همدلی (empathy) یکی از مهمترین مهارتهای انسانی است که نقش حیاتی در برقراری ارتباط موثر، کاهش تنشهای بینفردی و تقویت روابط اجتماعی ایفا میکند. توانایی درک احساسات، افکار و تجربههای دیگران، ما را به انسانهایی دلسوزتر و همراهتر تبدیل میکند. در این مقاله، به این میپردازیم که همدلی دقیقا چیست و چگونه میتوان با بهرهگیری از 13 روش کاربردی، آن را در زندگی روزمره تقویت کرد.
همدلی یک مهارت مهم در روابط و خانواده است. روانشناس رابطه و مشاوره خانواده در جلسات تراپی میتواند به شما کمک کند که همدلی خود را نسبت به دیگران تقویت کنید.
کافیست با شمارههای مرکز مشاوره روانشناسی سُها 02166932737 یا 09198791784 تماس بگیرید.
خلاصه مقاله «همدلی چیست» در یک نگاه
عنوان |
توضیح |
همدلی چیست؟ | توانایی درک احساسات، افکار و تجربههای دیگران از دیدگاه آنها، که باعث تقویت روابط و حمایت اجتماعی میشود. |
انواع همدلی | 1. همدلی احساسی (فهم احساسات دیگران)، 2. همدلی جسمانی (واکنش فیزیکی به احساسات دیگران) 3. همدلی شناختی (درک دیدگاه ذهنی دیگران) |
روشهای تقویت همدلی
|
با دقت گوش دهید، به زبان بدن توجه کنید، سعی کنید حتی در اختلاف نظر، دید دیگران را درک کنید، سوال بپرسید، خود را جای دیگران بگذارید، روابط خود را تقویت کنید، تعصبات خود را بشناسید، روی شباهتها تمرکز کنید، آسیبپذیر باشید، تجربیات جدید را امتحان کنید، داستانها و تحقیقهای روانشناسی را مطالعه کنید، ذهنآگاهی را در خود تقویت کنید، از راهنمایی یک درمانگر کمک بگیرید |
همدلی چیست؟
همدلی در روانشناسی یعنی بتوانیم احساسات، تجربهها و وضعیت ذهنی دیگران را از نگاه خودشان درک کنیم. مثلا وقتی رنج کسی دیگر را میبینیم — مانند زمانی که کسی عزیزی را از دست داده — بتوانیم خودمان را در موقعیت او تصور کنیم و احساسی مشابه با آنچه او تجربه میکند، داشته باشیم. این مهارت به ما کمک میکند روابط بهتری بسازیم، از دیگران حمایت کنیم، مشکلات را بهتر حل کنیم و تعاملات اجتماعی قویتری داشته باشیم.
انواع مختلف همدلی
انواع همدلی میتواند بسته به موقعیتها، اشکال مختلفی داشته باشد. برخی از انواع مختلف همدلی که ممکن است تجربه کنید عبارتند از:
همدلی احساسی (Emotional empathy)
همدلی احساسی به معنای توانایی فهم احساسات دیگران و واکنش نشان دادن به آنها به شکلی مناسب است. این نوع درک میتواند موجب ایجاد حس نگرانی نسبت به حال دیگران یا باعث ایجاد ناراحتی در خود فرد شود.
همدلی جسمانی (Physical empathy)
همدلی جسمانی زمانی رخ میدهد که شما نسبت به تجربههای دیگران واکنش فیزیکی نشان میدهید. برای مثال، ممکن است وقتی شاهد خجالت کشیدن کسی هستید، خودتان هم دچار سرخی صورت یا دلآشوب شوید.
همدلی شناختی (Cognitive empathy)
همدلی شناختی به توانایی فهم دیدگاهها و وضعیت ذهنی دیگران اشاره دارد؛ یعنی اینکه بتوانید تصور کنید فرد دیگری در یک موقعیت خاص چه احساسی دارد یا چگونه میاندیشد. این مفهوم به آنچه روانشناسان «نظریه ذهن یا theory of mind» مینامند، نزدیک است.
