تاثیر شب یلدا بر سلامت روان چگونه است؟ رسم شب یلدا یا شب چله یکی از کهن‌ترین جشن‌های ایرانی است. ایرانیان هر ساله در تاریخ 30 آذر و شب یکم دی ماه این رسم را پاس می‌دارند. در این مقاله به اثرات روانشناختی این شب زیبا می‌پردازیم.
بس درازستی ای شب یلدا
لیک با زلف دوست کوتاهی
قاآنی
شب یلدا چیست؟
پایان پاییز و طولانی‌ترین شب سال، یلدا (به معنای زایش) نام دارد. در زمستان روزها بلندتر و شب‌ها کوتاه‌تر می‌شوند. از همین رو، ایرانیان آخرین شب پاییز را به عنوان تجدید خورشید و پیروزی نور بر تاریکی جشن می‌گیرند. اما تاثیر شب یلدا بر سلامت روان چیست؟
مردم در شب یلدا با دوستان یا خانواده‌ها معمولا در خانه مادربزرگ‌ها و پدربزرگ‌ها یا سالمندان دور هم جمع می‌شوند. آنها طولانی‌ترین شب سال را با خوردن آجیل و میوه، خواندن اشعار حافظ، بیان آرزوهای خوب و گفت‌و‌گو با شادی سپری می‌کنند. به قول قاآنی شاعر، ما دور هم جمع می‌شویم تا تلخی طولانی یلدا را با مهر عزیزان‌مان کوتاه کنیم. این دورهمی قطعا اثرات مثبتی بر سلامت روان خواهد داشت. بد نیست این آثار را با هم بررسی کنیم:
بیشتر بخوانید: هورمون عشق یا اکسی توسین چیست؟
تاثیر شب یلدا بر سلامت روان چیست؟
در دنیایی که مملو از صرف ساعات طولانی پای صفحات نمایش و رسانه‌های اینترنتی است، بسیاری از ما راه‌های ضروری معاشرت با دیگران را از یاد برده‌ایم. معاشرت با دیگران، برخورداری از سیستم حمایت اجتماعی را تقویت می‌کند که عاملی کلیدی در کاهش خطرات سلامت روان است. شب یلدا، لزوم تقویت سیستم حمایت اجتماعی را به ما یادآور می‌شود.
ما به تعاملات حضوری نیاز داریم تا از مزایای کامل ارتباط اجتماعی بهره‌مند شویم. کسانی که تنهایی کمتری را تجربه می‌کنند، روابط معنادار ثابتی را پرورش داده‌اند؛ از جمله یک شبکه اجتماعی و یک رابطه متعهدانه.
شادی را افزایش می‌دهد
یک تاثیر شب یلدا بر سلامت روان، افزایش حس شادی و خرسندی است. مطالعات نشان داده‌اند که گذراندن وقت با خانواده می‌تواند به کاهش استرس و اضطراب بیانجامد، به در پیش گرفتن سبک زندگی سالم‌تر کمک کند و عمر شما را طولانی‌تر سازد. دورهمی با خانواده به شما انگیزه می‌بخشد تا بهترین نسخه خود باشید.
در شب یلدا بودن در کنار خانواده می‌تواند سلامت روان کلی را بهبود بخشد و سازگاری و تاب‌آوری را افزایش دهد. زیرا سالمندان و سایر افراد در این دورهمی‌ها درس‌های کلیدی را از تجارب خود درباره فراز و نشیب‌های زندگی به یکدیگر می‌آموزند.
بیشتر بخوانید: هورمون شادی چیست؟ راه‌های افزایش آن
سلامت روان را بهبود می‌بخشد
گذراندن شب یلدا با خانواده می‌تواند از بروز افسردگی، اضطراب و سایر بیماری‌های روانی بکاهد. حضور فیزیکی در کنار عزیزان، یک حمایت عاطفی قوی ایجاد می‌کند که شما را در برابر چالش‌های زندگی مقاوم می‌سازد.
