فریب در فضای مجازی ( کت فیشینگ ) موضوع جدیدی نیست. این مقاله به خطرات دنیای مجازی و فریبکاری در سایتهای دوستیابی میپردازد. حتما این روایت قابل تامل را تا انتها بخوانید.
بیشتر بخوانید: راه های کنار آمدن با شکست عشقی
داستان آنا: قربانی فریب اینترنتی
آنا اکبری، فردی تحصیلکرده و موفق با مدرک دکترای جامعهشناسی بود که برای پیدا کردن فردی هم سطح خود به سایت دوستیابی سر زد. اما اوضاع جور دیگری رقم خورد.
طبق پروفایل کاربری، فردی به اسم ایتان شومن، مردی قدبلند، جذاب و 35 ساله با مدرک دکترای ریاضی کاربردی بود که در شرکت مورگان استنلی و دولت آمریکا کار میکرد. او همچنین صاحب آپارتمانهایی در نیویورک و واشنگتن بود و یک ماشین بیامو و سگی به اسم هاروی داشت. آنا از همان مکالمهی اولیه به شدت جذب او شد و این حس را «یک سونامی ارتباطی» توصیف کرد. ( فریب در فضای مجازی )
آنا قبلا با افراد زیادی به صورت آنلاین آشنا شده بود، اما ایتان فرق داشت. «او به دنبال عمق رابطه بود و با سطحی از پیچیدگی صحبت میکرد که به راحتی در هر کسی یافت نمیشد.»
ایتان: فریبکاری ماهر در دنیای مجازی
آنها با هیجانی فزاینده، شبها با هم چت میکردند و از زندگی، روابط گذشته، آرزوهای آینده و رویای ساختن زندگی مشترک حرف میزدند. ایتان به نظر جدی میرسید و به دنبال «ارتباط و همراهی واقعی» بود.
آنها میخواستند همدیگر را از نزدیک ببینند. اما با سفر آنا به کالیفرنیا، کار ایتان در واشنگتن و کولاک شدید در سواحل شرقی، برنامههایشان بهم خورد. بنابراین به دیدارهای مجازی ادامه دادند. به قول آنا، در یک حباب بیزمان با هم تنها بودند و گویی دنیا دور آنها متوقف شده بود.
این دو نفر با هم شوخی، بحث و قهر و آشتی میکردند. حس عاطفیشان هر روز قویتر میشد. آنها برای دیدار در نیویورک برنامهریزی کردند. ایتان قول داد با برگشت آنا از کالیفرنیا او را در فرودگاه ببیند، اما به خاطر یک بحران کاری در واشنگتن ماند. قرارهای بعدی برای شام، اپرا و … همگی با لغوهای ناگهانی همراه بود.
عشقی مجازی که به تاریکی میرود : فریب در فضای مجازی
در نهایت دل آنا به شک افتاد. ایتان گفته بود به دبیرستان استایوسنت و دانشگاه کلمبیا رفته اما دوست آنا که در همان زمان در آن مدارس تحصیل کرده بود، او را نمیشناخت. همچنین اسم ایتان در سالنامههای آن دوره نبود. آنا که گیج و سردرگم شده بود، میگفت «این آدم واقعا برای من مهمه» و احساس دوگانگی داشت.
بالاخره با استفاده از مهارتهای تحقیقیاش متوجه شد که «ایتان» یک فریبکار اینترنتی حرفهای است. کسی که زنان زیادی را فریب داده و هویت واقعیاش، همانطور که در کتاب «ایتان وجود ندارد (2024)» شرح داده شده، کاملا متفاوت بوده است.
اتفاقاتی شبیه به تجربه آنا، غیرمعمول نیستند. در آمریکا، با روی آوردن بیش از 49.7 میلیون نفر به دوستیابی آنلاین و استفاده تقریبا 30 درصدی جوانان از این روش، جعل هویت رو به افزایش است.
هویت جعلی و ویرانی یک عشق
یک مقالهی حقوقی، کاری که «ایتان» انجام میداد را «کت فیشینگ یا فریبکاری اینترنتی» مینامد. کتفیشینگ یعنی «استفاده از ابزار تکنولوژی برای ساختن شخصیتهای جعلی و کشاندن طعمهها به روابط عاشقانه.»
در حال حاضر، راهکارهای قانونی کمی برای مقابله با فریبکاری اینترنتی وجود دارد. در سال ۲۰۱۶، ایالت اوکلاهاما اولین ایالت آمریکا بود که قانونی را برای حمایت از افرادی تصویب کرد که عکسشان برای ساختن هویت جعلی استفاده میشد.
این قانون شامل جبران خسارت مالی و پیگرد قضایی متخلف میشود. با اینحال، برای افرادی که از نظر احساسی توسط این مجرمین سایبری فریفته میشوند، فعلا هیچ راهحل قانونیی وجود ندارد. این فریبکاری میتواند از نظر روانی بسیار آسیبزننده باشد و خطرات جدی برای سلامت روان در پی بیاورد.
تنهایی و انزوا: بستری برای فریبکاران
به گفتهی خانم آنا اکبری، یکی از دلایل گسترش این نوع فریبکاری، احساس تنهایی و انزوای اجتماعی است. در سال ۲۰۲۳، دکتر وی وک مورتی، بالاترین مقام بهداشت عمومی ایالات متحده، هشدار داد که تنهایی و انزوا میتواند تهدیدی جدی برای سلامت روانی و جسمی ما باشد.
خانم اکبری میگوید: «ما موجوداتی اجتماعی هستیم و به برقراری ارتباط با دیگران نیاز داریم». همین نیاز به ارتباط، انگیزهای برای اقدامات بسیاری از فریبکاران اینترنتی میشود.
از نظر خانم اکبری، دلیل دیگری که باعث فریبکاری اینترنتی میشود، میل به قدرت است. او توضیح میدهد که فریبکاران از اینکه میتوانند دیگران را کنترل کنند، لذت بیمارگونهای میبرند.
«بمباران عشقی» و «گسلایتینگ»: ابزارهای فریب
افرادی که دارای شخصیت خودشیفته هستند، نیاز شدیدی به جلب توجه و کنترل دیگران دارند. این افراد از روشهای آزاردهندهی احساسی مانند «بمباران عشقی» و «گسلایتینگ» برای فریب طعمهها و سردرگم کردن آنها استفاده میکنند. به گفتهی خانم اکبری، «ایتان» استاد این کار بود. اما این نوع سواستفادهی احساسی میتواند در هر رابطهی ناسالمی، چه حضوری چه آنلاین، اتفاق بیفتد. پس مراقب نشانههای آن باشید.
سخن پایانی
در این مقاله داستان یک فریب در فضای مجازی را خواندید. روابط سالم شما را در یک ترن هوایی احساسی قرار نمیدهند. اگر احساس کردید در رابطهای گرفتار شدهاید که پر از درام، ابراز علاقهی تصنعی و آزاردهنده، درد و بیثباتی است، بهتر است از یک روانشناس یا مشاور زوجی کمک بگیرید.
منبع:
کلینیک روانشناسی سها٬ مرکز ارائه خدمات مشاوره روانشناسی٬ مشاوره آنلاین٬ مشاوره خانواده و مشاوره جنسی