رفتارهای جنسی کودکان چقدر نگران‌کننده است؟ صحبت کردن با فرزندان در مورد نواحی خصوصی و رشد جنسی آنها همیشه آسان نیست. در این مقاله درباره علل و مقابله با رفتارهای جنسی کودکان می‌خوانید.
بیشتر بخوانید: آموزش پیشگیری از آزار جنسی به کودکان
علل رفتارهای جنسی کودکان چیست؟
دیدن رفتارهای جنسی در کودک خردسال شما ممکن است ناراحت‌کننده باشد. ممکن است نگران باشید که این رفتارها عجیب، انحرافی یا نشانه‌ای از قربانی شدن جنسی هستند.
در واقع، رفتارهای جنسی کودکان، به ویژه در سنین حدود 3 تا 6 سالگی، رایج است. معمولا آنها بخشی طبیعی از رشد هستند. اما تا چه حد؟ با ما همراه باشید.
کنجکاوی طبیعی کودکان در مورد بدن‌شان
کودکان در سنین بسیار پایین، شروع به کشف بدن خود می‌کنند. آنها ممکن است اعضای بدن از جمله اندام تناسلی خود را لمس کنند یا مالش دهند. مهم است به خاطر داشته باشید که این رفتارها انگیزه جنسی ندارند. معمولا محرک این رفتارها، کنجکاوی و تلاش برای آرام‌سازی خود است.
کودکان در این سن تمایل دارند سوالاتی جنسی پیرامون تفاوت بدن دختر و پسر یا بچه‌دار شدن بپرسند. یا ممکن است بخواهند اندام جنسی همسالان را ببینند یا اندام جنسی خود را به دوستان‌شان نشان دهند.
نباید به سادگی از اینگونه رفتارها یا سوالات چشم‌پوشی کنیم. سوالات و رفتارهای جنسی کودکان نیازمند برخوردی منطقی و صبورانه از سمت والدین است.
رفتارهای جنسی طبیعی در کودکان نوپا و پیش دبستانی
رفتار به هنجار و عادی جنسی رایج در کودکان 2 تا 6 ساله می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- لمس یا مالیدن اندام تناسلی خود در ملا عام یا به طور خصوصی
- نگاه کردن به یا لمس اندام تناسلی همسالان یا خواهر و برادر
- نشان دادن اندام تناسلی به همسالان
- خیلی نزدیک به دیگران ایستادن یا نشستن
- تلاش برای برهنه دیدن همسالان یا بزرگسالان
آیا خود تحریکی کودک نشانه مورد آزار جنسی بودن است؟
مراقبان اغلب تصور می‌کنند که رفتارهای خودتحریکی مانند خودارضایی احتمالا از جایی آموخته می‌شوند. و فرض می‌کنند که این یعنی کودک مورد آزار جنسی قرار گرفته است. اما اینگونه نیست. کودکان به سادگی اندام تناسلی خود را پیدا می‌کنند، تصادفا متوجه می‌شوند که تحریک آن احساس خوبی دارد و به رفتار خود ادامه می‌دهند.
وقتی رفتارهای جنسی کودکان اتفاق می‌افتد چه باید کرد
به طور کلی، در موارد زیر جای نگرانی نیست:
- آن دسته از رفتارهای جنسی کودکان که به راحتی می‌توان حواس کودک را از آنها پرت کرد
- رفتارهای جنسیی که باعث آسیب یا ناراحتی نمی‌شوند
وقتی این رفتارها اتفاق می‌افتد، مهم است آرام بمانید و عصبانیت نشان ندهید. در عوض، سعی کنید توجه فرزندتان را به چیز دیگری معطوف کنید. این رخداد همچنین فرصت خوبی برای بحث در مورد ایمنی بدن و احترام به یکدیگر است.
