آموزش مهربانی به کودکان ممکن است یا مهربانی صفتی ذاتیست؟ چطور میتوانید به کودکانتان آموزش دهید که با دیگران مهربان باشند؟ و اصلا چرا باید این کار را بکنید؟ در این مقاله در مورد راههای آموزش مهربانی به کودکان میخوانیم.
لزوم آموزش مهربانی به کودکان
آموزش مهربانی به کودکان چه اهمیتی دارد؟ به جملات زیر دقت کنید:
«باورت نمیشه اگه بهت بگم اون چی پوشیده بود. فکر نمیکنی خیلی چاقه؟ چرا یه نفر باید دلش بخواد با اون دوست بشه؟ اون واقعا زشته.»
نظراتی مانند این یا بدتر، در بین بچه ها یا حتی بزرگسالان نامعمول نیستند. امروزه در عصری زندگی میکنیم که عکس ها و پستهای آنلاین، نظرات ناشناس و تقریبا فوری ای را از آشناها و غریبه ها کسب میکنند. این واکنشها میتوانند بی ادبانه، آسیبزا و حتی کینهتوزانه باشند. اکنون از همیشه مهمتر است که والدین مهربانی با دیگران را به کودکان خود بیاموزند.
چرا به مهربانی بیشتری نیاز داریم؟
امروزه، به نظر میرسد «قضاوت دیگران» فعالیتی باشد که خیلی از مردم به آن مشغول اند. پست کردن نظرات در مورد دیگران، خواه افراد مشهور یا عادی، خیلی آسان است. نامهربانی، پدیده تازه ای نیست. انسان ها از هزاران سال پیش نسبت به هم بیرحم بودند. اما امروزه راحتی، سرعت و ناشناس ماندن در فضای مجازی در ارایه قضاوت و انتقاد به دیگران بیمانند است.
کودکانی که در خط مقدم فناوری و شبکههای اجتماعی قرار دارند، در حال یادگیری از آنچه پیرامون خود میبینند، هستند.
کودکان همچنین مایل اند کلیت ماجرا را ببینند. از آنجا که کودکان کوچکتر معمولا بر آنچه پیش روی خود میبینند متمرکز میشوند و به دورترها فکر نمیکنند، ممکن است تاثیر واقعی رفتارهایی مانند نامهربانی، طرد یا قلدری را بر سایر بچهها درک نکنند.
کودکان ذاتا خودمحوراند؛ این بدین معناست که همیشه نمیتوانند خود را جای دیگری بگذارند یا تلاشی هشیارانه برای تفکر درباره احساس فرد دیگر انجام دهند. با این حال این بدین معنا نیست که بچه ها ذاتا نامهربان اند.
بچهها استعداد خوبی برای همدلی با دیگران دارند و میخواهند کمککننده باشند. والدین، مراقبان و معلمان میتوانند از این غرایز طبیعی که همه ما با آن متولد شدهایم استفاده کنند و بچهها را تشویق کنند تا در زندگی روزمره خود مهربان باشند.
بیشتر بخوانید: راهکارهای افزایش تاب آوری کودک
روش های آموزش مهربانی به کودکان
برای پرورش مهربانی در کودکان، امتحان کردن برخی از راهبردهای زیر در برنامههای روزانهتان میتواند مفید باشد:
-
خود را جای دیگران بگذارید
کودکان خردسال برای تلاش به منظور قرار دادن خود به جای دیگران به یادآوری نیاز دارند. از فرزندتان بخواهید که سعی کند قبل از گفتن چیزی در مورد کسی فکر کند؛ آنها را تشویق کنید پیش از حرف زدن زمانی را بر این تامل کند که اگر کسی آن حرف را به خودش بزند، چه احساسی خواهد داشت. اگر آنها پی ببرند که شخصی لباسشان را مسخره میکند یا از آنها انتقاد میکند که چرا یک مسیله ریاضی را به اندازه کافی سریع حل نمیکنند، چه احساسی خواهند داشت؟
آیا آنها دوست دارند به خاطر تلاششان از سوی دیگران تحسین شوند یا بخاطر انجام نادرست کاری سرکوب شوند؟ آیا آنها دوست دارند کسی از آنها در مورد کاری که خوب انجام میدهند تعریف کند یا دوست دارند مسخره شوند؟ آموزش همدلی بخش مهمی از آموزش مهربانی به کودکان است.
-
«اگر نمیتوانید حرف خوبی بزنید … »
این ضرب المثل قدیمی در مورد اینکه اگر حرف خوبی برای گفتن در مورد کسی ندارید، اصلا چیزی نگویید، درس خوبی برای آموزش مهربانی به کودکان است.
