مقداری بیزاری و رنجش می‌تواند از ما محافظت کند، به بهبودی‌مان کمک کند و عزت‌نفسمان را افزایش دهد. در این مقاله درباره فواید بیزاری بیشتر می‌خوانیم.
بیزاری چه فوایدی دارد؟
بیزاری چه فوایدی دارد؟ مثل خشم، رنجش و بیزاری هم شهرت بدی دارند. بیزاری اغلب با عنوان یک هیجان «منفی» برچسب‌گذاری می‌شود یا به‌عنوان هیجانی در نظر گرفته می‌شود که باید اصلاح شود. با این حال، رنجش یا بیزاری می‌تواند یک احساس سالم باشد که دارای مزایایی است؛ از جمله موارد زیر:
رنجش می‌تواند شما را ایمن نگه دارد
اگر هرگز احساس رنجش نمی‌کردید، چطور می‌توانستید بفهمید که کسی به شما ظلمی کرده است؟ به زمانی فکر کنید که واقعا به شما ظلم شده یا با شما ناعادلانه رفتار شده است. آیا برداشت شما از چنین خطایی همیشه با احساس نارضایتی یا خشم نسبت به مسیول آن همراه نیست؟
این احساس، همان کینه‌توزی و بیزاری است و به نظر می‌رسد از تجارب ناعادلانه‌ای که داشتیم جدایی‌ناپذیر باشد. در هر صورت، به نظر عجیب (یا حتی ناهنجار) می‌رسد که بپذیرید خطا یا بی‌عدالتی در حق شما شده و در عین حال هیچ احساس منفی‌ای در پاسخ به آن نداشته باشید.
تصور کنید که افراد خاصی به شما ظلم یا توهین کرده‌اند و به شما آسیب رساندند، اما شما احساس رنجش نمی‌کنید. چه چیزی این افراد را از ادامه اعمال‌شان باز می‌دارد؟ آن‌ها چه پیامدهایی در رابطه با کارهایشان تجربه می‌کنند؟ به چه انگیزه‌ای آن‌ها با شما رفتار متفاوتی داشته‌اند؟
رنجش و بیزاری می‌تواند با آگاه ساختن شما از اینکه دیگران به شما آسیب می‌رسانند، به ایمن نگه‌داشتن شما کمک کند تا بتوانید اقداماتی را برای ارزیابی و ارتقای ایمنی خود یا پیشبرد هرآنچه به صلاحتان است، انجام دهید. برای مثال، اگر دوستی با شما برنامه‌ای داشته باشد و چندین بار آن را در آخرین لحظه لغو کند، ممکن است احساس رنجش کنید. یا اگر متوجه شوید که برای انجام کار مشخصی کمتر از یکی همکاران دستمزد دریافت می‌کنید (یا کمتر از همکاری که کار را با کیفیت پایین‌تری از شما انجام می‌دهد) احتمالا احساس رنجش خواهید کرد.
در چنین مواردی، رنجش ممکن است شما را برانگیزد تا این مسایل را با دوست یا کارفرمای خود در میان بگذارید. این می‌تواند شما را به درک این نکته سوق دهد که باید مرزهای محکم‌تری با دوست خود ایجاد کنید (یا شاید برنامه‌ریزی برای ملاقات با آن‌ها را به‌کلی متوقف کنید). شاید این اتفاق باعث شود که خواهان برقراری سیستم منصفانه در محل کار خود شوید. بنابراین، رنجش می‌تواند به ارتقای امنیت عاطفی و رفاه مادی یا حتی حقوق اخلاقی، سیاسی یا قانونی شما کمک کند.
رنجش و بیزاری بخشی از درمان است
تصور کنید که شخصی به شدت یا به طور مکرر به شما آسیب رسانده است. برای بهبودی از این تجربیات، باید افکار و احساسات خود را پردازش کنید. این پردازش می‌تواند به‌صورت آگاهانه یا ناخودآگاه انجام شود و ممکن است افکار و احساسات مختلفی از جمله خشم، ناامیدی، ترس و رنجش را در برگیرد. هر یک از این احساسات نقش مهمی در بهبودی شما دارند و باید آن‌ها را شناخته و پذیرفت. اگر از احساس رنجش خودداری کنید یا سعی کنید آن را سرکوب کنید، ممکن است مانع پردازش عاطفی خود شوید و بهبودی را به تاخیر بیندازید یا خراب کنید.
