همه افرادی که فعالیت جنسی دارند و مایل به بارداری نیستند، باید از گزینه های موجود در مورد کنترل بارداری آگاه باشند. انواع زیادی از روش های پیشگیری از بارداری وجود دارد. با این حال، تنها روش کاملا مطمین برای جلوگیری از بارداری، خودداری از رابطه جنسی است. در این مقاله انواع روش های پیشگیری از بارداری را به شما معرفی می‌کنیم.
فهرست محتوا
- چرا پیشگیری از بارداری مهم است؟
- روش های ممانعت و پیشگیری از بارداری
- کاندوم مردانه
- کاندوم زنانه
- دیافراگم
- کلاهک دهانه رحم
- اسفنج
- از بین برنده‌ی اسپرم
- روش های هورمونی
- قرص های ضد بارداری
- پَچها
- تزریق
- حلقه واژن
- دستگاه های درون رحمی و ایمپلنت ها
- آی یو دی
- ایمپلنت
- تنظیم طبیعی خانواده
- پیشگیری اضطراری
- عقیم سازی
- چه زمانی نیاز به تست بارداری وجود دارد؟
- نکته پایانی
چرا پیشگیری از بارداری مهم است؟
پیشگیری از بازداری چه اهمیتی دارد؟ انجمن تنظیم خانواده (FPA) در بریتانیا، ادعا می‌کند که تا 90 درصد از زنان فعال جنسی در صورت عدم استفاده از روشهای پیشگیری از بارداری در 12 ماه آینده باردار خواهند شد. یک فرد در هر بار رابطه جنسی بدون پیشگیری از بارداری، از جمله نخستین تجربه رابطه جنسی در معرض خطر باردار شدن است.
برخی از روشهای پیشگیری بدون نسخه در دسترس هستند، اما بیشتر آنها به نسخه پزشک نیاز دارند. هر یک از این روشها با مزایا و معایبی همراه است. در ادامه به طور خلاصه به معرفی این روشها می‌پردازیم.
بیشتر بخوانید: سکس تراپی
روش های ممانعت و پیشگیری از بارداری
روشهای ممانعت از رسیدن اسپرم به تخمک جلوگیری می‌کند. این شیوه ها عبارتند از:
- کاندوم مردانه
کاندوم مردانه می‌تواند در برابر بیماری‌های مقاربتی و همچنین بارداری محافظت به عمل بیاورد.
کاندوم‌های مردانه و زنانه تنها روشهای پیشگیری از بارداری هستند که از عفونت‌های مقاربتی (STIs) جلوگیری می‌کنند.
بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC) در صورت استفاده صحیح، کاندوم‌های مردانه بیش از 80 درصد در ممانعت بارداری موثر هستند.
برای استفاده صحیح از کاندوم مردانه:
- اندازه مناسب را انتخاب کنید.
- کاندوم را روی سر آلت تناسلی در حالت نعوظ قرار دهید. اگر ختنه نشده اید، ابتدا پوست ختنه‌گاه را به عقب بکشید.
- نوک کاندوم را فشار دهید تا هوا از آن خارج شود.
- کاندوم را تا پایین آلت تناسلی بکشید و مراقب باشید پاره نشود.
- پس از مقاربت، قبل از بیرون کشیدن آلت تناسلی از واژن، پایه کاندوم را نگه دارید.
- کاندوم را بردارید و آن را دور بیاندازید. هرگز از یک کاندوم دوبار استفاده نکنید.
با اینکه بیشتر کاندوم‌های مردانه از لاتکس ساخته می‌شوند، انواع دیگری نیز برای کسانی که به لاتکس حساسیت دارند در دسترس هستند. اگر از روان‌کننده استفاده می‌کنید، بررسی کنید که با نوع کاندوم مورد استفاده سازگار باشد. برای مثال، کاندوم های لاتکس را می‌توان تنها با روان کننده مبتنی بر آب استفاده کرد.
انواع کاندوم ها بدون نیاز به نسخه، از داروخانه ها یا به صورت آنلاین قابل تهیه هستند.
- کاندوم زنانه
کاندوم های زنانه نیز بدون نسخه در دسترس هستند. آنها را می‌توان به جای کاندوم مردانه استفاده کرد، اما هرگز نباید همراه با کاندوم مردانه استفاده شوند.
بر اساس CDC، کاندوم زنانه تا حدود 79 درصد در پیشگیری از بارداری موثر است.
کاندوم های زنانه در بسیاری از داروخانهها و نیز به صورت آنلاین موجود هستند.
