خودارضایی چیست و چه عوارض یا مزایایی دارد؟ خودارضایی یک فعالیت رایج است که شامل لمس آلت تناسلی یا سایر نواحی حساس بدن برای رسیدن به برانگیختگی یا لذت جنسی میشود. در این مقاله به شرح جامع خودارضایی از جمله علل، مزایا، عوارض، باورهای نادرست و راههای ترک آن می‌پردازیم.
خودارضایی چیست؟
خودارضایی چیست؟ خودارضایی یک فعالیت جنسی طبیعی و سالم است. افسانه‌های زیادی درباره‌ی اثرات جانبی خودارضایی وجود دارد که عمده‌ی آنها اشتباه اند.
خودارضایی زمانی است که یک فرد با تحریک آلت تناسلی خود به لذت جنسی می‌رسد که ممکن است به ارگاسم برسد یا خیر. خودارضایی در بین مردان و زنان در هر سنی رواج دارد و نقش مهمی در رشد جنسی سالم ایفا میکند.
شیوع در سنین و جنسیت‌های مختلف
انجام گه‌گاه خودارضایی در هر سنی طبیعی است. حتی کودکان کوچکتر از کاوش در بدن خود لذت می‌برند. پژوهش‌ها پی بردند که در بین نوجوانان 14 تا 17 ساله‌ی ایالت متحده، حدود 74% مردان و 48% زنان خودارضایی میکنند.
در بین افراد بزرگتر، تقریبا 63% مردان و 32% زنان بین 57 تا 64 ساله دست به خودارضایی میزنند.
دلایل خودارضایی
افراد به دلایل زیادی دست به خودارضایی میزنند. از جمله:
- تجربه‌ی لذت
- سرگرمی
- رهایی از تنش
- احساس تنهایی
- تماشای صحنه‌های جنسی
مزایای خودارضایی
شاید بپرسید که مزایای خودارضایی چیست؟ خودارضایی یک فعالیت جنسی سالم است که میتواند فوایدی برای سلامت جسم و روان شما داشته باشد.
مطالعات محدودی به مزایای خودارضایی پرداخته‌اند. شواهدی غیررسمی وجود دارد که پیشنهاد میکنند تحریک از طریق خودارضایی ممکن است فواید زیر را در پی داشته‌باشد:
- تسکین استرس
- خواب بهتر
- آرامسازی
- احساس لذت و خرسندی
- درک بهتر خواسته‌های جنسی و شناخت بدن خود
- بهبود عزت‌نفس
بر اساس یک مطالعه در سال 2015، زنان متاهلی که خودارضایی می‌کردند، ارگاسم بیشتر، عزت‌نفس بالاتر، افزایش میل جنسی و رضایت بالاتری را در زندگی جنسی و زناشویی خود داشتند.
بیشتر مطالعه کنید: اختلال فتیشیسم چیست؟
زوجین ممکن است برای کشف امیال متفاوت و پیشگیری از بارداری، متقابلا و باهمدیگر خودارضایی کنند. این کار همچنین خطر انتقال بیماری‌های مقاربتی را کاهش میدهد.
خودارضایی و سرطان پروستات
برخی پژوهش‌ها پیشنهاد میکنند که انزال منظم ممکن است خطر ابتلا به سرطان پروستات را کاهش دهد، هرچند پزشکان هنوز دلیل دقیق این موضوع را نمی‌دانند. بنابراین به تحقیقات بیشتر در این زمینه نیاز است.
خودارضایی در طول بارداری
در طول بارداری، ملاحظات خودارضایی چیست؟ تغییرات هورمونی در طی بارداری ممکن است میل جنسی را در برخی زنان بالا ببرد. خودارضایی، روشی ایمن برای رهایی از تنش جنسی در طول بارداری است.
خودارضایی همچنین ممکن است برخی علایم بارداری را همچون دردهای پایین کمر بهبود بخشد. گاهی به برخی افراد با بارداری‌های پرخطر توصیه میشود که از هرگونه فعالیت جنسی دست بکشند. با اینحال، پژوهش‌ها در این زمینه ضدونقیض‌اند.