مشکلات رفتارهای جنسی کودکان : علایم هشدار
والدین همچنین باید بدانند چه زمانی رفتارهای جنسی کودکان ممکن است بیش از یک کنجکاوی بی‌ضرر باشد و نیاز به رسیدگی متخصص دارد. رفتار جنسی نامتناسب با سن، ممکن است خطری برای ایمنی فرزند شما و سایر کودکان باشد. آنها همچنین می‌توانند نشانه یک اختلال عصبی روانشناختی زمینه‌ای، سواستفاده فیزیکی یا جنسی یا قرار گرفتن در معرض محتوای جنسی از رسانه‌ها باشند.
رفتارهای جنسی خطرآفرین در کودکان شامل هر عملی است که:
- مخل است (به دلیل این رفتار نمی‌توانند روی تکالیف خود تمرکز کنند)
- نمی‌توان حواس کودک را از آن پرت کرد
- باعث درد یا آسیب روانی یا جسمی به خود یا دیگران می‌شود
- با پرخاشگری فیزیکی همراه است
- شامل اجبار یا زور است
- تقلیدی از عمل دخول یا اعمال جنسی بزرگسالان است
آموزش ایمنی و حدود بدن به کودکان: 10 نکته برای والدین
شما می‌توانید آموزش در مورد مرزهای بدن و ایمنی را به محض اینکه کودک‌تان شروع به صحبت کرد، آغاز کنید. در ادامه چند نکته وجود دارد که می‌تواند کمک‌کننده باشد:
-
رفتارهای جنسی کودکان را چگونه کنترل کنیم از زبان مناسب استفاده کنید
به کودکان تا جای ممکن نام‌های مناسب برای همه قسمت‌های بدن، از جمله اندام تناسلی آنها را بیاموزید: آلت تناسلی، واژن، سینه و باسن.
دادن نام‌های ساختگی به اعضای بدن ممکن است این تصور را ایجاد کند که آنها اعضای بدی هستند و نمی‌توان در موردشان صحبت کرد. همچنین، به کودک خود آموزش دهید که کدام قسمت‌ها «خصوصی» هستند. نواحیی از بدن که معمولا با لباس شنا پوشیده می‌شوند، خصوصی‌اند: از جمله اندام تناسلی و باسن (و سینه در دختران). آموزش دهید که نواحی خصوصی نباید بدون اجازه خود فرد دیده یا لمس شوند.
-
حریم شخصی و مرزها را در خانه رواج دهید
حیا مفهومی نیست که بیشتر کودکان خردسال بتوانند آن را کاملا درک کنند. اما شما هنوز هم می‌توانید پایه‌ای برای بحث‌های آینده ایجاد کنید و مرزهای اجتماعی خوب را مدل‌سازی کنید. به عنوان مثال، اگر بچه‌های شما فاصله‌ی سنی دارند، به کودکان کوچک‌تر بیاموزید که اگر خواهر و برادر بزرگ‌تر درخواست داشتن حریم خصوصی کردند، به آن احترام بگذارند.
-
عشق ورزیدن را تحمیل نکنید
کودکان را مجبور نکنید که به شما یا اقوام بغل یا بوسه بدهند. حتی اگر نخواهند به مادربزرگ یا پدربزرگ خود بوسه‌ی خداحافظی دهند، اشکالی ندارد. به کودک خود روش‌های جایگزین برای نشان دادن محبت و احترام را بیاموزید که نیازمند لمس فیزیکی نباشد (مانند فرستادن بوسه در هوا و غیره). تاکید کنید که بدن آنها متعلق به خودشان است.
-
لمس خوب و لمس بد را آموزش دهید
لمس خوب راهی است که مردم با آن به یکدیگر کمک می‌کنند. مثل وقتی که مراقبان در حمام کردن یا دستشویی رفتن به بچه‌ها کمک می‌کنند. یا وقتی که دکترها در کنار والدین، بدن بچه‌ها را چک می‌کنند تا از سلامت‌شان مطمین شوند. به فرزندتان اطمینان دهید که بیشتر لمس‌ها خوب هستند.