به بهبود خُلق کودکان کمک می‌کند
بودن در جمع شاد و دوستانه‌ی خانواده و تماشای محبت و لبخندی که بین اعضا جاری است می‌تواند به بهبود خُلق کودکان کمک کند.
دریافت محبت و توجه مثبت از بزرگ‌ترها و انجام بازی‌های مشترک در شب یلدا همچنین می‌تواند تمایل کودکان را برای ادامه رفتارهای سالم افزایش دهد.
استرس را کاهش می‌دهد
کاهش استرس نیز یک تاثیر شب یلدا بر سلامت روان است. یک دورهمی خانوادگی قوی در این شب، می‌تواند با افزایش خُلق مثبت و همچنین استفاده از تجارب و آگاهی دیگران، به کاهش استرس پیرامون مشکلات زندگی بیانجامد.
بیشتر بخوانید: بهترین راه درمان استرس
سازگاری و تاب‌آوری را بالا می‌برد
یک پیوند قوی خانوادگی می‌تواند توانایی شما را برای رویارویی با تغییرات و چالش‌های زندگی بهبود بخشد. در شب یلدا ، بودن در کنار خانواده به شما این احساس را می‌دهد که به گروهی تعلق دارید و کسانی هستند که به‌تان اهمیت می‌دهند و به شما نیاز دارند. این می‌تواند احساس معنا و هدفمندی را برایتان به ارمغان بیاورد. این اطمینان، انگیزه‌ای برای پیشروی، رشد و موفقیت است.
طول عمر را افزایش می‌دهد
دورهمی با خانواده در شب یلدا و به صورت منظم، در نتیجه‌ی همه‌ی مزایای سلامت جسمی و روانی که دارد، می‌تواند طول عمر اعضا را افزایش دهد.
با احساس تنهایی در شب یلدا چه کار کنیم؟
از مزایا و تاثیر شب یلدا بر سلامت روان گفتیم، اما این را می‌دانیم که همه افراد در این شب امکان بودن در یک جمع دوستانه را ندارند. ممکن است شما که در حال خواندن این مقاله هستید، از فکر تنهایی در شب یلدا غمگین و مضطرب باشید. در این بخش سعی کردیم نکاتی را برای کنارآمدن با احساس تنهایی در شب یلدا برایتان فراهم کنیم:
-
فقط شما نیستید که تنهایی در شب یلدا را تجربه می‌کنید
اگر تنها هستید، قبل از هر چیز از شما می‌خواهیم بدانید افراد زیادی هستند که شب یلدا، شب‌های عید و تعطیلات آخر هفته را تنها هستند و حتی به دنبال این تنهایی دچار یاس و افسردگی می‌شوند. بسیاری از افراد طی شب یلدا آرزو می‌کنند که کاش به خانواده یا دوستان خود نزدیک بودند، اما چنین شرایطی ندارند. مانند مهاجران یا دانشجویانی که دور از محل زندگی خود اقامت دارند.
بسیاری دیگر عزیزان خود را از دست داده اند یا هیچ‌وقت خانواده‌ای حامی و گرم نداشتند. برخی آرزو می‌کنند کاش در یک رابطه عاشقانه بودند. در مجموع، بسیاری از افراد طی شب یلدا احساس تنهایی دارند. تنهایی در شب یلدا حس خوبی نیست، اما اشکالی ندارد اگر چنین حسی دارید. می‌توانید در اینترنت یا زندگی واقعی کسانی را با احساس مشابه خود پیدا کنید و با آنها در این باره حرف بزنید.
-
با خودتان مهربان باشید
مهربانی با خود در تنهایی در شب یلدا ، ممکن است احساس تنهایی‌تان را کاملا از بین نبرد. اما مراقبت ویژه از خود می‌تواند کمک‌تان کند تا احساس بهتری داشته باشید و از تنهایی خود لذت بیشتری ببرید. یک دوش آرامش‌بخش بگیرید، یک کتاب خوب بخوانید، به یک سرگرمی بپردازید یا سعی کنید مهارت جدیدی بیاموزید. انجام کاری برای خودتان، نوعی مراقبت از خود است که به‌ویژه در زمان‌های دشوار اهمیت می‌یابد.
