رضایت جنسی در روابط جنسی
رضایت جنسی زمانی اتفاق می افتد که همه افراد درگیر در هر نوع فعالیت جنسی موافق باشند که به انتخاب خود در این فعالیت شرکت دارند. همچنین آنها باید از آزادی و ظرفیت لازم برای این انتخاب برخوردار باشند.
همه ما این حق را داریم که به رابطه جنسی یا هر نوع فعالیت جنسی دیگر (برای مثال بوسیدن، لمس جنسی یا انجام یک عمل جنسی) بی میل باشیم. در کنار آن، از این حق نیز برخورداریم که در هر زمانی نظر خود را تغییر دهیم یا انتخاب کنیم که یک فعالیت جنسی را فقط با یک نفر و نه دیگران تجربه کنیم.
بدون رضایت، هر نوع فعالیت جنسی به منزلۀ خشونت جنسی است.
باورهای غلطی دربارۀ به رضایت و خشونت جنسی وجود دارند که به قربانیان و بازماندگان احساس گناه و تقصیر میدهد. این باورها ممکن است باعث شوند که افراد احساس کنند آنچه برای آنها رخ داده، خشونت جنسی “واقعی” نبوده است.
بیشتر بخوانید: مشاوره جنسی
اما باید بدانید فرقی نمی‌کند که کسی جراحات مشهود نداشته باشد یا فریاد نزند، برای فرار تلاش نکند یا با طرف مقابل نجنگد. همچنین مهم نیست که قربانی چه لباسی به تن داشته یا از قبل چه تعاملی میان آنها رخ داده است. اینکه قربانی هم احساس تحریکشدگی را تجربه کرده یا از قبل مرتکب را می شناخته نیز اهمیتی ندارد. اگر فردی نسبت به هر شکل از فعالیت جنسی رضایت نداشته باشد، آن عمل همیشه خشونت جنسی تلقی میشود و صد درصدِ تقصیر متوجه عامل یا عاملان خشونت است.
با وجود افکار نادرستی که پیرامون خشونت جنسی وجود دارد، تشخیص اینکه رضایت در زندگی واقعی دقیقاً چگونه به نظر میرسد ممکن است گاهی گیج‌کننده باشد. بنابراین، اجازه دهید کمی بیشتر به آن بپردازیم.
رضایت جنسی در روابط به چه معناست؟
طبق قانون جرایم جنسی 2003 در صورتی فرد به فعالیت جنسی رضایت می دهد که:
- به انتخاب خود با آن فعالیت موافق باشد و
- آزادی و ظرفیت اجرای آن انتخاب را داشته باشد
اگر کسی به هر نوع فعالیت جنسی «نه» بگوید، یعنی با انجام آن موافق نیست. اما، اگر کسی با صدای بلند «نه» نگوید، به سادگی به این معنی نیست که او نیز با آن فعالیت موافق است. اگر کسی نامطمئن به نظر میرسد، ساکت می‌ماند، خود را عقب می‌کشد یا پاسخی نمی‌دهد، یعنی با فعالیت جنسی موافق نیست. در واقع، برای افرادی که خشونت جنسی را تجربه کرده اند، بسیار رایج است که متوجه شده باشند قادر به حرکت یا صحبت کردن نیستند.
فرد، آزادی و موقعیت موافقت با فعالیت جنسی را ندارد اگر:
- در خواب یا بیهوش باشد.
- مست باشد یا مواد مخدر مصرف کرده باشد.
- میخکوب یا مبهوت شده باشد
- در سن بسیار پایینی باشد.
- یک اختلال یا بیماری روانی داشته باشد که توان انتخاب را از وی سلب کند.
- تحت فشار گذاشته شود، مورد قلدری و آزار قرار گیرد، فریب داده شود یا از روی ترس «بله» بگوید.
- طرف مقابل از نیروی بدنی علیه آنها استفاده کند.
اگر کسی از رضایت شما برای انجام یک فعالیت جنسی مطمئن نیست، لازم است نظر شما را جویا شود. اگر آنها متوجه یا مشکوک شوند که شما رضایت جنسی صد درصدی به انجام آن فعالیت ندارید یا با آن احساس راحتی نمیکنید باید فوراً متوقف شده و از آن کار دست بکشند.
چرا «بله» همیشه به معنای رضایت جنسی نیست؟
از آنجا که رضایت باید شامل آزادی و ظرفیت رضایت باشد، «بله» گفتن کافی نیست.
اجبار، تحت فشار قرار گرفتن، قلدری، کنترلگری، فریب خوردن یا ترسیدن، آزادی و ظرفیت ما را برای انتخاب در موقعیت‌های مختلف از بین می‌برد.
برای مثال، اگر فردی در یک رابطۀ توهین آمیز باشد، ممکن است از ترس آسیب رسیدن به سلامتی خود یا دیگران به چیزی “بله” بگوید، که با “بله” گفتن با تمایل قلبی بسیار فاصله دارد. ترس، آزادی و ظرفیت آنها را برای انتخاب واقعی سلب می کند. همانطور که اگر جلوی باجۀ عابربانک کسی با یک چاقو در دستش پشت سر ما بایستد و رمز کارتمان را بخواهد، بسیاری از ما آن را در اختیارش میگذاریم اما راضی نیستیم که از ما دزدی شود. در رابطه جنسی هم همینطور است. اگرچه، در این مورد، «چاقو» می‌تواند جایگزین کاملاً متفاوتی داشته باشد؛ مانند تهدید مرتکب به انتشار عکس غیراخلاقی از قربانی، تهدید به شایعه پراکنی دروغین در مورد وی و یا ایجاد احساس بی ارزشی در او.