- دیافراگم
دیافراگم یک وسیله ممانعت برای پیشگیری از بارداری است که فرد آن را در داخل واژن قرار می‌دهد. بسیار مهم است که قبل از هر بار استفاده از دیافراگم، از ازبین برنده اسپرم بر روی آن استفاده کنید.
CDC تخمین می‌زند که پس از استفاده از ازبینبرنده اسپرم، میزان جلوگیری دیافراگم از بارداری به حدود 90 درصد می‌رسد.
فرد باید چند ساعت قبل از شروع رابطه جنسی، دیافراگم را وارد واژن کرده، تا 6 ساعت بعد از رابطه جنسی آن را در جای خود حفظ کند و بعد از 24 ساعت آن را خارج کند. دیافراگم‌ها کارکرد محافظتی در برابر بیماری‌های مقاربتی ندارند.
- کلاهک دهانه رحم
کلاهک دهانه رحم که در ایالات متحده به نام FemCap شناخته می‌شود، یک فنجان سیلیکونی نرم است که در عمق واژن قرار می‌گیرد. این کلاهک، دهانه رحم را می‌پوشاند تا اسپرم به تخمک نرسد.
اثربخشی کلاهک دهانه رحم در منابع مختلف، متفاوت است، اما سازمان والدگری برنامهریزیشده کارایی آن را در مورد پیشگیری از بارداری حدود 70 تا 85 درصد تخمین می‌زند.
این روش در برابر بیماری های مقاربتی اثر محافظتی ندارد.
کلاهک دهانه رحم را میتوانید از داروخانه ها و به صورت آنلاین تهیه کنید.
- اسفنج
اسفنج ضد بارداری، وسیله ای دیگر برای پیشگیری از بارداری است که افراد می‌توانند آن را بدون نسخه تهیه کند. این اسفنج که از فوم پلی اورتان ساخته شده و حاوی اسپرمکُش است، در اعماق واژن قرار می‌گیرد تا از ورود اسپرم به رحم جلوگیری کند.
استفاده از اسفنج به تنهایی 76 تا 88 درصد موثر است، اما استفاده از آن همراه با کاندوم خطر بارداری و بیماری‌های مقاربتی را بیشتر کاهش می‌دهد.
اسفنج‌های ضد بارداری برای خرید آنلاین در دسترس هستند.
- از بین برنده‌ی اسپرم
اسپرمکُش یک ماده شیمیایی است که اسپرم را غیرفعال می‌کند. این دارو را می‌توان بدون نسخه خریداری کرد و با انواع روشهای پیشگیری از بارداری به جز اسفنج، قابل استفاده است.
در صورت استفاده به تنهایی، اسپرم کش باید حداقل 10 دقیقه قبل از رابطه جنسی در نزدیکی دهانه رحم قرار داده شود. این ماده به مدت 60 دقیقه اثربخشی خود را حفظ می‌کند و تقریبا 71 درصد موثر است.
ژل‌های از بین برنده اسپرم را می‌توان از داروخانهها یا به صورت آنلاین خریداری کرد. بهتر است با یک پزشک در مورد موثرترین راه‌های استفاده از اسپرم کش به عنوان روش ضد بارداری صحبت کنید.
بیشتر بخوانید: دلایل انزال زودرس و درمان آن
روش های هورمونی
اَشکال هورمونی پیشگیری از بارداری با توقف تخمک‌گذاری، به معنای آزاد شدن تخمک از تخمدان‌ها، از بارداری جلوگیری می‌کنند. این نوع پیشگیری از بارداری در برابر بیماری‌های مقاربتی محافظت نمی‌کند.
بیشتر داروهای ضد بارداری هورمونی فقط با نسخه پزشک در دسترس هستند و به جز موارد پیشگیری اورژانسی، معمولا به صورت آنلاین قابل دستیابی نیستند.
- قرص های ضد بارداری
قرص های ضد بارداری از رایج‌ترین روش های پیشگیری از بارداری در ایالات متحده هستند.
به گفته خدمات بهداشت ملی (NHS) در بریتانیا، اگر این قرص ها طبق دستور پزشک مصرف شوند، بیش از 99 اثربخشی دارند.
دو نوع از این قرصها وجود دارد که فقط یکی از آنها باعث قطع قاعدگی می‌شود. این انواع عبارت اند از:
- قرص ترکیبی که حاوی استروژن و پروژسترون است: طبق دستورالعمل باید روزانه مصرف شود. هنگام مصرف این قرصها، فرد همچنان دوره قاعدگی ماهانه اش را حفظ می‌کند.