وقت گذاشتن برای انجام کارهایی که باعث افزایش عزت نفس شما می‌شود یا حداقل به شما حس خوبی می‌دهد، نه تنها تمرکزتان را از احساس تنهایی دور می‌کند، بلکه می‌تواند روحیه شما را نیز تقویت کند.
-
انتظارات خود را بازبینی کنید
بخشی از اینکه چرا شب یلدا برای بسیاری از مردم احساس تنهایی ایجاد می‌کند، این است که جامعه ما انتظارات زیادی برای این شب دارد. در این زمان شلوغ که همه قرار است به مهمانی بروند، هدایا ردوبدل کنند و سفره‌های پر هزینه بچینند، فقدان یک شریک عاشقانه یا یک خانواده نزدیک، فاجعه به نظر می‌رسد.
یکی از راه های مقابله با احساس تنهایی در شب یلدا این است که در انتظارات خود تجدید نظر کنید. برای مثال، بدانید که اشکالی ندارد اگر به جای یک شریک عاطفی بی‌نقص، دوست خوبتان را به مهمانی دعوت کنید. یا عشق ناقص یکی از اعضای ناکامل خانواده، هنوز عشق به حساب می‌آید.
-
در تنهایی در شب یلدا از دنبال کردن تصویر بی‌نقص زندگی دیگران در اینستاگرام دست بردارید
مهم است بدانیم افراد کمی هستند که واقعا زندگی بی‌نقصی داشته باشند. تمرکز خود را به همه چیزهای باارزشی که در زندگی خود دارید معطوف کنید. در شب یلدا، احتمالا تعداد زیادی از دنبال‌شوندگان (فالویینگ‌های) شما تصاویری از مهمانی‌های شلوغ و سفره‌های مجلل خود منتشر می‌کنند.
رسانه‌های اجتماعی می‌توانند در این شب استرس زیادی به شما تزریق کنند. بنابراین به جای مقایسه خود با دیگران و زندگی آنلاینی که آنها به تصویر می‌کشند، تمام تلاش خود را برای شمارش داشته‌های باارزش‌تان انجام دهید.
-
با اطرافیان‌تان ارتباط برقرار کنید
بد نیست در این زمان باقی‌مانده تا شب یلدا، ارتباطات خود را بیشتر کنید. به همسایه‌ها سلام کنید، با همکارانتان در محل کار مهربان‌تر باشید، برای آشنایان پیام تبریک شب یلدا بفرستید یا با یک دوست قدیمی خود تماس بگیرید و بگویید به یادش هستید. این تلاش‌ها، حتی اگر به شکل‌گیری روابط بادوام نیانجامد، حس خوبی به شما منتقل می‌کند و از احساس تنهایی‌تان می‌کاهد.
شاید هم زمان آن باشد که به دوستان مجازی دیرینه خود که فقط از طریق لایک با آنان در ارتباط‌اید، پیام بفرستید.
-
فهرست قدردانی تهیه کنید
داشته‌های خود را روی یک برگه کاغذ بنویسید و بابت آنها حس قدردانی را در خود پرورش دهید. این کار، ذهن شما را از تنهایی‌تان منحرف می‌کند و به‌تان یادآور می‌شود که چیزهای باارزشی دارید؛ این می‌تواند یک حیوان خانگی یا دستاورد شغلی یا تحصیلی باشد.
-
با کمک به دیگران، از تنهایی در شب یلدا بکاهید
یکی از راه‌های معنی‌دار برای احساس تنهایی کمتر در شب یلدا این است که وقت خود را به هدفی اختصاص دهید که به آن باور دارید. کمک به دیگرانی که نیازمند یاری‌اند، می‌تواند شما را سرشار از احساس عشق و غرور کند.
