اُبژه انتقالی چیست ؟ آیا کودکی را میشناسید که یک اسباب بازی، حیوان عروسکی، پتو یا حتی یک پستانک محبوب داشته باشد که همه جا آن را با خود ببرد؟ شاید هیچ یک از این وسایل هم نباشد اما وسیله کوچکی هست که در رختخواب یا زمانی که احساس تنهایی دارد، رهایش نمیکند. این ها ابژه های انتقالی معروف هستند. در این مقاله در مورد اُبژه انتقالی بیشتر میخوانیم.
اُبژه انتقالی چیست؟
آیا کودکی را میشناسید که یک اسباب بازی، حیوان عروسکی، پتو یا حتی یک پستانک محبوب داشته باشد که همه جا آن را با خود ببرد؟ شاید هیچ یک از این وسایل هم نباشد اما وسیله کوچکی هست که در رختخواب یا زمانی که احساس تنهایی دارد، رهایش نمیکند. این ها ابژه های انتقالی معروف هستند که در اوایل کودکی بسیار رایج اند و برای رشد هیجانی کودک اهمیت دارند. این میتواند شامل هر نوع وسیلهای باشد که کودک هنگام درک متمایز بودن خود از مادرش، شروع به دلبستگی به آن میکند.
اُبژه انتقالی، اشیایی مانند پوشک، اسباب بازی، پتو، پستانک و غیره است. این اشیا میتوانند بخشی از بدن خود کودک مانند انگشت، بینی، مو و حتی بخشی از بدن شخص دیگری از مراقبان کودک مانند پرستار بچه، مادر و پدر باشند که در مراقبت از کودک شرکت میکند. این اشیا احساس گرمای دلپذیری را به کودک منتقل میکنند.
تاریخچه پیدایش اُبژه انتقالی چیست؟
این اصطلاح برای اولین بار توسط متخصص اطفال و روانکاو انگلیسی دونالد وینیکات به کار رفت. به باور وینیکات، در ماههای اول زندگی، به لطف توجه و مراقبتی که مادر به کودک ارایه میدهد، کودک تصور میکند او و مادرش یک فرد مشابه هستند. اما با گذشت ماهها، به فردیت خود پی میبرد و این تمایز را درک میکند.
فراتر از آن، او متوجه میشود که مادرش همیشه برای برآوردن نیازهایش حاضر نیست و به همین دلیل، در این دورهی گذار و به خصوص در زمان خواب، حمایتی که نیاز دارد را در یک شی جستجو میکند. این دوره میتواند فقط برای مدتی کوتاه و یا مدتی طولانیتر طول بکشد.
بیشتر بخوانید: معذرت خواهی از کودکان : بایدها و نبایدها
لازم است بدانید که شی انتقالی برای رشد کودک بسیار مفید است. طبق گفته آکادمی اطفال آمریکا، این روند برای رشد عاطفی اساسی است و قطعا آنطور که بسیاری از مادران در ابتدا فکر میکنند، نشانه ضعف یا ناامنی نیست.
اُبژه های انتقالی مشکل نیستند
اگر کودک شما خیلی به یک خرس عروسکی یا آدمک اسباب بازی میچسبد، نگران نباشید: شی انتقالی نشانه ای از ناامنی نیست. کودکی که به دنبال آرامش با یک شی انتقالی است، اغلب کودکی است که نیازش به عشق و توجه به طور مداوم توسط والدینش برآورده شده است. اُبژه انتقالی نه تنها برای رشد سالم کودک مفید است، بلکه در هر موقعیتی که کودک احساس اضطراب یا استرس کند نیز موثر است.
وقتی فرزندتان از شما جدا میشود، مثلا در مهدکودک، یا زمانی که نزد یکی از اقوام میماند، شی انتقالی به او اجازه میدهد تا تکهای از خانه را با خود همراه داشته باشد که از طریق آن مامان و بابا را به یاد میآورد. به علاوه، شی انتقالی میتواند به تجربیات جدید و موقعیتهای استرس زا کمک کند. برای مثال، اگر خرس عروسکی خود را همراه داشته باشید، رفتن به دکتر ممکن است چندان ترسناک نباشد. اگر احساس کردید مشکلی در این باره وجود دارد، همیشه بهترین کار مشورت گرفتن از مشاوره کودک است.
همه افراد اشیای انتقالی را نمیپذیرند
اُبژه انتقالی به کودکان کمک میکند تا احساس امنیت بیشتری کنند. برخی کودکان به آن نیاز دارند و برخی خیر. اگر کودک به هیچگونه شی انتقالی وابسته نشود، مشکلی پیش نمیآید. اما ممکن است شییی که در اختیار دارد را دوست نداشته باشد، بنابراین معرفی انواع مختلفی از اشیا را امتحان کنید.
