آموزش ارزش پول به کودکان یکی از پایه‌های مهم تربیت مالی است که تاثیر آن تا بزرگسالی ادامه دارد. وقتی کودک بیاموزد پول چگونه به دست می‌آید و چرا باید با دقت خرج شود، بهتر می‌تواند تصمیم‌های مالی مسیولانه بگیرد. این آموزش به او کمک می‌کند میان خواسته‌ها و نیازها تفاوت قایل شود، مفهوم پس‌انداز را درک کند و قدر زحمت کشیدن برای به دست آوردن پول را بداند. با استفاده از روش‌هایی ساده و متناسب با سن کودک، می‌توان مفاهیم مالی را به شکلی ملموس و کاربردی به او منتقل کرد. در ادامه به بررسی راهکارهایی می‌پردازیم که می‌توانند این مسیر آموزشی را برای والدین و مربیان هموارتر کنند.
برای دریافت مشاوره کودک می‌توانید از مشاوره آنلاین در مرکز مشاوره روانشناسی سها استفاده کنید. برای رزرو نوبت با ما تماس بگیرید: 02166932737
| عنوان | توضیحات |
| آموزش ارزش پول به فرزندان | آشنایی زودهنگام با مفاهیم مالی، استقلال مالی آینده فرزندان را تقویت و پایداری مالی خانواده را تضمین می‌کند. |
| کودکان ۲ تا ۳ ساله | بازی‌های ساده با سکه و خرید خیالی، کودک نوپا را به شکل ایمن با مفاهیم ابتدایی پول آشنا می‌کند. |
| کودکان ۴ تا ۵ ساله | با بازی، استفاده از کوپن و رستوران بازی، کودکان این سن نقش فعال‌تری در یادگیری مفاهیم مالی دارند. |
| کودکان ۶ تا ۸ ساله | در این سن می‌توان با حساب بانکی، مجموعه‌داری سکه و بازی‌های آموزشی مفاهیم مالی را عمیق‌تر آموخت. |
| کودکان ۹ تا ۱۲ ساله | خرید مقایسه‌ای، توجه به کیفیت و تحلیل قیمت، باعث شناخت بهتر کودکان از ارزش پول و تصمیم‌گیری درست می‌شود. |
| آموزش بودجه‌بندی به نوجوانان ۱۳ تا ۱۵ ساله | نوجوان با تفکیک نیاز و خواسته و بررسی بودجه خانوادگی، مهارت بودجه‌بندی و مسیولیت مالی را یاد می‌گیرد. |
| آموزش مالی به نوجوانان ۱۶ سال به بالا | نوجوانان با یافتن شغل، استفاده از کارت اعتباری قابل شارژ و بودجه‌بندی واقعی، مسیولیت مالی می‌آموزند. |
آموزش ارزش پول به فرزندان
آموزش ارزش پول به فرزندان یکی از مهم‌ترین کارهایی است که والدین می‌توانند برای آینده آن‌ها انجام دهند. وقتی کودک از همان سنین پایین با مفهوم پول و نحوه درست خرج کردن آشنا شود، در آینده راحت‌تر می‌تواند از نظر مالی روی پای خود بایستد و تصمیمات عاقلانه‌تری بگیرد. پایداری مالی خانواده نیز تا حد زیادی به درک درست بچه‌ها از مسایل مالی وابسته است. طبق آمار، بیش از ۹۰ درصد والدین معتقدند آموزش سواد مالی باید جزو دروس اجباری دوران دبیرستان باشد. با اینکه یادگیری این موضوعات در مدرسه اهمیت دارد، اما هیچ‌چیز جای آموزش‌های اولیه در محیط خانه را نمی‌گیرد.
گفتگوی پدر و مادرها در مورد پول
وقتی پدر و مادرها درباره پول با فرزندانشان صحبت می‌کنند، در واقع پایه‌ای قوی برای استقلال مالی آن‌ها در آینده می‌سازند. شروع این گفتگوها از دوران کودکی می‌تواند مسیر زندگی مالی فرزندان را به شکل مثبتی تغییر دهد. طبق برخی تحقیقات، بیش از نیمی از والدین آمریکایی (۵۶ درصد) این صحبت‌ها را آغاز کرده‌اند. با این حال، اگر والدینی احساس کنند خودشان در مسایل مالی ضعف دارند، ممکن است آموزش این مفاهیم به فرزندانشان برایشان سخت باشد. اما خبر خوب این است که چه فرزندتان خردسال باشد و چه نوجوان، روش‌های مختلفی برای یاد دادن مفاهیم مالی و تقویت مهارت‌های اقتصادی در هر سن وجود دارد.
برای ارزیابی روانشناختی رایگان 15 دقیقه‌ای فرزندتان، با ما تماس بگیرید: 09198791784
چگونه پس‌انداز کردن پول را به فرزندتان یاد بدهید
شاید در نگاه اول، آموزش مفاهیم مالی به کودکان خردسال کار بی‌اهمیتی به نظر برسد، اما هرچه کودک زودتر با پول آشنا شود، در آینده بهتر می‌تواند آن را مدیریت کند. در ادامه چند روش ساده و کاربردی را معرفی می‌کنیم که به کمک آن‌ها می‌توانید کودکان پیش‌دبستانی را با پول، سکه‌ها و اسکناس‌ها آشنا کنید.