معایب و اثرات جانبی خودارضایی
در ادامه‌ی مقاله‌ی خودارضایی چیست، به اثرات جانبی این کار می‌پردازیم. خودارضایی اثرات جانبی خطرناکی ندارد. بااین‌حال، برخی افراد ممکن است احساس گناه را تجربه کنند یا درگیر خودارضایی مزمن شوند که مشکلاتی را به بار می‌آورد.
- احساس گناه: برخی افراد ممکن است به دلایل فرهنگی یا مذهبی، به دنبال خودارضایی احساس گناه را تجربه کنند. باید بدانیم که خودارضایی کاری غلط یا غیراخلاقی و شرم‌آور نیست. اگر در این زمینه احساس گناه دارید، میتوانید با یک شخص مطمین در موردش صحبت کنید تا کمکتان کند بر حس شرمتان فایق آیید.
- اعتیاد به خودارضایی: برخی افراد دچار اعتیاد به خودارضایی می‌شوند که می‌توان آن را اعتیاد جنسی نامید. هرچند، این نوع اعتیاد در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی نیست و برخی آن را اعتیاد درنظر نمی‌گیرند.
اگر خودارضایی باعث بروز اشکالات زیر شود، احتمالا درگیر اعتیاد به خودارضایی شده‌اید:
- بی‌اعتنایی به فعالیت‌ها و وظایف روزانه
- جاماندن از کار یا تحصیل
- لغو برنامه‌ها با دوستان یا خانواده
- از دست‌دادن رویدادهای اجتماعی
- بروز اختلالات در روابط عاطفی
- از دست‌دادن دوستان
- کاهش حساسیت جنسی
ترک اعتیاد به خودارضایی
اگر نشانه‌های اعتیاد به خودارضایی را که در بالا ذکرشد دارید، بهتر است با یک روانشناس مشورت کنید. همچنین میتوانید با جایگزین‌کردن سایر فعالیت‌ها با خودارضایی اوضاع را مدیریت کنید. میتوانید دفعه‌ی بعدی که عطش خودارضایی به سراغتان آمد، کارهای زیر را امتحان کنید:
- بیرون‌رفتن و دویدن
- یادداشت‌نوشتن
- گذراندن زمان در جمع دوستان
- پیاده‌روی‌کردن
- انجام کارهای دستی همچون آشپزی یا مجسمه‌سازی
آیا اشکالی ندارد که کودکم خودارضایی کند؟
در کودکان، خودارضایی چیست؟ کودکان خیلی زودتر از آنچه فکرش را میکنید، دست به کاوش بدن خود میزنند. کودکان زیر 5 سال ممکن است جلوی جمع بدن خود را تحریک کنند به این دلیل که هنوز نمی‌دانند این کار از نظر اجتماعی پسندیده نیست. کودکان همیشه نسبت به یادگیری مشتاق‌اند و دوست دارند در مورد عملکرد هر بخش از بدن خود یاد بگیرند. آنها مایلند بفهمند چرا بخش‌هایی از بدنشان با والدین یا خواهر و برادرشان متفاوت است. ما این کنجکاوی‌ها را جنسی می‌بینیم زیرا از دید بزرگسالی به آنها نگاه میکنیم. اما رفتارهای جنسی کودکان خیلی از اوقات صرفا یک کنجکاوی ساده هستند.
ممکن است متوجه شوید که کودکتان در حدود 5 سالگی کنجکاوانه شما را در حال تعویض لباستان نگاه میکند، آلت تناسلی خواهر یا برادرش را ورانداز میکند، آلت تناسلی خود را به دیگران نشان میدهد یا اعضای بدن خودش را لمس میکند که با توجه به مراحل رشدی، همگی رفتاری طبیعی هستند. هرچند ممکن است این کارها لحظات خجالت‌آوری را برای والدین ایجاد کنند. برخی کودکان نیز وقتی مضطرب یا ترسیده هستند، لمس خود را به عنوان رفتاری خود‌آرامبخش انجام می‌دهند. همانطور که برخی دیگر در این حالت انگشت خود را می‌مکند.