لمس بد لمسی است که بچه‌ها آن را دوست ندارند، به آنها آسیب می‌رساند، آنها را ناراحت یا گیج می‌کند، یا هر گونه لمسی که مربوط به قسمت‌های خصوصی بدن باشد.
-
تاکید کنید که مردم باید به هم احترام بگذارند
در مورد اینکه هرگز برای هیچ‌کس خوب نیست که بدون اجازه به قسمت‌های خصوصی آنها نگاه کند یا به آنها دست بزند، صحبت کنید. در عین حال، آنها نباید بدون اجازه به بدن دیگران نگاه کنند یا به آن دست بزنند.
-
به کودک خود یادآوری کنید که همیشه اگر کسی به قسمت‌های خصوصی بدنش دست زد، به شما یا بزرگسال مورد اعتماد دیگری بگوید.
لمس نامناسب (به خصوص توسط یک بزرگسال مورد اعتماد) می‌تواند برای کودک بسیار گیج‌کننده باشد. به فرزندان خود اطمینان دهید که اگر این موارد را به شما بگویند، به آنها گوش می‌دهید و باورشان می‌کنید.
-
مواجهه با رسانه‌های مجازی را کنترل کنید
با سیستم‌های رتبه‌بندی بازی‌های ویدیویی، فیلم‌ها و نمایش‌های تلویزیونی آشنا باشید. از بخش کنترل والدین در بسیاری از دستگاه‌های تلفن همراه و ماهواره‌ای استفاده کنید. ارایه جایگزین‌های مناسب، بخش مهمی از اجتناب از مواجهه با محتوای جنسی در رسانه‌ها است. توجه داشته باشید که کودکان ممکن است رفتارهای جنسی بزرگسالان را شخصا یا روی صفحات نمایش ببینند و به شما نگویند که این اتفاق افتاده است.
-
این اطلاعات را به طور منظم با فرزندان خود مرور کنید
برخی از زمان‌های مناسب برای صحبت با فرزندان در مورد ایمنی شخصی، هنگام استحمام، زمان خواب، ملاقات با پزشک و قبل از هر موقعیت جدیدی است. کودکان هر روز با بسیاری از بزرگسالان و کودکان مختلف ملاقات می‌کنند و با آنها ارتباط برقرار می‌کنند. به آنها کمک کنید موقعیت‌های خطرناک را شناسایی کنند. اگر نمی‌دانید چگونه، حتما با یک مشاور کودک مشورت کنید.
-
منتظر سوالات باشید.
سوالاتی که فرزند شما می‌پرسد و پاسخ های مناسب از سمت شما، به سن و توانایی درک کودک بستگی دارد. همیشه گفتن حقیقت مهم است. برای اینکه بدانید چگونه به سوالاتی مانند «بچه‌ها چطور به دنیا میان؟ مامان و باباها چطور بچه‌دار می‌شن؟» پاسخ دهید، حتما از کتب تربیت جنسی مورد اعتماد کمک بگیرید.
-
با پزشک یا روانشناس کودک مشورت کنید
اگر در بحث تربیت جنسی سوال یا ابهامی دارید، در صحبت با متخصص سلامت روان کودک درنگ نکنید. آنها می‌توانند با همکاری شما، رفتارهای «عادی جنسی» مناسب سن را از رفتارهایی که از نظر رشدی نامناسب‌اند یا نشانه‌ای از مشکلات جنسی‌اند، تشخیص دهند.
درخواست کمک از مشاورین کودک، به سادگی به این معنی است که شما بهترین‌ها را برای فرزندتان می‌خواهید. و هر کاری که می‌توانید برای کمک به به‌زیستی او انجام خواهید داد.
منبع
کلینیک روانشناسی سها٬ مرکز ارائه خدمات مشاوره روانشناسی٬ مشاوره آنلاین٬ مشاوره خانواده و مشاوره جنسی