شکل ظاهری پول را به کودک نشان دهید
درگیر بازی و سرگرمی‌های روزمره شدن با بچه‌ها ممکن است باعث شود از برخی آموزش‌های ساده غافل شویم. بیشتر کودکان خردسال در طول روز با پول واقعی سروکار ندارند. کافی است چند سکه یا اسکناس از کیف پولتان بردارید و به فرزندتان بدهید تا با آن‌ها بازی کند، لمسشان کند و کم‌کم با شکل و کاربردشان آشنا شود.
از یک شیشه شفاف یا قلک کمک بگیرید
وقتی کودک شما بتواند روند جمع شدن پول را در یک ظرف شفاف ببیند، بهتر درک می‌کند که پس‌انداز چطور عمل می‌کند. می‌توانید به او نشان دهید چطور سکه‌ها را درون ظرف بریزد و به تدریج با مفهوم ذخیره پول آشنا شود. این تمرین ساده، مقدمه‌ای برای آموزش شمارش و ارزش پول در سال‌های بعد خواهد بود.
بیشتر بخوانید: 6 روش آموزش دفاع از خود به کودک
صندوق پول اسباب‌بازی هدیه بدهید و مفهوم خرید را توضیح دهید
در سنین پیش‌دبستانی، کودکان عاشق بازی‌های وانمودی هستند. می‌توانید با تهیه یک صندوق فروشگاهی اسباب‌بازی، بازی خرید و فروش را با آن‌ها تمرین کنید. همراه کودک به فروشگاه بروید و اجازه دهید با پول قلک خودش کالایی بخرد. این تجربه عملی تاثیری ماندگارتر از توضیحات صرف دارد و درک کودک را نسبت به پول و ارزش آن بالا می‌برد.
آموزش مالی به کودکان براساس رده سنی‌های مختلف
برای آموزش ارزش پول به کودکان باید براساس رده سنی آن‌ها عمل کنید. در این بخش آموزش ارزش پول براساس رده سنی مختلف کودکان را در اختیار شما قرار می‌دهیم.
آموزش ارزش پول به کودکان ۲ تا ۳ ساله
در این سن، کودکان هنوز درکی از ارزش واقعی پول ندارند، اما می‌توان به آرامی آن‌ها را با مفاهیم ابتدایی آشنا کرد. یکی از روش‌های جذاب برای شروع، آموزش نام سکه‌ها از طریق بازی است. می‌توانید همراه کودک نقش سکه‌ها را روی کاغذ ترسیم کرده و از او بخواهید شکل‌ها را رنگ بزند. سپس با تطبیق سکه‌ها با نقاشی‌هایشان، نام آن‌ها را به کودک آموزش دهید. (یادتان باشد کودکان نوپا ممکن است سکه را به دهان ببرند، بنابراین حتما هنگام این بازی نظارت کامل داشته باشید.)
یادتان باشد کودکان نوپا ممکن است سکه را به دهان ببرند، بنابراین حتما هنگام این بازی نظارت کامل داشته باشید.
بازی فروشگاه یکی از سرگرمی‌های محبوب این سن است. تبدیل کردن اتاق نشیمن به یک فروشگاه خیالی، علاوه بر تقویت قوه تخیل، فرصتی برای یادگیری مبادله پول با کالا فراهم می‌کند. می‌توانید از بسته‌های خوراکی، اسفنج یا جعبه‌های خالی به عنوان اجناس فروشگاه استفاده کنید و با هم پول‌های کاغذی بسازید. خرید و فروش خیالی تا زمانی که «پول» تمام شود، تجربه‌ای آموزنده برای کودک خواهد بود.
آموزش مفاهیم مالی به کودکان ۴ تا ۵ ساله
کودکان پیش‌دبستانی بیشتر آماده‌اند که نقش فعال‌تری در مسایل مالی داشته باشند. مثلا قبل از خرید از فروشگاه، از آن‌ها بخواهید در بریدن کوپن‌ها کمک کنند. هنگام خرید، کوپن‌ها را به کودک بدهید تا بتواند محصولات مربوطه را پیدا کند. این کار حس مشارکت به او می‌دهد و در عین حال مقدمه‌ای برای صحبت درباره صرفه‌جویی و تخفیف‌ها است.
بازی رستوران خانگی نیز روش جالبی برای آموزش پول به این گروه سنی است. بچه‌ها با بازی نقش مشتری و صندوقدار، تمرین می‌کنند که چگونه میز بچینند، سفارش بگیرند و در پایان صورتحساب را بپردازند. این تمرین ساده باعث تقویت مهارت‌های اجتماعی و درک بهتر مبادلات مالی در آن‌ها می‌شود. وقتی کودک متوجه شود که برای دریافت کالا یا خدمات باید هزینه‌ای پرداخت شود، قدم بزرگی در مسیر یادگیری برمی‌دارد.