بیشتر بخوانید: مدیریت هیجان و احساس چیست؟
تفاوت همدلی با همدردی
تفاوت همدلی و همدردی در چیست؟ از میان تفاوتهای همدلی با همدردی میتوان به دو مورد زیر اشاره کرد:
- همدلی و همدردی هر دو واکنشهایی به احساسات دیگران هستند. با این حال، همدردی یعنی درک احساسات یک نفر از دیدگاه خودمان، در حالی که همدلی یعنی احساس کردن احساسات او از دیدگاه خودش.
- در همدردی، بر اساس تشخیص ناراحتی یا رنج طرف مقابل، نسبت به او احساس دلسوزی و نگرانی پیدا میکنیم. در حالیکه در همدلی، احساسات فرد دیگر را از طریق تجربه غیرمستقیم افکار، احساسات و برداشتهای او درک میکنیم.

13 روش کاربردی برای همدلی
خوشبختانه همدلی مهارتی است که میتوانید آن را یاد بگیرید و قویترش کنید. اگر میخواهید در همدلی پیشرفت کنید، 10 روش زیر که به شما معرفی میکنیم میتوانند بهترین گزینهها برای شما باشند:
1. با دقت گوش دهید
سعی کنید به حرفهای دیگران کامل گوش دهید، بدون اینکه صحبتشان را قطع کنید. گوش دادن همدلانه یعنی واقعا حرفهای طرف مقابل را بفهمید، نه اینکه فقط منتظر نوبت حرف زدن خودتان باشید.
2. به زبان بدن توجه کنید
گاهی اوقات افراد احساسات خود را بدون کلمات نشان میدهند. به حرکات دست، حالت چهره و لحن صدا دقت کنید.
3. سعی کنید حتی در اختلاف نظر، دید دیگری را درک کنید
لازم نیست با همه موافق باشید، اما میتوانید تلاش کنید احساسات و دیدگاه دیگران را بفهمید.
4. سوال بپرسید
با پرسیدن سوالهای باز، به طرف مقابل فرصت بدهید تا بیشتر درباره خودش و تجربیاتش حرف بزند.
5. خود را جای دیگران بگذارید
تجسم کنید اگر جای فرد مقابل بودید، چه احساسی داشتید یا چه واکنشی نشان میدادید.
6. روابط خود را تقویت کنید
یکی از بهترین راهها برای بیشتر شدن همدلی، داشتن ارتباط باز و صادقانه در روابط است. تلاش کنید فضای امنی ایجاد کنید که دیگران بتوانند راحت حرف بزنند. به حرفهایشان با دقت گوش دهید و احساسات خود را هم بدون ترس بیان کنید.
7. تعصبات خود را بشناسید
به تعصبهایی که ممکن است ناخودآگاه داشته باشید فکر کنید و ببینید چطور ممکن است مانع همدلی شما شوند.
8. روی شباهتها تمرکز کنید
بیشتر روی چیزهایی که شما را به دیگران شبیه میکند تمرکز کنید، نه روی تفاوتها.
9. آسیبپذیر باشید!
از صحبت کردن درباره احساسات خودتان نترسید. این کار باعث ایجاد ارتباط واقعیتر با دیگران میشود.
10. تجربیات جدید را امتحان کنید
شرکت در موقعیتهای تازه، دید شما را نسبت به احساسات و مشکلات دیگران بازتر میکند.
11. داستانها و تحقیقهای روانشناسی را مطالعه کنید
خواندن داستانهای مختلف، شما را با دیدگاهها و احساسات متنوع آشنا میکند و به افزایش همدلی کمک میکند. میتوانید با خواندن تحقیقات علمی، درک دقیقتری از نحوه عملکرد همدلی در افراد مختلف پیدا کنید.
12. ذهنآگاهی را در خود تقویت کنید
ذهنآگاهی (Mindfulness) یعنی آگاه بودن از لحظه حال، بدون قضاوت. تمرینهایی مثل مدیتیشن میتوانند به شما کمک کنند احساسات خود را بهتر بشناسید و در نتیجه نسبت به دیگران هم همدلتر باشید.