- مینی قرص که فقط دربردارنده پروژسترون است: فرد باید این قرص را هر روز در ساعت معینی بدون وقفه مصرف کند. با مصرف این قرصها احتمالا فرد پریود منظمی را تجربه نخواهد کرد.
- پَچها
به گفته خدمات بهداشت ملی، پَچ ضد بارداری در صورت استفاده صحیح تا 99 درصد موثر است.
فرد می‌تواند یک پَچ ضد بارداری روی نواحی زیر قرار دهد:
- پشت بدن
- باسن
- شکم
- بالای بازو
فرد باید هر پَچ را به مدت 3 هفته به خود متصل کرده و سپس به مدت یک هفته آن را از خود جدا کند، تا دوره قاعدگی برقرار شود.
از نظر تحریک پوستی، خطر اندکی وجود دارد.
- تزریق
واکسن ضد بارداری معمولا هر 12 هفته یک بار توسط پزشک تجویز می‌شود. بر اساس CDC، زمانی که واکسن به درستی و در زمان مناسب استفاده شود، بیش از 90 درصد در جلوگیری از بارداری اثربخشی دارد.
پس از توقف تزریق واکسن ضد بارداری، ممکن است ۱۰ ماه یا گاهی بیشتر از آن طول بکشد تا باروری به حالت طبیعی بازگردد.
بیشتر بخوانید: فواید سکس
- حلقه واژن
بر طبق خدمات بهداشت ملی، حلقه کنترل بارداری در صورت استفاده صحیح بیش از 99 درصد موثر است، اما معمولا به دلیل خطای انسانی تاثیری کمتر از 95 درصد برجای میگذارد.
این حلقه پلاستیکی کوچک به مدت 3 هفته در واژن قرار می‌گیرد و برای پیشگیری از بارداری ، هورمون‌هایی را در بدن ترشح می‌کند.
حلقه را باید به مدت 7 روز از بدن خارج کنید تا قبل از قرار دادن حلقه جدید، دوره پریودی ایجاد شود.
دستگاه های درون رحمی و ایمپلنت ها
دستگاه‌های درون رحمی (IUD) و ایمپلنت‌ها ابزارهای ضد بارداری طولانی‌مدت هستند. NHS بیان می‌کند که این وسایل بیش از 99 درصد در جلوگیری از بارداری تاثیر دارند، چرا که فرصت کمی برای خطای انسانی وجود دارد. با این حال، آنها در برابر بیماری‌های مقاربتی محافظتی ایجاد نمی‌کنند.
- آی یو دی
آی یو دی وسیله کوچکی است که پزشک آن را داخل رحم قرار می‌دهد. دو نوع IUD وجود دارد:
- هورمونی: IUD پس از جاگذاری، حداقل 5 سال در بدن دوام می‌آورد. این وسیله به طور کامل تخمک‌گذاری را متوقف نمی‌کند، اما با ضخیم کردن مخاط دهانه رحم از ورود اسپرم به رحم و همچنین سایر تغییرات هورمونی جلوگیری می‌کند.
- مبتنی بر مس: این آی یو دیِ فاقد هورمون با سیم مسی پوشانده شده است، که اسپرم را در مسیر تلاش برای ورود به رحم از بین می‌برد. این وسیله می تواند تقریبا 10 سال از بارداری جلوگیری کند.
عوارض جانبی این ابزارها شامل لکه بینی بین قاعدگی، پریودهای نامنظم و دردهای قاعدگی است.
- ایمپلنت
ایمپلنت، یکی دیگر از روشهای هورمونی کنترل بارداری است. یک پرستار یا پزشک برای پیشگیری از بارداری، میله‌ای به اندازه چوب کبریت را در بازوی فرد قرار می‌دهد.
ایمپلنت ها با ترشح هورمون پروژسترون در بدن عمل می‌کنند که از تخمک‌گذاری جلوگیری می‌کند. CDC تخمین می‌زند که ایمپلنت ها نیز بیش از 99 درصد در پیشگیری از بارداری موثر هستند.
ایمپلنت ها باید هر 3 سال یک بار تعویض شوند.
سایر روشهای پیشگیری از بارداری کدام اند؟
- تنظیم طبیعی خانواده
این شیوه بر ردیابی چرخه قاعدگی متکی است. افراد باید چرخه قاعدگی را دنبال کنند و زمانی که فرد در مرحله باروری چرخه قاعدگی است، از رابطه جنسی دوری کنند.