سن مناسبی برای ترک یک اُبژه انتقالی وجود ندارد، زیرا این امر به طور طبیعی با رشد کودک اتفاق میافتد. مهم است والدین برای رها کردن این وسیله که برای فرزندشان بسیار مهم بود، به او فشار نیاورند. این میتواند باعث دلبستگی حتی بیشتر شود. با فرا رسیدن زندگی مدرسه و تجربیات جدید، به زودی شی انتقالی فقط به یک خاطره خوب بدل خواهد شد.
نکات مهم در مورد اشیای انتقالی
بسیاری از کودکان بین شش ماه تا پنج سال از وسایل انتقالی مانند پتو یا حیوانات عروسکی برای آرام کردن خود به خصوص هنگام تغییر و چالش استفاده میکنند. این وسایل در هنگام انتقال از یک مرحله رشد به مرحله بعدی یا برای غلبه بر چالشهای رایج دوران کودکی، محبوب بچه ها میشوند.
اُبژه انتقالی فقط میتواند توسط فرزند شما انتخاب شود
شما میتوانید در حالی که او به خواب میرود، چیزی مانند خرس عروسکی نرم به او بدهید. اما هیچ تضمینی وجود ندارد که او آن را قبول کند. این یک انتخاب شخصی است که توسط کودک انجام میشود. حتی یک بو یا یک صدا مانند آهنگی که هنگام خواب برایش میخوانید، می تواند تبدیل به شی انتقالی شود.
بیشتر بخوانید: رفتارهای پرخطر کودکان؛ شناسایی، علل و درمان
اُبژه انتقالی سالم است
این شی، اضطراب کودک را در لحظات جدایی از مادر کاهش میدهد و نشانه مرحله مهمی در رشد روانی او است. از طریق تعامل با محیط و شی انتقالی، کودک شروع به رشد خلاقیت، تخیل، شناخت و هیجانپذیری میکند.
آیا میتوان اُبژه انتقالی را با خود به مدرسه برد؟
فرزند شما میتواند آن را به مدرسه ببرد، اما فقط زمانی که در دوره سازگاری است، اولین لحظات خود را در مدرسه تجربه میکند و بسیار مشتاق همراه داشتن شی انتقالی است. در این مرحله، او ممکن است نیاز به حمایت داشته باشد. اما به مرور، مدرسه معمولا از دانش آموز میخواهد آن را تا پایان کلاس در کوله پشتی خود نگه دارد. پس از مدتی، برخی مدارس ترک آن وسیله را در خانه تشویق میکنند. همچنین معمولا کودکان متوجه میشوند همکلاسیهایشان از این وسایل استفاده نمیکنند و بنابراین تصمیم میگیرند آنها را در خانه رها کنند.
زمانی که اُبژه انتقالی عضوی از بدن باشد
اگر مو، گوش، آرنج یا هر قسمت دیگری از بدن کودک باشد، مشکلی وجود ندارد. در صورتی که این شی قسمتی از بدن مادر یا پدر باشد، نباید همیشه برای تسکین استفاده شود یا زندگی والدین را محدود کند. اگر چنین اتفاقی بیافتد، بهتر است با یک متخصص روانشناسی کودک مشورت کنید، زیرا ممکن است مشکلی در جدایی از والدین وجود داشته باشد.
زمان میگذرد
هیچ سن ایده آلی برای ترک اُبژه انتقالی وجود ندارد. به طور کلی، شی به تدریج با علایق دیگری جایگزین میشود و از 3 تا 5 سالگی کودک میتواند آن را ترک کند. نکته مهم به گفته متخصصان این است که مانند هر رفتار دیگری، این عادت نیز زمانی که اغراق شده باشد نیاز به توجه دارد. اگر پس از 5 سال یا پس از دوره سازگاری در مدرسه، کودک در دور شدن از شی انتقالی مشکل دارد، یا حتی اگر استفاده از این شی به زندگی اجتماعی او آسیب میرساند (مثلا قربانی قلدری میشود)، شایسته است به دنبال راهنمایی پزشکی یا روانشناختی باشید. سعی کنید دلیل دلبستگی را شناسایی کنید. موقعیت های دشوار برای کودک، مانند مرگ یک عزیز یا تولد خواهر یا برادر، میتواند پشت این موضوع باشد.
هرگز اُبژه انتقالی را مخفی نکنید!
والدین هرگز نباید بدون اطلاع و موافقت کودک، شی انتقالی را دور بیندازند یا مخفی کنند. با در پیش گرفتن این رفتار، نقض اعتماد رخ میدهد و کودک آسیب میبیند.
تجارب و نظرات خود را در زمینه اُبژه انتقالی با ما مطرح سازید.
منبع:
کلینیک روانشناسی سها٬ مرکز ارائه خدمات مشاوره روانشناسی٬ مشاوره آنلاین٬ مشاوره خانواده و مشاوره جنسی