می‌توانید در این شب با تهیه اقلامی اندک مانند بسته‌ای شکلات یا تعدادی بادکنک به مراکز خیریه سر بزنید. کودکان بی سرپرست یا بدسرپرست یا سالمندان در مراکز نگهداری ممکن است از حضور شما در این شب در کنار خود احساس شعف کنند. همچنین با این کار ممکن است با افرادی مانند خود که با هدف خیرخواهانه به قصد کمک‌رسانی به این مراکز آمده‌اند، آشنا شوید.
بیشتر بخوانید: بهترین روش‌ها برای ایجاد حال خوب
-
احساسات خود را بررسی کنید
اگرچه این تمرین خاص احتمالا بلافاصله احساس بهتری در شما ایجاد نمی‌کند، اما اگر بیشتر اوقات احساس تنهایی می‌کنید، ممکن است نشانه‌ای از نیاز به کمک یک روانشناس باشد. راه‌های زیادی برای ارتباط آنلاین با یک درمانگر ( مشاوره آنلاین ) وجود دارد، بنابراین حتی مجبور نیستید خانه خود را ترک کنید.
با کمک درمانگر متوجه خواهید شد که علت تنهایی شما چیست؟ آیا چیزی درون شما باعث می‌شود که مردم را از خود دور نگه دارید؟ اگر می‌خواهید روابط دوستانه‌ی عمیق‌تری تجربه کنید، صرف کمی وقت و هزینه در این راه، ارزشش را دارد.
شب یلدا 1402 چه زمانی است؟
شب یلدا 1402 مصادف با پنجشنبه 30 آذر و شب یکم دی ماه است. به تاریخ میلادی این شب برابر با 21 دسامبر 2023 و 7 جمادی‌الثانی 1445 است.
خلاصه
تاثیر شب یلدا بر سلامت روان فراوان است. پیوندهای اجتماعی در این شب تقویت می‌شوند و احساس تعلق داشتن به یک گروه، حس خوشایندی در ما ایجاد می‌کند.
اگر در شب یلدا تنها هستید، بدانید که افراد زیادی شبیه به شما وجود دارند. سعی کنید به جای تماشای تصاویر پر زرق و برق جشن‌های دیگران در فضای مجازی، داشته‌های ارزشمند خود را فهرست کنید، به دوستان قدیمی خود پیام تبریک بفرستید، انتظارات خود را بازبینی کنید و با خود مهربان باشید. همچنین می‌توانید این شب را در مراکز خیریه به شاد کردن نیازمندان بپردازید و اینگونه از احساس تنهایی خود بکاهید.
همچنین بدانید که خانواده نباید لزوما خویشاوند خونی در نظر گرفته شود. دوستان صمیمی یا والدین و خواهر و برادرهای ناتنی نیز می‌توانند نقش خانواده شما را ایفا کنند.
سخن پایانی
در آخر به یاد داشته باشید که جشن شب یلدا یک رسم باارزش دیرینه است که پیامی والا دارد. هدف از برگزاری این جشن، برگزاری تجملاتی آن و تهیه اقلام خوراکی گران‌قیمت نیست. بلکه هدف، بدرود با اندوه پاییز، درود فرستادنی نمادین به روزهای روشن آینده و قدردانی از حضور عزیزان‌مان است.
تیم سها کلینیک به نوبه خود این شب گرانمایه را به هم‌میهنان گرامی در سرتاسر دنیا شادباش می‌گوید 🙂
منبع
کلینیک روانشناسی سها٬ مرکز ارائه خدمات مشاوره روانشناسی٬ مشاوره آنلاین٬ مشاوره خانواده و مشاوره جنسی
ممنون بابت پرداختن علمی به موضوع تنهایی در شب یلدا . حس خیلی خوبی بهم داد. یلدای شما هم مبارک ❤❤❤
مهسای عزیز
ممنون از بازخوردت. همچنین بر شما 💚