پنجره باروری یک فرد حدود 6 تا 9 روز در ماه طول می‌کشد و با زمان تخمک گذاری مصادف است.
چندین روش برای تنظیم طبیعی وجود دارد. بسیاری از افراد از علامتهای زیر برای بررسی اینکه آیا در پنجره باروری خود هستند، استفاده می‌کنند:
- اندازه گیری دمای پایه بدن
- توجه به کیفیت و کمیت مخاط دهانه رحم
- ثبت زمان شروع و پایان جزییات چرخه خود طی چندین ماه
پنجره باروری هر فرد متفاوت است، بنابراین فرد باید به نشانه های بدنی خود توجه کند. طبق CDC، روشهای تنظیم طبیعی خانواده در صورت رعایت دقیق حدود 76 درصد موثر است.
- پیشگیری اضطراری
در موارد رابطه جنسی محافظت نشده یا عدم موفقیت در کنترل بارداری، مانند پارگی کاندوم یا عدم مصرف قرص های ضد بارداری، می‌توان از پیشگیری اضطراری کمک گرفت.
پیشگیری اضطراری نباید به جای روش های عادی کنترل بارداری استفاده شود.
دو نوع پیشگیری اضطراری وجود دارد:
- قرص های اضطراری: افراد باید ظرف 3 روز پس از نزدیکی یک قرص هورمونی مصرف کنند. هر چه فرد زودتر آن را مصرف کند، موثرتر است؛ بنابراین فرد باید در اسرع وقت پس از رابطه جنسی از قرص استفاده کند. این قرص ها از پزشک یا داروخانه قابل تهیه هستند.
- IUD مسی: اینIUD را می توان حداکثر تا 5 روز پس از رابطه جنسی برای جلوگیری از بارداری در بدن جاگذاری کرد. زمانی کهIUD در این بازه زمانی استفاده شود، بیش از 99.9 درصد موثر است.
- عقیم سازی
این روش هم برای زنان و هم مردان در کاهش دایمی باروری موثر است. NHS بیان می‌کند که این روشها معمولا بیش از 99 درصد در پیشگیری از بارداری موثر هستند، اما در برابر بیماری‌های مقاربتی محافظتی ایجاد نمی‌کنند.
مردان می‌توانند عمل وازکتومی انجام دهند که شامل بریدن لوله های حامل اسپرم است. این روش جزیی است و نیازی به بستری در بیمارستان ندارد. بازگشت وازکتومی در برخی موارد امکان پذیر است. با این حال، پس از برگشت، همیشه باروری به طور کامل بازیابی نمی‌شود.
زنان می توانند تحت روند بستن لوله های فالوپ قرار گیرند. اثرات آن معمولا دایمی است. در موارد نادر، لوله ها می‌توانند دوباره به هم متصل و به بارداری منجر شوند.
چه زمانی نیاز به تست بارداری وجود دارد؟
اگر مشکوک به بارداری باشید، به خصوص اگر روش معمول پیشگیری از بارداری اخیرتان ناموفق بوده، میتوانید از تست بارداری کمک بگیرید.
علائم بارداری عبارتند از:
- فقدان پریودی یا قاعدگی دیررس
- بزرگ شدن یا حساسیت سینه
- خستگی
- افزایش ادرار
- حالت تهوع
- استفراغ
تست های بارداری خانگی با قیمت مناسب در داروخانه ها و در سایت های معتبر آنلاین در دسترس هستند. خوب است که نتایج مورد تایید پزشک نیز قرار گیرد.
نکتۀ پایانی
گزینه های زیادی برای جلوگیری از بارداری وجود دارد، از جمله روشهای ممانعت، قرص های هورمونی، بَچ ها و آی یو دی ها. برخی از این روشها ممکن است برای افراد مختلف بهتر عمل کند و شاید یک فرد به امتحان چندین شیوه دست بزند تا به موثرترین روش برای خود دست یابد.
روش های پیشگیری از بارداری از نظر اثربخشی متفاوت اند. لازم است که افراد با پزشک متخصص خود در مورد گزینه های موجود صحبت کنند تا به انتخاب بهترین شیوه برای خود نزدیک شوند.
شما از کدام یک از روش های پیشگیری از بارداری استفاده کرده اید؟ کدام یک را بیشتر امتحان می‌کنید؟ نظرات خود را در رابطه با این مقاله با ما مطرح سازید.
منبع
https://www.medicalnewstoday.com/articles/321558#barrier-methods
