجربیات به شیوه های مثبت تر، به کاهش عواطف منفی و افزایش احساسات مثبت می‌انجامد.
- سرکوب شناختی: افرادی که این سبک را دارند، با مهار فعالانه واکنش هیجانی، به موقعیت منفی واکنش می‌دهند. معمولا در بین افرادی که از این سبک تنظیم استفاده می‌کنند، ارتباطات کاهش می‌یابد؛ زیرا فرد می‌کوشد احساسات و هیجان خود را از دیگران مخفی کند.
بیشتر بخوانید: مازوخیسم جنسی
وانگ و همکاران، روابط متفاوتی را بین هر یک از این سبک‌های تنظیم هیجانی و پیامد آنها در واکنش به اختلال کم میلی جنسی پیدا کردند. وانگ می‌نویسد: «از آنجا که روابط عاطفی ذاتا بین فردی هستند، هدف اصلی این تحقیق، یافتن راه‌هایی بود که زوج‌ها با آن بتوانند ارتباط باز و مستقیم را حفظ کنند و توانایی خود را برای مدیریت موثر HSDD و میل جنسی افزایش دهند.
تنظیم هیجانات با نحوه برقراری ارتباط در مورد مسایل جنسی در زوج های دچار HSDD رابطه دارد. در حالی که پنهان کردن احساسات درونی از یک شریک زندگی می‌تواند مانع برقراری ارتباط موثر شود، قاب‌گیری مجدد یک موقعیت هیجانی ممکن است مردان مبتلا به HSDD را تشویق کند تا در مورد نیازها و میل جنسی خود (یا فقدان آنها) جریتمندتر و آشکارتر واکنش دهند.»
بیشتر بخوانید: مشاوره جنسی
دورنما
هنگامی که متخصص مراقبت های بهداشتی علت اصلی اختلال کم میلی جنسی را پیدا کرد، درمان می‌تواند به افراد کمک کند تا از این شرایط بهبود یافته و به زندگی جنسی مثبت و رضایت بخش بازگردند.
سوالات خود را در این زمینه با کارشناسان ما در میان بگذارید.
منابع:
https://www.psychologytoday.com
https://www.medicalnewstoday.com
کلینیک روانشناسی سها٬ مرکز ارائه خدمات مشاوره روانشناسی٬ مشاوره آنلاین٬ مشاوره خانواده و مشاوره جنسی