به کودک خود بیاموزید که عادت کند فقط چیزهای مثبت بگوید؛ چیزهایی که باعث میشود دیگران احساس خوبی داشته باشند. به آنها بیاموزید وقتی در مورد چیزی نظر منفی دارند، جلوی گفتنش را بگیرند. برای مثال، اگر دوستشان از آنها بپرسد که آیا نقاشیای را که کشیده دوست دارند یا نه و آنها آن نقاشی را نمیپسندند، می توانند تمرین کنند که نقاطی مثبت در مورد آن پیدا کنند. مثلا میتوانند بگویند:
- از رنگهایی که استفاده کردی خوشم اومد
- یه خونه خوب و بزرگ ساختی
یا چیزهایی شبیه به این جملات. آنها نباید چیزی را که در آن نقاشی دوست ندارند، به طرزی بی رحمانه ذکر کنند.
مثالی دیگر: اگر یکی از همکلاسیها در ورزش ضعیف است، کودک شما میتواند تلاش او را تشویق و حمایت کند.
-
کلمات محبت آمیز و لبخند
برای آموزش مهربانی به کودکان ، ایده خوبی است که بچهها را به دوستانه رفتار کردن و پیداکردن کلمات مهرآمیز برای گفتن به دیگران عادت دهید.
با این حال، کودک باید اصول اولیه نحوه محافظت از خود را در برابر خطرات غریبه و آشنا بداند و بداند.
اجازه دهید فرزندتان شما را در حال انجام آداب نیک ببیند؛ مثلا وقتهایی که به فرد صندوقدار در سوپرمارکت میگویید روز خوبی داشته باشد، از یک گارسون بابت ارایه خدماتش تشکر میکنید یا از همسایه به خاطر تلاشی که در تزیین باغچه اش انجام داده، تعریف میکنید.
بیشتر بخوانید: چرا کودکان دروغ میگویند؟
الگوی خوبی باشید و بکوشید تا با افرادی که طی روز با آنان تعامل دارید، مهربان باشید. انجام دهندهی همان رفتاری باشید که دوست دارید آن را در فرزندتان ببینید.
-
متشکرم، لطفا و کلمات این چنینی
آموزش رفتارهای خوب مانند احترام به دیگران، احوالپرسی درست با سایرین و صحبت کردن مودبانه با افراد نیز بخش مهمی از تربیت کودک است. و از آنجا که شما با فرزندانتان زندگی میکنید، مزایای داشتن افرادی خوب و خوش رفتار در خانه تان را درو خواهید کرد.
-
محافظت در برابر لوس شدن
کودکان مهربان، کودکان خیرخواهی نیز هستند. آنها میدانند والدینشان نمیتوانند هر آنچه را که میخواهند برایشان بخرند (و میفهمند که چرا نباید به هر چیزی که میخواهند برسند). این بچهها صبور، قدردان و خویشتندار اند. برای آموزش مهربانی به کودکان، مطمین شوید که بچههایتان را لوس نمیکنید.
-
قلدری و قلدری سایبری
با هشیار بودن نسبت به آنچه فرزندتان در شبکه های آنلاین میبیند یا میخواند و آنچه مینویسد و به اشتراک میگذارد، مراقب خطرات قلدری سایبری باشید. در مورد قلدری و شیوه های بازداری از آن مطالعه کنید.
-
با کودک خود مهربان باشید
حتی وقتی خسته و ناامید اید و مخصوصا زمانی که خسته و ناامیدید، سعی کنید با کودکتان با محبت صحبت کنید. با عشق به آنان نظم ببخشید، وقتی خُلقشان تنگ است از آنها حمایت کنید و مثل همیشه، مهربان باشید.
-
مهربانی مُسری است
به طور مشابه، کودکانی که طبیعتا مایل به قلدری با دیگران یا بدجنسی نیستند هم ممکن است به تقلید از اطرافیان به این کار میل پیدا کنند. چنانچه کودک شما بتواند نمونهای از مهربانی باشد، این مهر در گروه اجتماعی آنها پخش خواهد شد.
-
مهربان بودن باعث می شود کودکان حس خوبی داشته باشند
با آموزش مهربانی به کودکان و وقتی کودکتان را به مهربانی تشویق میکنید، آنها نه تنها ممکن است حس بهتری به جهان پیدا کنند، بلکه حسشان به خود نیز خوب میشود. این نکتهی پرورش یک کودک خوب و مهربان است: مهربانی، نه تنها کودک شما را بالا میبرد، بلکه باعث رشد اطرافیان آنها نیز میشود.
اهمیت آموزش مهربانی به کودکان این است که مهربانی به آنها کمک میکند به شکل شخصی شاد و دوست داشتنی رشد کنند.
آیا به فرزند خود مهربانی را آموزش داده اید؟ به نظرتان در مدرسه چقدر روی آموزش مهربانی و فضایل اخلاقی به کودکان کار میشود؟ نظرات ارزشمند خود را با ما به اشتراک بگذارید.
منبع
https://www.verywellfamily.com
کلینیک روانشناسی سها٬ مرکز ارائه خدمات مشاوره روانشناسی٬ مشاوره آنلاین٬ مشاوره خانواده و مشاوره جنسی