چطور شرم و خجالت در رابطه زناشویی را از زندگی جنسی خود دور کنیم؟

تاریخچه شرم و خجالت در رابطه زناشویی هنوز هم ما و هم سلامت روانی مان را تحت تاثیر قرار می دهد. این موضوع به ویژه برای کسانی که در جوامع محروم زندگی می کنند، اهمیت پیدا می کند.

آیا تا به حال شده است هنگام تصمیم گیری در مورد اینکه آیا بعد از یک بعد از ظهر عالی، نامزد خود را به خانه بیاورید یا نه مکث کنید، زیرا نگران این هستید که مردم چه فکری خواهند کرد؟

یا شاید در طول رابطه جنسی صمیمانه، برای درخواست چیز خاصی از شریک عاطفی تان تردید کرده اید، زیرا ترسیده اید آن را چیز عجیبی بداند.

تا به حال به این موضوع اندیشیده اید که این ترس از کجا می آید، یا حس کرده اید که در این احساسات تنهایید؟

عمدتاً سکس و مسائل مربوط به آن با شرم همراه اند. اگر متوجه این احساسات و نگرانی ها شده اید، تنها نیستید. خبر خوب این است که راه هایی برای پذیرش خودتان و آنچه شما را خشنود می کند (برای شما لذت بخش است) وجود دارد.

بیشتر بخوانید: مشاوره جنسی

چرا عمدتاً شرم و خجالت در رابطه جنسی به هم مربوط اند؟

رابطه جنسی از نظر تاریخی همواره با فضیلت و ارزش ها ارتباط داشته است. اجتماع، مردان و افراد دارای هویت مردانه را تشویق می کند تا سکس را به عنوان نوعی تسخیر و پیروزی ببینند و همزمان با اینکه مردم را به سوی درگیر شدن با مسائل جنسی سوق می دهد، دست به قضاوت افرادی می زند که نگاهی متفاوت به سکس و فواید سکس دارند. در نتیجه جایی برای کسانی که تمایل جنسی ندارند یا صرفا دیدگاه متفاوتی درمورد سکس دارند باقی نمی ماند.

از سویی دیگر عمدتاً زنان و افراد دارای هویت زنانه فکر می کنند باید تمایلات جنسی شان را مخفی یا از آن محافظت کنند. در نهایت فرض بر این است که زنانی که خود را به لحاظ جنسی محدود می کنند، به ارزش خود می افزایند. در طول تاریخ، معمولاً زنان به عنوان کالا معاوضه می شدند و ارزش بیشتری برای باکرگی قائل بودند.

امروزه این موضوع باعث شده است برخی زنان نسبت به داشتن میل جنسی فعال احساس شرم کنند، در حالی که به نظر نمی­رسد مردان و افراد دارای هویت مردانه چنین احساسی داشته باشند.  

برای افراد LGBTQIA+ سکس می تواند به عنوان موضوعی شرم آور احساس شود. برای سال ها بسیاری از هویت­های جنسی و جنسیتی به عنوان اختلالات روانی شناخته می شدند، و دیدگاه مذهبی مشهوری وجود دارد که در آن هر چیزی به جز رابطه جنسی بین زن و مرد، انحراف جنسی تلقی می شود.

حتی برای کسانی که خود را پیرو مذهب سنتی یا معنوی نمی دانند، فراموش کردن این دیدگاه های زیان بخش دشوار است، زیرا این دیدگاه در رسانه ها و فرهنگ ما رواج دارد. افزون بر این، فرآیند های قانونی مانند درمان تبدیلی باعث ادامه­یافتن طرح ایده­هایی می شوند که احساس شرم را در جوامع خاص تقویت می کنند.

همچنین سکس به عنوان وسیلۀ قدرت و کنترل استفاده می شود. سیاه پوستانی که در طول دورۀ تجارتِ برده در آن سوی اقیانوس اطلس و بعد از آن به بردگی گرفته شدند، مجبور بودند از عاملیت جنسی­شان دست بکشند، در نتیجه پس از آن به خاطر این کار با کلیشه های جنسی شناخته شدند.

در حالی که این دوره تنها دوره ای نیست،که شاهد استفاده از تجاوز جنسی برای کنترل کردن هستیم، اعضای جامعۀ سیاه پوستان هنوز هم با شرمی که از آن پیشینه برمی خیزد، دست و پنجه نرم می کنند.

با توجه به این زمینۀ آسیب رسان تاریخی و تعریفی که رسانه های کنونی از سکس دارند، به راحتی می توان ارتباط بین شرم و تمایلات شخصی را احساس کرد. به خصوص اگر فرد احساس کند که نمی تواند انتظارات جامعه را بر آورده کند یا از انتخاب های جنسی خود مطمئن نباشد.