وقتی کودکم در سنین پیش از دبستان بخشهای بدنش را لمس میکند، چه واکنشی نشان دهم؟
لازم است به یاد داشته باشید که وقتی فرزندتان این کار را انجام میدهد، این یک علامت هشدار نیست. نباید به این کار بخندید، فریاد بزنید، آنها را سرزنش کنید یا به آنها احساس شرم و گناه بدهید. این کارها باعث میشود آنها تا همیشه فکر کنند بخشهای جنسی بدنشان «بد» هستند. کودکان، تن صدا، حالت چهره و کلماتی را که شما در این حالت به کار میبرید، جذب میکنند و این واکنش شما تا ابد جزو اولین درسهای جنسی که آنها آموختند باقی می‌ماند. به همین دلیل توصیه میشود که هنگام صحبت از رفتارها یا بخشهای جنسی بدن، از تن صدایی آرام و طبیعی استفاده کنید.
اشکالی ندارد که به فرزندتان بگویید لمس یا کشف بدنش در حریم شخصی خود مانند اتاق مشکلی ندارد اما نباید این کار را در جمع انجام دهد. میتوانید بگویید: «بهتره وقتی جایی هستی که مردم اطرافت رفت‌وآمد میکنن، واژن، آلت تناسلی یا … خودت رو لمس نکنی. »
مهم است که از نامهای اصلی بخشهای جنسی بدن استفاده کنید. استفاده از نامهای دیگر میتواند احساس شرم را نسبت به این بخش‌ها منتقل کند. همچنین مهم است بافت مناسب این کار را به آنها بیاموزید. میتوانید این کار را با شوخی انجام دهید. مثلا میتوانید بگویید:
«ما توی آشپزخونه شنا نمیکنیم! شناکردن جاش توی استخره!»
سپس وقتی کودکتان این موقعیت را درک کرد، میتوانید اضافه کنید: «ما روی میز غذاخوری خودمون رو لمس نمیکنیم، این کار رو میشه وقتی تنها توی اتاق هستیم انجام بدیم.»
همچنین میتوانید توجه و دستان کودکتان را به سمت فعالیت دیگری همچون یک اسباببازی یا سایر کارهای دستی جلب کنید.
لمس خود در کودکان 5 تا 12 ساله
در ادامه‌ی مقاله‌ی خودارضایی چیست، این رفتار را در سایر سنین بررسی میکنیم. در سنین 5 تا 12 سال ممکن است دیگر شاهد رفتارهای خودتحریکی در جمع نباشید، اما این بدین معنا نیست که آنها این کار را متوقف کرده‌اند. در این سنین آنها ممکن است سوالاتی درباره‌ی بدن خود و اینکه از کجا آمده‌اید داشته‌باشند. مهم است در زمینه‌ی تربیت جنسی مطالعه کنید تا بتوانید بدون قضاوت و دوستانه، منبع مورد اعتمادی برای پاسخگویی به سوالات آنان باشید.
خودارضایی در نوجوانی و علایم خطر
بیشتر نوجوانان خودارضایی میکنند و این هم کاملا طبیعی است. آنها نسبت به تغییرات بدن خود و مسایل جنسی کنجکاوی پیدا میکنند.
جایی برای نگرانی وجود ندارد. حتی اگر متوجه شدید که فرزندتان زمان زیادی زیر دوش یا تنها در اتاقش می‌ماند، تا هنگامی که اختلالی در روابط دوستانه، وضعیت تحصیلی یا شغلی و سایر جنبه‌های مهم زندگی ایجاد نشده، الزاما نیازی نیست در این مورد با آنان صحبت کنید. با اینحال، میتوانید درباره‌ی بلوغ، روابط جنسی و رضایت آگاهانه، محترمانه با آنان گفتگو کنید تا درک کنند چه اتفاقی در بدنشان در حال رخدادن است.