13. از راهنمایی یک درمانگر کمک بگیرید
اگر میخواهید شناخت عمیقتری نسبت به تواناییهای همدلانه خود پیدا کنید، کار با یک درمانگر میتواند گزینه بسیار خوبی باشد. تراپیست ها به شما کمک میکنند مهارتهایی مثل حل تعارض، بیان احساسات و کنترل همدلی بیش از حد را یاد بگیرید. همچنین اگر مشکلاتی دارید که بر تعاملهای اجتماعیتان تاثیر میگذارد، آنها میتوانند راههایی برای مدیریت آن به شما پیشنهاد دهند.
درمان میتواند حضوری یا آنلاین باشد و تحقیقات نشان میدهند که در بسیاری از موارد، هر دو روش اثرات مشابهی دارند. اگر دوست دارید از خانه و در محیطی راحت این مسیر را شروع کنید، مشاوره آنلاین سها کلینیک بهترین انتخاب است.
آیا سن روی همدلی تاثیر میگذارد؟
با افزایش سن، «همدلی شناختی» یعنی توانایی درک دیدگاه دیگران، معمولا دچار افت میشود. این مهارت در نوجوانی شروع به رشد میکند، در اواخر ۳۰ یا اوایل ۴۰ سالگی به اوج میرسد و بعد آرامآرام کاهش پیدا میکند. برای همین ممکن است مثلا سختتر از قبل بفهمید که چرا همکار جوانترتان این همه پیرسینگ دارد! البته شما همیشه با یادگیری بیشتر میتوانید توانایی خود را در همدلی تقویت کنید. البته خبر خوب این است که «همدلی عاطفی»، یعنی درک احساسات دیگران، معمولا با افزایش سن کاهش پیدا نمیکند، حتی ممکن است قویتر شود. شما هنوز هم میتوانید حس دیگران را بفهمید، مخصوصا وقتی از نزدیک با شرایط سخت آنها آشنا شوید.
در زمینه همدلی با اطرافیانتان دچار مشکل هستید؟
اگر احساس میکنید در درک احساسات دیگران یا همدلی با اطرافیانتان دچار مشکل هستید، کلینیک روانشناسی سُها میتواند نقطه شروع مناسبی برای شما باشد. در این مرکز، با کمک روانشناسان متخصص، ریشههای این مسیله شناسایی شده و با روشهای علمی و درمانهای فردی، توانایی درک و همدلی بهتدریج تقویت میشود. برای ثبت نوبت یا راهنمایی بیشتر، با شمارههای 02166932737 یا 09198791784 در تماس باشید.
جمعبندی
همدلی یکی از مهمترین مهارتهای انسانی برای برقراری ارتباط موثر و سالم است. این توانایی به ما کمک میکند احساسات، افکار و شرایط دیگران را بدون قضاوت درک کنیم و از دید آنها به مسائل نگاه کنیم. همدلی باعث ایجاد پیوندهای عاطفی قوی، کاهش تعارضات و افزایش درک متقابل در روابط شخصی و اجتماعی میشود. این مهارت را میتوان با تمریناتی مانند گوش دادن فعال، پذیرش تفاوتها، خودآگاهی و مطالعه داستانها و تحقیقات روانشناسی تقویت کرد.
سوالات متداول
۱. همدلی چیست؟
همدلی یعنی توانایی درک و احساس کردن وضعیت و هیجانات دیگران از دیدگاه آنها، بدون قضاوت.
2. همدلی چه نقشی در روابط انسانی دارد؟
همدلی به بهبود ارتباطات، حل تعارضها و ایجاد پیوندهای عاطفی قویتر کمک میکند.
3. چگونه میتوان همدلی را تقویت کرد؟
با گوش دادن فعال، توجه به زبان بدن دیگران، سعی در درک اختلاف نظرها و سوال پرسیدن میتوان توانایی همدلی را تقویت کرد.