انگ جنسی می تواند خود را در بسیاری از موقعیت های زندگی نشان دهد؛ مانند احساس شرم از دورۀ قاعدگی، شکل یا سایز بدن، تشخیص عفونت مقاربتی، هویت جنسیتی یا گرایش های جنسی. دکترسارا سیفلاورز می گوید: این موضوع می تواند از منابع زیادی مانند فرهنگ، باورهای مذهبی، نحوۀ تربیت افراد، تجارب گذشته یا حتی داستان هایی که از دیگران شنیده ایم نشأت بگیرد.

چگونه احساس شرم و خجالت در رابطه جنسی می تواند بر سلامت روانی ما تاثیر بگذارد؟

دکتر فلاورز می گوید: «هر یک از ما در یک بدن زندگی می کنیم و این بدن از اجزای به هم پیوسته شامل احساسات و سلامت روانی تشکیل شده است. احساسات ما می تواند تاثیر زیادی بر نحوۀ تجربه رویداد ها و چگونگی یادگیری و پردازش اطلاعات داشته باشد. این موضوع می تواند برای مسائل جنسی نیز روی دهد.»

مطالعه ای که اخیراً بر روی فعالیت جنسی انجام شده است این موضوع را تایید می کند. پژوهشگران دریافتند در طول 18 سال گذشته، فعالیت و شرکای جنسی در بزرگسالان کاهش پیدا کرده است. محققان فرضیه هایی مانند افزایش کلی افسردگی و اضطراب را مطرح کرده اند.

هرچند این پژوهش نشان نداد که احساس شرم با کاهش فعالیت جنسی ارتباط دارد، اما نتایج نشان می دهد احساسات منفی اثرات منفی بر زندگی جنسی دارند.

دکتر فلاورز می گوید: «وقتی ما به لحاظ جسمی و عاطفی احساس امنیت می کنیم، احتمال اینکه برای امتحان چیزهای جدید آزادتر باشیم، به روی تجربیات جدید گشوده تر باشیم و تمایل بیشتری برای به اشتراک گذاری بخش­های آسیب­پذیر خود داشته باشیم بیشتر است. این موضوع می تواند شامل کاوش لذت، هویت جنسیتی و گرایش جنسی باشد».

طبق گفته فلاورز، شرم می تواند باعث پرهیز از مراقبت های بهداشتی مورد نیاز شود. «افرادی که در مورد سکس و مسائل جنسی احساس شرم و گناه دارند، احتمالا کمتر از خدمات مراقبت بهداشت باروری استفاده می کنند و کمتر در مورد بدن و هویت خود احساس راحتی دارند.»

بیشتر بخوانید: سکس تراپی

چگونه بدون احساس شرم، سکس را بپذیریم؟

شرم احساسی رایج است، اما ممکن است به نحوی با مسائل جنسی درگیر شود که شما را از تجربۀ احساس خوب محروم کند! از آن جا که شرم و انگ به خود امری شایع است، شروع سفری برای کاهش این احساسات می‌­تواند بسیار دلهره آور باشد. دکتر فلاورز چند پیشنهاد برای شما دارد:

افکار خود را یادداشت کنید:

داشتن وسیله ای برای خارج شدن از افکار و احساسات می­تواند نقطه شروع و گزینه ای عالی برای پردازش موقعیت های بعدی باشد. مطلقاً هیچ فشاری برای به اشتراک گذاشتن نوشته­های خود با دیگران وجود ندارد.

دکتر فلاورز می گوید: نوشتن بر روی کاغذ می تواند به شما کمک کند که عمیق تر شوید و بفهمید این احساسات از کجا می آید. همچنین می توانید از خود سوالاتی در مورد اهداف زندگی تان بپرسید. اینکه دوست دارید در آینده در مورد سکس چطور فکر کنید؟ ارتباط ایده آل شما با خودتان یا شریک عاطفی تان شبیه چیست؟ و چگونه می توانید به روش سالمی روی این اهداف کار کنید؟

فلاورز می گوید برای کسانی که می خواهند در مورد این موضوعات با کودکان صحبت کنند، مشارکت دادن آن ها در آموزش جنسی سالم و فراگیر نقطۀ شروع مناسبی است، زیرا آن ها را قادر می سازد تا در مورد بدن خود، سلامتی، آنچه آن ها را خشنود می کند و ابزار های ارتباطی چیز هایی یاد بگیرند.

خودتان را بشناسید:

به عنوان اولین قدم برای پذیرش رابطه جنسی و مسائل جنسی مربوط به خود، با خود و بدنتان احساس راحتی را شکل دهید.

یک راه عالی برای آشنا شدن با چیزی که به شما لذت می دهد، خودارضایی است. ارگاسم باعث ترشح اندورفین می شود که می تواند استرس را کم و خواب را تحریک کند، که هر دوی این­ها به شما کمک می­کند به احساس آرامش دست یابید.