رضایت جنسی واقعاً چه شکلی است؟
در ادامه به چند نمونه از آنچه که رضایت جنسی در عمل به آن شبیه است اشاره میکنیم. رضایت چیزی شبیه این موارد است:
- با شور و شوق «بله!» میگویید
- با طرف مقابل در مورد کارهایی که دوست دارید یا ندارید، صحبت می‌کنید و در مقابل به صحبت های او نیز گوش می‌دهید.
- در روند فعالیت جنسی، نظر او را جویا می‌شوید؛ برای مثال، می‌پرسید: «با این کار مشکلی نداری؟»، «آیا می‌خواهی سرعت خود را کم کنیم؟» یا « می‌خواهی متوقفش کنیم؟»
- به انتخاب کسی که «نه» میگوید، احترام میگذارید و هرگز سعی نمیکنید نظر آنها را تغییر دهید یا به آنها فشار وارد کنید.
بیشتر بخوانید: معرفی سکس تراپی یا درمان جنسی
رضایت جنسی مانند یک مجوز یا کوپن نیست که بتوانیم تا زمان تاریخ انقضای آن یا در هر وقت که می‌خواهیم، از آن استفاده کنیم. شخصی که دیشب واقعاً تمایل به برقرای رابطه جنسی با ما داشت، ممکن است امروز صبح این رابطه را نخواهد و این 100٪ حق اوست.
همچنین فرقی نمی‌کند که با طرف مقابل تان ازدواج کرده باشید یا با او در رابطۀ عاطفی درازمدت باشید، هنوز لازم است که هر بار رضایت آنها را جلب کنید.
بیشتر بخوانید: مزایای استفاده از مشاور زناشویی
رضایت جنسی به این شکل نیست:
- احساس می کنید که باید با رابطه جنسی یا سایر فعالیت های جنسی موافقت کنید و رضایت جنسی داشته باشید، زیرا در صورت «نه» گفتن نگران واکنش طرف مقابل خواهید بود.
- زمانی که شما در خواب یا بیهوش هستید، شخصی با شما رابطه جنسی برقرار کند یا شما را به صورت جنسی لمس می کند.
- وقتی شخص بی توجه به نشانه های غیرکلامی شما مبنی بر اینکه مطمئن نیستید یا نمی خواهید به آن فعالیت ادامه دهید (مثلاً اگر خود را کنار بکشید، بیحرکت بمانید یا ناراحت به نظر برسید) به فعالیت جنسی ادامه می دهد.
- وقتی فرد فرض می کند به دلیل رفتارهای تان یا لباسی که به تن دارید، مایل به برقراری رابطه جنسی هستید.
- زمانی که فرد فرض می کند چون قبلاً با او فعالیت جنسی داشته اید، باز هم می خواهید با او در فعالیتهای جنسی شرکت کنید.
- وقتی شخص فرض می کند چون به یک فعالیت جنسی رضایت داده اید، با فعالیت های جنسی دیگر هم موافق هستید؛ مثلاً فکر می کند چون قبلاً یکدیگر را بوسیده اید، پس با برقراری رابطۀ جنسی مشکلی نداربد.
- شخصی که در حین رابطه جنسی‌ای که شما تنها با شرط استفاده از کاندوم به آن رضایت داده اید، کاندوم را خارج میکند.
با این حال، لطفاً توجه داشته باشید که اینها تنها چند نمونه از مواردی هستند که «رضایت جنسی» محسوب نمی شوند. اگر شما نمی‌خواستید اتفاقی رخ دهد، رضایت خود را به طرف مقابل نداده اید. همچنین اگر قادر به تصمیم گیری در مورد اینکه آن رابطه را می خواهید یا نه نبودید (مثلاً اگر کودک یا مست بودید)، شما به آن فعالیت رضایت ندادهاید. و وقتی رضایت جنسی وجود نداشت، هر چه که بود خشونت جنسی محسوب میشد.
اگر به فعالیت جنسی با کسی وارد شوید و او از شما بخواهد دست از کار بکشید و شما فعالیت را متوقف نکنید، مرتکب جرم جنسی شده اید؛ به همین سادگی.
سن قانونی در رضایت جنسی
سن رضایت جنسی در کشورهای مختلف، متفاوت است و نوجوانان از هر جنسیتی در سن قانونی ایالت خود می توانند که با رضایت شخصی در فعالیت جنسی شرکت کنند. همچنین قانون حمایت از کودکان و جوانان بیان میکند که افراد در سنین پایین هرگز نمی توانند تحت هیچ شرایطی به فعالیت جنسی رضایت دهند.
منبع:
https://rapecrisis.org.uk/get-informed/about-sexual-violence/sexual-consent