علامت خطر در خودتحریکی کودکان
تا اینجای مقاله‌ی خودارضایی چیست، خواندیم که به طور کلی خودارضایی اتفاقی طبیعی است. اما اگر این کار را به‌صورت وسواسی در کودک مشاهده کردید و متوجه شدید نمی‌توانید توجهش را به فعالیت‌های دستی جایگزین جلب کنید، در صورت امکان با آنها صحبت کنید تا ببینید چه چیزی اذیتشان میکند. گاهی ممکن است خارش ناحیهی تناسلی آنها را به لمس این نقطه وادارد یا شاید اثری از بدرفتاری وجود داشته‌باشد. خوب است که والدین نسبت به این موضوعات هشیار باشند. برخی از علایم خطر میتواند شامل موارد زیر باشد:
- آگاهی جنسیی که فراتر از سن‌وسال کودک به‌نظر می‌رسد
- در صورت درخواست از کودک برای توقف رفتار جنسی‌اش، به‌شدت از کوره در می‌رود
- کودک به شکلی افراطی و با جزییات درباره‌ی موضوعات جنسی حرف می‌زند
- کودک به صورتی خشن می‌کوشد بدن فردی دیگر را لمس کند
- رفتارهای جنسی یا لمس جنسی در بین کودکانی که بیش از 4 سال با هم تفاوت سنی دارند
- لمس خود به گونه‌ای که باعث درد یا ناراحتی جسمی در کودک میشود
- تلاش برای اجتناب از درآوردن لباس‌هایش هنگام تعویض لباس
در تمامی وارد بالا، بهتر است با یک متخصص سلامت روان مشورت کنید.
باورهای نادرست در ارتباط با خودارضایی
افسانه‌ها و باورهای نادرست زیادی درباره‌ی اینکه خودارضایی چیست و چه معایبی دارد، وجود دارد. با این وجود، هیچ‌یک از آنها به‌طور علمی ثابت نشده‌اند.
لازم است بدانیم که خودارضایی باعث موارد زیر نمی‌شود:
- کوری
- مو درآوردن در کف دست
- ناتوانی جنسی در سال‌های آخر زندگی
- اختلال نعوظ
- کوچک‌شدن آلت تناسلی
- خمیدگی آلت
- کم شدن اسپرم
- ناباروری
- بیماری روانی
- ضعف جسمی
برخی زوجین نگران این هستند که اگر یکی از آنها خودارضایی کند این بدان معناست که رابطه‌ی دونفره‌ی رضایت‌بخشی ندارند. این هم یک افسانه است. خیلی از مردان و زنان متاهل به تنهایی یا با همدیگر به خودارضایی ادامه می‌دهند و بسیاری آن را بخشی لذت‌بخش از رابطه‌ی خود می‌دانند.
سوالات متداول
آیا خودارضایی گناه است؟
از نظر بسیاری از مراجع دینی، خودارضایی گناه محسوب میشود. مهم است بدانیم که نگرش‌های اجتماعی نسبت به خودارضایی متفاوت است و بسیاری از افراد به دلیل ترس از قضاوت دیگران، در مورد آن صحبت نمی‌کنند. عوامل مختلفی مانند فشارهای روانی، تنهایی و کنجکاوی می‌توانند بر تمایل به خودارضایی تاثیر بگذارند. تصمیم‌گیری در مورد این موضوع به باورهای شخصی و شرایط فردی بستگی دارد. در روانشناسی این رفتار تنها هنگامی مشکل محسوب میشود که تبدیل به اعتیاد به خودارضایی شود.
آيا خودارضايی باعث زودانزالی می شود؟
رابطه مستقیم و قطعی بین خودارضایی و زودانزالی به طور علمی ثابت نشده است. مطالعات گسترده نشان میدهد که عوامل دیگری مانند استرس، اضطراب، مشکلات رابطه، برخی بیماری‌ها و حتی سبک زندگی می‌توانند در بروز زودانزالی موثر باشند. خودارضایی یک رفتار طبیعی است و به خودی خود مشکلی ایجاد نمی‌کند. با این حال، اگر فردی نگرانیی در مورد عملکرد جنسی خود دارد، بهتر است برای تشخیص و درمان به یک متخصص مراجعه کند. به طور خلاصه، خودارضایی علت اصلی زودانزالی نیست و عوامل روانی و جسمی دیگری در این مسیله دخیل هستند.