همچنین شناخت خود می تواند با روش های دیگری انجام شود. مانند اینکه کاوش کنید خارج از تخت خواب چه چیزی به شما حس خوبی می دهد و نیز با یادگیری در مورد ظاهر واقعی بدنتان.

لباس هایی که به شما احساس جذابیت و اعتمادبه­نفس می دهد بپوشید. با نگاه کردن در آینه با اندام تناسلی خود آشنا شوید. آنچه به شما احساس خوبی می دهد را کشف کنید؛ مثلاً شمع‌های معطر در یک حمام گرم، ملحفه‌های تمیز یا دویدن بیرون از خانه.

با یک شریک عاطفی یا شخص مورد اعتماد گفتگوهای باز داشته باشید:

زمانی که با احساسات خود در مورد مسائل جنسی حس بهتری داشتید، شاید زمان آن رسیده است که در مورد آن با شخصی مورد اعتماد صحبت کنید. فلاورز می‌گوید: «این می‌تواند به طور کلی به معنای صحبت­کردن در مورد رابطه جنسی باشد، یا شاید به اشتراک گذاشتن برخی از احساسات مربوط به مسائل جنسی که در مورد آن یادداشت کرده‌اید.»

افزون بر این به یاد داشته باشید برای شناخت آنچه شما را خوشحال می­کند، مجبور نیستید با فرد دیگری همراه شوید، هر چند اگر بخواهید می توانید این کار را انجام دهید.

 دایره ای از توانمندسازی بسازید:

داشتن افراد مثبت در کنارتان می تواند در این سفر به شما کند. در حالی که یاد می­گیرید بدن خود را همانطور که هست دوست داشته باشید، افرادی را که افکار و احساسات منفی شما را تقویت می کنند حذف کنید. این کار می تواند یکی از گام ها باشد.

«همچنین احاطه کردن خود با افرادی که شما و بدنتان را همان طور که هست دوست دارند، می تواند مفید باشد. بودن در کنار آدم هایی که افکار و احساسات مثبتی را که در مورد خود، جنسیت و تمایلات جنسی خود دارید تقویت می کنند، می تواند به رشد شما کمک کند.»

بسیاری از ما عزیزانی داشته‌ایم که دیدگاه‌های منفی درباره بدن و تمایلات جنسی دارند و تعامل مداوم با این افراد می‌تواند تغییر دیدگاه را دشوار کند.

با یک متخصص صحبت کنید:

فلاورز می گوید: «اگرچه مطمئناً قدم‌هایی وجود دارد که می‌توانید خودتان و با حمایت عزیزانتان بردارید، شرم و خجالت در رابطه زناشویی می‌توانند مسائلی عمیقاً ریشه‌دار باشند. اگر امکانش را دارید می‌­توانید از دیدگاه یک فرد حرفه‌ای به عنوان درمانگر کلینیک روانشناسی بهره ببرید یا اگر فقط می‌خواهید در مورد احساسات خود با یک متخصص بی­طرف صحبت کنید، صحبت با یک درمانگر یا ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشت روانی را در نظر بگیرید. این فرد می تواند به شما کمک کند هیجانات خود را واکاوی کنید و الگوهای فکری و رفتاری سالم را رشد دهید.

گام های بعدی

احساس شرم در رابطه جنسی و تمایلات جنسی می تواند فراگیر باشد و اغلب باعث احساس انزوا می شود. شما تنها فردی نیستید که این احساسات را دارد و نیازی نیست به تنهایی یا بدون کمک روی این احساسات کار کنید.

 برای ریشه‌کن کردن شرم، بیایید از مفهوم «نرمال» فاصله بگیریم و این واقعیت را بپذیریم که هر بدنی متفاوت است و عملکردی متفاوت دارد. شخصی که تمام عمر خود را در آن بدن زندگی کرده، احتمالاً بهترین متخصص در نحوه عملکرد آن بدن است.

خودشناسی و احاطه کردن خود با افرادی که مثبت بودن بدن و رابطه جنسی را تایید می‌کنند، گام‌های مهمی هستند. همچنین همیشه می‌توانید به دنبال یک متخصص سلامت روان باشید تا بیشتر صحبت کنید، به خصوص اگر آسیبی دارید که به دنبال حل آن هستید.

ما می‌توانیم این بخش‌های خود را تحت کنترل داشته باشیم و تعیین کنیم که چه چیزی را، با چه کسی و در چه زمانی به اشتراک می‌گذاریم. با تأیید استقلال خود، می توانیم در مسیر حذف انگ مخفی نگه‌­داشتن خودِ جنسی و خجالت در رابطه زناشویی گام برداریم.

منبع

https://psychcentral.com/health/sex-shame#takeaway

نویسنده: تنیاشا وایت – بررسی تخصصی توسط دکتر جنیفر لیتنر – 2021

کلینیک روانشناسی