آموزش مدیریت پول به کودکان ۶ تا ۸ ساله
در این بازه سنی، کودکان بهتر می‌فهمند پول چگونه کار می‌کند و مفاهیمی مانند پس‌انداز و خرید برایشان معنا پیدا می‌کند. اگر به آن‌ها پول توجیبی می‌دهید، زمان خوبی است تا یک مکان مشخص برای نگهداری پولشان مشخص شود. مثلا می‌توانید با فرزندتان به بانک بروید و برایش حساب پس‌انداز باز کنید. این تجربه علاوه بر ایجاد انگیزه، مقدمه‌ای برای یادگیری مفاهیمی مثل سود بانکی نیز خواهد بود. بیشتر بانک‌ها حساب‌هایی مخصوص کودکان دارند که بدون کارمزد هستند.
همچنین با استفاده از بازی‌های آنلاین و داستان‌های تصویری، کودک شما همزمان با بازی کردن، مفاهیم مالی را یاد خواهد گرفت.
آموزش مفاهیم مالی به کودکان ۹ تا ۱۲ ساله
سنین ۹ تا ۱۲ سال دوره‌ای مناسب برای آشنا کردن بچه‌ها با ارزش واقعی پول است. یکی از روش‌های موثر در این سن، تمرین خرید مقایسه‌ای است. هنگام خرید، همراه با فرزندتان قیمت‌ها را بررسی کنید، اندازه بسته‌ها را در نظر بگیرید و تفاوت قیمت خرید عمده را با او مقایسه کنید. توجه به کیفیت را هم فراموش نکنید. برای مثال، یک هفته برند معروفی از دستمال کاغذی بخرید و هفته بعد یک برند عمومی را امتحان کنید. سپس درباره تفاوت‌هایشان صحبت کنید و تصمیم بگیرید آیا محصول برند ارزش پول بیشتر را دارد یا نه.
همین حالا از منزل می‌توانید با مشاوران متخصص ما صحبت کنید. کافیست تماس بگیرید: 09198791784
آموزش بودجه‌بندی به نوجوانان ۱۳ تا ۱۵ ساله
با رسیدن کودکان به سنین نوجوانی، آموزش نحوه مدیریت پول ضروری می‌شود. پول ناهار، لوازم تحریر و دیگر مخارج روزمره خیلی زود می‌توانند بودجه را به ته بکشانند. با صحبت درباره تفاوت نیازها و خواسته‌ها، به نوجوانتان در تنظیم بودجه کمک کنید. این شبیه بازی سیب‌زمینی و سس است. سیب‌زمینی غذای اصلی است، اما سس فقط طعم‌دهنده است و ضروری نیست. این مفهوم را می‌توان با بررسی بودجه خانواده و گفتگو درباره خواسته‌ها و نیازهای خانوادگی تقویت کرد.
آموزش مالی به نوجوانان ۱۶ سال به بالا
در کنار تکرار آموخته‌های قبلی، نوجوانان بزرگ‌تر باید بتوانند از آنچه یاد گرفته‌اند، در زندگی واقعی استفاده کنند. می‌توانید آن‌ها را تشویق کنید که اولین شغلشان را پیدا کنند؛ از مراقبت از حیوانات خانگی گرفته تا تدریس خصوصی، گزینه‌های زیادی وجود دارد. استفاده از کارت‌های اعتباری قابل شارژ، راهی مناسب برای آموزش مسیولیت مالی به نوجوانان است. این کارت‌ها که عملکردی شبیه به کارت‌های اعتباری دارند، با مبلغ مشخصی توسط والدین شارژ می‌شوند و نوجوانان با مدیریت خرج کردن آن، مفهوم بودجه‌بندی را بهتر یاد می‌گیرند.
کلینیک روانشناسی سها، همراه شما برای آموزش مهارت‌ها به کودکان
کلینیک روانشناسی سها با رویکرد تخصصی در حوزه رشد کودک، همراه مطمینی برای والدینی است که می‌خواهند مفاهیم مالی را به فرزندان خود آموزش دهند. برای شروع، همین حالا با ما تماس بگیرید:
سوالات متداول
آیا آموزش پول باعث طمع‌کار شدن کودک می‌شود؟
خیر، برعکس، آموزش درست ارزش پول باعث ایجاد مسیولیت‌پذیری و مدیریت مالی می‌شود.
چگونه مفاهیم مالی را به زبان ساده برای کودکان توضیح دهیم؟
با استفاده از بازی، داستان و مثال‌های روزمره مثل خرید، می‌توان این مفاهیم را قابل فهم کرد.
آیا پول توجیبی دادن به کودک روش خوبی برای آموزش است؟
بله، پول توجیبی فرصتی مناسب برای تمرین پس‌انداز، خرج‌کردن آگاهانه و تصمیم‌گیری مالی است.
منبع