آیا خودارضایی خوب است؟
خودارضایی یک رفتار طبیعی و سالم است که در بسیاری از افراد وجود دارد و به طور معمول عوارض جدی جسمانی ندارد. با این حال، اگر به صورت افراطی انجام شود، ممکن است عوارضی مانند احساس گناه، اختلال در روابط و کاهش تمرکز را به همراه داشته باشد. مهم است بدانیم که نگرش‌های فرهنگی و مذهبی مختلف درباره خودارضایی متفاوت است و این میتواند بر احساسات و رفتار فرد تاثیر بگذارد. در نهایت، تصمیم‌گیری در مورد اینکه آیا خودارضایی برای فردی مناسب است یا خیر، باید بر اساس شرایط شخصی، باورها و مشورت با متخصصان انجام شود.
راه های جلوگیری از خود ارضایی کدامند؟
خودارضایی لزوما یک رفتار مشکل‌زا نیست. اما اگر احساس میکنید که بر زندگی‌تان تاثیر منفی می‌گذارد، میتوانید با انجام فعالیت‌های بدنی، تغییر سبک زندگی، کاهش محرک‌های جنسی، مشغول نگه داشتن ذهن و در صورت نیاز، مراجعه به مشاور، این میل را کنترل کنید. به یاد داشته باشید: تغییر عادات زمان‌بر است و مهم‌ترین نکته، مهربانی با خود و پذیرش این رفتار به عنوان بخشی از زندگی است.
عوارض خود ارضایی در آقایان چیست؟
خودارضایی به خودی خود عوارض جدی جسمی ندارد. بسیاری از عوارض نسبت داده شده به خودارضایی در آقایان بیشتر به دلیل احساس گناه و اضطراب مرتبط با این رفتار است. عوارض واقعی ممکن است شامل احساس گناه، اضطراب، انزوا و اختلال در روابط باشد. با این حال، باورهای غلطی مانند کوری، ناباروری و کوچک شدن آلت تناسلی در نتیجه خودارضایی، بی‌پایه هستند. اگر خودارضایی به اندازه‌ای برای شما مشکل‌ساز شده که بر زندگی روزمره، روابط و سلامت روان‌تان تاثیر منفی می‌گذارد، بهتر است با یک متخصص مشاوره جنسی مشورت کنید.
کلام پایانی
در این مقاله خواندیم که خودارضایی چیست، چه عللی دارد و چه وقت لازم است نگران شویم. برخی افراد درباره‌ی این فعالیت احساس گناه، شرم یا خجالت میکنند. اما خودارضایی رفتاری طبیعی و سالم است و هیچ‌چیزی برای احساس گناه وجود ندارد. این رفتار به کوری یا مشکلات جسمی و روانی نمی‌انجامد و در بسیاری از موارد، منافعش بیش از ضررهای آن است.
این رفتار تنها زمانی تبدیل به مشکل میشود که شروع به تداخل در زندگی روزانه یا روابط با دوستان، خانواده، همکاران یا شریکان عاطفی کند یا به شکلی دردآور با ابزارهای خطرآفرین انجام شود. که در چنین شرایطی، گفتگو با یک متخصص سلامت روان خصوصا درمانگر جنسی میتواند مفید باشد.
سوالات یا نظرات خود را در زمینه‌ی خودارضایی با ما درمیان بگذارید. کارشناسان ما در بخش کامنت‌ها پاسخگوی شما خواهند بود.
منابع
کلینیک روانشناسی سها٬ مرکز ارائه خدمات مشاوره روانشناسی٬ مشاوره آنلاین٬ مشاوره خانواده و مشاوره جنسی