رنجش و بیزاری فرصتی برای ترمیم رابطه‌ها است
وقتی کسی در حق شما خطایی کند، یک گسست طبیعی در رابطه شما با او ایجاد می‌شود. این وقفه و گسستگی می‌تواند تا چند دقیقه یا چند روز، ماه یا سال طول بکشد یا ممکن است هرگز ترمیم نشود. چنین گسستگی‌هایی اغلب بخشی طبیعی از روابط سالم هستند. رنجش به عنوان علامتی است که نشان می‌دهد شما یک تفکیک و گسستگی در یک رابطه را تجربه کرده‌اید. برای مثال، احساس رنجش در مورد اینکه دوستی برنامه‌های خود را به‌طور مداوم با شما کنسل می‌کند، نشانه‌ای از گسستگی در این رابطه است. چه می‌شود اگر هرگز احساس رنجش نکنید؟ ممکن است ندانید که گسستگی و جدایی‌ای وجود دارد که باید ترمیم شود. شاید ترمیم رابطه را آغاز نکنید یا اقدامی برای اصلاحش انجام ندهید. که در این صورت، رابطه به همان شکلی که بوده ادامه خواهد یافت یا با ناکامی رابطه به پایان می‌رسد.
رنجش و بیزاری باعث افزایش عزت نفس می‌شود
رنجش یک پاسخ احساسی به رویدادی است که شما به عنوان یک خطا، توهین یا آسیب درک کرده‌اید. اگر به شما ظلم شده است، رنجش شما نشانه آن است که متوجه شده‌اید به شما ظلم شده و با رفتارهای مرتکب آن موافق نیستید.
برای مثال: وقتی فکر می‌کنید که وقت شما ارزشمند است، اگر دوستی دایما برنامه‌های خود را در لحظه آخر لغو کند، احتمالا احساس رنجش خواهید کرد. دوست شما ممکن است به با ارزش بودن وقت شما باور نداشته باشد. بنابراین، رنجش شما، نشانه عزت‌نفس شماست.
در مقابل، اگر زمان خود را ارزشمند ندانید، ممکن است وقتی دیگران برنامه‌ها را لغو می‌کنند، احساس ناراحتی نکنید، زیرا رفتارها و بی‌اعتنایی‌های آن‌ها با عزت‌نفس پایین شما همخوانی دارد.
بنابراین، رنجش و بیزاری اغلب ریشه در عزت‌نفس سالم دارد. همچنین نشانه این احساس است که من شایسته‌ی احترام، ملاحظه آگاهانه یا رفتار منصفانه هستم. به علاوه، رنجش می‌تواند شما را برانگیزد تا با ایجاد و حفظ مرزهایی با دیگران از خود دفاع کنید.
سخن پایانی
رنجش ممکن است به شما هم آسیب و هم سود برساند. وقتی رنجش شدید و مداوم باشد، می‌تواند منجر به مشکلات سلامت جسمی و روانی شود. با این حال، این مورد در رابطه با سایر احساسات نیز صادق است: برای مثال خشم می‌تواند شما را ایمن نگه دارد و به افزایش انگیزه کمک کند. همچنین می‌تواند آسیب‌زا و ناتوان‌کننده باشد. یادتان باشد رنجش یا بیزاری احساسات بدی نیستند، بلکه به سادگی فقط یک احساس اند.
برای دریافت خدمات سلامت روان ، همچون مشاوره روانشناسی آنلاین و یا حضوری ، درمان انواع اختلالات شخصیتی و … می توانید با مجموعه کلینیک روانشناسی سها تماس بگیرید و از مشاوره های خوب درمانگران استفاده کنید.
می‌توانید سوالات و نظرات خود را در رابطه با این مقاله با ما در میان بگذارید.
منبع :
کلینیک روانشناسی سها٬ مرکز ارائه خدمات مشاوره روانشناسی٬ مشاوره آنلاین٬ مشاوره خانواده و مشاوره جنسی
